خشک شدن تالاب‌ها موجب گرمایش کره زمین می‌شود
مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌ها درسازمان محیط زیست کشور گفت: تالاب‌ها به تنهایی ۴۰ درصد کربن دنیا را در خود ذخیره و تثبیت کرده‌اند که اگر خشک شوند کربن آزاد شده و در هوا پراکنده می‌شود که در نتیجه پدیده گرمایش کره زمین بوجود می‌آید.
مسعود باقرزاده کریمی روز یکشنبه در آیین رویداد روز جهانی تالاب‌ها در بندرخمیر افزود: امروز بشر نیز به این نتیجه رسیده که یکی از دلایل اصلی گرمایش کره زمین که از آن به عنوان نخستین مشکل زیستی دنیا نام می‌برند، خشک شدن تالابهاست و اعداد و ارقام نیز نشان می‌دهد که ۲۰ درصد عامل گرمایش کره زمین از خشک شدن این پهنه‌های آبی است.
وی بیان داشت: همچنین براثر ندانم کاری‌ها، جاه طلبی‌ها، بی برنامه‌گی‌ها و توسعه ناموزون بشر، قدرت تخریب گرد وغبار در منطقه بویژه در خاورمیانه چند برابرشده که عامل اصلی آن نیز طبق بررسی‌های انجام گرفته از بستر خشک شدن تالاب‌ها بوده است.
مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌ها درسازمان محیط زیست کشور با اشاره به اینکه زمانی متوجه آثار و پیامدهای تخریب تالاب‌ها می‌شویم که آنها را از دست داده باشیم، اظهارداشت: می‌توان از دیگر پیامدهای خشک شدن این مواهب خدادای به فقر، مهاجرت‌های محیط زیستی و همچنین بیماری‌های چشمی، پوستی و تنفسی اشاره کرد.
باقرزاده کریمی ادامه داد: در حدود ۵۰ سال پیش شکل گیری کنوانسیون رامسر با هدف حفظ و حراست از تالاب‌های جهانی برای زیستگاه پرندگان مهاجر تشکیل شد؛ چرا که اگر این زیستگاه‌ها تخریب شود، مسیر مهاجرت و زندگی پرندگان تغییر می‌کند و کره زمین و زنجیره‌های حیاتی را به نابودی می‌کشاند.
وی گفت: در آن موقع که حتی کنواسیون‌های جهانی زمین نیز شکل نگرفته بود، کمتر کسی ارزش تالاب‌ها را می‌دانست اما نخستین کنفرانس جهانی زمین که درسال ۱۹۷۲ یک سال بعد از کنواسیون رامسر شکل گرفت به تدریج انسان‌ها فهمیدند که تنها یکی از خدمات تالاب‌ها، حفاظت و حمایت از پرندگان مهاجر است.
این مسوول اضافه کرد: التبه نوع نگاه به تالاب‌ها به تدریج تغییر کرد که باید برای حفظ و احیای این نعمت الهی به سمت مردم برویم و اخیرا درچند سال گذشته نیز سطح فرهنگ‌ها و خرده فرهنگ‌ها نیز به آن اضافه شده است.
بدنبال احیای شهرهای تالابی هستیم
مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌ها در سازمان محیط زیست کشوریادآورشد: کنواسیون رامسر با اشاره به اینکه مردم تالاب‌ها را حفظ می‌کنند نه دولت‌ها، به دنبال احیای شهرهای تالابی گام برداشته است و حفظ تالاب‌ها نیز به عنوان یک شغل نباید به آن نگاه کرد بلکه به عنوان بخشی از هویت و اقتصادمان باید به آن توجه داشت.
باقرزاده کریمی ابرازداشت: درحال حاضر ۷۱ کشور جهان در کنواسیون رامسر مشارکت دارند که بیش از ۲ هزار و ۴۰۰ تالاب در آن به ثبت رسیده است.
وی ادامه داد: ایران از کشورهای پیش رو در کنواسیون رامسر بوده که این مسوولیت‌های ما را دوچندان می‌کند و یکی از فعالیت‌ها اینست که نمونه‌ای از پایبندی مردم شهر تالابی خمیر را بتوانیم در ده‌ها شهر پیاده کنیم.
این مسوول گفت: یکی از سیاست‌هایی که سازمان حفاظ محیط زیست در مدیریت زیست تالاب‌ها دنبال می‌کند، قرار است برای هر تالاب در کشور برنامه مدیریتی نوشته شود با این حساب که مردم نیز در تدوین و اجرای برنامه‌های آن نقش داشته باشند و در نهایت این طرح در شورای برنامه ریزی استان‌ها با مشارکت همه اعضا تصویب می‌شود.
این کارشناس محیط زیستی درکشور یادآورشد: زمانی که دریاچه ارومیه خشک شد و آن را از دست دادیم، تازه متوجه شدیم که دراین چهل سال در خواب بودیم و احساس میک‌ردیم که باارزش ترین دریاچه کشورمان را در عالی‌ترین سطح حفاظت میکنیم اما غافل از این که مشکلات این دریاچه به عوامل بیرونی ربط داشته است.
وی گفت: بنابراین سازمان محیط زیست از ۱۵ سال با این تفکر که تالاب مال مردم است و دولت به نمایندگی از مردم این تالاب‌ها را حفظ می‌کند، قانون تالاب نوشته شده و ستاد ملی تالاب نیز با مسوولیت معاون اول رییس جمهوری بوجود آمده است.
باقرزاده کریمی ادامه داد: در۲ هفته آینده نیز چهارمین نشست این ستاد را با حضور معاون اول رییس جمهوری و اعضای کابینه، متخصصان تالاب‌ها و نمایندگان ان. جی. یو.ها برگزار کرده و راجع به تالاب‌ها تصمیم گیری می‌شود.
وی گفت: سازمان محیط زیست به تنهایی نمی‌تواند از تالاب‌ها و تغییر کاربری‌ها مدیریت کند بلکه وظیفه آن نظارت قوی بر تالاب‌ها بوده است و در ماده یک قانون حفاظت و احیای تالاب‌ها که در سال ۹۶ تصویب شده به صراحت گفته شده که تخریب و آلودگی تالاب‌ها ممنوع است .
وی گفت: یکی از پیش رو ترین قدم‌ها در حفاظت از طبیعت، نگاه مشارکت جویانه است و مشارکت هم زمانی اتفاق می‌افتد که مردم آگاهی و آموزش داشته باشند.
تالاب‌ها بزرگترین ذخیره گاه سیلاب هستند
مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌ها درسازمان محیط زیست کشور با اشاره به اینکه سیلاب‌ها بویژه سیل دشت خوزستان و گلستان بیشترین خسارت را به ما وارد کردند، گفت: تالاب‌ها بزرگترین ذخیره کننده و مخازن سیلاب هستند.
باقرزاده یادآورشد: درسیل ۹۸ به تنهایی تالاب حورالعظیم ۴ میلیارد مترمکعب آب و سیل گلستان نیز یک سوم سیلاب را در خود ذخیره کردند که اگر این تالاب‌ها نبود خسارت زیادی برجای می‌گذاشت.
وی باتوجه به اینکه کمتر از یک درصد کل آب‌های جهان را تالاب‌ها تشکیل می‌دهند، تصریح کرد: این مقدار می‌تواند تنوع زیستی ۴۰ درصد کره زمین را تامین کند.
مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌ها در سازمان محیط زیست کشور اظهارداشت: همچنین این تالاب‌ها غذای ۲ میلیارد انسان و معیشت و اشتغال یک میلیارد نفر را در جهان تامین می‌کنند.
عواملی که تالاب خورخوران خمیر را درآینده تهدید می‌کند
مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌ها درسازمان محیط زیست کشور یادآورشد: ورود دام به جنگل‌های حرا وچرای بی رویه از شاخ و برگ درختان حرا، گردشگری بی ضابطه و خارج از ظرفیت، وجود اسکله جدید، آب شیرین کن‌ها، ترددهای کشتی‌ها، آلودگی‌های نفتی وحوادث دریایی از جمله عواملی هستند که تالاب خورخوران بندرخمیر را در آینده با تهدید مواجه می‌کند.
باقرزاده کریمی گفت: خورخوران از ارزشمندترین تالاب‌های کشور و دارای ویژگی‌های منحصر به فرد و ظرفیت‌های مناسب اقتصادی، اجتماعی، هویتی، فرهنگی و تنوع زیستی است که باید برای حفظ و حراست از آن به عوامل تهدیدزای یادشده توجه شود.
وی ابرازداشت: اتفاقی که در بندرخمیر رخ داده، حاصل همگرایی، همفکری و همکاری همه مردم در کنار مسوولان بوده است و نقش حمایتی و تقویتی عالمان و دانشمندان دینی وعلمی منطقه نیز در آن مشهود است.
این مسوول یادآورشد: جنگل‌های حرا و تالاب در کنار شهر خمیر یک موهبیت الهی است؛ البته اعتراف می‌کنم که نظام خلقت و طبیعت طوری طراحی شده که در وسط بیابان هم می‌توان شاهد موهبت‌های منحصر به فرد خدادای بود.
وی گفت: حتی آثار تاریخی و فرهنگی ملموس و ناملموس در کشور می‌تواند یک نخ نباتی باشد برای اینکه ما بتوانیم این انسجام مردمی و حمایت مردمی را به این سمت بکشانیم.
در دوم فوریه سال ۱۹۷۱ برابر با سال ۱۳۴۹ شمسی نخستین کنوانسیون محیط زیستی دنیا در شهر رامسر با هدف حفاظت از تالاب‌ها و پرندگان کنارآبزی، حمایت از جوامع محلی و معیشت مردم اطراف تالاب‌ها به امضا رسید و یکی از قدیمی‌ترین معاهدات زیست محیطی جهان شد.
براین اساس دستورالعمل‌های کنوانسیون رامسر در سال ۱۹۷۵ جنبه قانونی یافت و اکنون ۱۷۱ کشور عضو رسمی آن هستند و یکهزار و ۹۹۴ تالاب با اهمیت بین‌المللی با مجموع مساحت ۱۹۱ میلیون و ۸۶۰ هزار و ۶۵۶ هکتار را در سطح جهان به ثبت رسانده است.
روز جهانی تالاب‌ها برای نخستین بار درسال ۱۹۹۷ جشن گرفته شد و اکنون نیز بعد از گذشت سال‌ها همچنان در دنیا از جمله ایران دراین روز برنامه‌های متنوعی در راستای حفاظت از تالاب‌ها برگزارمی‌‍شود.
بندرخمیر به‌عنوان بزرگترین بندر تالابی جنوب ایران در کنار یکی از مهمترین تالاب‌های کشور به نام تالاب خورِخوران با وسعتی حدود ۱۰۲ هزارهکتار قراردارد.
شهرستان بندرخمیر در ۷۵ کیلومتری غرب بندرعباس مرکز استان هرمزگان واقع شده است.
منبع:ایرنا
مرتبط:
از پاکسازی تالاب خورخوران تا رونمایی از پویش «سهم من برای تالاب»