استان اصفهان

استان اصفهان با گنبدهای فیروزه ای و پل های طاق دار  و آثار تاریخی بی نظیر که از دوران اسلامی و پایتخت بودنش در دوران صفوی به جای مانده شهرت بسیار دارد. این استان با مساحتی حدود ۱۰۶۷۸۶ کیلومترمربع چون قلبی تپنده در مرکز کشور با بخش عظیمی از بیابان و کویر قرار گرفته. استان اصفهان از شمال به استان‌های سمنان، قم و مرکزی از شرق به استان‌های یزد و خراسان جنوبی، از غرب به استان‌های لرستان و چهارمحال و بختیاری و از جنوب به استان‌های کهگیلویه و بویراحمد و فارس احاطه شده. استان اصفهان با خلق کردن هنرهای زیبا و صنایع دستی و معماری های فاخر به گهواره هنری ایران مبدل شده. علاوه بر هنر، استان اصفهان قطب تولید آهن، فولاد، مصالح ساختمانی و پتروشیمی کشور به حساب می آید. بر اساس آخرین تقسیمات کشوری، این استان دارای ۲۴ شهرستان، ۶۰ شهر، ۳۷ بخش و ۱۱۶ دهستان  است که بیشتر مردم آن را علاوه بر فارس‌ها، از لرهای بختیاری، گرجی‌ها و جمعیت اندکی از ارمنی‌‌ها و یهودی‌ها تشکیل داده است. بخش های بیابانی این استان دارای آب و هوای گرم و خشک هستند که در تابستان ها گرم و در زمستان ها بسیار سرد است و در بخش های کوهستانی آب و هوای معتدل و مطلوب تری وجود دارد. استان اصفهان به دلیل داشتن شهرهای توریستی در کنار جاذبه های گردشگری و تاریخی چشم نواز و همچنین وجود اصلی ترین جاذبه استان یعنی رودخانه زاینده رود که از ارتفاعات جنوب غرب ایران سرچشمه گرفته همگی دست به دست هم داده اند تا استان اصفهان را به مقصدی جذاب برای گردشگران داخلی و خارجی تبدیل کند.

شهر اصفهان

بی شک آوازه اصفهان را شنیده اید که این شهر به دلیل داشتن تمام زیبایی های طبیعی و گردشگری به مقصدی تمام عیار برای گردشگران داخلی و خارجی تبدیل شده و شما را وسوسه می کند تا به شهری که  به عنوان یکی از آبادترین و زیباترین شهرهای جهان به حساب می آید سفر کنید. اصفهان با مساحت ۵۵۱ کیلومتر مربع و جمعیتی بیش از ۵ میلیون نفر سومین شهر پهناور ایران و سومین شهر پرجمعیت کشور  محسوب می شود که در قسمت شمالی و شرقی به کویر و در قسمت غربی و جنوبی نیز به سلسله کوه‌های زاگرس می رسد.  این شهر جهانی در بیشتر دوره های تاریخی به عنوان پایتخت سلسله های مختلف بوده تا اینکه در دوره‌ی صفویه قدرتش افزونی می یابد و به عنوان پایتخت کشور معرفی شده. این شهر به منظور گردهمایی سپاه ایران استفاده می شده و به آن اسپهان می گفتند که بعد از ورود اسلام نام این شهر به اصفهان تغییر می یابد.  بیشتر آثار تاریخی که از این دوران به جای مانده به عنوان میراث تاریخی بشر در یونسکو به ثبت رسیده و شهرت آن به حدی رسید که آن را نصف جهان می نامند. آثار تاریخی فاخر، گنبد های برافراشته، پل های بی نظیر همگی بیان گر این است که معماری،  فرهنگ و آداب و رسوم در اصفهان در حد اعلایی خود نمایی می کند به همین دلیل آن را بزرگ‌ترین مظاهر تمدن ایران و مهد هنر و فرهنگ ایرانی و اسلامی می نامند. اصفهان در سال ۲۰۰۶ به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام معرفی شد. زاینده‌رود که از کوه‌های زاگرس در استان چهارمحال و بختیاری سرچشمه می گیرد از میان شهر اصفهان می گذرد؛ که این جاذبه طبیعی موجب رونق گردشگری در این شهر شده است و به دنبال گردشگری، صنایع دستی در اصفهان رشد چشم گیری داشته و موجب به وجود آمدن کارگاه های بسیاری در شهر شده است. آب و هوای معتدل و خشک و باران های اندک در کنار نسیم خنکی که از کرانه های زاینده رود می وزد هوای شهر را چهار فصل و دلپذیر کرده. صنایع فلز و طلا از دیگر امتیازات این شهر محسوب می شود که به وجود آورنده کارخانه‌های بزرگ فولاد مبارکه ، ذوب آهن اصفهان و کارگاه و بزرگ‌ترین کارخانه‌های طلای ایران شده است. این شهر در آذر  ۱۳۹۴دسامبر ۲۰۱۵ به همراه رشت به عنوان نخستین شهرهای ایران، به شبکه شهرهای خلاق جهان زیر نظر یونسکو پیوست.

در شهر اصفهان به مردمانی مهربان و خشرو بر می خوردید که با لهجه اصفهانی صحبت می کنند که تفاوت هایی در آوا و آهنگ در ادای جمله ها و ساختار نسبت به زبان فارسی دارد. بیشتر این مردمان با فرهنگ پیرو دین اسلام و مذهب تشیع هستند هرچند که ادیان دیگری چون ارامنه، یهودیان، مسیحیان و زرتشتیان و سایر اقلیت های مذهبی دیگر هم در اصفهان دیده می شود.

blank
blank

شهرهای مهم استان اصفهان

  • نائین
  • نیاسر
  • کاشان
  • نطنز
  • ابیانه
  • شهر رضا
  • چادگان
  • سمیرم

نائین

در سفر به استان اصفهان اگر علاقه مند به  فضاهای تاریخی و قدیمی هستید حتما سری به شهرستان شگفت انگیز نائین بزنید که با بیش از ۳۰۰۰ سال قدمت با داشتن آثار تاریخی متعدد و زیبایی در میان دشت پهناور کویر شما را غافل گیر می کند. نائین از گذشته محل تلاقی شاه راه‌های ارتباطی در کویر بوده که وجود بناهای تاریخی فاخر و کاروان سراهای چشم گیر در این شهر حاکی از قدمت آن است. اولین بنای ساخته شده در نائین به دوران قبل از اسلام باز می گردد که از قدیمی ترین آثار آن دوران می توان به مسجد جامع نائين اشاره کرد که دومین مسجد ساخته شده در ایران است. وجود جاذبه های طبیعی و تاریخی قدمت دار و منحصر به فرد در این منطقه از اصفهان با معماری های قدیمی به خوبی ارزش تاریخی این شهر را به نمایش گذاشته، از آن جمله می‌توان به نارنج یا نارین قلعه، قلعه رستم بافران، قلعه مخروبه نیستانک و مسجد جامع نایین اشاره کرد.

نیاسر

اگر به دنبال شهری سر سبز و خوش آب و هوا هستید نیاسر را که یکی از شهر های تاریخی و دیدنی کاشان است به شما پیشنهاد می کنیم که به دلیل آب و هوایی کوهستانی و خنک و وجود باغ ها و گلستان های سرسبز تعطیلات منحصر به فردی را برای شما رقم می زند. نیاسر در فاصله ۲۴ کیلومتری شمال غربی کاشان و در دامنه کوه های کرکس در مسیر کاشان به مشهد قرار دارد. دلیل نامگذاری نیاسر معنای واژه آن است که سایه و سرماست. نیاسر به دلیل قدمتی که دارد آثاری از سده های ۶ و ۷ را در خود جای داده. وقتی شما در کوچه پس کوچه های نیاسر قدم می زنید از بوی خوش گل محمدی و فضای گلاب گیری مست خواهید شد و دوست دارید مدتی درآن جا بنشینید و روح خود را صیقل ببخشید. به دلیل  وجود چشمه پر آب اسکندریه و قنات های زیاد و دشت های پهناور نیاسر در دوران گذشته مخصوصا ساسانی به تفرجگاهی محبوب برای پادشاهان تبدیل شده بودکه برای استراحت نیاسر را انتخاب می کرده اند.در واقع این شهر یکی از مراکز مهم تولید گل محمدی، گلاب و عرقیات گیاهی درکل کشور است. نیاسر به دلیل آب و هوای دلپذیر و آثار تاریخی چون چها رطاقی، آبشار مشهور نیاسر، غار رئیس نیاسر، حمام و آسیاب تاریخی و گلاب گیری گردشگران زیادی را به سمت خود می کشاند.

کاشان

همه کاشان را با گلاب گیری ها و تمدن هفت هزار ساله سیلک می شناسند که نشان دهنده این است که حدود چهار هزار و پانصد ق. م اقوامی که در این مکان استقرار داشتند  افرادی متمدن بودند که نمایانگر تاریخ با شکوه کاشان است. شهر زیبای کویری کاشان در دل کوه و دشت چون مرواریدی گران قیمت می درخشد که گرمای طاقت‌فرسای تابستان و سرمای سوزنده زمستان هیچ کدام نتوانسته از ارزشش بکاهد. گشت و گذار در کوچه های قدیمی شهر با دیوار های کاه گلی و خشتی، باغات گلاب گیری و مردمانی غیور اصالت و سنت دیرینه شهر را در بردارد که بعد از گذران دورانی سخت جانی تازه به منطقه بخشیده. با اینکه سنت و مذهب ریشه در آداب و رسوم مردم دارد اما پویایی و سرزندگی به خوبی در کاشان مشهود است که می توان در پوشش های گل دار و رنگا رنگ آن ها دید. در واقع می توان کاشان را شهر گلاب‌های معروف، گل‌های سرخ و معطر و بناهای تاریخی کهن نامید. اگر علاقه مند به صنایع دستی هستید کاشان مهد هنرهایی نظیر قالی، زری و مخمل، قلمزنی است که می تواند یادگاری جذاب از سفری خاطره انگیز باشد. آثارتاریخی و بناهای فاخر به جای مانده از گذشتگان نمایانگر  نبوغ معماری ایرانی است که تجلی گر تاریخی با شکوه است. از جاذبه های دیدنی که بازدید از آن را نباید از دست داد می توان به باغ و حمام فین، خانه‌های تاریخی بروجردی‌ها، عامری‌ها و طباطبایی‌ها ، مسجد آقابزرگ،  بازار سنتی کاشان، تپه سیلک و کویر ابوزیدآباد اشاره کرد.

نطنز

در سفر به استان اصفهان حتما از شهر زیبای تاریخی نطنز هم دیدن کنید که به دلیل آب و هوای مطبوع و دلپذیری که دارد از دیرباز محلی مناسب برای تفریح و خوش گذرانی بوده است. درواقع نطنز چون نگین سبزی در دل کویر است که با تحفه نطنزش (گلابی)  شهرت دارد. در دوران صفوی کاخ های باشکوهی برای پایتخت تابستانی بنا می شده که شاه عباس اول برای شکار و ییلاق تابستانی نطنز را انتخاب می کرده و آن را ولایت خاصه می خواند. علاوه بر هوای مناسب این مکان به دلیل موقعیت جغرافیایی که قرار دارد از هجوم مغول در امان مانده و در آن زمان معبران زیادی را در خود جای داده. نطنز در سال ۱۳۳۶ هـ. ش از کاشان جدا و شهرستان مستقل اعلام شد. این روستا را با به رنگ اُخرایی بناها و دیوارهایش می شناسند و همچنین بناها و آتشکده هایی که از زیر خاک بیرون زده اند نمایانگر تاریخ پر فراز و نشیب پیش از اسلام است. شما می توانید در سفر به نطنز از جاذبه های گردشگری چون مسجد جامع نطنز، آتشکده، بقعه شیخ عبدالصمد نظنزی و خانقاه دیدن کنید.

ابیانه
blank

ابیانه

همه ابیانه را با رنگ سرخ و خانه های منحصر به فردش می شناسند که به صورت پلکانی روی هم قرار دارند و به شکل مکعب با درب و پنجره مشبک چوبی ساخته شده اند .از دیر باز تاکنون ابیانه با قدمتی قرین ۱۵۰۰ ساله یکی از مهم ترین روستاهای تاریخی ایران به حساب می آید که شهرت جهانی یافته و در تاریخ ۳۰ مرداد ۱۳۵۴ با شماره ثبت ۱۰۸۹ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. درواقع ابیانه یکی از بلند ترین نقاط مسکونی ایران در ۳۵ کیلومتری نطنز اصفهان در دامنه کوه کرکس قرار دارد که گذر رودخانه برز رود به آن جا جانی تازه بخشیده. این منطقه به نام ویونا معروف است که وی در زبان آن ها به معنای بید و ویانه به معنای بیدستان است که به مرور زمان نام آن به ابیانه تغییر یافته. ابیانه از قرار گرفتن  خانه های روستایی به صورت طبقه مانند که پشت بام خانه های پایین دست، حیاط خانه های بالا دست است بر روی دامنه پر شیبی در شمال رودخانه برز رود با دیوارهای سرخ رنگ به وجود آمده که بیشتر خانه ها  مربوط به سه دوره سلجوقیه، صفویه و قاجاریه می باشند. می توان گفت این  روستا به دلیل سادگی و سنتی بودنش شهرت دارد و شاید جذابیت خاصی برای هر کس نداشته باشد اما اگر شما علاقه مند به مکان های خاص و آداب و رسوم دست نخورده هستید بی شک ابیانه شما را حیرت زده می کند چرا که فرهنگ‌ اصیل شان باعث محبوبیت اینجا شده. وجود مراسم های متعدد در این روستا مثل محرم و نخل گردانی نظر گردشگران داخلی و خارجی زیادی را به خود جلب کرده که به دلیل وجود توریستان زیاد در این منطقه و بر هم خوردن آرامش مردم محلی در سال ۱۳۹۶ ورود گردشگران برای دیدن مراسم عاشورا و تاسوعای این روستا ممنوع شد. آب و هوای معتدل و داشتن موقعیت طبیعی مساعد شرایط را برای شغل هایی چون دامداری، باغداری و کشاورزی فراهم کرده و موجب شهرت میوه هایش نظیر زردآلو، گلابی، سیب و گردو شده است.

در فصل اردیبهشت که فصل گلابگیری‌  شروع می شود شور و پویایی خاصی منطقه را فرا می گیرد. هر عکاسی بادیدن لباس های رنگار نگ و چارقد های سفید زنان ابیانه دوست دارد از آن ها عکس بگیرد اما این را باید بدانید که آن ها تمایلی به عکس گرفتن ندارند و شما باید از آن ها اجازه بگیرید. از سوغاتی ها و صنایع دستی های مرسوم ابیانه می توان به گلیم و قالی، لباس‌های زری دوزی و پارچه‌های قلم کار و نان‌های محلی اشاره کرد. علاوه بر جاذبه های طبیعی مکان های دیدنی پر بازدیدی نظیر خانقاه  زمان شاه عباس صفوی، کاروانسرا ها و اشترخانه ها، آسیاب ها و آب انبارها وجود دارد که می توان از تماشای آن ها لذت برد.

شهررضا

در سفر به استان اصفهان به یکی از زیباترین شهرها بر می خورید که با مساحتی بیش از ۷۴۹ کیلومتر مربع در ۸۰ کیلومتری جنوب اصفهان واقع شده. نام قدیمی شهر رضا قمشه است که به معنی مکان آب خیز و پرقنات است اما در سال ۱۳۰۵ به دلیل وجود مقبره شاهرضا (ع) به شهرضا تغییر یافت. این شهر دارای آب و‌ هوای جلگه‌ای و بخشی دیگر دارای آب و هوای گرم و خشک است که موجب به وجود آمدن این شهر در دوران ایران باستان شده است و در دوران مختلف با ساخت قلعه و دروازه وارد مرحله جدید شهر نشینی شد. شهر رضا در سال ۱۳۱۰ با ساخته شدن اولین خیابان شروع به نوسازی کرد تا اینکه در دهه ۱۳۴۰ شهر به شکل امروزی درآمد. شهر رضا مشاهیر به نامی نظیر آیت‌الله مدرس، دکتر ذبیح الله هدایت، الهی قمشه‌ای و شهید همت را پرورش داده و موجب شهرت آن شده. در شهر رضا به دلیل وجود خاک مرغوب کشاورزی رشد چشم گیری داشته و محصولاتی چون انار و کشمش را وارد بازار کرده و همچنین در زمینه صنایع دستی در ساخت سفال به شهرت ملی رسیده. از سوغاتی های معروف شهر می توان به لبنیات از جمله ماست و موسیر، کشک و همچنین فرش دست باف اشاره کرد. از آثار مهم این شهر می توان به مسجد جامع شهرضا مسجد نو، بازار تاریخی شهررضا، غار شاه قنداب، بقعه شاه رضا، بقعه سیدعلی اکبر، کاروانسرای ملک و دشت لاله‌های واژگون اشاره کرد که نظر گردشگران را به خود جلب کرده.

چادِگان

چادگان شهری زیبا با چشمه‌سارها و رودخانه‌های پرآب است که هر گردشگری آرزوی سفر به آن را دارد. این شهرستان که در فاصله ۱۱۵ کیلومتری اصفهان قراردارد یکی از آبادترین نقاط در ایران به شمار می آید. وجود سد زاینده رود در این منطقه آب و هوای معتدل و مطبوعی را به وجود آورده که به بهشت استان اصفهان شهرت دارد. دهکده تفریحی چادگان در کنار دریاچه با داشتن تمام امکانات رفاهی و تفریحی نظیر باشگاه سوارکاران ، قایق موتوری، قایق پدالی و اتوبوس دریایی اوقاتی خوش را برای شما رقم می زند که می توانید در خانه های ویلایی در آن منطقه اقامت کنید و تعطیلات تابستانی خوبی را در کنار خانواده داشته باشید. درواقع شهر چادگان توسط شاه عباس اول در دوران صفویه بنا شده که به دلیل موقعیت بکر و منحصر به فردی که دارد به شهری توریستی تبدیل شده. مردم این منطقه به دلیل وجود آب کافی به شغل  کشاورزی، دام داری و صنایع دستی مشغول هستند و محصولات نظیر میوه و حبوبات را عرضه می کنند. از جاذبه های دیدنی این شهر می توان به خانه معظم الملک میر پنج، امامزاد عبدالله بن زید و مقبره کاوه آهنگر اشاره کرد که بازدید از آن ها در کنار رستوران های پر طرفدار و امکانات تفریحی خالی از لطف نیست. یکی از سوغاتی ها وصنایع دستی معروف این شهر قالی بافی است.

سمیرم

اگر علاقه مند به مناطق سرد سیر هستید سمیرم را به شما پیشنهاد می کنیم که به علت آب و هوای سرد به این منطقه سمیرم می گویند. سمیرم با مساحت ۵۲۲۴ کیلومتر مربع در جنوب استان اصفهان با ارتفاع بیش از ۴۶۰/۲ متر از سطح دریا در حاشیه جنوب شرقی رشته کوه‌های زاگرس قرار گرفته که به عنوان بلندترین شهر و بام ایران شهرت دارد. وجود چشمه سارها و آبشار ها در سمیرم موجب محبوبیت آن در بین گردشگران شده و آن را به نام شهر آبشارها یا سرزمین هزار چشمه می‌شناسند. قدمت این شهر توریستی به ۷۰۰ سال قبل از میلاد مسیح بر می گردد که در دوران هخامنشیان، ساسانی، سلجوقی و زندیه رشد چشم گیری داشته که آثار باستانی نظیر کتیبه و سنگ نوشته های موجود حاکی از این قضیه است. این شهر در گذشته جزو استان فارس بوده تا اینکه در سال ۱۳۲۵ از استان فارس جدا و جزوی از استان اصفهان شده. شما می توانید در سفر به شهر زیبا و پر آب سمیرم به خوبی طبیعت گردی کنید و حتی در کنار آبشار حیرت انگیز سمیرم بر روی سکوها چادر بزنید و شب را در دل طبیعت سپری کنید و اگر هوس قایق سواری کردید به پارک دریاچه بروید و لحظاتی شاد را سپری کنید. یکی از جاذبه های منحصر به فرد سمیرم دشت لاله‌های واژگون و گل‌های وحشی است که در کنار چشمه سار های پر آب فضایی رویایی را به وجود آورده. به دلیل آب کافی در این منطقه سمیرم رتبه دوم تولید سیب را به خود اختصاص داده.

چادگان
blank
blank

جاذبه های گردشگری استان اصفهان

آتشگاه اصفهان

آدرس: ۸ کیلومتری غرب اصفهان و به فاصله ۲ کیلومتر بعد از منارجنبان در ۸ کیلومتری غربی استان اصفهان در بالای تپه ای از جنس سنگ های رسوبی نزدیک رودخانه زاینده رود  بنایی گرد مانند نظر شما را به خود جلب می کند. شاید برایتان جالب باشد بدانید این بنا یکی از بناهای تاریخ به جای مانده از دوران ساسانی یعنی آتشگاه زرتشتیان اصفهان است که  به دلیل قدمت ۷ هزار ساله ای که دارد یکی از ۳ اثر قدیمی به جای مانده از دوران باستان در استان اصفهان و همچنین یکی از ۷ آتشکده ی بزرگ در ایران است که در زمان ساسانی ساخته شده. در واقع این آتشگاه استوانه ای شکل ۸ ضلعی با دیوارهای خشتی که از لایه های نازک نی در بین ملاطی از خاک رس و آب به سبک معماری بین النهرین به طول و عرض ۴۰ سانتیمتر و قطر ۱۴ سانتیمتر پوشیده شده که کل دیوار به ۸ طرف دید دارد و همچنین طاقچه های قوس دارش به دوران اسلامی ربط داده شده است. این مجموعه دارای اتاق ها و ساختمان هایی در ۴ جهت تپه بوده که تا زیر اتاقک آتشگاه کشیده شده. این بنا که بر روی سکویی قرار گرفته بلند ترین بنای تپه به حساب می آید که محلی برای مراسم های مذهبی بوده که موبدانِ زرتشتی، آتشِ مقدس را در درونِ این اتاق قرار می‌داده‌اند. در دهه ۵۰ آتشگاه مورد مرمت اساسی قرار گرفت اما در اطراف آن در سطحی پایین تر، اتاق های زیادی بنا شده بوده که به دلیل مستحکم نبودن شان به مرور زمان از بین رفته.  آتشگاه اصفهان در آذر ماه سال ۱۳۳۰ و با شماره ۳۸۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.  در اوایل دهه ۶۰ نیز به منظور جلوگیری از ایجاد صدمات و تخریب، درهای ورودی ساختمان بسته شده.

ارگ شیخ بهایی

در جنوب شرقی شهر نجف آباد، محله جوی خارون، ارگ شیخ بهایی را خواهید دید که این آثار تاریخی بزرگ ‌ترین مجموعه‌های تفریحی این شهر به حساب می آید. این ارگ که با باغی ۳۰۰۰ متر مربع احاطه شده زیبایی خاصی را به منطقه داده است. ارگ شیخ بهایی دارای ۷ برج ۱۴ متری است که ۶ برج آن کبوترخانه شده که با دیوارهای کاهگلی به ارتفاع ۴ متر به یکدیگر متصل شده‌اند. این ارگ زیبا در سال ۱۳۸۲ به همت شهرداری نجف‌آباد مرمت و بازسازی شده که این امر دو سال به طول انجامید. محیط ارگ با ساخت چای خانه، آلا چیق های کاه گلی و آب نمای زیبا به فضایی دوست داشتنی و آرامش بخش تبدیل شد و مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی زیادی قرار گرفت و به نخستین مجموعه فرهنگی، هنری و گردشگری شهر نجف آباد تبدیل شد. ارگ شیخ بهایی  پس از بازسازی، در سال ۱۳۸۴ به ثبت ملی رسید.

پل خواجو

در هر شهری فضایی وجود دارد که حس آرامش و نشاط را به مردم بومی و گردشگران منتقل می کند. در سفر به شهر اصفهان پل خواجو از آن فضا هاست که به دلیل موقعیتش بر روی زاینده رود و زیبایی چشم گیرش لحظات ناب و خاطره انگیزی را برای شما رقم می زند. این پل از دیرباز تا کنون محلی برای تفریح و خوش گذرانی بوده است. پل خواجو در سال ۱۰۶۰ به دستور شاه عباس دوم صفوی بر روی خرابه های پل حسن بیگ با استفاده از مصالح ساروج، سنگ و آجر بنا شد و به دلیل اینکه در محله خواجو قرار داشته به این اسم شهرت گرفته. این پل علاوه بر پل خواجو در طول تاریخ به نام های دیگری نظیر شیراز، گبرها ، پل شاهى خوانده‏ شده؛ که نامیدن آن به پل شیراز به دلیل نزدیكی به جاده اصفهان به شیراز است و پل گبرها از نظر این كه گبرها از این پل عبور می کرند و همچنین  پل شاهى به این دلیل که شاه عباس دوم در سال یك هزار و شصت پل را به اتمام رساند. این پل تاریخی دارای عرضی برابر با ۱۲ متر و طولی برابر با ۱۳۳ متر و ۲۳ ستون است و همچنین در وسط پل ساختمانی منحصر به فرد که به بیگلربیگی شهرت دارد دیده می شود که به منظور اقامت موقتی شاه صفوی و خانواده او ساخته شده که طاق‌های زیبای آن با تزئینات نقاشی و کاشی کاری مزین شده و موجب چشم گیری و تمایز پل خواجو با دیگر پل ها شده. در دو طرف ضلع غربی و شرقی این پل ساختمانی زیبا با معماری خاص و چندین اتاق با نقاشی های زیبا وجود دارد که به شاه نشین معروف است؛ که در این مکان شاهان و امیران به تماشای مسابقات شنا و قایق رانی می نشستن. در دو طرف ضلع شرقی پل دو شیر سنگی وجود دارد که نمادی از محافظ زاینده رود و شهر اصفهان به نام سپاهیان بختیاری می باشند. چشم های نافذ و براق شیر ها  به وجود آورنده  داستان ها و افسانه های بسیاری شده. نکته جالب چشم شیر ها این است که وقتی شما به آن ها نگاه می کنید گویی آن ها هم به شما نگاه می کنند.  این پل علاوه بر اینکه یک جاذبه تفریحی و گردشگری باشد یک سد است که با وجود ۱۶ عدد دریچه‌ی تخلیه‌ی آب دارد که با بالا و پایین بردن کشوها جریان آب را تنظیم می کند و با نگه داشتن آب پشت سد باغ های اطراف و دور دست را آبیاری می کنند. پل خواجو در تاریخ ۱۰ دی ماه سال ۱۳۱۰ و با شماره ی ثبتی ۱۱۱ در لیست آثار تاریخی کشور به ثبت رسید. درواقع پل خواجو به خاطر معماری و تزئینات کاشی‌کاری منحصر به فردش از دیگر پل‌های زاینده‌رود مشهورتر است و از زیبا ترین پل های دوره صفویه به حساب می آید.

blank
blank
blank
اصفهان

سی‌وسه‌پل

یکی از جاذبه هایی که با شنیدن نام اصفهان در خاطر ما می آید سی و سه پل است که نظر گردشگران زیادی را به خود جلب کرده. این پل محبوب در زمان شاه عباس صفوی در سال ۱۰۱۱ هجری قمری توسط معمار معروف استاد حسین بنا اصفهانی بر روی زاینده رود زیبا ساخته شد؛ که چهار باغ عباسی را به چهار باغ بالا متصل می کند. اگر جایی شنیدید که به این پل الله وردی خان هم می گویند تعجب نکنید چرا که ساخت پل زیرنظر الله‌وردی‌خان اوندیلادزه  بنا شده. سی و سه پل با ۳۳ دهانه، ۲۹۵ متر طول و ۱۴ متر عرض ساخته شده و همچنین طاق های پل ستون هایی به ارتفاع ۷ تا ۹ متر دارند که بسیار مستحکمند.  به گفته معماران مطرح جهان سی و سه پل نوعی شاهکار هنری به حساب می آید که بسیاری از شاعران را به وجد آورده تا سروده هایی در وصف این پل بسرایند. برای ساخت قسمت های زیر پل از سنگ و برای قسمت های فوقانی از آجر و ملات ساروج و گچ استفاده شده که زیر پایه های پل را به عمق ۳۰ متر شمع کوبی کردند. در شمال شرقی پل ساختمان آجری قرار دارد که به یاد مقبره کمال الدین اسماعیل ساخته شده که خیابان مزبور به نام آن بزرگوار نامیده شده. جالب است بدانید بر روی سی وسه پل ۹۹ طاقچه زیبا وجود دارد که در گذشته نقاشی هائی بر روی آنها نقش بسته بوده است.

از همان آغاز ساخت این پل دارای چهل چشمه بوده که از هر چشمه آن آب خارج می‏ شده اما به مرور زمان هفت دهانه این پل گرفته شد و فقط ۳۳ چشم آن باقی ماند که از این رو به پل ۴۰ و ۳۳ چشمه هم شهرت دارد. علاوه بر سی و سه پل و پل الله وردی خان اين پل به نام هاى دیگری چون پل شاه عباسى و پل جلفا خوانده‏ می شده؛ از آن جهت پل شاه عباسی می نامیدند که شاه عباس اول دستور بناى آن را داده و از لحاظ اينكه محل عبور مردم به جلفا بوده آن را پل جلفا هم می نامیدند. این پل در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شماره ثبت ۱۱۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده.

شاید برایتان جالب باشد بدانید که این پل به گونه‌ای پایه ریزی شده که استحکام آن تنها در رطوبت است و خشکی طولانی مدت رودخانه امکان فرسوده شدن و تخریب سی‌وسه‌پل را فراهم می کند. امروزه به دلیل کم شدن آب زاینده رود و حفر مترو موجب سست شدن زمین و ایجاد ترک بر روی پل شده است.

در دوران صفوی مراسم‌های مختلفی نظیر جشن نوروز ،جشن آب‌پاشان و خاج‌شویان ارامنه بر روی سی‌وسه‌پل برگزار می‌شده جشن نوروز مراسمی هفت روز و هفت شب بوده که به دستور شاه عباس بر روی پل برگزار می شده و جشن آب ریزان در ۱۳ تیر هر سال توسط ارامنه با پاشیدن گلاب و آب روی هم صورت می گرفت و همچنین خاج شویان به مناسبت غسل تعمید حضرت مسیح در روز سیزدهم ماه ژانویه (۲۴ دی) برگزار می شده و مسیحیان در این روز به درون آب های جاری می روند و در آن ها شنا می کنند. چرا که اعتقاد داشتند در این روز آب مقدس شده. اما امروزه که خبری از جشن ها نیست  بی شک قدم زدن بر روی این پل منحصر به فرد و یا نشستن بر یکی از دهانه های آن و تماشای زاینده رود در هوایی دلپذیر تجربه ای بی نظیر خواهد بود.

آدرس: استان اصفهان، شهر اصفهان، میدان انقلاب، خیابان چهارباغ عباسی

عالی‌قاپو

یکی از خارق العاده ترین بناهای دوره صفویه کاخ عالی قاپو است که در ضلع غربی میدان نقش جهان با نمایی بلند قد و ایوانی زیبا نظر شما را جلب می کند. این کاخ با شکوه که به نام های دولتخانه مبارکه نقش جهان و قصر دولتخانه شهرت دارد بین سالهای ۹۷۱ تا ۹۷۷ خورشیدی، در اوایل قرن یازدهم هجری توسط شاه عباس اول به عنوان مقر و دولتخانه حکومتی سلاطین صفوی ساخته شده؛ به گونه ای که در آن دوران هیچ کاخی با آن عظمت و زیبایی وجود نداشت.
عالی قاپـو از دو کلمه «عالی» و «قاپو» تشکیل شده که با هم به معنای «سردر بلند» یا «درگاه بلند» است و همچنین می توان به این گونه هم معنی کرد که قاپو یا قاپی در زبان ترکی به معنی در، درگاه و ورودی، و به آلا رنگ قهوه‌ای روشن می گویند. نکته جالبی که درباره طبقات بنا وجود دارد این است که از هر طرف عالی قاپو تعداد طبقات متفاوت است؛ به این صورت که از سمت میدان نقش جهان ۲ طبقه از پشت ساختمان ۵ طبقه، از طرفین بنا ۳ طبقه دیده می شود. در کل عالی قاپو دارای ۶ طبقه به بلندای ۴۸ متر است که طبقات به وسیله سه راه پله، به هم راه دارند.
در واقع می توان گفت عالی قاپو امروزی طی ۵ مرحله بین ۷۰ تا ۱۰۰ سال ساخته شده. در مرحله اول ساختمانی دو طبقه به شکل یک مکعب مستطیل بزرگ با ابعادی حدود ۱۹ در ۲۰ و ارتفاع ۱۳ متر ساخته شد و در مرحله دوم ایجاد یک ایوان در طبقه دوم به سمت میدان نقش جهان بود که نمای زیبایی را به وجود آورد و همچنین طاق نمای اطراف میدان دو طبقه شد و طبقات سوم و چهارم و نیم طبقه پنجم نمایان شدند ؛ در واقع می توان این مرحله مهم ترین و بنیادی ترین مرحله دانست چرا که عالی قاپو دیگر یک کاخ ساده نبود بلکه به صورت یک کاخ اشرافی در آمده و باعث تشریفاتی شدن بنا شده بود به گونه ای که در هنگام بازی ها و مسابقات چوگان یا رژیم سربازان، مهمانان شاه و اشراف زاده ها در ایوان جمع می شدند و از تماشای برنامه ها لذت می بردند. در مرحله سوم سالن موسیقی و ساختمانِ برجی شکلِ کاخ ایجاد شد. مرحله چهارم تغییری در وسعت و فضای ایوان به وجود آمد و همچنین در مرحله پنجم در زمان شاه عباس دوم سقفی چوبی بر رو ی ایوان قرار گرفت که با قرار دادن ۱۸ ستون به ایوان متصل شد و حوضی مرمری به ابعاد چهار متر در پنج متر و به عمق ۶۰ سانتی متر که کف آن به هم پیوستن ۷۹ قطعه مسی به یکدیگر تشکیل شده در وسط ایوان ساخته شد و راه پله‌های شاهی برای رسیدن به ایوان ساخته شد. در این مرحله سیستم آب رسانی به طبقات کاخ و حوض مسی تکمیل شد. وجود مینیاتورهای دیدنی که توسط استاد رضا عباسی خلق شده بود جلوه خاصی به بنا داده و تماشای آن، هر هنرمندی را بر سر ذوق می آورد. از دیگر جذابیت های عالی قاپو می توان به گچ بری های حیرت انگیز اتاق موسیقی اشاره کرد که تصویر انواع جام و صراحی در دیوار نظر گردشگران را به خود جلب می کند اما علاوه بر زیبایی و ابتکار هنرمندان گچ کاران ماهر نکته ای جالب توجه وجود دارد و آن انعکاسات حاصله از نغمه های نوازندگان و اساتید موسیقی، به وسیله این اشکال مجوف گرفته شود و صداها، طبیعی و بدون انعکاس به گوش برسند. این کاخ باشکوه در ۱۵دی ماه سال ۱۳۱۰ هجری شمسی با شماره ۱۰۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و مستندترین عنوان بین المللی که به این بنا اعطاء شده است آن است که با مجموعه میدان امام در تاریخ ۴ آبان ماه سال ۱۳۵۸ هجری شمسی ( ۲۶ اکتبر ۱۹۷۹) با شمارۀ ۱۱۵ به ثبت سازمان جهانی یونسکو رسیده است.

blank
blank

کلیسای وانک

از جاذبه هایی که در سفر به اصفهان دیدن آن را نباید از دست داد کلیسای تاریخی وانک است که در محله ارمنی نشین جلفا قرار دارد. همان طور که از کتیبه لاجوردی سر در ورودی غربی کلیسا نوشته شده است ساخت کلیسای وانک یا کلیسای آمنا پرکیچ در زمان شاه عباس دوم سال ۱۶۵۵ میلادی آغاز و حدود ۱۰ سال به طول انجامیده. در کل فضای کلیسا ۸۷۳۱ متر مربع است که از بیرون فقط دیوارهای آجری و خشتی اش به چشم می خورند اما به ظاهر ساده آن نگاه نکنید درون کلیسا غوغایی از کنارهم قرار گیری رنگ روغن های فاخر و گچ بری های هنرمندانه برپاست. در بالای در ورودی، برج ناقوس در سه طبقه بنا شده که در طبقه دوم آن ساعت بزرگی به وزن سیصد کیلوگرم قرار دارد. کلیسا دارای دو گنبد به سبک مساجد ایرانی عصر صفوی است ؛ گنبد بزرگ و اصلی کلیسا بر روی قسمت مقدم محراب قرار دارد. دور تا دور گنبد داستان خلقت آدم و حوا با دستان هنرمند نقاشان ارمنی ترسيم شده اند و همچنین قسمت محراب و دیوارها، طاق نماها و طوق و داخل گنبد با نقاشی هایی زیبا از تصاویر انجیل مقدس و عروج حضرت مسيح (ع) مزین شده. تمامی شاهکارهای نقاشی ارزشمند کلیسا به دست استادکاران ارمنی چون خلیفه «هوانس مرکوز» و «کشیش استپانوس» و «استاد میناس» خلق شدند. در هنگام ورود به کلیسا برج ناقوسی که بر چهار ستون سنگی استوار است نظر شما را به خود جلب می کند که به سبك ايراني و در زمان شاه سلطان حسين ساخته شده است. کلیسا دارای بخش های مختلفی نظیر موزه، کتاب خانه و چاپ خانه است. موزه کليسا که در سال ۱۹۰۵ ميلادی بنا شده اشیائی با ارزش را درون خود جای داده که می توان به تابلوهای نقاشی کار نقاشان اروپائی، کتاب‌ها و نسخه‌های خطی، تابلوهای گچبری از کاخ‌های صفوی، آثار فلزی همچون طلا، نقره، انواع صنایع‌دستی و غیره اشاره کرد. در کتاب خانه کلیسا حدود ۰۰۰/۲۵ جلد کتاب وجود دارد. کلیسای وانک در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ به شماره ۸۵ به ثبت ملی رسید.

کاخ هشت‌بهشت

یکی دیگر از جاذبه های محبوب اصفهان که شنیدن نامش کافیست که هر گردشگری را وسوسه کند تا به تماشای آن بشتابد کاخ هشت بهشت است که همانگونه که از نامش مشخص است بهشتی زمینیست که با شاهکار های هشت ضلع اش برای هر بیننده ای جالب خواهد بود. این کاخ زیبا همانند دیگر آثار اصفهان به دوران صفویان بر می گردد که در سال ۱۰۸۰ قمری که با سومین سال سلطنت شاه سلیمان صفوی مقارن بود در دو طبقه در میان باغی سر سبز به سبک معماری اصفهانی بنا شده. عمارت دو طبقه هشت ضلعی کاخ ۳۰ متر طول و ۳۵/۲۶ متر عرض دارد که به صورت چهار صفه ساخته شده و از هر طرف دارای ایوان است اما ایوان اصلی آن رو به شمال و به شکل هشت‌ضلعی است كه در وسط آن حوضی به طول ۸۰/۲ و عرض ۳۰/۲ وجود دارد و سقف ایوان با دو ستون بلند از چوب سرو به ایوان متصل شده. در میان درختان سر سبز و فضای فرح بخش باغ، کاخ با معماری بی نظیرش با طاقهای زیبا و تزئینات گچ بری ها ، کاشی های هفت رنگ و مقرنس های زیبا چون نگینی در باغ می درخشد. در وسط عمارت حوضی هشت‌ضلعی به قطر ۳۰/۳ متر با فواره های زیبایش خود نمایی می کند و چشم اندازی زیبا را از انعکاس مقرنس ها و منبت کاری های سقف را به نمایش می گذارد. عمارت دارای ۸ اتاق ۸ ضلعی است که ۴ تای آن در همکف و ۴ تای آن در طبقه اول قرار دارد که به گفته برخی تاریخ دانان هرکدام این اتاق ها محل نشیمن سوگلی های حرم پادشاه بوده ‌است. دیوار های عمارت و اتاق ها با نقاشی و طلاکاری و اشكال پرندگان مختلف و گل‌های رنگارنگ و شیشه‌کاری‌ها و آینه‌کاری‌ها تزئین شده اند که در گوشه ای از آن تابلوهای نقاشی نفیسی قرار داشته و کاخ را به یکی از درخشان ترین معماری عصر صفویه تبدیل کرده بود. بی شک قدم زدن در این عمارت با شکوه برای شما بسیار خاطره انگیز خواهد بود.
اما افسوس در اواخر دوران ناصرالدین شاه قاجار عمارت هشت بهشت به مالکیت خصوصی بانو عظمی افتخارالدوله درآمد وبه مرور زمان و در گذشت وی تمام آثار نفیس و گران بهای کاخ از بین رفت و دیگر خبری از آن همه شکوه و جبروت دوره صفوی نیست این عمارت در سال ۱۳۴۳ رسماً به وزارت فرهنگ و هنر واگذار شد و در تاریخ ۲۲ آذر ۱۳۱۳ با شماره ثبت ۲۲۷ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
آدرس کاخ هشت بهشت اصفهان: اصفهان- چهار باغ- خیابان هشت بهشت
ساعت بازدید از کاخ هشت بهشت اصفهان: ۰۹:۰۰ الی ۲۱:۰۰

blank
blank

مسجد شیخ لطف‌الله

یکی از شاهکارهای معماری دوره صفویان مسجد شیخ لطف الله است که شهرت جهانی دارد. مسجد شیخ لطف الله در ضلع شرقی میدان نقش جهان رو به روی عمارت عالی قاپو و در کنار مسجد شاه در تاریخ ۱۶۰۲ تا ۱۶۱۹ میلادی ساخته شد. این مسجد معروف همان گونه که از نامش مشخص است برای تجلیل از شیخ لطف‌الله المیسی به دستور شاه عباس اول بنا شده است. اولین چیزی که در تماشای این مسجد دیدنی نظر شما را جلب می کند گنبد زیبای مدور آن است که از سطح زمین ۳۲ متر می باشد و با نقش و نگارهای اسلیمی،کاشی کاری های معرق و خطاطی کتیبه های زیر گنبد چشم هر بیننده ای را خیر می کند. شاید برایتان جالب باشد بدانید این گنبد منحصر به فرد در زمان های مختلف روز تغییر رنگ می دهد به طوری که صبح ها خاکی رنگ، ظهر صورتی و در غروب خاکستری رنگ می شود. روشنایی طبیعی مسجد در طول روز توسط ۱۶ پنجره مشبک در گلوگاه گنبد قرار دارد با تابش نور خورشید تامین می شود.
این بنای خیره کننده به سبک اصفهانی ساخته شده که یک ویژگی منحصر به فرد نسبت به دیگر مساجد دارد و آن نداشتن صحن و مناره است كه در معماری اسلامی جزء لاینفک مساجد است. معماری و کاش کاری ها مقرنس های بی بدیل این بنا توسط استاد محمدرضا اصفهانی از معماران نامدار آن دوره ساخته شده که به نام آن در داخل محراب مسجد در دو لوحه کوچک اشاره شده . به هنگام ورود به مسجد باید از در دو لنگه ‌که از چوب چنار که قدمتی ۴۰۰ ساله دارد عبور کنید. خطاطی های زیبایی که مشاهده می کنید اثر دست هنرمند علیرضا عباسی است که در کتیبه ها به یادگار مانده. نکته جالب توجه ای که در مورد مسجد وجود دارد چرخش ۴۵ درجه ای آن است که به دلیل قرار گیری درست قبله صورت گرفته، اما این کجی از بیرون مسجد مشهود نیست. مسجد شیخ لطف الله در تاریخ ۱۵ دی ماه ۱۳۱۰ با شماره‌ی ۱۰۵ به ثبت ملی رسیده.

منارجنبان

یکی از جاذبه های اصفهان که همه را حیر ت زده کرده منارجنبان است که به دلیل معماری منحصر به فردش مورد توجه گردشگران زیادی قرار گرفته. در واقع منارجنبان در سال ۷۱۶ قمری به شکل یک بقعه بر روی مزار عمو عبدالله کارلادانی که در خیابان آتشگاه، در فاصله شش کیلومتری غرب شهر اصفهان و در مسیر اصفهان به نجف آباد، در محله ‌ای به نام کارلادان ساخته شد. قدمت ایوان بنا به دوره ایلخانی بر می گردد ؛ اما به نظر می رسد مناره ها در دوره صفویه به آن اضافه شده. سقف منارجنبان با کاشی های لاجوردی و فیروزه ای به شکل های جذاب تزئین شده. ساختمان منارجنبان از مقبره ای۱۰ متری از سطح زمین و ۲ مناره ی ۷٫۵ متری با پهنای ۹ متری تشکیل شده. برای رفتن به پشت بام و منار باید از پلکان های مار پیچ بالا بروید. شهرت منارجنبان به دلیل خصوصیت ویژه مناره هایش است که با حرکت دادن یک مناره، مناره دیگر و کل ساختمان به حرکت در می‌آید. این خصوصیت در آثاری از کشورهای دیگر هم دیده می شود اما وجه تمایز منارجنبان اصفهان با سایر مناره‌های متحرک این است که علاوه بر حرکت مناره‌ها سایر قسمت‌های بنا نیز حرکت می‌کند. دانشمندان و معماران زیادی چون شاهین پور تحقیق کرده اند تا دلیل تکان خوردن مناره ها و ساختمان را متوجه شوند اما تا کنون هیچ دلیل موثقی وجود ندارد و فقط برخی بر این باورند که ارتعاش یک مناره می‌تواند به مناره‌های بعدی هم منتقل شود و پدیده فیزیکی تشدید یا پدیده زئوناس است. در حال حاظر این جاذبه تاریخی حفاظت می شود. منارجنبان در ۲۰ خرداد سال ۱۳۲۱ به شماره ۳۴۹ ثبت ملی شد.
آدرس : شش کیلومتری غرب شهر اصفهان و در مسیر اصفهان به نجف آباد

چهل ستون

اگر دنبال بهشتی تاریخی هستید حتما سری به باغ چهل ستون بزنید که اوقات مبارکی را برایتان رقم می زند. این باغ تماشایی با مساحتی قرین ۶۷۰۰۰ متر مربع از یادگارهای بی نظیر دوره صفوی است؛ که در سال ۱۰۵۷ هجری قمری ساخت آن به اتمام رسیده. چهل ستون در زمان شاه عباس اول عمارتی کلاه فرنگی با اتاق های کوچک در میان باغ بود اما در زمان شاه عباس دوم به کاخ وسعت داده شد و تالارها و ایوان‌هایی به آن اضافه شد و تمام تزئینات هنری را به کار برد تا این کاخ چشم گیر تر شود. به محض ورود به باغ چهلستون اولین چیزی که نظر شما را جلب می کند حوض بزرگی است که روبروی عمارت قرار گرفته و مجسمه های سنگی که به آنها آناهیتا ایزدبانوی آب‌ها می گویند که پس از آتش سوزی از آیینه خانه و عمارت سرپوشیده باقی‌مانده و در این محل قرار داده شده. درختان کاج ایرانی، نارون، افرای سیاه، چنار و عرعر فضای باغ و دو طرف حوض را پوشش داده اند و همچنین باغچه هایی از گل های فصلی زیبا که فضایی دل انگیز را به وجود آورده اند. معماری بی نظیر کاخ چهل ستون از تلفیق هنری سبک چینی، ایرانی و فرنگی به وجود آمده.
وقتی چشمتان به عمارت ۲۱۲۰ متر مربع چهل ستون می افتد با شمردن ستون ها شاید برایتان سوال باشد تعداد ستون ها که ۲۰ عدد است پس چرا به آن چهل ستون می گویند؛ درواقع نام گذاری آن بر دو وجه است یکی انعکاس ۲۰ستون از جنس چوب چنار و کاج تالار در حوض مقابل کاخ است و دیگر مقدس بودن و کثرت و تعدد عدد چهل در ایران قدیم است. وقتی وارد ایوان اصلی به طول ۳۸ متر، عرض ۱۷ متر و ارتفاع ۱۴ متر وارد می شوید حوضی مرمری را در وسط می بینید که چهار طر ف آن را ستون ها یی احاطه کرده که دارای چهار شیرسنگی هستند؛ که در گذشته از دهان شیر ها آب فواره می کرد و به داخل حوض سرازیر می شده. در سقف تالار قاب های چوبی را می بینید که به اشکال هندسی ساخته شده اند و در بالای حوض تصویر قرینه در تزئینات سقف خواهید دید.
از ایوان که عبور کنیم به زیبا ترین بخش کاخ یعنی تالار آینه می رسیم که بر روی دو ستون آینه کاری شده قرار دارد و فضا پر شده از آئینه های قدی و معرق کاری که چشم هر بیننده ای را خیره می کند. سقف و دیوارهای تالار مرکزی و اتاق ها با ترکیب لچک و ترنج هایی زیبا مزین شده اند که در کنارنقاشی های چشم نوازی از دوران قاجار دیده می شوند که در آن وقایع تاریخی مختلف نظیر شرح پذيرایی شاه‌عباس اول و دوم و شاه‌طهماسب از امرای ترکستان و همايون هندی و نيز جنگ شاه اسماعيل اول با ازبکان و همچنین با دست هنرمند آقاصادق نقاش جنگ چالدران در دوران شاه اسماعيل اول و جنگ کرنال در زمان نادر شاه افشار را به نمايش می‌گذارند. برخی از نقاشی ها توسط رضا عباسی هنرمند دوره صفویه، و برخی به دست دو هنرمند هلندی به نام آنژل و لوکار انجام شده. بخشی از آثار نقاشی در زیر گچ مدفون شده بودند که پس از مرمت نمایان شدند.در دیوار های ضلع غربی و جنوبی کاخ سر در مسجد قطبیه و سر درهای زاویه درب کوشک و آثاری از مسجد درب جوباره و مسجد آقاسی مربوط به دوران صفویه نصب شده است.
تزئینات کاشی کاری، گچ بری و طلا کاری در تزئینات کاخ به چهلستون را به یک اثر هنری تبدیل کرده است که تمام معماران و پژوهشگران را به حیرت داشته؛ حتی این امر از کتیبه هایی که به جای مانده هم می توان استنباط کرد زیرا چهل ستون را به نام مبارکه معرفی کرده اند. چهل ستون در ۱۵ دی ۱۳۱۰ به شمار ۱۰۸ به ثبت ملی رسیده.

میدان نقش جهان

بی شک اصلی ترین جاذبه گردشگری اصفهان میدان نقش جهان است که هر ساله گردشگران زیادی را به خود جذب می کند. به شما توصیه می کنم در یک صبح دل پذیر به میدان نقش جهان بروید و حسابی در این میدان زیبا گشت بزنید. میدان نقش جهان مستطیلی با طول ۵۶۰ متر و عرض ۱۶۰ متر است که چهار طرف آن را بناهای با ارزشمند تاریخی چون عالی‌قاپو، مسجد امام، مسجد شیخ لطف‌الله و سردر قیصریه که ورودی اصلی بازارچه اصفهان قرار گرفته و همچنین دارای حجره های صنایع دستی بی نظیری است. میدان شاه یا همان نقش جهان در۱۱ هجري قمري ساخته و در دوره ی شاه عباس اول توسعه و گسترش یافته و به شکل امروزی در آمد اما در دوره قاجار میدان و بناهای اطرافش تا حدودی تخریب شدند و زیبایی خود را از دست دادند تا اینکه در زمان پهلوی مرمرت و باز سازی شدند و به شکوه امروزی رسیدن. این میدان دوره شاه عباس اول و جانشینانش محلی برای رژه قشون، بازی چوگان ، برگزاری آئین ها و جشن ها و نمایشهای مختلف بوده است. میدان شاه پس از انقلاب اسلامی به میدان امام و نقش جهان تغییر نام داد. از افرادی که بیشترین تاثیر را در معماری و طراحی میدان داشتند می توان به استاد محمدرضا و استاد علی‌اکبر اصفهانی، اشاره کرد که از میدان سابق عتیق الگو برداری شده. میدان نقش جهان در تاریخ ۸ بهمن ۱۳۱۳ به شماره ۱۰۲ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد و در اردیبهشت ۱۳۵۸ به شماره ۱۱۵ جزء نخستین آثار ایرانی بود که به‌عنوان میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت جهانی رسید.

نارنج قلعه یا نارین قلعه

در سفر به استان اصفهان فراموش نکنید قلعه ای دیدنی در شهر کویری نایین قرار دارد که بازدید از آن خالی از لطف نیست. نارنج قلعه با دیوارهای خشتی ساده اش که مربوط به دوران پارتیان یا دوران ساسانیان است قدیمی‌ترین بنای این شهر به حساب می آید و مورد توجه علاقه مندان به آثار باستانی قرار گرفته. این قلعه قدیمی معروف در بافت تاریخی شهر نائین و در بین محله‌های قدیمی یعنی باب‌المسجد، کلوان، نوآباد به ابعاد خشت‌های آن از ۴۳×۴۳ تا ۲۲×۲۲ ساخته شده‌. نکته جالب توجه ای که درباره قلعه وجو دارد خندقی مرتفع است که دور تا دور قلعه را احاطه کرده. به گفته بعضی مورخان این قلعه به منظور دژ استفاده می شده و جنگ هایی چون جنگ امیر مبارزالدین محمد آل مظفر و ملک اشرف چوپانی را به خود دیده است و همچنین در کتاب اصطرخی به وجود آتشکده اشاره کرده. بنای تاریخی نارین قلعه در تاریخ ۴ آبان سال ۱۳۶۵به شماره ۴۱۷۷ در فهرست آثار ملی ایران ثبت گشته‌است.

blank

صنایع دستی استان اصفهان

میناکاری در اصفهان

در مغازه های صنایع دستی اصفهان ظروفی نیلگون با طراحی های ظریف نظر شما را به خود جلب می کند؛ آری این ظروف زیبا همان میناکاری های معروف اصفهان است. این هنر اصیل قدمتش به دوران پهلوی و حدود سال ۱۳۱۰ ه.ش. برمی گردد که توسط استادکاران ماهر و معروف اصفهان یعنی استاد شکرالله صنیع زاده با پرورش شاگردانی حرفه ای این هنر ماندگار را گسترش یافت. در واقع میناکاری تلفیق هنر تزئین فلزات با مواد رنگین است که در کنار آتش ارزش گرفته اند. میناکاری بر روی فلزاتی چون  نقره ، طلا و مس قابل انجام است اما امروزه بیشتر بر روی مس انجام می شود. روش کار به این صورت است که اول ظروف مسی مورد نظر را با اسید سولفوریک آغشته و تمیز می کنند تا برای لعاب کاری آماده شود؛ سپس ظرف را با رنگ لعاب می پوشانند و آن را در کوره با دمای ۷۵۰ تا ۸۰۰ درجه سانتیگراد حرارت می دهند و این کار را چند مرتبه تکرار می کنند. ظروف لعابی که از کوره بیرون می آید برای مینا کاری آماده است و با رنگهای مخصوص مینا کاری و قلم موهای ظریف طراحی می شود و مجددا داخل کوره قرار می دهند تا در دمای ۶۰۰ درجه رنگ ها پخته شده و کار به اتمام برسد. شما می توانید در بازار های اصفهان مینا کاری های زیبایی را نظاره کنید و برای یادگاری اشیای چشم گیری چون بشقاب، گلدان، تابلوهای تماشایی و همچنین گوشواره، گلوبند، انگشتر، جعبه های آرایش زنانه را خریداری کنید.

خاتم کاری در اصفهان

یکی دیگر از صنایع دستی که هر گردشگری در بازار اصفهان به دنبال آن خواهد بود خاتم کاری است که طرفداران زیادی دارد. خاتم کاری در واقع آرایش مثلث هایی از جنس عاج، استخوان، مفتول برنج، چوب است که به زیبایی در کنار هم قرار گرفته اند و ورقه های خاتم را تشکیل می دهند. این ورقه ها با چسب سیرشم بر روی اشیای چون قاب عکس، جعبه سیگار، عصا، پیپ، جعبه لوازم آرایش، جا کلیدی و جاقلمی می چسبند. آثار ارزشمندی که از دوران صفوی در دست است نشان دهنده این است قدمت این هنر هم به دوران صفوی بر می گردد. خاتم کاری هرچند که از اصفهان شروع شده اما اکنون شیراز  از نظر ظرافت و نوع موادی که استفاده می کند بسیار چشم گیر و سرآمد است. اما نکته ای که آثار اصفهان و شیراز را از هم تمایز می کند و موجب خیره کننده تر شدن آثار اصفهان است تلفیق ختم کاری با  نقره یا مینا کاری است که  در آثار شیراز دیده نمی شود.

منبت کاری در اصفهان

بی شک داشتن صنایع دستی که از دل طبیعت سرچشمه گرفته برای هر کس جذاب است. کنده کاری بر روی چوب های ساده یا رنگا رنگی چون آبنوس، فوفل، بقم، شمشاد، و عناب و گردو بسیار لذت بخش خواهد بود که این احساس به بیننده اثر هم منتقل می شود. نقوش اصیل منبت کاری طرح های اسلیمی و ختایی یا گل و بوته است که اکنون استفاده ازآن کم رنگ تر شده. نوعی دیگر از منبت وجود دارد که تلفیقی از معرق است ومنبت کار چوبهای مختلف را با رنگهای گوناگون طبیعی آن بریده و در کنار هم قرار می دهد به گونه ای که هر قسمت از طرح رنگ خاصی دارد. استفاده از چوب گردو مرسوم تر از چوب های دیگر است اما چوبهای شمشاد برای رنگ زرد و عناب برای رنگ قرمز هم کاربرد زیادی دارد. این هنر اصیل از دیر باز نظر هنردوستان زیادی را به خود جلب کرده. منبت کاری چوب در شهرهای گلپایگان و اصفهان رونق و رشد چشم گیری داشته.

ملیله سازی در اصفهان

ظرافت در صنایع دستی تاثیر بسزایی دارد و بر ارزش آن می افزاید. یکی از صنایع دستی های ظریف و فوق العاده اصفهان ملیله سازی است که با دقتی زیاد مفتول‌های باریک مس یا نقره با نقش های اسلیمی کنار هم قرار می گیرند و با نقره‌ای با عیار پایین‌تر لحیم می‌شوند و زیورآلات، ظروف و اشیاء تزئینی بسیار زیبایی را خلق می کنند.

قلمکارسازی در اصفهان

اگر در بازارهای اصفهان به دنبال صنایع دستی زیبا با قیمت مناسب هستید پارچه های قلم کاری را به شما توصیه می کنیم که در عین سادگی یادگاریی ارزشمنداست. قلمکارسازی با اینکه در دوران صفوی به شهرت رسیده اما آغازش به دوران مغول بر می گردد. در زمان شاه عباس کبیر درباریان لباس های خود را از پارچه های قلمکارزر یا اکلیلی تهیه می کردند. این هنر در زمان قاجار از ارزشش کاسته شد اما در زمان سلطنت رضا شاه امتیازات خاصی برای صنعت قلمکار سازی درنظر گرفته و شرکت تولید قلمکار را به دست استادکارانی چون شیخ حریری مشهدی عبدالخالق، حاج محمدرضا و حاج محمد تقی اخوان چیت ساز، برادران بیرجندی و شیخ بهایی و چند تن دیگر به وجود آمد و بر رونق قلم کار افزوده شد. هنر قلم کاری در اوایل ظهورش به وسیله قلم مو طراحی می شد اما پس از مدتی به دلیل صرف وقت و هزینه تصمیم گرفتند به وسیله مهر طرح را بر روی پارچه انتقال دهند. مرسوم ترین کارایی پارچه های قلم کار به صورت سفره، سجاده، لباس، روتختی است که با طرح های تاریخی، تصویر شعرا، تصاویر طبیعت، بته و جقه خود نمایی می کنند.

فیروزه کوبی

یکی از نوظهور ترین صنایع دستی اصفهان فیروزه کوبی است که قدمتی ۷۰ ساله دارد. فیروزه کوبی توسط استاد یوسف حکیمان از مشهد به اصفهان وارد شد. فیروزه کوبی همان گونه که از نامش مشخص است چسباندن قطعات کوچک فیروزه بر روی ظروفی مانند مانند بشقاب، لیوان، کاسه و گلاب پاش از جنس مس، برنج، نقره و برنز و همچنین زیور آلات به صورت موزائیک است که در سه مرحله زرگری، فیروزه کوبی و پرداخت گری صورت می گیرد.

قلمزنی

قلم زنی هنری ارزشمند و گران قیمت است که بی شک یکی از پر طرفدار ترین صنایع دستی در میان گردشگران اصفهان است. این هنر چشم گیر از کنده کاری و چکش زنی از دل فلز هایی چون طلا، مس، برنج، نقره و برنج بیرون زده. قلم زنی می تواند بر روی ورق های فلز یا اشیای فلزی انجام شود . این هنر اصیل که از حکاکی بر روی فلز به دست می آید احتیاج به وسایلی نظیردستگاه قیر آب کنی، پرگار، تعدادی قلم آهنی، چکش و غیره دارد. روش کار قلم زنی به این گونه است که اول رو یا زیر ظروف و ورقه فلزی را مملو از محلول قیر و گچ می کنند(کم کردن سرو صدا و سوراخ نشدن ظرف در حین کار) و بعد از آن که نقوش مورد نظر را بر روی ظرف منتقل کردند به وسیله قلم و چکش حکاکی می کنند و در آخر با آب کردن قیر ظرف را تمیز می کنند.

blank
blank
مسافران نورزی
blank
blank

آداب و رسوم مردم استان اصفهان

آداب و رسوم مردم اصفهان در ایام نوروز

مراسم عید نوروز در استان اصفهان موجب شادی مردم و انرژی گرفتن برای شروع یک سال جدید است. از اسفند مردم اصفهان شروع به خانه تکانی و دور کردن آلودگی ها از دل و خانه شان  می شوند. آماده کردن سفره هفت سین با دستان هنرمند بانوان صورت می گیرد. خرید نوروزی از بهترین بخش های این ایام است که سیل عظیمی از جوانان یا پیران را به بازار ها می کشاند. رفتن سر مزار درگذشتگان و شمع روشن کردن از دیگر رسومات نوروزی است.  مراسم چهار شنبه سوری با جمع شدن فامیل دور هم و خوردن خوراکی های خوشمزه و روشن کردن آتش و پریدن از روی آن برگزار می شود. غذای مخصوص شب عید اصفهانی ها سبزی‌پلو با ماهی یا کوکو سبزی با پلو است. از غذاهای محبوب  و مرسوم اصفهانی ها در سیزده بدر می توان به جوجه کباب و استانبولی پولو اشاره کرد که طرفداران زیادی دارد.

آیین شب اسفند

یکی از مراسم های خاص اصفهانی ها آئین شب اسفند است که اصالت آن به کاشان بر می گردد. این آئین باستانی در بیت و پنجمین روز اسفند هر سال برگزار می شود. که سال را ۳۶۰ روز در نظر می گیرند و به  ۵ روز باقی ماند پنجه می گویند.

شب يلدا در اصفهان

در اصفهان شب یلدا مانند هر جای دیگر با شور و هیجان خاصی برگزار می شود. شب چله یا همان شب یلدا در اصفهان به نام های چله زری و عمو چله نامیده می شود. در این شب بیادماندنی تمام خانواده به دور هم جمع می شوند و ازخوردن هندوانه های شیرین لذت می برند. اصفهانی ها رسم دارند در شب یلدا غذا هاي محلی كوفته گندی یا ماهی پولو می خورند. آن ها براین باور هستند که برای خوش آمدگویی به عمو چله و چله زری شب را باید در هوای آزاد بخوابند.

آتش‌افروزى و جل جلانى

از رسومات مخصوص استان اصفهان آتش افروزی است که در نطنز و آبادی های اطراف آن برگزار می شود. این مراسم  در شب‌هاى ۱۷، ۱۸ و ۱۹ دى ‌ماه  کودکان در تپه های آبادی بوته و خار و هيزم ها را آتش می زنند تا روشنایی آن تمام آبادی را فرا گیرد و نور به درختان برسد.  آن ها بر این باورند که آتش افروزی موجب پر بار شدن درختان میوه و دور شدن آفات از آن ها است.

رسوم ازدواج در اصفهان :

ازدواج از شادترین و خاص ترین رسومات در هر نقطه دنیاست. مراسم های ازدواج بعد از جواب مثبت گرفتن از دختر آغاز می شود . در اصفهان مرسوم است خانواده داماد در یک روز مبارک خوانچه ای از شیرینی، یک جلد قرآن، آئینه، سبزی، شربت، حنا، هل، میخک، دارچین، نمک، کندر، تخم‌مرغ، شانه، اسفند و ابریشم هفت‌رنگ تهیه می کنند و خانه عروس می برند. مراسم عقد در جمع بزرگان فامیل عروس و داماد برگزار می شود. اصفهانی ها در عقد رسمی جالب دارد و آن کشیدن نخ و سوزن ابریشمی بر روی سر عروس و داماد است. عروسی چند روز یا چند ماه بعد از عقد برگزار می شود.

سوغات استان اصفهان

گز 

هر وقت حرف از انتخاب سوغات اصفهان باشد گز اولین و بهترین گزینه است. قدمت این شیرینی دوست داشتنی ۴۵۰ ساله است که از دوران صفویه تا کنون طرفداران زیادی دارد. در قرون گذشته پادشاهان ایران گز را به عنوانی هدیه ای با ارزش به پادشاهان کشور ها پیشکش می کردند. ماده اصلی گز، گیاهی به نام گز انگبین است که از ریشه گیاه درخت گز در دامنه کوه های مناطق خوش آب و هوای بختیاری و خوانسار گرفته می شود. به دلیل گران بودن و کم بودن انگبین از موادی نظیر ترنجبین، شیرخشت، عسل یا انگبین علفی استفاده می کنند. برای درست کردن گز مواد دیگری چون شکر، گلاب، سفیده تخم مرغ ومغز پسته و یا بادام هم به کار می رود. گز ها به دلیل شکل و مواد بکار رفته در آن ها به گزهای شکلاتی، سکه ای، برشی، آردی، انگشت پیچو لقمه ای تقسیم می شوند.

 پولکی

اگر به خانه دوستان اصفهانی تان رفته باشید حتما در کنار قندشان یا در ظرف جداگانه آبنبات های شیشه ای را خواهید دید که به شما تعارف می شود. این آبنبات های شیرین و خوش مزه همان پولکی های معروف اصفهان است که به دلیل نازکی و درخشان بودنشان به این نام شهرت گرفته اند. این پولکی های دوست داشتنی با طعم های مختلفی نظیر زعفرانی، پسته ای، نارگیلی، کنجدی، کاکائویی، لیموعمانی، نعنایی، عسلی و زنجبیلی درست می شود و شما می توانید نسبت به ذائقه و سلیقه تان از طعم آن ها لذت ببرید.

 عسل فریدونشهر

حتما تا کنون عسل های زیادی خورده اید و به نظرتان همه آن ها یک مزه دارند. اما به شما توصیه می کنیم در سفر خود به استان اصفهان به سمت فریدون شهر بروید تا متوجه شوید همه عسل ها یک مزه ندارند؛ این طعم و مزه خاص این عسل ها به دلیل وجود گونه های متنوع گیاهی است که زنبور ها از آن ها تغذیه می کنند. در واقع می توان عسل فریدون شهر را مر غوب ترین در کل کشور دانست و شما نباید این فرصت استثنائی را در سفرتان از دست به دهید.