دوست دارید ببینید که یکی از مراکز فعال مشروطه‌خواهی کجا بوده و بزرگانی مثل ستارخان و باقرخان تصمیمات‌شان را کجا می‌گرفتند؟ راهش رفتن به خانه مشروطه است.

خانه مشروطه تبریز کجاست؟

تبریز، یکی از اصلی‌ترین پایگاه‌های مشروطه‌خواهی در ایران بوده و محتمل است که جایی در این شهر برای رفت‌وآمد بزرگان مشروطه وجود داشته باشد.

خانه مشروطه، همان مکان مورد نظر است. این خانه در یکی از شلوغ‌ترین نقاط تبریز قرار گرفته و شلوغ‌ترین نقطه هر شهری نزدیک بازار آن شهر است. از در غربی بازار که بیرون بیاییم، خانه مشروطه را در نزدیکی مسجدجامع پیدا می‌کنیم.

به خاطر وجود بازار، همیشه این نقطه شهر غلغله است و جای سوزن انداختن در آن نیست، ولی پیدا کردن خانه مشروطه در آن همهمه سخت نخواهد بود. از هرکسی که بپرسیم آدرس را بهمان نشان می‌دهد و حتی خودمان هم به‌راحتی می‌توانیم پیدایش کنیم.

چرا خانه مشروطه، خانه مهمی‌ست؟

اگر برای گشت‌وگذار به تبریز سفر کرده‌ایم، بد نیست سری هم به این خانه بزنیم. از درگاه که بگذریم، وارد ورودی می‌شویم و حیاط و عمارت جلوی چشممان است.

در روزگاری، ستارخان و باقرخان و تقه‌الاسلام تبریزی از این درگاه می‌گذشتند و وارد حیاط خانه می‌شدند. مثل بیشتر خانه‌های حیاط‌ دار، حیاط این خانه‌ هم باغچه و حوضی در وسط دارد، اما چشممان را بیشتر از هرچیز ساختمان خانه خواهد گرفت.

این خانه، خانه‌ای قاجاری‌ست در دو طبقه که مجموعه کاملی‌ست از زیبایی‌ها. گچ‌بری و طاق‌بری و پنجره‌های مشبک و دروپنجره‌های منبت‌کاری که دیدنش تجربه جالبی برایمان خواهد بود.

در دو طرف ساختمان برای بازسازی هرچه بیشتر آن روزها در ذهن‌مان دو توپ گذاشته شده و مجسمه‌هایی از ستارخان و باقرخان در کنار در ورودی، انگار که قصد خوش‌آمدگویی داشته باشند.

سفارش ساخت خانه، از طرف حاج مهدی کوزکانی از تجار دوره قاجار داده شده. سال ۱۲۴۷، سنگ‌بنای ساختش زده می‌شود. با اوج‌گیری مشروطه در تبریز، حاج مهدی تصمیم می‌گیرد خانه‌اش را در اختیار مشروطه‌خواهان قرار دهد.

تا پیش از آنکه محمدعلی شاه، مجلس را به توپ ببندد، خانه، خانه‌ای بود مثل باقی خانه‌های شهر، ولی از آن زمان به بعد محلی شد برای مشورت و تصمیم‌گیری اتفاق‌های مهم. حالا می‌توان در دوطبقه خانه مشروطه راه رفت و با حال‌وهوای آن زمان کمی آشنا شد.

ما چهره ستارخان و باقرخان  را بیشتر از دیگر سران مشروطه دیده‌ایم، اما در اینجا، تندیس‌هایی از دیگر شخصیت‌هایی که شب و روز در این خانه جمع می‌شدند را می‌توانیم از نزدیک ببینیم. تندیس‌هایی از آخوند خراسانی، زینب پاشا، صوراسرافیل، علی اکبردهخدا و…

ما در خانه‌ای هستیم که تصمیات مهمی در آن گرفته می‌شده و آدم‌های مهمی به آن رفت‌وآمد می‌کرده‌اند. نشست‌های انجمن تبریز در این خانه برگزار می‌شده و اعلامیه‌های ضدقاجاری هم در این خانه به چاپ می‌رسیده. حتی بعدها جلسات فرقه دموکرات آذربایجان هم در آن برگزار می‌شده.

چه وسایلی در این خانه است؟

جز تندیس سران مشروطه، وسایل دیگری هم در این خانه از گذشته به جا مانده. پله‌ها را که بالا برویم به ۶ اتاق می‌رسیم که از سال ۱۳۵۷ تا الان محلی‌ست برای نمایش وسایل شخصیت‌های مهمی که روزی در اتاق‌های اینجا دور هم جمع می‌شدند.

مهرهایی که روزی پایین نامه‌ها و اسناد مهم زده می‌شده، تفنگی که زمانی ستارخان به کمر می‌بست و دست کسی به آن نمی‌رسید، ظرف‌وظروفی که روزگاری از آن استفاده می‌شد، همه در اینجا قرار گرفته‌اند.

می‌توان پشت پنجره‌های شیشه‌رنگی طبقه دوم ایستاد و به داخل حیاط سرک کشید، همانطور که روزی احتمالا بزرگان پشتش می‌ایستادند و رفت‌وآمد آدم‌ها را از آن بالا تماشا می‌کردند؛ در روزگاری که هر صدای دری مساوی با استرس و دلهره بود و از سکون این روزها خبری نبود.

ساعت بازدید

بهار و تابستان از ساعت ۹ صبح تا ۱۹:۳۰

پاییز و زمستان از ساعت ۹ صبح تا ۱۷:۳۰

قیمت بلیط: ۳ هزار تومان در سال ۱۳۹۸

 

مرتبط:کاخ ائل گلی یکی از گردشگاه ‌های شهر تبریز