“بعلبک” یکی از شهرهای تاریخی کشور لبنان؛ در شرق رودخانه لیتانی و در دره بقاع، با فاصله ای حدود ۸۵ کیلومتر از شمال بیروت واقع شده است.  آب و هوای بعلبک مدیترانه‌ای نیمه خشک است؛ تابستان‌هایش گرم و خشک و از زمستانهای نسبتا سردی برخوردار است که گاهی اوقات نیز با بارش برف همراه می‌شود. این شهر با جمعیتی حدود ۸۲.۶۰۸ نفر شامل افرادی با مذاهب مختلف است. بیشتر جمعیت این شهر متشکل از مسلمانان سنی و شیعه است، آیین‌هایی همچون مسیحیت، مارونی، کاتولیک و ارتودکس نیز در بین ساکنان بعلبک به رسمیت شناخته می‌شود. بر اساس آمارها توزیع مذهب ساکنان پیروان ادیان به قرار زیر است:

شیعه: ۵۹ درصد، سنی: ۲۳ درصد، مارونی: ۱۵ درصد، کاتولیک: دو درصد، ارتودکس: یک درصد

بعلبک؛ شهر خورشید

در زمان امپراتوری روم، نام قدیم بعلبک “هلیاپولیس” (Heliopolis) به معنای “شهر خورشید” و محلی برای عبادت خدایان بوده است؛ خدایانی که معروف‌ترین آنها ژوپیتر(خورشید)، ونوس  (زهره) و باخوس بودند. بعلبک به دلیل قدمت تاریخی‌اش یکی از شگفتی‌های جهان باستان به شمار می‌رود و به عنوان شهری اسرار آلود و رمز آلود شناخته می‌شود. همچنین به دلیل دارا بودن جاذبه‌های گردشگری بسیار، این شهر در سال ۱۹۸۴ در لیست آثار جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. بعلبک شهرت خود را مدیون بسیاری از آثار بر جا مانده از زمان امپراتوری رم است؛ باقیمانده بناهایی که هنوز هم برای تاریخ دوستان با تمام قدمتشان تازه و سرشار از شگفتی هستند و از معروف‌ترین آثار تاریخی جهان محسوب می‌شوند.

طبیعت و صنایع دستی بعلبک

طبیعت سرسبز و درختان میوه در اطراف شهر تاریخی بعلبک فضای مناسبی را برای کسب و کار در زمینه کشاورزی فراهم کرده است. زیتون، انجیر، بادام و حبوبات از مهم ترین محصولات این سرزمین به شمار می‌آیند، همچنین صادرات این محصولات به کشورهای دیگر باعث رونق اقتصادی لبنان می‌شود. از طرفی به دلیل سرسبزی چراگاه‌ها در دامنه رشته کوه‌های شرقی بعلبک، دامپروری نیز در آنجا رونق بسزایی یافته است، به شکلی که فرآورده‌های دامی بعلبک از شهرت جهانی برخوردار است. از جمله صنایع و مشاغل معروف این دیار می‌توان به ساخت ظروف چوبی، بافندگی، ریسندگی و حریر بافی اشاره کرد.

معبد ژوپیتر؛ عظمتی شگرف

این معبد در هزاره اول قبل از میلاد مسیح به وسیله آرامی‌ها ساخته شده و مکانی برای پرستش خدای آنان بوده است. بعدها با تسلط و حاکمیت رومی‌ها، این معبد مکانی برای پرستش خدای رومی‌ها یعنی ژوپیتر شناخته شد. در طول تاریخ، رومی‌ها، یونانیان و ایرانی‌ها بر این سرزمین حکومت کرده‌اند همچنین نشانه‌هایی از سکونت بشر مربوط به هشت الی ۹ هزار سال قبل از میلاد مسیح در این منطقه به دست آمده است. باستان شناسان معتقدند که ساخت و احداث آن مکان مربوط به کاهنان مصری یا آشوریان بوده است. در واقع بعلبک سرزمینی برای پرستش خدایان مختلف از جمله ژوپیتر بوده است. کار ساخت این معبد  سال ۶۰ میلادی به پایان رسید و معبد باخوس که در زمان رومی‌ها به “معبد کوچک” شناخته می‌شد در حدود سال ۱۵۰ میلادی تکمیل شد. معبد باخوس بهتر حفظ شده و تقریبا دست نخورده باقی مانده است. گفتنی است که معبد ژوپیتر دارای ۵۴ ستون بوده که امروز تنها شش ستون آن باقی مانده است.

نکته ای که توجه تاریخ‌دانان و باستان شناسان را به خود جلب می‌کند وزن و عظمت ستون‌های سنگی در این معبد است. وزن دیواره‌ها و ستون‌های سنگی هر کدام حدود سیصد تن است و همچنین ستون‌ها و سنگ‌های بر جا مانده در یک مایلی بعلبک، وزنشان به حدود نهصد تن می‌رسد! بر اساس اسناد برخی منابع تعداد زیادی از برده‌ها در زمان حمل و جا به جایی  این سنگ‌های عظیم الجثه جان خود را از دست داده اند. امروزه برای محققان و باستان شناسان این سوال مطرح است که در آن زمان انسان‌ها چگونه سنگ‌هایی با این عظمت را حمل و جابه جا می‌کردند و نکته دیگری که توجه محققان را به خود جلب می‌کند چرایی استفاده از این ستون‌ها و سنگ‌های سنگین در این بناهاست. به راستی لزوم استفاده از چنین سنگ‌های عظیم الجثه در این بناها چیست؟ این‌ها از جمله سوال‌هایی هستند که هنوز هم محققان پاسخی برای آن‌ها نیافته اند.

منبع:ایمنا