قلعه دختر در روزگار کهن، نیایشگاه آناهیتا بوده و زرتشتیان برای زیارت به آن‌جا می‌رفته‌اند. این قلعه در سال ۱۹۶۰ مرمت و در سال ۱۹۶۴ تبدیل به موزه گردید. سازمان یونسکو در سال ۲۰۰۰ قلعه دختر را در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت نمود.

کره زمین به اندازه ای جاذبه و دیدنی های گوناگون دارد که چنانچه براي تمام سالهای زندگیتان هم برنامه سفر بریزید، هنوز نقاطی باقی می ماند که فرصت نکرده اید آنها را ببینید. بسياري از این دیدنی ها در کشورهای نه چندان نام اشنا قرار دارند که اتفاقا هزینه های سفر به آنها سرسام‌اور نیست. امروز هم یکی از همین مقاصد گردشگری را معرفی می کنیم.

باکو از شهرهای توریستی و گردشگرپذیری است که سالیانه مسافران زيادي به این شهر سفر ميکنند و به علت فاصله نسبتا اندکی از ایران که دارد در بین ايراني ها بسیار محبوب است. این شهر که پایتخت کشور آذربایجان است دارای جاذبه های بسياري است و پس از کشف نخستین میدان نفتی دنیا در باکو، این شهر بسیار شهرت یافت به همین علت مراکز و خیابان های مهمی در زمان شوروی سابق در باکو ساخته شده است. در این مطلب تصمیم داریم تا در مورد قلعه ی دختر در باکو اطلاعاتی ارائه بدهیم.

قلعه باکو یکی از مهم ترين نمادهای تاریخی آذربایجان و نمادي از شهر باکو به شمار میرود و همچنين بسياري معتقد هستند که این قلعه در ابتدا یک آتشکده براي پیروان دین زرتشت بوده که در دوره ساسانیان ساخته شده است.

تاریخچه و معماري قلعه باکو

قلعه دختر (به ترکی آذربایجانی: قیز قالاسی Qız Qalası)( به انگلیسی:Maiden Tower) از آثار تاریخی دوران ساسانیان در شهر باکو است. این اثر تاریخی که با ۲۹، ۵ متر طول، ۱۶ متر عرض، و ۶ طبقه که در دو محدوده زمانی قرن ۵ و ۶ ميلادي( شروع ساخت مرحله اول) و قرن ۱۲( مرحله دوم) ساخته شده است. قلعه دختر در روزگار گذشته، نیایشگاه آناهیتا بوده و زرتشتیان براي زیارت به آن جا می رفته اند.

قلعه دختر در سال ۱۹۶۰ بازسازی و در سال ۱۹۶۴ تبدیل به موزه شد. سازمان یونسکو در سال ۲۰۰۰ این بنا را در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت نمود.

قلعه دختر دارای معماري زیبا و منحصر بفردی است. حتی از این قلعه بعنوان یکی از برترین و زیباترین جاذبه های تاریخی شهر باکو یاد ميکنند . جنس این قلعه از سنگ میباشد و تمامی قسمت های قلعه هم از سنگ ساخته شده است. داخل قلعه دختر به گونه ای ساخته شده است که میتواند ۲۰۰ نفر را در خود جای دهد. قسمت شرقی این قلعه دیدی مطلوب رو به اسمان دارد و بعضی ميگويند از این قلعه نیز براي علم نجوم هم استفاده می شده است. در ورودی قلعه دختر بصورت دوگانه ساخته شده است و پس از وارد شدن با سقف های بلند روبرو خواهید شد. زمانیکه از پله های سنگی به طرف بالای قلعه حرکت می کنید پنجره های کوچکی را می بینید که بر روی دیوارهای قلعه قرار گرفته اند.

چاه آب در قلعه

یک موضوعی که سبب جذابیت بیش تر قلعه دختر در باکو شده است وجود چاه آبی است که در آن موجود است . این چاه ۲۱ متری در طبقه ی سوم قلعه ی دختر در باکو قرار دارد و قطر دهانه ی آن ۷۰ سانتیمتر است که در دیوار قلعه جاسازی شده است. باستان شناسان با بررسی بخش هایی از چاه قلعه دختر دریافتند قدمتش به قرن دوازدهم ميلادي برمیگردد . این چاه همچنين یک ورودی در طبقه همکف هم دارد که اخیرا در یکی از کاووش های یک باستان شناس به اسم عباس اسلاموف کشف شد. با بررسی هایی که بر روی آب چاه انجام شد، مشخص شد که براي آشامیدن مناسب است.

موزه قلعه

با توجه به اینکه در زمان های قبل اشخاص بسياري در قلعه دختر در باکو زندگی می کردند وسیله ها زيادي از آنها باقی مانده است که در موزه ای با همین اسم جمع اوري شده اند و شما میتوانید برخی ظرف و قاشق را بهمراه چند کوزه و برخی وسایل ديگر که از آنها باقی مانده را مشاهده کنید. به گشت و گذارتان ادامه بدهید تا در طبقه دوم به اطلاعاتي تاريخي در مورد هدف و روش ساخت قلعه دختر دست پیدا کنید. درصورتی که باز هم بالاتر بروید، در طبقه سوم ماکتی از قلعه دختر و شواهدی از وجود چاه در این ساختمان را  مشاهده خواهید کرد.

در طبقه ی چهارم از این موزه میتوانید نقشه ای بزرگ و دیجیتال از شهر تاریخی باکو را مشاهده نمایید و با نمادهای معروف این شهر اشنا شوید. در طبقه پنجم مجموعه ای از کتاب های الکترونیک در اختیار بازدیدکنندگان گذاشته شده است و در طبقه ششم هم برخی سلاح و خنجر تاریخی در معرض دید قرار دارد. در طبقه هفتم موزه هم میتوانید آتشکده قدیمی قلعه را نیز ببینید.

علل نامگذاری قلعه دختر در باکو

فلسفه ی نامگذاری قلعه ی دختر در باکو از نظر یکی از اساتید برجسته ی باکو به اسم پروفسور ماهر خلیفه زاده کلمه« دختر» به این اشاره دارد که ساختمانی محکم و غیر قابل رخنه بود و هرگز به دست دشمن نیوفتاده است. همچنين از نقطه نظر مذهبی میتوان اینگونه تعبیر کرد که اهریمن هیچوقت فرصت لمس قلعه را پیدا نکرده است. اما این گفته ها هیچ علت باستان شناسانه و دقیقی ندارد و نمی توان آنها را علت محکم براي اثبات این مسئله دانست.

دسترسی به قلعه دختر در باکو

به منظور دسترسی به قلعه دختر در باکو باید به نزدیکی بافت تاریخی شهر و دریای کاسپین بروید چرا‌که این قلعه در آن محدوده واقع است. از وسایل نقلیه ی عمومی که میتوانید براي رسيدن به این قلعه از آنها استفاده کنید  عبارتند از اتوبوس، مترو و تاکسی. درصورتی که با اتوبوس یا مترو خواستید بروید قدری پیاده روی هم باید انجام دهید.