عکس های سفر شما بدون اجازه منتشر شده است؟
شکایت‌هایی وجود دارد از مسافرانی که عکس هایشان توسط همسفران، راهنمای تور یا آژانس مسافرتی، بدون گرفتن اجازه و رضایت، در فضای مجازی منتشر شده است؛ آیا این کار تخلف یا جرم است؟ قانونگذار چه مجازاتی تعیین کرده است؟
راهنمایان گردشگری روایت‌هایی دارند از مسافرانی که در جریان سفر، با رضایت شفاهی خودشان در قاب دوربین همسفران یا راهنمای تور قرار گرفته‌اند اما وقتی عکس یا فیلمشان برای تبلیغ تور یا استفاده شخصی در فضای مجازی منتشر شده است، شاکی و معترض شده‌اند. این تجربه منحصر به راهنماهای تور و یا حتی مسافران نیست، عکاس‌ها نیز گاهی با چنین مواردی مواجه می‌شوند.
به این تخلفات و شکایت‌ها از طریق قانون جرائم رایانه‌ای پیگیری می‌شود. در سال ۱۳۸۸ مجلس شورای اسلامی این قانون را با ۵۶ ماده تصویب کرد که موضوعات گسترده‌ای را از شنود غیرمجاز تا هتک حیثیت در برمی‌گیرد. این قانون در همان سال از سوی رییس جمهور وقت به وزارت دادگستری ابلاغ شد.
در ماده ۱۶ فصل پنجم این قانون با عنوان «هتک حیثیت و نشر اکاذیب» آمده است: هرکس به وسیله سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی، فیلم یا صوت یا تصویر دیگری را تغییر دهد یا تحریف کند و آن را منتشر یا با علم به تغییر یا تحریف منتشر کند، به نحوی که عرفاً موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از ۹۱ روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون (۵.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا چهل میلیون (۴۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال، یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
تبصره این ماده نیز تصریح کرده است، چنانچه تغییر یا تحریف به صورت مستهجن باشد، مرتکب به حداکثر هر دو مجازات مقرر محکوم خواهد شد.
ماده۱۷ نیز مشخص کرده است: هر کس به وسیله سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی صوت یا تصویر یا فیلم خصوصی یا خانوادگی یا اسرار دیگری را بدون رضایت او، جز در موارد قانونی منتشر کند یا در دسترس دیگران قرار دهد، به نحوی که منجر به ضرر یا عرفاً موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از ۹۱ روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون (۵.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا چهل میلیون (۴۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
این مواد قانونی جنبه خصوصی دارد و درصورت طرح شکایت خصوصی، پیگیری می‌شود. انتشار عکس‌ها با کسب رضایت و مجوز قبلی، منع قانونی ندارد. انتشار محتویات مبتذل ـ به تعریف قانون ـ به فرض کسب اجازه و رضایت، مطابق قانون جرائم رایانه‌ای جرم تلقی شده و بدون شکایت خصوصی، قابلیت پیگیرد دارد.
برخی راهنمایان گردشگری می‌گویند ناآگاهی نسبت به این قوانین، محل اختلاف و شکایت‌های زیادی بین مسافر، آژانس، راهنمای تور، هتل و همسفران شده است و اطلاع‌رسانی نسبت به آن و رفتار در چارچوب این قوانین می‌تواند از تکرار این اختلافات و شکایت‌ها حداقل در تورهای گردشگری و مسافرت‌های گروهی، که دست به دست شدن عکس‌ها و فیلم‌های آن به واسطه استفاده از فضای مجازی بیشتر شده است، جلوگیری کند.
منبع:ایسنا
مرتبط:
مسجد تاریخانه دامغان، جواهری به ارزش تاریخ کهن ایرانیان