نوشته‌ها

نظام فنی مرمت را در یزد راه‌اندازی می‌کنیم

مدیر کل میراث فرهنگی،‌ صنایع دستی و گردشگری استان یزد از اهتمام استان به راه اندازی نظام فنی مرمت برای اولین بار در کشور خبر داد و گفت: یزد این ظرفیت را دارد که به عنوان قطب و مرکز مرمت کشور معرفی شود.

«احمد آخوندی» در نشست کمیسیون گردشگری شورای اسلامی شهر یزد اظهار کرد: نقش سازمان‌های مردم نهاد در هر جامعه‌ای برای نظارت بر کار مسئولان بسیار مهم است و در حوزه مرمت هم انجمن مرمت استان یزد بر فعالیت‌هایی که در این حوزه انجام می دهند، نظارت خوبی دارند.

وی تصریح کرد: در حوزه مرمت مقرر شد که نظام فنی مرمت کشور را در یزد راه اندازی کنیم چرا که الان در حوزه مرمت با مشکلات زیادی از جمله بحث مشاوره روبرو هستیم.

مدیر کل میراث فرهنگی استان خواستار همراهی تمام دستگاه‌های مربوطه برای تشکیل راه‌اندازی نظام فنی مرمت در یزد شد و افزود: با این اقدام هر گونه فعالیتی در حوزه مرمت با بهترین کیفیت و با نظارت قوی و مناسب انجام می شود.

آخوندی به راه اندازی هنرستان مرمت در یزد اشاره کرد و گفت: یزد این ظرفیت را دارد که به عنوان قطب و مرکز مرمت کشور تبدیل شود و هر کسی در هر کجای کشور می خواهد در این حوزه آموزش ببیند، به یزد مراجعه کند.

وی افزود: در حوزه میراث فرهنگی ما یک بافت و یک نفایس داریم که متاسفانه نفایس ما با وجودی که در تمام دنیا کم نظیر و بی نظیر هستند، مورد غفلت قرار گرفته اند و لازم است که توجه به این حوزه هم افزایش بیشتری پیدا کند.

مدیر کل میراث فرهنگی استان با بیان اینکه نباید صرفا مباحث منفی را مورد توجه قرار داد، بیان کرد: اقدامات بسیار خوبی هم در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری انجام شده است.

آخوندی با تاکید بر اینکه مباحثی در ارتباط با خروج یزد از فهرست میراث جهانی در شبکه های اجتماعی منتشر شده که اصلا چنین چیزی مطرح نیست، گفت: با وجودی که نقاط ضعفی وجود دارد اما اقدامات ارزشمند زیادی صورت گرفته و گزارش های ارائه شده به یونسکو هم مورد تایید قرار گرفته است.

منبع: ایسنا

ایجاد منطقه ویژه سلامت یزد در دستور کار است

استاندار یزد در جمع مدافعان سلامت استان گفت: با توجه به پتانسیل توریسم درمانی در استان یزد، ایجاد منطقه ویژه سلامت در دستور کار قرار دارد.

«مهران فاطمی» در نشست با جمعی از مدافعان سلامت استان، ضمن قدردانی از جان فشانی ها و از خودگذشتگی های کادر بهداشت و درمان در دوران اپیدمی کرونا، اظهار کرد: همه گیری دو ساله کرونا، حقیقت و بطن زحمات نیروهای سلامت را برای همگان نمایان کرد و احاد جامعه اعم از مسئولان و اقشار مختلف مردم، قدردان زحمات کادر سلامت هستند.

وی  با اشاره به این که یزد قطب پزشکی جنوب و جنوب شرق در کشور است، افزود: با توجه به پتانسیل های درمانی استان، ایجاد منطقه ویژه سلامت در استان یزد در دستور کار قرار دارد.

وی گفت: این طرح در جلسه مناطق آزاد مطرح و مصوب شده است که هم جنبه گردشگری دارد و هم سبب رونق توریسم درمانی در استان خواهد شد.

فاطمی ادامه داد: همچنین صنایع مرتبط با تولید تجهیزات پزشکی  می‌توانند در این منطقه مستقر شوند و از مشوق های گمرکی و مالیاتی و سایر مزایا بهره مند شوند.

استاندار با اشاره به اهمیت فراهم کردن زیرساخت های لازم در بحث توریسم درمانی، اظهار کرد: در اولین قدم تفاهم نامه با شرکت هواپیمایی ماهان انجام شد و تا هفته اول شهریور، چهار پرواز با نام یزد در کشورهای منطقه انجام خواهد شد.

فاطمی به بحث دانش‌بنیان‌ها در حوزه سلامت اشاره کرد و افزود: در بین حوزه‌های دانش بنیان، پایین ترین سهم برای حوزه بهداشت و درمان است.

وی با توجه به فراهم شدن بهره‌مندی از ظرفیت شرکت‌های دانش بنیان بر پیگیری و افزایش فعالیت ها در این حوزه تاکید کرد.

وی عنوان کرد: شرکت‌های دانش بنیان با رویکرد دارو، تجهیزات پزشکی و مراکز درمانی و بهداشتی می توانند در منطقه ویژه سلامت مستقر شوند.

فاطمی یکی از محورهای تحولی در استان را  بحث سلامت دانست و افزود: در استان در حوزه سلامت، نیازمند تدوین برنامه تحولی و جامع هستیم تا محورهای سلامت از جمله، منابع، امکانات، بیماری ها و مشکلات بیان شود و موضوعات را مبتنی بر این برنامه پیگیری کنیم.

بهره‌مندی از ظرفیت خیران در داخل و خارج از کشور در حوزه سلامت از دیگر موضوعاتی بود که استاندار یزد به آن اشاره کرد و گفت: براساس قانون، معادن و صنایع موظف هستند در راستای مسئولیت اجتماعی، بخشی از درآمد خود را به استان پرداخت کنند و سهم بخش بهداشت و درمان نیز پرداخت خواهد شد، فرایندهای اداری و اجرایی انجام شده و در حال حاضر در مرحله وصول هستیم و ساز و کارها را دنبال می‌کنیم.

فاطمی خروج کادر متخصص از استان را یکی از نگرانی‌های خود بیان کرد و گفت: اولین مزیت ما، کادر متخصص است و این موضوع را مسئله مهمی دانست.

وی ادامه داد: در صورتی که بهترین تجهیزات، مواد و ساختمان ها را داشته باشیم اما کادر متخصص حضور نداشته باشد، دیگر حرفی برای نگفتن نداریم و باید برنامه‌ریزی‌ها و تصمیمات در این خصوص انجام شود.

استاندار تصریح کرد: نیاز است شورای سلامت را احیا کنیم و موضوعات در این شورا مطرح شود تا نتیجه مورد نظر محقق شود.

گفتنی است؛ در این نشست برخی از مدافعان سلامت به نمایندگی از کادر بهداشت و درمان، در حوزه های مختلف مشکلات و درخواست‌های خود را بیان کردند.

منبع: ایسنا

ثبت ملّی چند خوراک قدیمی در اردکان یزد

دبیر جشنواره حلواارده اردکان از فراهم شدن مقدمات ثبت محصولاتی همچون کیک ارده، گورماست ارده، اشکنه‌ی ارده، حلوا تَختُگ و حلوای سوهان با عنوان میراث ملموس اردکان خبر داد.

«محمدعلی بهجتی‌اردکانی» امروز در نشست هماهنگی دومین جشنواره ملی فرآورده‌های کنجدی که در فرمانداری اردکان برگزار شد، اظهار کرد: یکی از مواردی که می‌تواند ظرفیت‌های آیینی و فرهنگی اقوام مختلف کشورمان را در حوزه گردشگری به‌عنوان یکی از جاذبه‌ها معرفی کند، غذاهای محلی است.

وی با اشاره به اینکه تنوع زیادی نیز در فرآورده‌های کنجدی اردکان شاهد هستیم، تصریح کرد: توجه به خوراک‌های سنتی به لحاظ طبیعی بودن آن نه‌ تنها در سلامتی بدن مورد توجه قرار می‌گیرد بلکه می‏‌تواند با محوریت خلاقیت، فرهنگ و هنر محلی و بومی در اردکان، تضمین‌کننده مقاصد گردشگری باشد.

دبیر این جشنواره با بیان این که تعدادی از غذاهای محلی اردکان یزد در آینده نزدیک به ثبت ملی خواهد رسید، افزود: برای توسعه و برند سازی فرآورده‌های کنجدی این شهرستان باید ثبت ملی و جهانی آن به‌ عنوان میراث فرهنگی ناملموس و عضویت شهر اردکان در شبکه جهانی شهرهای خلاق خوراک جدی‌تر دنبال شود.

بهجتی افزود: محصولاتی چون کیک ارده، گورماست ارده، اشکنه‌ی ارده، حلواتَختُگ، حلوای سوهان نیز با عنوان میراث ملموس اردکان، در این جشنواره معرفی شده و به زودی ثبت ملّی خواهد رسید.

وی در پایان از جمله اهداف برگزاری جشنواره ملّی فرآورده‌های کنجدی در اردکان را بِرَندسازی محصولات کُنجدی به نام اردکان، معرفی این محصولات با خواص آن طی نشست‌های علمی به همگانی، توسعه بازار و صادرات محصولات کنجدی خواند.

«کمال حلوایی» سرپرست فرمانداری اردکان نیز در این نشست با اشاره به خواص بی‌شمار کنجد و محصولات کنجدی بیان کرد: فرآورده‌های غذایی محلی اردکان به‌ ویژه محصولات کنجدی این شهرستان در کشور جایگاه ویژه‌ای دارد.

وی افزود: به دلیل مرغوبیت فرآورده‌های کنجدی شهرستان اردکان، مشتریان متعددی نه‌تنها از نقاط مختلف کشور بلکه در بازارهای بین‌المللی نیز تمایل به خرید این محصول از اردکانی‌ها دارند و این مهم باعث شده این شهرستان به‌ عنوان پایتخت فرآورده‌های کنجدی معرفی شود.

سرپرست فرمانداری اردکان با بیان این که متاسفانه آن‌گونه که باید این محصولات شناخته‌ شده نیستند، تصریح کرد: برند سازی فرآورده‌های کنجدی اردکان از اولویت‌هاست و باید هرچه سریع‌تر در دستور کار قرار گیرد.

کمال حلوایی با اشاره به این که غذاهای محلی، این روزها به‌عنوان یک برند گردشگری تبدیل شده است، خاطرنشان کرد: برگزاری جشنواره فرآورده‌های کنجدی می‌تواند به ارتقا سطح کیفی و کمی ورود گردشگران به شهرستان کمک کند.

منبع: ایسنا

رونمایی از خشت سوم بافت یزد

خشت سوم کتاب ثبت‌احوال بافت، دربردارنده عکس‌های پاییز بافت تاریخی یزد رونمایی شد.

 آیین رونمایی از خشت سوم کتاب ثبت‌احوال بافت با حضور هنرمندان و هنردوستان در خانه فرهنگ صدوقی برگزار شد. در این مراسم رییس ایکوم ایران، شهردار بافت تاریخی یزد، جمعی از اعضای شورای پنجم و ششم شهر یزد، همچنین تعدادی از هنرمندان پیشکسوت یزد حضور داشتند.

سیداحمد محیط طباطبایی، پژوهشگر، مورخ و رییس ایکوم ایران در این مراسم با اشاره به ارزش بافت تاریخی یزد گفت: زمانی کشور در مسیر توسعه واقعی قرار می‌گیرد که تصمیمات مبتنی بر میراث‌فرهنگی و محیط‌زیست و طبیعت باشد. توسعه‌ای که بر این دو اصل استوار نیست توسعه واقعی نخواهد بود.

او ادامه داد: یکی از ارزش‌های این بافت تاریخی، مردمان یزد هستند که نگرش اقتصادی به زندگی دارند. آدم‌هایی که اقتصادی نگاه می‌کنند سرمایه را مصرف نمی‌کنند در واقع همیشه سرمایه بود تا از سود آن بهره‌برداری کنند.

رییس ایکوم ایران گفت: زمانی که فراموش کردیم این سرمایه برای آیندگان است و آن را مصرف کردیم آن زمان، زمین‌ها نشست کردند تالاب‌ها خشک شدند و رودخانه‌ها از بین رفتند. ما در حال حاضر با بحران مدیریتی مواجه هستیم که نمی‌تواند از گذشته خود برای آینده استفاده کند. افرای که به میراث علاقه دارند کسانی هستند که به آینده علاقه دارند و نگاهشان به آینده است.

او تاکید کرد: ما یک نوع صلح ایرانی داریم، صلحی که دو شهر نمونه‌اش شیراز و یزد است؛ این دو شهر تمام ثروتشان را برای آینده گذاشته‌اند. این دو شهر باقی ‌مانده‌اند تا فرهنگ را حفظ کنند که سرمایه و الگویی باشند.

به گفته محیط طباطبایی، مردم در یزد به صلح نه به معنای تسلیم، بلکه به معنای همراهی با طبیعت و دیگران رسیده‌اند. مردمان یزد نشانی از صبر و تحمل و شکیبایی مبتنی بر ارزش‌های گذشته خودشان دارند. یزد مهم‌تر از هر چیزی است و باید باقی بماند.

سیدحمید کلانتری، استاندار اسبق یزد نیز در آیین رونمایی از خشت سوم (کتاب ثبت احوال بافت) گفت: ارزش بافت تاریخی یزد هنوز برای ما ناشناخته است. خارجی‌ها اهمیت این بافت را درک کرده‌اند، اما خودمان هنوز حرمت میراث جهانی‌شدن یزد را پاس نداشته‌ایم.

وی افزود: برای ثبت جهانی یزد، بسیار تلاش شده و این افتخار، یک ثروت ملی است. با این‌حال طی این چند سال جای همایش، گردهمایی و هم‌اندیشی در این زمینه بسیار خالی است. اگرچه فعالیت‌هایی مانند انتشار این کتاب که هنر ارزشمند هنرمندان ما را مدون و مصور کرده‌اند و در قالب چند جلد کتاب در اختیار علاقه‌مندان قرار داده‌اند بسیار ارزشمند است.

کلانتری ادامه داد: بافت تاریخی یزد، روح تاریخی و شایستگی‌های مردم هنرمند و هنردوست این شهر است. باید تلاش کنیم یزد را در دو زمینه میراث جهانی و نوآوری و خلاقیت که از جنس تاریخی خود یزدی‌هاست به استان محوری گردشگری ایران تبدیل کنیم.

رونمایی از خشت سومِ بافت یزد

حمیدرضا صالحیه یزدی، مدیرعامل مجموعه تابا (توسعه احیای بافت خشت خام ایرانیان) با اشاره به دغدغه‌های مطرح شده برای حفظ میراث‌فرهنگی و بافت تاریخی یزد، گفت: متأسفانه شرایط اقتصادی برای انتشار جلد چهارم سخت است، اما تلاش می‌کنیم با همراهی عکاسان و هنرمندان استان همچنین مسؤولان و مدیران، مجموعه عکس‌های تابستان را نیز منتشر کنیم تا هر چهار خشت این مجموعه کامل شود.

او افزود:  این مجموعه در نظر دارد سال آینده و هم‌زمان با روز معمار با همراهی و همکاری اداره کل میراث‌فرهنگی، سازمان نظام‌مهندسی و شهرداری یزد از استادکاران سنتی معماری یزد تجلیل و تقدیر کند. تلاش می‌کنیم علاوه بر برگزاری این نشست مجموعه مستندی از بخش‌های مختلف هنر معماری ثبت و ضبط شود.

کتاب «ثبت‌احوال بافت» در برگیرنده مجموعه عکس‌هایی از بافت قدیم یزد است و تلاش می‌کند تا شرایط زندگی در فصول مختلف سال را به‌صورت مستند به تصویر بکشد. خشت نخست این مجموعه، تصاویری از زمستان سال ۹۲ شهر تاریخی یزد است که به کوشش مجموعه تابا تهیه شده و تیمی از عکاسان حرفه‌ای استان، این تصاویر را ثبت کرده‌اند و خشت دوم این کتاب که بهار یزد را به تصویر کشیده و در سال ۱۳۹۳ منتشر شد. خشت سوم این کتاب که دربردارنده عکس‌های پاییز بافت تاریخی یزد است منتشر شده و خشت چهارم شامل تصاویر تابستان بافت تاریخی، سال آینده جمع‌آوری و منتشر می‌شود.

منبع: ایسنا

مرتبط:

۷۸ اثر یزد مهر اصالت ملی صنایع‌دستی دریافت کردند

۷۰ سفرنویس برای «اردکان‌گرام» انتخاب شدند

با برگزاری مرحله اول داوری جشنواره سفرنگاری اردکان‌گرام به منظور انتخاب سفرنویسان برای حضور در شهرستان اردکان و تولید محتوا در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی، ۵۰ نفر در سطح ملی و ۲۰ نفر در سطح استانی و از استان یزد انتخاب شدند.

داوران این دوره از جشنواره سفرنگاری «اردکان‌گرام» با بررسی مشخصات صفحات اجتماعی همه شرکت‌کنندگان، کلیه آیین‌نامه‌ها و ضوابط جشنواره سفرنگاری اردکان‌گرام، از میان ۱۸۹ ثبت‌نام کننده‌ای که ضوابط جشنواره سفرنگاری اردکان‌گرام را رعایت کرده‌اند ۷۰ نفر را برگزیدند تا در این رویداد خلاقانه شرکت کنند.

برای شرکت در جشنواره سفرنگاری اردکان‌گرام ۲۲ نفر از استان یزد، ۹۱ نفر از تهران و ۷۶ نفر از سایر شهرستان‌ها ثبت‌نام کردند که در نهایت ۷۰ نفر در مرحله نخست داوری پذیرفته شده و با حضور در اردکان، محتواهای تولید شده خود را در فضای مجازی منتشر خواهند کرد.

جشنواره سفرنگاری اردکان‌گرام، فراخوانی است برای آن‌ها که روایتگر سفرهای خود هستند، آن‌چه را می‌بینند و حس می‌کنند به رشته‌ تحریر درمی‌آورند و در قاب دوربین خود برای مسافران آینده، آینده‌ای نزدیک ثبت می‌کنند.

شرکت‌کنندگان در جشنواره و علاقه‌مندان به مشارکت در انتخاب برگزیده مردمی، برای اطلاع از ادامه فرآیند جشنواره می‌توانند به سایت etravelgram.ir و صفحه اینستاگرام@ardakan.gram  مراجعه کنند.

جشنواره‌ سفرنگاری اردکان‌گرام به این دلیل بعد از جشنواره‌های «ماکوگرام» و «دزفول‌گرام» توسط فصلنامه‌ میراث و گردشگری گیلگمش، انجمن چارسوق کویر اردکان و موسسه‌ فرهنگی هنری چادرملو برگزار می‌شود، چون شهرستان اردکان در استان یزد شامل بخش‌های مرکزی، عقدا و خرانق می‌شود و مملو است از میراث فرهنگی، میراث طبیعی و همچنین میراث ملموس و ناملموس.

هدف از برگزاری جشنواره سفرنگاری اردکان‌گرام، شناسایی و معرفی ظرفیت‌های گردشگری شهرستان اردکان از طریق ابزارهای فضای مجازی (وبلاگ، وب‌سایت و اینستاگرام) است تا به مدت یک هفته اردکان به دنیا معرفی شود.

حق استفاده از آثار تولیدشده در طول جشنواره (متن، عکس و فیلم) برای حامیان جشنواره و فصلنامه گیلگمش محفوظ است.

جشنواره سفرنگاری اردکان‌گرام از ۲ تا ۷ بهمن ۱۴۰۰ در اردکان برگزار می‌شود.

منبع: ایسنا

بچه‌های مدرسه تاریخی مارکار یزد کمک می‌خواهند

 مدرسه تاریخی دخترانه مارکار که یادگار بازرگان خیر پارسی در شهر یزد است، در بی‌اعتباری دستگاه‌های متولی برای مرمت فضای آموزشی دانش‌آموزان مسلمان و زرتشتی‌اش، بار دیگر نیازمند اهتمام خیرین شد.

«پشوتن مارکار» پرورشگاه پسرانه مارکار را در سال ۱۳۰۱ هجری شمسی به نام مادر خود بنا کرد و تصمیم گرفت یادبودی نیز به نام پدر خود تاسیس کند، به همین دلیل سال ۱۳۰۵ پرورشگاه دختران با حضور «سرهرمزجی عدن» رییس وقت «انجمن ایران لیگ بمبئی» افتتاح شد، مقدمات ساخت این بنا توسط «منوچهر کنتراکتر» رییس پرورشگاه آماده شد، اما با توجه به شرایط فرهنگی و اجتماعی آن دوره شهر یزد و پایین بودن سطح سواد بانوان در ایران، به پیشنهاد «سروش لهراسب» به جای ساخت پرورشگاه دختران، دبستان دخترانه مارکار با ظرفیت ۸۴ نفر تاسیس شد و این دبستان در سال ۱۳۰۹ با شش کلاس ابتدایی به فعالیت خود ادامه می‌داد.

پس از رشد و تکمیل دبستان دخترانه، شهریور ۱۳۱۲ همزمان با ساخت دبیرستان پسرانه، کلاس اول دبیرستان دخترانه مارکار نیز به مجموعه اضافه شد و این دبیرستان موفق شد در خرداد سال ۱۳۱۵ برای امتحان نهایی، داوطلب سال سوم متوسطه معرفی کند به طوری که دبیرستان دخترانه مارکار جزو بهترین دبیرستان‌های دخترانه شهر به شمار می‌رفت.

مدرسه‌ای که پایه و اساس آن خیری بود و پشتوانه‌ای برای مردم یزد شده و حاصل آن بانوان توانمند، اثرگذار و بافرهنگ زیادی در طول این یک قرن است، امروز با وجود نیازی که به افزایش فضای مدرسه دارد همچنان در تکاپوی هزینه‌ای برای ارتقاست اما در بی‌اعتباری و بی‌پولی دستگاه‌های دولتی گویا امیدی به بهتر شدن حال آن نیست.

کمک ۱۵ میلیونی انجمن زرتشتیان تهران به مارکار

«فرحناز چهل‌مرد» یکی از اعضای انجمن اولیا و مربیان دبیرستان دخترانه (دوره اول) مارکار یزد در گفت‌وگو با اشاره به این که این مدرسه برای مرمت و ساخت فضای آموزشی خود برای استفاده دانش آموزان نیازمند حدود ۶۰ میلیون تومان دیگر است، می‌گوید: این مدرسه حدود ۲۰۰ دانش آموز دارد که فضای آموزشی مورد نیاز آن کافی نبود لذا از زیرزمین مدرسه که با خاک پر شده بود، استفاده کردیم.

وی با بیان این که انجمن زرتشتیان تهران با توجه به تعلق این مدرسه به مارکار حمایتی ۱۵ میلیون تومانی داشت، تصریح می‌کند: با این کمک مالی توانستیم خاک‌هایزیرزمینی را تخلیه کنیم اما هنوز برای اسخت و استفاده از فضای زیرزمین نیازمند هزینه هستیم.

وی با بیان این که این مدرسه برد هوشمند، دوربین مداربسته و سایر ملزومات یک مدرسه عادی را ندارد، می‌گوید: این مدرسه دولتی متشکل از دانش اموزانی است که عمدتا وضع مالی متوسطی دارند و از کمترین امکاناتی برخوردارند.

این فعال فرهنگی در خصوص دیگر نیازهای مدرسه مارکار تصریح می‌کند: سیستم صوتی، سکویی برای حیاز مدرسه، کامپیوتر برای کلاس کامپیوتر، رنگ آمیزی فضای داخلی و بیرونی مدرسه نیز جزو نیازهای این مدرسه است.

وی به فصل سرما اشاره می‌کند و می‌گوید: متاسفانه مدرسه سیستم گرمایشی ضعیفی دارد و در این حوزه نیز نیازمند کمک هستیم.

چهل مرد با تاکید بر این که درنامه‌ای به میراث فرهنگی خواستار مصالح ساختمانی شدیم، می‌گوید: آجر سنتی و آجر فرشی جزو مطالبات ما برای کمک به این مدرسه که بنایی تاریخی و ثبتی است، هنوز از سوی این دستگاه محقق نشده است.

برای مدارس ماندگار هزینه می‌کنیم

«سیدمصطفی فاطمی» مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یزد با بیان این که اولویت‌های کنونی ما بناهای در حال تخریب است، اظهار می‌کند: البته ما در حالت بافت می‌توانیم هزینه کنیم اما در خصوص مدارس نمی‌توانیم اقدام کنیم چرا که متولی اصلی ما نیستیم.

وی با بیان این که مدارس مارکار، ایرانشهر و کیخسروی جزو مدارس ماندگار هستند، می‌گوید: ما در خصوص چنین مدارسی، ورود می‌کنیم چرا که در این زمینه، هرساله اعتباری را دریافت می‌شود که با توافق مدرسه در بخش مورد نیاز هزینه می‎کنیم.

مدیرکل میراث فرهنگی یزد با بیان این که در خصوص مدرسه مارکار نیز هزینه‌هایی شده است، می‌گوید: در سال گذشته و دو سال قبل، هزینه‌هایی صرف کف‌سازی، بدنه‌سازی و ترمیم پشت‌بام شده است.

آموزش و پرورشی بدون ابلاغ بودجه و بدهکار

«هادی مطهریان» معاون آموزش متوسطه آموزش و پرورش ناحیه دو یزد با بیان این که اعتبارات موجود کفاف بحث تعمیرات و نگهداری مدارس را نمی‌دهد، اظهار می‌کند: اتفاقای که در مدرسه‌ها شاهد آن هستیم، همگی با مشارکت مناسب مردم یزد و والدین دانش اموزان است که در حیطه‎های آموزشی، عمرانی، پرورشی و سایر حوزه‌هاست.

وی با اشاره به وجود بیش از ۴۰۰ مدرسه ناحیه دو تصریح می‌کند: بودجه عمرانی که پوشش هزینه‌های جاری را هم بدهد در حال حاضر، موجود نیست و حوزه فعالیت با مشارکت مردم است البته بخشی از هزینه عمرانی را اداره نوسازی مدارس باید تامین کند که پس از تایید طرح عمرانی مروبطه، مشارکت می‌کند.

این مسئول با بیان این که نوسازی بابت تعمیر و تجهیز مدارس دارای بودجه‌ است، می‌گوید: مجوز و تغییراتی که در مدارس انجام می‌شود، از نظر کارشناسی با نوسازی است و اگر تغییراتی می‌خواهند اتفاق بیفتد باید در ابتدا بازدید کرده و طرح را تایید کنند.

وی با اشاره به این که آموزش و پرورش اعتباری از ابتدای امسال تاکنون دریافت نکرده، می‌گوید: اگر آمار و ارقام را بررسی کنیم متوجه خواهیم شد که اتفاقاتی که در یزد افتاده عمدتا با مشارکت مردم است.

وی اضافه می‌کند: هنوز در سال جاری نیز اعتبارات عمرانی ابلاغ نشده تا بتوانند در خصوص مدارس و فعالیت‌های عمرانی هزینه کنند و هر آنچه نیز تاکنون هزینه شده صرفا اموزش و پرورش را بدهکار کرده است.

این مسئول در تایید صحبت متولیان میراث فرهنگی نیز می‌گوید: اداره کل میراث فرهنگی یزد هم کاملا درست می‌گوید و در مدارس ماندگار میراث هزینه‌هایی را صرف کف سازی و محوطه سازی کرده است از طرفی مدارس ماندگار هم تحت عنوان شهریه هزینه‌هایی دریافت می‌کنند که بخشی از آن را می‌توانند صرف هزینه‌های عمرانی بکنند.

دبیرستان مارکار نمادی از زندگی مسالمت آمیز ادیان

البته جدای از این که امروز مدرسه مارکار نیازمند دست‌های خیران برای بهبود شرایط خود است، جالب است بدانیم که این مدرسه خیری، هرچند توسط یک زرتشتی ساخته شد اما به دلیل فرهنگ مسالمت آمیز ادیان یزد امروز یکی از مدارسی است که تعداد زرتشتیان محصل در آن بسیار کمتر از سایر مسلمانان است.

با این وجود، انجمن زرتشتیان تهران بدون چشم‌داشتی به این مسئله، برای آن هزینه کرده استکه این مقوله نشان می‌دهد هچنان فرهنگ متقابل میان مسلمانان و زرتشتیان وجود دارد و می‌‎توانیم این مدرسه را هم یکی از نمادهای زندگی مسالمت آمیز ادیان بدانیم.

منبع: ایسنا

مرتبظ:

استان یزد

یزد، کارگاه مرمتی ایران در آبانی بارانی

 بافت تاریخی زنده شده و شریان‌هایش بوی کاهگل نم‌زده می‌دهند، خصوصا در روزهای اخیر که باران آبانماه محکم‌تر از همیشه بر در و دیوارهای یزد می‌کوبید ولی در عین حال جنبش مرمت متوقف نشده و نهضت مرمت به شهرستان‌های یزد هم کشیده شده است.

هر روز در یک گوشه از این شهر صدای کلنگ، ماله کشیدن روی دیوار، زمین خوردن یک تیشه، بندکشی و کف‌سازی، صدای ماشین‌هایی با باربندهای پر از آجر، صدای چکمه‌های فرو رفته در کاهگل و نجواهایی از جنس مرمت به گوش می‌رسد؛ اینجا یزد است، شهری که پس از جهانی شدن، جنبش مرمت را به یکباره تجربه کرد و تبدیل به کارگاهی مرمتی شد، تمام کوچه و خیابان‌های بافت تاریخی پر شد از کاهگل، گل و آجر و خشت و پس از ان هم، خانه‌های کاهگلی پر از جوانانی شد که روزی سکونت در مناطق تاریخی را شاید نوعی بی‌کلاسی می‌دانستند.

حالا دوباره بافت تاریخی زنده شده و شریان‌هایش بوی کاهگل نم زده می‌دهند خصوصا در روزهای آبان ماه که باران محکم‌تر از همیشه بر در و دیوارهای یزد می‌کوبید، جنبش مرمت متوقف نشد و علاوه بر اقدامات کسترده زیاد، شاهد توسعه مرمت‌ها در این بافت بودیم.

در ابتدا عمده مرمت‌ها محدود به بافت تاریخی شده بودند اما حالا نهضت مرمت به شهرستان‌های استان یزد نیز کشیده شده و پابه پای بافت تاریخی و عرصه جهانی که با شتاب بیشتری در حال مرمت است، شهرستان‌ها نیز دست به کارتر از همیشه شده‌اند، این مسئله از انجایی نسبت به قبل اهمیت دارد که این جریان و جنبش را در روزهای پرباران یزد شاهد هستیم، مرمت‌هایی که در مقابل باران سرسخت آبان ماه ۱۴۰۰ سپری شدند تا تن هیچ ساختمانی نلرزد هرچند گاهی از گوشه و کنار شهر یز نیز خشتی بر خشت دیگر لرزید، ساختمانی نم زده در میبد فرو ریخت اما بازهم، گردشگری، میراث فرهنگی، مرمت و توسعه حافظت محور در حال گسترش است به طوری که امروز استان یزد مانند کارگاه مرمتی ایران با صدای تق و توق منحصر به فردی جنبش مرمت را به گوش ایران می‌رساند.

از اول آبان ماه تا امروز که روزهای پایانی این ماه است، طرح‌های خرد زیادی اجرا شده که محدود به خانه‌های مردم و بخش خصوصی است اما به اهتمام داره کل میراث فرهنگی، شاهد اجرای طرح‌های مرمتی هستیم که نوای مرمت را به گوش ایران و ایرانی می‌رساند.

باغ جهانی دولت آباد

«مجید علومی» از مرمت بخشی از پشت‌بام باغ جهانی دولت‌آباد واقع در محله چهار منار یزد خبر می‌دهد و می‌گوید: از آنجایی که قدمت این بنا به دوران افشاریه و زندیه باز می‌گردد، عملیات مرمت پشت‌بام حرم‌سرا، اسطبل زمستانه و بخشی از عمارت کوشک در این باغ تاریخی شامل جمع‌آوری لایه‌های فرسوده پشت‌بام، اجرای کاه‌گل و شیب بندی پشت‌بام، کف فرش با آجر سنتی و ملاط نیم کاه، اندود کاه‌گل، سیم‌گل و دم‌گیری دیوارها بوده است.

مرمت در جای جای یزد

«محمدرضا فلاحتی» با بیان این که مسجد زاویه بنایی متعلق به دوران صفوی و در محله تاریخی سردوراه یزد است، اظهار می‌کند: امروزه از بنای قدیمی مسجد زاویه تنها سردر مسجد و بخش‌هایی از آب‌انبار آن باقی‌مانده و گویا این بقایای مجموعه بزرگی شامل مسجد، بقعه، کتابخانه، حمام، بازار، حسینیه و آب‌انبار است.

وی ادامه می‌دهد: مرمت مسجد زاویه شامل استحکام‌بخشی دیوارها، کاه‌گل کاری و اندود کاه‌گل به‌صورت ته کش و روکش و بندکشی آغاز شده است.

وی در ادامه، با بیان اینکه قدمت این خانه به دوران قاجار مربوط می‌شود، می‌گوید: خانه پاکدل در خیابان مسجد جامع یزد، جنب بقعه سیدرکن‌الدین واقع‌ شده است.

سرپرست اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان یزد با بیان این که خانه پاکدل از خانه‌های تاریخی یزد است می‌گوید: مرمت این بنا به‌صورت بندکشی، گچ کاری و اجرای سقف توسط نیروهای امانی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان یزد انجام ‌شده است.

وی با اشاره به اینکه مرمت و بهسازی اماکن تاریخی به‌منظور جلوگیری از گسترش آسیب‌ها و تخریب آن‌ها انجام می‌شود، می‎گوید: بقعه سید گلسرخ در محله سرچم از محلات بافت تاریخی یزد واقع‌شده و متعلق به قرن نهم هـجری قمری است.

سرپرست اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان یزد با اشاره به اینکه بنای این بقعه از یک سالن با سقفی به‌صورت طاق و تویزه و فضای گنبد خانه تشکیل‌شده، ادامه می‌دهد: داخل بقعه صورت یک قبر مشاهده می‌شود که طبق کتیبه منصوب بر آن، قبر سید معز الدین بن شرف‌الدین علی بن شمس‌الدین محمد بن تاج‌الدین است.

وی اضافه می‌کند: اقدامات مرمتی در این طرح شامل استحکام‌بخشی بنا، بندکشی، آجرفرش و ازاره چینی توسط نیروهای امانی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان یزد انجام‌شده است.

مرمت مسجد آقای ابرکوه

«حمید مشتاقیان» با اشاره به مرمت مسجد آقا در ابرکوه اظهار می‌کند: مسجد کهن و تاریخی در مرکز بافت تاریخی ابرکوه و در محله دروازه میدان این شهرستان واقع‌شده و با توجه به شروع فصل بارندگی و به‌منظور حفاظت از آثار تاریخی، مرمت استحفاظی مسجد آقا توسط نیروهای امانی اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان ابرکوه آغازشده است.

وی اضافه می‌کند: اقدامات مرمتی در این بنا به‌صورت برچینی کاه‌گل‌های فرسوده، استحکام‌بخشی و کاه‌گل پشت‌بام انجام می‌شود.

مرمت آب انبار پای پتک بافق

«لیلی رنجبر» از مرمت انبار پای پتک یکی از بناهای ارزشمند موجود در مرکز محله پای پتک یاد می‌کند و می‌گوید: در سال‌های اخیر هیچ‌گونه اقدام مرمتی و حفاظتی نسبت به این بنای ارزشمند صورت نگرفته و تغییرات فیزیکی موجب آسیب‌های جدی به این بناشده بود.

وی اضافه می‌کند: این آب‌انبار یکی از بزرگ‌ترین آب‌انبارهای شهرستان بافق است که در کنار حسینیه و مسجد پای پتک و در بافت تاریخی محله میانگاه قرار دارد.

رنجبر با بیان این که مرمت این آب‌انبار از مهرماه سال جاری آغازشده می‎گوید: با انجام اقدامات مرمتی شامل استحکام‌بخشی، تراشیدن اندود کاه‌گل‌های فرسوده، ازاره چینی پای آب‌انبار، اصلاح پوشش نهایی سقف مخزن، اندود کاه‌گل بدنه و زیربندی ریشه آب‌انبار به پایان رسید.

وی اضافه می‌کند: مرمت این بنای ارزشمند با حمایت مالی فرمانداری شهرستان بافق و به‌منظور ساماندهی بافت تاریخی مرکز محله پای پتک انجام‌شده است.

مرمت در بافت تاریخی میبد

«مهرداد ذوالفقاری» اظهار می‌کند: با توجه به بارندگی روزهای گذشته در شهرستان میبد و تخریب بخشی از این ساباط، به‌منظور پیشگیری از آسیب بیشتر، مرمت اضطراری ساباط تاریخی فیروز آباد آغاز شد.

سرپرست اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان میبد اضافه می‌کند: استحکام‌بخشی، مرمت قسمت‌های آسیب‌دیده طاق ضربی با خشت، اجرای ازاره نما و اندود کاه‌گل، کاه‌گل پشت‌بام و دوخت و دوزِ سقف‌های آسیب‌دیده از جمله اقدامات اجرایی در این طرح مرمتی است.

وی خاطرنشان می‌کند: مرمت اضطراری این بنا توسط نیروهای امانی اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان میبد انجام می‌شود.

مرمت میراث ایلخانی اردکان

«محمود ادیبان» هم با بیان اینکه روستای هفتادر در دهستان عقدا از توابع شهرستان اردکان استان یزد واقع شده، می‌گوید: بافت تاریخی این روستا دارای ساختاری متراکم و به‌هم پیوسته است و در یک حصار خشتی چینه‌ای با چهار دروازه به نام‌های دروازه زینب، دروازه بز گله‌کن، دروازه صحرا و دروازه شمس محصور بوده که در قرن هشتم هـجری قمری به گرد آن بارویی کشیده شده است.

سرپرست اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان اردکان ادامه می‌دهد: قدمت بازارچه تاریخی این روستا را با توجه به مسجد ایلخانی مجاور آن، می‌توان به این دوران نسبت داد.

ادیبان با اشاره به اینکه مرمت این بازارچه سنتی با مشارکت دهیاری روستا انجام می‌شود، مهمترین اقدامات اجرایی در این پروژه را پی‌کنی و شفته‌ریزی زیر دیوار باربر، اجرای دیوار با ملات گل و آهک، پی‌بندی دیوارها، اجرای ازاره و بندکشی آن، اجرای سیم گل و دم گیری بازارچه، اجرای سقف خشتی و جمع آوری بتن‌های کف بازارچه عنوان می‌کند.

منبع: ایسنا

مرتبط:

استان یزد

تعیین استاندار آشنا به گردشگری برای یزد

 جمعی از فعالان گردشگری یزد از رئیس مجمع نمایندگان استان خواستند تا در پیگیری تعیین و انتخاب استانداری آشنا به حوزه گردشگری از سوی وزارت کشور اقدام کند.

جمعی از فعالان گردشگری یزد در نامه‌ای که به امضای عموماً مسئولان کمیته‌های گردشگری رسیده است، خطاب به رییس مجمع نمایندگان استان و رئیس کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس، خواستار پیگیری این مسئول در رابطه با تعیین و انتصاب استانداری توانمند و آشنا به حوزه گردشگری از سمت وزارت کشور شدند.

متن این نامه بدین شرح است؛

«من تصورم این است که اگر مسئولین کشور بتوانند از همین مسئله گردشگری به شکل درست، با تبلیغات صحیح و با جهت گیری صحیح استفاده کنند، درآمد آن کشور را از همه معونه های دیگر بی نیاز می‌کند.  مقام معظم رهبری(مدظله)

گردشگری امروزه یکی از صنایع مورد تاکید دولت های دنیاست و به سومین اقتصاد بزرگ دنیا مبدل گشته است و بنا بر آمار سازمان جهانی گردشگری بودجه ای که مردم دنیا برای مسافرت و تفریح اختصاص می دهند برابر با ۱۱ درصد درآمد ناخالص کل جهان است.

بر اساس آمارهای موجود، ایران دهمین کشور برتر دنیا از نظر بهره مندی از آثار تاریخی و فرهنگی و همچنین پنجمین کشور برتر دنیا از لحاظ جاذبه های طبیعت گردی است، استان یزد و شهر میراث جهانی یزد در حوزه گردشگری از جهت بهره‌مندی از آثار تاریخی و فرهنگی یکی از غنی‌ترین استان های کشور به شمار می رود.

به استناد آمار وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تا قبل از اپیدمی کووید ۱۹، بیش از هشت میلیون نفر با انگیزه‌های مختلف از سراسر جهان به ایران سفر کرده‌اند که بیش از ۹۰ درصد آنها از کشورهای همسایه بوده و برآوردها حاکی از آن است که بیش از ۶ میلیارد دلار درآمد ارزی از صنعت گردشگری تا قبل از اپیدمی کووید ۱۹ حاصل گردیده است.

فارغ از اپیدمی کووید ۱۹ که صدمات بسیار سنگینی بر پیکره صنعت گردشگری وارد ساخته است نبود آموزش های لازم برای ارائه خدمات به گردشگران، محدودیت آمار و اطلاعات واقعی، کیفیت نامطلوب حمل و نقل درون استانی، سطوح پایین امنیتی تردد جاده ای، ناکارآمدی خدمات گردشگری و مدیریت بازاریابی، تخریب منابع و جاذبه های گردشگری و عدم تمایل سرمایه‌گذاران بخش خصوصی برای توسعه زیرساخت‌های گردشگری که همگی نتیجه بی‌توجهی مسئولان ذیربط به این صنعت مهم است موجب خسارات جبران ناپذیری بر این صنعت گردیده است و بی شک این چالش‌ها جز با انتصاب مدیران توانمند و دغدغه‌مند مرتفع نخواهد گردید.

ما جمعی از فعالان حوزه گردشگری با توجه به واکسیناسیون سراسری در دنیا و به فضل الهی خروج و رهایی بشر از شرایط اپیدمی کووید ۱۹ و آغاز به کار گسترده صنعت گردشگری، از نمایندگان محترم استان استدعا داریم با توجه به اینکه گردشگری و صنایع دستی جزو رسته های اولویت دار اشتغالزایی استان و صنایع پاک می باشد در اسرع وقت نسبت به تعیین و انتصاب استانداری توانمند که به حوزه گردشگری آشنا بوده برای این استان از سمت وزارت کشور اقدام نمایید.»

منبع: ایسنا

مرتبط:

تخریب تزئینات غیراصیل بادگیرهای یزد

 

تخریب تزئینات غیراصیل بادگیرهای یزد

این روزها پرونده ثبت جهانی بادگیر باز شده و جزئیات توجه به این بنا مهم است لذا نباید استادکاران به ایجاد تزئینات در حین مرمت بادگیرهای یزد متمایل شوند و معماری خانه‌ها را از اصالت خارج کنند.

این روزها برخی از معماران به بادگیرهای پر نقش و نگاری که در مرمت‌های اخیر شکل گرفته‌اند، خرده می‌گیرند و آن را متناسب با هویت اصلی یزد نمی‌دانند این در حالی است که برخی معتقد هستند مرمت به هر شیوه‌ای که منجر به حفظ سازه شود در این زمینه از اهمیت بیشتری برخوردار است.

در جدال این دو تفکر، برخی از استادکاران در شهر جهانی یزد تزئینات زیبایی را به بادگیرها الحق می‌کنند که متعلق به این سازه‌ها نیستند و در حقیقت همین مسئله منجر شد تا دوباره به یاد پرونده ثبت جهانی بادگیر بیفتیم، مسئله مهمی که سال‌هاست به تعویق افتاده و امروز از اولویت‌های کشورمان محسوب می‎شود چرا که برخی از کشورها درصدد غارت این غنیمت اصیل ایرانی و خصوصا پرکاربرد در یزد هستند.

یزد شهر بادگیرهای ایران است و تنوع بادگیرها و آیین‌های مربوط به آن زیاد است، حضور بادگیر در زندگی فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی مردم یزد جزو مواردی است که نمی‌توان به سادگی از آن گذشت و در خصوص ثبت جهانی شدن نمادی که شاید روزی قریب به اکثر خانه‌های یزد داشتند، چشم پوشید.

پس شاید کوچکترین جزئیاتی که امروز در مورد این سازه مطرح می‏‌شود اهمیت دارد چرا که دوباره پرونده ثبت جهانی بادگیر به اهتمام متولیان به جریان افتاده و نباید در این مسیر هیچ خدشه‌ای وارد شود.

«ساشا ریاحی‌مقدم» معاون سابق میراث فرهنگی اداره کل میراث استان یزد ضمن اشاره به این که بادگیر از عناصر و اجزای اصلی بناهای قدیمی است، اظهار می‌کند: ارتفاع و سردر و بادگیر و تزئیناتش همگی جزو اجزایی است که گویای وضعیت اجتماعی و اقتصادی فرد است.

وی با بیان این که معماری یزد با سایر نقاط مانند شیراز و اصفهان متفاوت است، می‌گوید: در معماری یزدی‌ها تا زمانی که لزومی نداشته، تزئینات زیادی هم استفاده نمی‌شده و خانه‌های دارای تزئینات زیاد هم متعلق به تجار و بازرگانان غیریزدی بوده است که مصداق آن را می‌توان خانه شیرازی‌ها دانست.

این کارشناس میراث فرهنگی با بیان این که خانه‌های مربوط به افراد بومی و ساکنان یزد تزئینات نداشته است، می‌گوید: تزئینات زیاد متعلق به منطقه کویری نیست حتی برخی از تزئینات که امروز در بر روی بادگیرهایی ساخته شده در برخی کشورها استفاده شده، امروز در بادگیرها مشاهده می‎شود.

وی با انتقاد به مرمت بادگیرها و ایجاد تزئینات بر بادگیرها اظهار می‌کند: ایجاد چنین تزئینات و گچ‌بری‌هایی که متعلق به یزد نیست در واقع آدرس غلط دادن است چرا که نهایتا تزئینات بادگیرهای اصیل یزد هم دمگیری‌های گچی ساده‌ای بیش نیست.

وی با اشاره به اشتباه تشبیه کردن بادگیرهای یزد به بادگیرهای تازه‌ساز تصریح می‌کند: بعضا تصاویری را می‌بینیم که برخی بادگیرهای یزد را با تزئینات مانند بادگیرهای غیربومی و تازه ساز، با گچ مشبک کرده‌اند و این بادگیرها از اصالت خارج شده‌اند.

تکامل نظارت از دغدغه تخریب تا جزئیات مرمت 

در این خصوص «سیدمصطفی فاطمی» مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یزد نیز در گفت‌وگویی ضمن بیان این که  نظارت بر حوزه مرمت بادگیرها به اندازه نظارت بر سایر بخش‌ها مانند ساختمان‌ها محدود است، می‌گوید: ما برای مرمت بادگیر هم ناگزیر به استفاده از همان نیروی محدود یگان حفاظت هستیم که پایش تمام افت تاریخی را نیز در دست دارند لذا کمتر به مبحث مرمت ورود کردیم.

این مسئول با بیان این که در گذشته تمرکز ما بر نظارت بر تخریب بافت تاریخی بوده است، می‌گوید: یکی از مسائلی که وجود دارد مربوط به مجوزهای مرمت اضطراری است که منجر به توجه نکردن به تزئینات بنا خصوصا بادگیر می‎شود و ما در تلاشیم که از این موضوع جلوگیری کنیم.

وی تصریح می‌کند: بعضا مرمتکاران بر بادگیرها تزئیناتی را استفاده می‌کنند که وجود ندارد و این مسئله تاثیری منفی به اصول مرمت اصولی همراه خواهد داشت اما بر پرونده ثبت جهانی بادگیر اثری ندارد زیرا در بحث بادگیر بیشتر به دنبال پرونده ثبت آیین‌ها و مراسم‌های مربوط به باد هستیم و خیلی به فیزیک بادگیر کار نداریم.

فاطمی در خصوص مرمت بادگیرها تصریح می‌کند: اصالت بادگیر باید حفظ شود و ما موظف هستیم که به این مسئله توجه کنیم خصوصا در حال حاضر که پرونده ثبت جهانی بادگیر در حال پیگیری است؛ این مسئله اهمیت بسیار زیادی دارد.

وی با اشاره به این که بادگیرهای یزد بسیار تنوع دارند می‌گوید: تنوع و تعدد بسیار زیاد بادگیرهای یزد مسلما نیازمند تعداد زیادی نیرو و تنوع زیادی در کار است اما بادگیرهایی که دارای این تزئینات نبوده و امروز به طور اشتباه بر روی آن‌ها تزئینات ایجاد شده است و تعداد محدودی هم هستند را حذف می‌کنیم که البته دستور تخریب یکی از آن‌ها را دادیم.

این مسئول با اشاره به در نظر گرفتن سبقه تاریخی در موضوع مرمت بادگیرها تصریح می‌کند: سابقه تاریخی واصالت در مرمت بادگیر باید رعایت شود چرا که بادگیرها توسط قومیت‌ها و افراد ساخته می‎شدند و همین مسئله در تنوع آنها موثر بوده است.

وی به روند تکامل بادگیر در استان یزد اشاره می‌کند و می‌گوید: مردمانی که در یزد زندگی می کرند ابتدا برای تحمل گرما مجبور شدند یک دیوار را حذف کنند و حذف این دیوار برای جریان باد، تالار را ایجاد کرده است ولی در دوره‌های بعد که معمولا مربوط به قرن پنجم، ششم و هفتم می‎شود  تالارها جمع‌تر و بلندتر شکل گرفتند و طاق بلندها ایجاد شدند تا باد بیشتری را جذب کنند و بخش‌هایی برای جذب بهتر باد به وجود آمدند.

این مسئول با بیان این که در اواخر قرن پنجم بادگیرهای یک طرفه ابداع شدند، تصریح می‌کند: بادگیرهایی که به سبک میبد و اردکان ساخته شده یعنی آن تالارهای باریک و بلندی که در دوره‌های قبلی ارتقا یافتند تبدیل به بادگیرهای یک طرفه می‎شود که این مسئله نشان می‌دهد دانش یزدی‌ها برای ساخت باددگیر و دست یابی به فن آوری ساخت بادگیر ارتقا یافته است.

وی خاطرنشان می‌کند: در دوره‌های بعد، بادگیرهای دو طرفه، چهار طرفه، دایره‌ای، چند ضلعی و نظایر آن در استان یزد ایجاد می‎شود.

وی با بیان این که این روند تکامل بادگیر کاملا مشخص است، می‌گوید: تزئینات بادگیر در دوره‌های بعد از آن به وجود می‌آید، یعنی بعد از اینکه به تکامل بادگیر دست یافته شد درصدد ایجاد تزئینات هستند.

فاطمی ادامه می‌دهد: البته فناوری بادگیر هم متفاوت است و برخی از هوای زیرزمین و برخی از قنات و پایاب و همچنین حوض‌های زیرین بادگیر استفاده می‌کنند تا بتوانند خنکای بادگیر را داشته باشند.

وی در مورد تزئینات یادآور می‎شود: در تزئینات بحث متفاوت است، تمام خانه‌های یزد از نمای بیرونی یکسان هستند چون معماران یزدی آن‌ها را می‌ساختند اما وقتی وارد خانه می‎شوند و به تزئینات دقت می‌کنند، متوجه اعمال سلیقه مالک خانه بر نوع و تنوع تزئینات بادگیرها می‎شوند.

این مسئول با بیان این که بادگیرهایی خانه شیرازی‌ها و عرب‌ها کاملا متفاوت است، می‌گوید: مثلا فردی که ثروتمند بوده مانند زرگرها تزئینات بیشتری در خانه‌هایشان داشتند که عمدتا تزئینات گچبری، آجرکاری و گل کاری بوده‌اند که به مقادیر متفاوتی در بادگیرها استفاده شده‌اند.

وی با اشاره به این که جایگاه افراد در ساخت بادگیرهای باعظمت و متنوع موثر بوده است، می‌گوید: تعداد بادگیر نیز بعضا متناسب با شخصیت فرد افزایش می‌یافته به گونه‌ای که در برخی اتاق‌ها نیز بادگیر ایجاد شده است.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یزد مطالعه تاریخچه و پیشینه بنا در بادگیرها را لازم می‌داند و می‌گوید: مرمتکار باید بداند که بادگیر در چه دوره‌ای ساخته شده است، موقعیت منطقه و محله چیست؟ مالک خانه در گذشته چه کسی بوده و تمایل آن به نوع تزئینات چه بوده است.

وی به تمکن مالی افراد اشاره می‌کند و می‌گوید: شغل و تمکن مالی فرد در شکل‌گیری آن و ابعاد خانه اثرگذار بوده و بادگیرها نمادهایی از این مسئله نیز بوده‌اند در عین حال، در برخی از خانه‎ها بادگیرها نیمه کاره می‌ماندند که دلایلی مانند دین و مذهب در این کارکرد نقش داشتند.

فاطمی تاکید می‌کند: به دلیل قوانین منطقه و دین مربوطه ادیان دیگر در برخی از خانه‌های زرتشتی نیز سبک معماری قدیم منجر شده که بعضا امکان ساخت بادگیر نداشته باشند.

بادگیرهای بیجان ناجی یزد جهانی از نماهای رومی! 

امروزه در مناطق مدرن یزد خانه‌هایی با معماری جدیدتر خودنمایی می‌کنند خانه‌هایی که بعضا معماری‌هایشان تهدید برای شهر پایدارو  اصالت و هویت یزد هستند خانه‌هایی با نماهای رومی که در خیابان‌های یزد ساخته می‎شوند.

اما بعضا برخی از خانه‌ها نمادهای بادگیر را به جای نماهای رومی به کار برده‌اند تا اصالت یزد در این خانه‌ها پررنگ‌تر باشد یکی از این خانه‌ها برج معروف دوقلوی یزد است که با چهار تاج بادگیر خودنمایی می‌کند اما بعضا برخی از معماران به استفاده از نماد بادگیر خرده می‌گیرند و این سبک معماری را هم نمی‌پسندند این در حالی است که بعضا افراد دیگری معتقدند که بادگیر به هر شیوه‌ای در معماری وجود داشته باشد اصالت و هویت یزد را نمایان می‌کند و همین مسئله غنیمتی است که امروز بسیاری از افراد با رغبت به وجود آن در نمای خانه در مناطق مدرن یزد به ارمغان آورده‌اند.

«ساشا ریاحی مقدم» در این باره به عنوان یک کارشناس و دانشجوی دکترای مرمت و پژوهشگر کشوری در حوزه میراث فرهنگی می‌گوید: در معماری قدیمی یزد بادگیر عنصری کاربردی بوده است و حتی بادگیرهایی که در ۵۰ سال اخیر در معماری‌های مدرن هم ایجاد شده‌اند کاربردی بوده‌اند که بعضا کاربرد نورگیر دارند و در خصوص توزیع باد کاربردی ندارند.

وی با بیان این که توسعه تکنولوژی منجر به حذف کارایی بادگیر در خصصو توزیع باد شده است، می‌گوید: باید با تکنولوژی جدید مجددا بادگیر استفاده شود، در این جهت استفاده از بادگیر در معماری مدرن بسیار مطلوب است اما نباید بادگیر صرفا در نماسازی استفاده شود.

ریاحی مقدم با بیان این که بادگیر به عنوان نماد یزد باید المانی کاربردی در خانه‌های مدرن شود، اظهار می‌کند: اگر شکل آن را در نما استفاده کنیم بی‌سلیقگی است اما اگر المانی کاربردی شود یعنی در معماری معاصر هم این نماد به کار برده شده و به عنوان نماد یزد زنده است.

وی به کاربردهایی مانند نورگیر، تهویه هوا و شکل جان‌پناه(محلی ایمن در خانه‌های قدیمی) در معماری یزد اشاره می‌کند و می‌گوید: المان بادگیر باید از حالت فرم و نمادی خارج شود که این مسئله اهمیت زیاد دارد و در پرونده ثبت جهانی بادگیر هم بسیار موثر است.

وی به نقش شهرداری در این باره اشاره می‌کند و می‌گوید: شهرداری نه تنها باید مانع ایجاد خانه‌هایی با نمای رومی شود بلکه باید کاربرد بادگیر در خانه‌ها را نیز حفظ و متناسب با تکنولوژی کند تا این نماد در معماری معاصر نیز کاربردی شود.

وی با تاکید بر این که در ثبت جهانی بادگیرباید تزئینات هم مورد توجه باشد، می‌گوید: هیچ اضافه کردنی مجاز نیست و به اصالت آن خدشه وارد می‌کند ولی در معماری مدرن باید عنصری کاربردی شود تا در پرونده ثبت جهانی هم موثر باشد چرا که یکی از نقوص پرونده در گذشته، تداوم استفاده از عنصر بادگیر در معماری معاصر یزد است که این مسئله می‌تواند موثر واقع شود.

این فعال میراث فرهنگی با بیان این که امروزه در معماری معاصر هم نماد بادگیر وجود دارد، می‌گوید: موزه هنرهای معاصر و راه آهن یزد المان کاربردی بادگیر را آمیخته با معماری معاصر دارند و این مسئله نشان میدهد همواره می‌توانیم از این نماد کاربردی استفاده کنیم.

ریاحی‌مقدم خاطرنشان می‌کند: از دوره صفویه بادگیر به خانه‌های یزد اضافه شده و خود بادگیر یک عنصر الحاقی است که وارد معماری یزد شده است پس باید کاربردهای جدیدی منجر به حفظ آن در معماری یزد شود.

منبع: ایسنا

مرتبط:

ماجرای راهروهایی زیرزمینی خانه‌های تاریخی یزد چیست؟

خانه ای تاریخی در دل شهر بادگیر‌ها

خانه‌های مسافر غیرمجاز در چنگال پلیس یزد

معضل خانه‌های مسافر در محدوده‌هایی که با تمرکز زیرساخت‌های درمانی و پزشکی روبرو بود، امروز با برخورد نیروهای انتظامی و نظارت بیش از پیش روبرو شده است.

بلوار طالقانی و محله اکبرآباد جزو محلاتی هستند که به علت تمرکز زیرساخت‌های درمانی مانند مطب پزشکان و کلنیک‌های متعدد و بیمارستان‌هایی مانند مرکز ناباروری یزد همواره یکی از نقاط شلوغ یزد هستند که با هجوم مسافران غیربومی و بیماران روبرو می‎شوند.

چند سالی است که در حوالی این مناطق خانه‌های مسافر بیشتر رونق گرفته‌اند و تمایل به ایجاد خانه‌های مسافر غیرمجاز نیز در این مناطق بیش از پیش افزایش یافته‌است به طوری که برخی از مردم بخشی از خانه‌های خود را بدون در نظر گرفتن استاندارد به خانه مسافر تبدیل می‌کنند و با قیمت‌های مختلف و خدمات غیراستاندارد در اختیار مسافران غیربومی قرار می‌دهند.

این مسئله امروز نه تنها بازتاب منفی در ابعاد مختلفی را برای یزد داشته بلکه اقشار متعددی خصوصا فعالان گردشگری، هتلداران، صاحبان اقامتگاه‌های مجاز و حتی مردم محلی را نیز متاثر کرده است به طوری که امروز یکی از دغدغه‌های گردشگری سلامت رفع این معصل در یزد است.

در این خصوص، رئیس پلیس استان از پلمب پنج خانه مسافر متخلف در محله «اکبرآباد» و بلوار «طالقانی» در شهر یزد خبر می‌دهد.

سردار «عباسعلی بهدانی‌فرد» با اعلام این خبر اظهار می‌کند: طرح بازدید از خانه های مسافر در یزد، در راستای ارتقای امنیت اجتماعی، به مرحله اجرا گذاشته شد.

وی ادامه می‌دهد: در راستای اجرای این طرح، ماموران پلیس اداره نظارت بر اماکن عمومی از ۱۱ خانه مسافر در محله اکبرآباد و بلوار طالقانی یزد بازدید و پنج خانه مسافر متخلف را که اقدام به اسکان مسافران به صورت غیرمجاز کرده بودند، پلمب کردند.

رئیس پلیس استان یزد در پایان خاطرنشان می‌کند: در این دوره از بازدیدها آموزش‌های لازم در خصوص رعایت نکات انتظامی و بهداشتی نیز به واحدها ارائه شد.

البته یکی از نگرانی‌های امروز جامعه گردشگری از رکود گردشگری راه افتادن گردشگری غیرمجاز و زیرزمینی در پناه کرونا و محدودیت‌های سفر است که البته بارها از سوی فعالان گردشگری و متولیان امر مطرح شده است.

گردشگری سلامت و سفر درمانی‌های یزد که بنا به ضرورت افراد اتفاق می‌افتند، از ظرفیت‌های مهمی درا ین حوزه محسوب می‎شوند که نگران کننده هستند.

«سیدمصطفی فاطمی» مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یزد نیز چندی پیش به مشکلات گردشگری یزد ناشی از شیوع کرونا اشاره کرده بود و گفته بود: در صورت همراهی نکردن دستگاه‌های مختلف قطعاً گردشگری یزد کاملاً ورشکسته خواهد شد و در این حین نیز نگران رونق گردشگری غیرمجاز زیرزمینی در یزد هستیم.

گردشگری زیرزمینی و فعالیت غیرمجاز خانه‌های مسافر امروز تهدیدی نه تنها برای اقتصاد بلکه برای سلامت یزد است و اگر متولیان هر دو حوزه سلامت و گردشگری و همچنین نیروهای نظارتی در این باره اقدام نکنند، تبعات آن شامل حال مردم خواهد شد.

منبع: ایسنا

مرتبط:

ماجرای راهروهایی زیرزمینی خانه‌های تاریخی یزد چیست؟

یزد؛ شهر قنات، قنوت و قناعت