کاشان، شهری تاریخی و زیبا است که به دلیل نزدیکی با اصفهان، همواره مورد جلب توجه گردشگران قرار گرفته است. علاوه بر زیبایی‌های بی نظیر تاریخی این شهر، گلاب گیری در فصل بهار از جذاب‌ترین جاذبه‌های گردشگری آن به شمار می‌رود.

از مهم‌ترین جاذبه‌های دیدنی کاشان می‌توان به حمام و باغ فین اشاره کرد که مثال زدنی است. اما علاوه بر این، خانه‌های تاریخی بسیاری در کاشان وجود دارد که زیبایی‌های این شهر را دوچندان کرده است.

از خانه‌های تاریخی کاشان می‌توان به خانه عباسیان که شاهکاری از هنر دستان معماران ایرانی است، اشاره کرد. در این گزارش می‌خواهیم به توصیف عمارت عباسیان بپردازیم تا در سفر‌های بعدی خود به کاشان، تماشای این خانه را از یاد نبرید. برای دیدن این خانه باید وارد خیابان علوی کاشان شوید. در آنجا عمارتی تاریخی و زیبا، نظر همه را به خود جلب می‌کند. عمارتی که با وجود قرار گرفتن در منطقه کویری، مناظری سرسبز و تماشایی دارد. برای ورود به این خانه، از سطح شیب داری عبور کرده و به یک هشت ضلعی زیبا خواهیم رسید که سبب شده دید مستقیم از کوچه به بنا از بین برود. این معماری نوعی حجاب برای خانه عباسیان به شمار می‌رود.

از نکات جالب توجه معماری این خانه، وجود هشتی‌های دوشاخه‌ای است که امکان ورود به بخش‌های مختلف را ایجاد می‌کند.

عمارت عباسیان در سال‌های ۱۲۴۵ تا ۱۲۵۰ هجری قمری دست یکی از تاجران مشهور ظروف چینی و بلور به نام حاج محمد ابراهیمی در آن روز‌ها بود.

سبک معماری این عمارت به گونه‌ای است که بنا پایین‌تر از سطح کوچه قرار گرفته که به گودال باغچه معروف است. این نوع معماری سبب می‌شود تا بنا علاوه بر استحکام، خاصیت عایقی خاک و مصالح به کار رفته، از سرما و گرما در امان بماند و راحت‌تر به قنات دسترسی داشته باشد.

خانه عباسیان با داشتن ۵ طبقه و زیربنایی حدود ۷ هزار متر مربع از بخش‌هایی مانند سرداب، طبقات مختلف و بهار خواب تشکیل شده که ساخت آن‌ها به دست معماران ناشناس، ۲۰ سال طول کشیده است.

یکی از جلوه‌های زیبای معماری که در این بنا به کار رفته است، عبور کانال‌های ورودی آب قنات به خانه از میان پایه‌های خشتی حیاط است. کانال‌هایی که برای ساخت آن‌ها از ملات ساروج استفاده شده تا در برابر تخریب مقاوم باشند.

قرار گرفتن بادگیرها و حوض‌های آب در حیاط این خانه، هوای خنکی را در گرمای طاقت فرسای کاشان به وجود آورده است. از زیبایی‌های حیاط این عمارت، می‌توان به وجود ۲ تالار سرپوشیده بزرگ و کوچک، اتاق آیینه، سرداب، نورگیر کلاه فرنگی، یک حلقه چاه آب، آب انبار و.. اشاره کرد.

باید گفت که از تماشای این مناظر زیبا و دلنشین پشیمان و خسته نمی‌شوید چرا که در ساخت کنج کنج این بنا، اوج دقت و هنر معماری ایرانی به کار رفته است و می‌توان اتاق آیینه و اتاق شاه نشین را از باشکوه‌ترین بخش‌های این خانه دانست. اتاق‌هایی که علاوه بر مزین شدن به در‌های ارسی، آسمان مجازی نیز در سقف آن‌ها طراحی شده است. اتاق آیینه یا اتاق عروس، در طبقه‌ی بالای حیاط این خانه قرار گرفته که توجه هر گردشگری را به خود جلب می‌کند.

یکی دیگر از ویژگی‌های قابل ذکر عمارت عباسیان، وجود قسمت‌های تابستانی و زمستانی نشین است.

از آنجا که شهر کاشان به دارالمومنین معروف است، مذهبی بودن آن در معماری خانه‌ها نیز به خوبی دیده می‌شود. خانه عباسیان نیز از این شاخص برخوردار است چنان که بنای آن به ۲ بخش اندرونی و بیرونی تقسیم شده که در آن اتاق‌های تو در تو وجود دارند و محل استراحت آقایان و خانم‌ها از یکدیگر جدا است. هم چنین به منظور جلوگیری از دید همسایه، دیواری به نام حجاب در اطراف فضای بالای پشت بام قرار گرفته است. قرار گرفتن دو کوبه متفاوت بر در این خانه به منظور شناسایی فرد قرار گرفته در آن طرف در، از دیگر ویژگی‌های مذهبی معماری خانه عباسیان است.

خانه عباسیان که در سال ۱۳۷۶ مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته، در سال ۱۳۷۷ به عنوان یکی از آثار ملی به ثبت رسید.

جالب است که بدانید خانه عباسیان، به دلیل چشم انداز‌های زیبا و بی نظیر، لوکیشن تصویر برداری چندین سریال و فیلم سینمایی مانند سریال مسافر ری، ملاصدرا، جابربن حیان و خانه‌ای در تاریکی بوده است.

گفتن این مورد هم خالی از فایده نیست که در حوالی این خانه تاریخی، بنا‌هایی مانند خانه طباطبایی در فاصله ۳۰۰ متری، حمام سلطان امیراحمد در ۱۵۰ متری و خانه بروجردی‌ها در ۱۸۰ متری این بنا قرار گرفته که می‌توانید از تماشای آن‌ها نیز لذت ببرید.

منبع:باشگاه خبرنگاران جوان