سفر به دودکش جن ماهنشان
هرچه مکانی عجیب‌وغریب‌تر باشد، میل ماهم به دیدنش بیشتر است. دل‌مان می‌خواهد مثل یک کاشف، عجایب را کشف کنیم و به جاهای ناشناخته پا بگذاریم. دودکش جن ماهنشان در زنجان هم یکی از همین جاهاست.
دودکش جن ماهنشان کجاست؟
دودکش جن ماهنشان، ۱۲۰ کیلومتر با زنجان فاصله دارد، اما کمتر کسی‌ست که زنجان برود و سری به این دودکش‌ها بزند؛ مقصد یا خود زنجان است یا جاهایی مثل گنبد سلطانیه.
این منطقه را در ماهنشان پیدا می‌کنیم، جایی که همانطور که از اسمش پیداست، از دوره مادها به جای مانده است. این منطقه این روزها قطب پرورش قزل‌آلای زنجان به حساب می‌آید و گیاهان دارویی‌اش هم معروف است.
برای رسیدن به دودکش جن زنجان باید وارد آزادراه زنجان-تبریز شویم. ۳۵ کیلومتر که از زنجان دور شدیم، خروجی ماهنشان را در منطقه‌ای به اسم نیک‌پی می‌بینیم . این جاده در ضلع جنوبی آزادراه است و بعد از۶۰ کیلومتر رانندگی در آن، قبل از ماهنشان به بهستان می‌رسیم.
بعد از رسیدن به سه راهی ایلی‌بلاغ، باید مسیر را به سمت ماهنشان ادامه بدهیم و از روستای میرآخورهم بگذریم. بعد از گذشتن از روی پل قزل اوزن، بلافاصله باید جاده فرعی سمت چپ را انتخاب کنیم. این جاده از روستاهای سریک و تک‌آغاج و بهستان رد می‌شود و به دودکش جن و در همانجا به قلعه بهستان می‌رسد.
دوکش جن چیست؟
در زمین‌شناسی به دودکش جن، هودو می‌گویند. هودو، سنگی‌ست که مثل قارچ کلاهک دارد. این سنگ به دنبال فرسایش شکلی شبیه مناره بلند و نازک پیدا کرده و نوکش سنگ دیگری قرار دارد؛ درست مثل یک دودکش قارچ‌مانند.
چرا به آن دودکش جن می‌گفتند؟ چون قدیم‌ها ساخت آن را به دیو و جن نسبت می‌دادند و در بین مردم محلی اینطور معروف بوده که جن‌ها بر بالایش می‌نشینند.
وقتی چشم‌مان به این منطقه می‌افتد سخت می‌توانیم قبول کنیم که در جایی در ایران هستیم. خاک رسوبی و تقریبا قرمزرنگ اینجا ما را حتما به یاد فیلم‌های وسترن یا فیلم‌های جاده‌ای می‌اندازد.
پله‌ها ما را به بالای دودکش‌ها می‌رسانند، ولی تا دم دودکش‌ها با ماشین هم می‌توانیم برویم. از آن بالا چشم‌اندازی به بهستان و قزل‌اوزن خواهیم داشت.
در پای دودکش جن، باقی‌مانده‌های قلعه‌ای را می‌بینیم که به آن بهستان یا قلعه دیو می‌گویند. این قلعه ۶۴ اتاق و دو راه‌پله دارد و بیرونش را دیواره‌ای از همان دودکش‌های به‌هم چسبیده و تعدادی دودکش جدا پوشانده.
قدمت بنای اولیه این قلعه به دوره ساسانی برمی‌گردد، اما از آن در قرن ۵ و ۷ هجری و همزمان با دوره مغولان استفاده می‌شده. چنین معروف است که برای ساختن اتاق‌های این قلعه، کوه‌ها را حفر کرده‌اند.
جاذبه‌های نزدیک
حالا که تا ماهنشان آمده‌ایم بد نیست سری به جاهای دیدنی دیگر این شهرستان بزنیم:
کوه‌های آلاداغلار: حتما عکس کوه‌های رنگارنگ را دیده‌اید، کوه‌هایی که زرد و نارنجی و قهوه‌ای و قرمزرنگ‌اند. برای دیدن این کوه‌ها لازم نیست به جای خیلی دوری برویم.
در همین ماهنشان زنجان به این کوه‌های رنگی می‌رسیم. علت رنگارنگ بودن اینجا به فعالیت‌های معدنی و رسوبات آهن و مس برمی‌گردد. این تپه‌ها در ۲۵ کیلومتری شمال شرقی تبریز و در مسیر شهرستان خواجه و اتوبان میانه – زنجان قرار دارند.
دریاچه پری: سوت‌وکور و مرموز؛ این تعریفی‌ست که می‌شود درباره دریاچه پری داشت. این دریاچه، تنها دریاچه طبیعی زنجان است. علاوه بر پری، اسم‌های دیگری هم دارد، مثل خندقلو و شورگلی.
محلی‌ها می‌گویند در گذشته در اینجا پری دیده شده و برای همین هم اسمش را پری گذاشته‌اند. این دریاچه از مراکز پرورش قزل‌آلاست. دریاچه پری در ۴۵ کیلومتری ماهنشان قرار گرفته و برای رسیدن به آن باید از ماهنشان به سمت روستای پری برویم و روستاهای سهند سفلی و علیا را پشت سر بگذاریم.