نوشته‌ها

راز‌ صحرای نامیب _قدیمی‌ ترین بیابان جهان

برخی اعتقاد دارند آثار عجیب‌ و غریب موجود در صحرای نامیب (Namib) رد پای الهه‌ها است و عده‌ای دیگر آن‌ها را ناشی از رقص جِن و پَری‌ها یا عبور بشقاب‌پرنده‌ها می‌دانند؛ اما کسی به‌ واقع توانایی توضیح میلیون‌ها حلقه‌ی مرموز این بیابان را ندارد، و راز سربه‌مهر شکل‌های دایره‌ای خاصِ این بیابان تا به امروز ناشناخته باقی‌ مانده است.

سرزمین بی‌نهایت‌

صحرای نامیب در سواحل اقیانوس اطلس در جنوبی غربی قاره آفریقا یکی از خشک‌ترین نقاط روی زمین است. نامیب در زبان محلی به معنی جایی است که هیچ‌چیز در آن وجود ندارد. چشم‌اندازی مریخ‌گونه همراه با تپه‌های شنی بلند، کوه‌های ناهموار و دشت‌های شن که حدود ۸۱۰۰۰ کیلومترمربع مساحت دارد و در سه کشور نامیبیا، آنگولا و آفریقای جنوبی قرارگرفته است.

قدمت صحرای نامیب حدود ۵۵ میلیون سال است و به‌عنوان قدیمی‌ترین صحرای جهان شناخته می‌شود. (صحرای بزرگ آفریقا بین دو تا هفت میلیون سال قدمت دارد.) دمای تابستان در روز به ۴۵ درجه سانتی گراد و در شب به زیر صفر می‌رسد. با این‌ وجود تعداد زیادی از گونه‌های حیات‌وحش سازگاری خوبی با این وضعیت پیدا کرده‌اند.

 

 

صحرای نامیب با طولی حدود ۲۰۰۰ کیلومتر از طریق کشور نامیبیا، جنوب آنگولا تا شمال آفریقای جنوبی را به هم متصل می‌کند. این بیابان قدیمی از قسمت شرقی کشور نامیبیا به اقیانوس اطلس برخورد می‌کند.

صحرای نامیب

سازگاری حیوانات

در خشک‌ترین مناطق نامیب به‌طور متوسط سالانه حدود ۲ میلی‌متر باران می‌بارد. بخش‌هایی از این صحرا چندین سال هیچ بارانی به خود نمی‌بینند. با این وضعیت حیواناتی مانند تیزشاخ (Oryx، نوعی از گاو سانان وحشی)، غزال جهنده (springbok)، یوزپلنگ (Cheetah)، کفتار (hyenas)، شترمرغ (ostriches) و گورخر (zebras) برای زندگی در شرایط سخت صحرای نامیب سازگاری پیدا کرده‌اند.

 

دروازه‌های جهنم

ساحل اِسکِلِت (Skeleton) منطقه‌ای خطرناک با طول ۵۰۰ کیلومتر و تپه‌های شنی بلند در امتداد اقیانوس اطلس است. این منطقه از جنوب آنگولا آغاز و به مناطق مرکزی نامیبیا ختم می‌شود. ساحل اسکلت نام خود را از لاشه‌های نهنگ‌ها و حدود ۱۰۰۰ کشتی که طی قرون متمادی در این ساحل گرفتار شده‌اند، وام می‌گیرد. موقعیت ساحل اسکلت ناوبری سختی برای کشتی‌ها ایجاد می‌کند و مردم محلی می‌گویند: «خدا این منطقه را با خشم ساخته است».

 

چشم‌انداز زیبای تپه‌های شنی

امروزه گردشگران برای تماشای تپه‌های شنی دیدنی به سومین پارک ملیِ بزرگِ آفریقا با نام پارک ملی نامیب که مساحتی ۵۰۰۰۰ کیلومترمربعی دارد، می‌روند. قسمتی از این تپه‌های شنی در ساسوسولی (Sossusvlei) به رنگ نارنجی هستند. این رنگ در اصل نوعی زنگ‌زدگی به‌حساب می‌آید و درنتیجه روند اکسیداسیون ناشی از غلطت بالای آهن در ماسه‌ها است. بعضی از این تپه‌ها جز مرتفع‌ترین‌ تپه‌های ماسه‌ای هستند، مثلا تپه دون ۷ (Dune 7) نزدیک ۴۰۰ متر ارتفاع دارد.

از جذاب‌ترین شگفتی‌های نامیب «حلقه‌های پری» هستند که ‌نوعی پدیده ژئومورفیک (geomorphic) محسوب می‌شوند. این تکه‌های شن و ماسه که توسط گونه‌ای گیاهی محاصره‌ شده‌اند، جز رموز کویر نامیب هستند.

 

 

صحرای نامیب

نقاط کویر

مشاهده حلقه‌های این کویر از بالا دید بسیار جالبی را به دست می‌دهد. حلقه‌های پری، شکل دایره‌ای خود را در تمام مناطق نامیب اعم از تپه‌ها و دشت‌ها حفظ می‌کنند. همچنین قطر این دایره‌ها از یک و نیم متر تا شش متر و بسته به مناطق مختلف، متفاوت است. دایره‌های شمال نامیبیا بزرگ‌تر هستند. البته تا قبل از سال ۲۰۱۴ تصور می‌شد حلقه‌های پری فقط در نامیبیا وجود دارند درصورتی‌که در این سال& نمونه‌هایی مشابه در غرب استرالیا کشف شد.

 

رد پای الهه‌ها؟

پژوهشگران علت تشکیل این حلقه‌ها را هنوز کشف نکرده‌اند. مردم محلی معتقدند این حلقه‌ها توسط ارواح ایجاد شده‌اند و ردپایی هستند که خدایشان بر جای گذاشته است. برای درک چگونگی تشکیل این حلقه حتی ریاضیدان‌ها سعی کردند مدل‌هایی بسازند که در صورت وجود الگویی قابل تشخصی این الگو را نمایان سازد. عده‌ای نیز معتقد هستند علت تشکیل این حلقه‌ها رقص پری‌ها و یا حرکت بشقاب‌پرنده‌ها است.

 

حقیقتِ آنجا!

تا به امروز هیچ نظریه پذیرفته‌شده‌ای که بتواند وجود این پدیده را توجیه کند ارایه نشده است. هرچند دانشمندانی از نامیبیا، آلمان، ایالات‌متحده آمریکا و کشورهای دیگر بر روی علت به وجود آمدن این پدیده شگفت‌آور مطالعه کرده‌اند. برخی تحقیقات وجود این دایره‌ها را ناشی از برداشت آب و مواد مغذی سطح زمین توسط موریانه‌ها می‌دانند. در واقع با از بین بردن پوشش گیاهی زمین، موریانه‌ها فضایی بی‌ثمر را ایجاد می‌کنند. طبق این تئوری موریانه‌ها از طریق ذخایر زیرزمینی تغذیه می‌کنند.

 

نظریه دیگر بیان می‌کند که این پدیده نوعی «خود ساماندهی پوشش گیاهی است»؛ درواقع ریشه‌ها به‌صورت دایره‌ای آب و مواد مغذی را از مخازن استخراج می‌کند.

صحرای نامیب

راز حل‌ نشده

بعد از خشک‌سالی طولانی، علف‌های دایره‌ای پَری خشک‌شده و از بین می‌روند؛ اما به‌صورت تعجب‌آوری بعد از بارش باران دوباره به صورتی جادویی ظاهر می‌شوند. دانشمندان اعتقاد دارند باید برای درکِ حقیقتِ این پدیده در هر دو منطقهِ تپه‌های شنی و دشت‌ها، مطالعه‌های هم‌زمان صورت پذیرد. قبل از این، تحقیقات فقط در یک نقطه خاص و به‌صورت متمرکز انجام می‌شده است؛ بنابراین تا به امروز مسئله حلقه‌های پَری به‌صورت یک راز باقی‌ مانده است.

 

شما چه نمونه‌های دیگری از رازهای حل‌ نشده نامیب را می‌شناسید؟

منبع: bbc.com

مرتبط:

رز صحرایی _ گرانقیمتی در دل کویر

کویر نمکی هند، یکی از عجایب دیدنی هند

آنگولا؛ جواهر پنهان گردشگری در آفریقا

آنگولا تا ۲۰ سال پیش درگیر جنگ‌ داخلی بود اما این کشور ظرف دو دهه به یک صادرکننده عمده نفت تبدیل شده و توان عظیمی برای گردشگری دارد. با تمامی زیبایی‌های طبیعی این کشور که در این برنامه به گوشه‌ای از آنها خواهیم پرداخت جذب گردشگر چندان دشوار نیست.

سفر خود را در امتداد ساحل آغاز می کنیم و از حاشیه جنوبی لواندا، پایتخت این آنگولا به «میرادورو دا لوا» می‌رسیم که به زبان پرتغالی یعنی «منظر ماه». دست طبیعت اینجا منظره‌ای شبیه سطح ماه پدید آورده است.

ایستگاه بعدی دلتای رود کوانزا در ساحل اقیانوس اطلس است، «کوانزا لاج» ساحلی فوق‌العاده‌ برای تماشا و ماهیگیری دارد. جرج دیاموندیس، از گردانندگان کوانزا لاج است و می‌گوید که علاوه بر گردشگران محلی شماری گردشگر بین‌المللی نیز از این منطقه بازدید می‌کنند.

او در پاسخ به این پرسش که برای سرمایه‌گذار یا گردشگر در ساحل ۱۶۰۰ کیلومتری آنگولا چه امکاناتی هست می‌گوید: «از منظر گردشگری اینجا یک جواهر پنهان است. آنگولا چندان شناخته شده نیست. در مرکز کشور کوهستان داریم، در شمال جنگل‌های استوایی، و در جنوب تا مرز نامیبیا کویر. بنابراین فرصتهای زیادی برای سرمایه‌گذاری در آنگولا هست.»

بعد نوبت به گردش در پارک ملی کیساما می‌رسد. گرچه حیات وحش این پارک با جنگ داخلی آسیب دیده بود اما برای احیای آن، طی پروژه‌ای به نام کشتی نوح، حیواناتی را از آفریقای جنوبی و بوتسوانا به این نقطه آوردند.

blank

حیواناتی نظیر فیل‌، گورخر، زرافه، گاومیش، میمون اینجا دیده می‌شوند و در رودخانه کاوا در کوانزا نیز دوزیستانی نظیر گاو دریایی و کروکودیل هم به چشم می‌خورد. نگهداری از این پارک ملی عظیم که بیش از ۱۰۰ هکتار وسعت دارد برای جوانان اشتغال‌زایی نیز کرده است.

در ادامه ماجراجویی‌مان به موج‌سواری در «کابو لدو» نگاهی می‌اندازیم. منطقه‌ای ساحلی که استراحت‌گاه‌های خصوصی، و امکان انجام ورزش‌های آبی را در کنار هم دارد.

پائولو آگوستو و خانواده‌اش مالک مرکز تفریحی «کارپه دی‌یم» هستند؛ ساحل یک اقامتگاه گردشگری سبز دارد، با مواد بازیافت شده، انرژی خورشیدی و مناظر بدیع.

پائولو می‌گوید: «این یکی از زیباترین مناطق آنگولا برای گردشگری است؛ اینجا رودخانه کوانزا را برای موج‌سواری در کنار پارک ملی داریم. به نظرم باید اینجا سرمایه‌گذاری کرد چون این نقطه بکر است. به مراکز تفریحی و خدماتی، و سرمایه‌گذاری بیشتر نیاز داریم.»

آنگولا با مناطق تفریحی اینچنینی در نزدیکی پایتخت به اقتصاد خود تنوع داده و سرمایه‌گذاران را مجذوب می‌کند.

منبع:یورو نیوز