نوشته‌ها

دوئل کرونا و گردشگری در خراسان جنوبی شرقی‌ترین نقطه ایران

خراسان جنوبی شرقی ترین نقطه ایران است؛ دقیقا پس از عبور از کویر مرکزی ایران اما با چهارفصلش، بهشت زمینی دیگر ساخته است، بهشتی که بدون حمایت، گلهایش در حال پَرپَر شدن است و حالا هم که کرونا به جانش افتاده و اقتصاد گردشگری اش را ۸۵ درصد کاهش داده است.

به ظاهر باید کویری باشد اما غنی است از منابع طبیعی و گردشگری؛ از باغهای ایرانی زیبایش همچون عمارت اکبریه، بناهای تاریخی اش همچون قلعه درمیان، طبیعت بکرش همچون کال جنی گرفته یا منطقه شکار ممنوع درمیان و تالاب کجی نمکزار نهبندان تا کویرلوت تنها گوشه ای از زیبایی های بی نهایت این یکی از شرقی ترین استان های کشور است تا آنکه دل مارکوپلو را برده و از قاین به عنوان یکی از شهرهای معروف به زعفرانش یاد کرده است.

با این همه، خراسان جنوبی سهم موثری از درآمد گردشگری ندارد و سرمایه گذارها همچون استان همسایه اش خراسان رضوی و مشهد، در این استان نمی مانند اما چرا؟

خراسان جنوبی

قوانین برای هتل سازان در خیابان امام رضا مشهد و نقاط محروم خراسان جنوبی تفاوتی ندارد!

حسن رمضانی، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان‌جنوبی معتقد است، سرمایه‌گذاران حوزه گردشگری خراسان‌جنوبی نیاز به حمایت‌های ویژه در حوزه نرخ تسهیلات، مالیات و قوانین تأمین اجتماعی دارند و برای رونق گردشگری و افزایش زیر ساخت‌ها در خراسان‌جنوبی به هیچ وجه نباید آن را با استان‌هایی چون خراسان رضوی به صورت یکسان در وضع قوانین دانسته شود.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان‌جنوبی در نشست با فعالان گردشگری تاکید کرد که نباید درآمدزایی از صنعت گردشگری از خاطر برده شود و البته تصریح کرد: از نظر مالیات، نرخ تسهیلات و تأمین اجتماعی بین فردی که در خیابان امام رضا (ع) مشهد هتل می‌سازد با آن کسی در نقاط محروم خراسان‌جنوبی هتلی بنا می‌کند هیچ تفاوتی وجود ندارد.

خراسان جنوبی

به گفته این مسئول در بخش گردشگری، باید سرمایه‌گذاری در حوزه گردشگری خراسان‌جنوبی را برای سرمایه‌گذاران جذاب کرد.

مدیرکل میراث فرهنگی خراسان‌جنوبی از تاثیر زیاد کرونا بر اقتصاد گردشگری و صنایع دستی کشور و استان گفت و اینکه کرونا ۸۵ درصد اقتصاد و حجم گردشگر ورودی به استان خراسان جنوبی را کاهش داده است.

رمضانی معتقد است، تاثیر بیماری کرونا بر صنایع دستی به شدت تاثیر این بیماری بر اقتصاد بخش گردشگری نیست چراکه اهالی بومی و ساکنین استان، صنایع دستی را بر اساس سلائق، متقاضی تولید می کنند، اما باز هم صنایع دستی در کنار گردشگری رونق دارد، لذا اقتصاد بخش صنایع دستی نیز متاثر از بیماری کرونا ضعیف شد.

به گفته او، در شرایط کرونا مجموعه اقامتگاه‌ها و خانه‌های بوم گردی در خراسان جنوبی تعطیل نیستند، اما تابع شرایط، ضوابط و دستورالعمل‌های ستاد ملی کرونا می‌توانند فعالیت داشته باشند.

البته او به اقدامات انجام شده در سالهای اخیر برای توسعه صنایع دستی و گردشگری استان با حمایت استانداری اشاره کرد و ادامه داد: با توجه به بیمه شدن ۳۰۰۰ صنعتگر صنایع دستی با همت استانداری در حال حاضر در خراسان‌جنوبی ۱۲ هزار هنرمند صنایع دستی فعالیت دارند. همچنین با افتتاح چند پروژه در هفته گردشگری و بهمن‌ماه، زمینه جذب گردشگر در استان برای همه سلائق با ایجاد دهکده گردشگری، اقامتگاه‌های بیابانی، اقامتگاه‌های فرهنگی، علمی و ادبی همانند شهر خوسف، منازل کوهستانی و آثار تاریخی فراهم می‌شود.

وی اضافه کرد: با افتتاح ۹ خانه بوم گردی در هفته دولت به ظرفیت پذیرش گردشگر و نیز اقامت استان اضافه شده است و پیش بینی کرد تا پایان سال ۹۹ ظرفیت پذیرش اقامت در خراسان جنوبی دو برابر شود.

خراسان جنوبی

سرمایه‌گذاران حوزه گردشگری خراسان‌جنوبی نیاز به حمایت‌های ویژه در حوزه نرخ تسهیلات، مالیات و قوانین تأمین اجتماعی دارند

اما آنچه بیش از هر چیز این متولی صنعت گردشگری به آن تاکید کرد این بود که اگر این استان می خواهد همچون مشهد سرآمد گردشگری در شرق کشور شود با هوای سرمایه گذاران را داشته باشد و بنابراین در یک کلام سرمایه‌گذاران حوزه گردشگری خراسان‌جنوبی نیاز به حمایت‌های ویژه در حوزه نرخ تسهیلات، مالیات و قوانین تأمین اجتماعی دارند.

حجت‌الاسلام مجید نصیرایی، ناظر مجلس در شورای عالی میراث فرهنگی و گردشگری در نشست با فعالان گردشگری با وجود انکه تاکید دارد ظرفیت‌های بسیار خوبی برای جذب گردشگر در خراسان‌جنوبی وجود دارد اما با اشاره به موانع گردشگری آن بیان کرد: در نشست‌های تخصصی با فعالان صنعت گردشگری خراسان‌جنوبی به صورت تخصصی این موانع را شناسایی می‌کنند تا راهکارهایی را رونق گردشگری سالم و حلال یافته شود.

نماینده مردم، طبس، فردوس، بشرویه و سرایان در مجلس بر این تاکید دارد که نباید نسبت به صنعت گردشگری نگاه‌های یک جانبه داشته باشیم که این موضوع آسیب‌زا است و افزود: صنعت گردشگری می‌تواند فرهنگ و نگاه‌های اسلامی و انقلابی را بسط و گسترش داده و هم نسبت به رونق گردش اقتصادی با ثبات و اشتغال‌زایی اقدام کند. در مجلس به نقص‌ها در این حوزه رسیدگی خواهد شد و قطعا گردشگری حلال و سالم را ترویج خواهیم داد.

blank

سند جامع گردشگری استان خراسان جنوبی تصویب شده است

محمدصادق معتمدیان، استاندار خراسان جنوبی گفته آمادگی لازم برای حمایت از طرح و ایده‌های دارای توجیه اقتصادی و با قابلیت عملیاتی شدن را دارند و او هم مثل مسئول میراث استان معتقد است که به دلیل بسترهای مناسبی که در استان وجود دارد، گردشگری، یکی از پیشران‌های توسعه‌ای به شمار می‌رود.

وی از خراسان جنوبی به عنوان استانی با ظرفیت‌های گردشگری فراوان یاد کرد و گفت: وجود بیش از ۶۰ جاذبه طبیعی و ۱۸۰۰ اثر ملی در حوزه میراث فرهنگی و چهار اثر جهانی به ثبت رسیده، از مهم‌ترین ظرفیت‌های استان برای جذب گردشگر است. فرهنگی بودن استان و نیروی انسانی مستعد هم از پتانسیل‌های منحصر به فردی است که می‌تواند به جذب گردشگر کمک کند.

معتمدیان با تأکید بر این که مهم‌ترین اولویت ما معرفی این جاذبه‌هاست، خاطرنشان کرد: از رویکردهای ما در دو سال گذشته، معرفی هر چه بیشتر توانمندی ها و پتانسیل‌هاست.

استاندار خراسان جنوبی با اشاره به موقعیت و شرایط خاص استان، گردشگری را مسیری برای درآمدزایی و اشتغال مردم عنوان و اظهار کرد: باید با برنامه ریزی درست و استفاده از همه فرصت‌ها، موانع و مشکلات موجود در این راه حذف کرد و البته نمایندگان استان در مجلس شورای اسلامی نیز باید کمک کنند تا تعاملات منطقه‌ای گسترش یابد.

وی به راهکارهای تبیین شده برای استفاده هر چه بهتر از ظرفیت‌های گردشگری پرداخت و ادامه داد: اصلی ترین کار، تدوین سند جامع گردشگری است که در شورای پژوهشی استان به تصویب رسیده است. در این سند، نقشه راه کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت حوزه گردشگری تعیین شده و تکلیف همه دستگاه ها نیز در این زمینه روشن می‌شود.

منبع:ایسنا

مرتبط:

ازمیغان ،زیباترین روستای خراسان جنوبی

جاذبه های گردشگری خراسان جنوبی

آشنایی با خوسف _کهن ترین شهرهای خراسان

خوسف در ۳۶ کیلومتری غرب بیرجند مرکز خراسان جنوبی قرار دارد. جایی در حاشیه کویر که با دارا بودن بافت قدیمی، آثار تاریخی دیدنی و شرایط اقیلمی مناسب برای رویش گل نرگس به دیار گل های نرگس معروف است.

پیشینه تاریخی خوسف به پیش از اسلام می رسد و یکی از کهن ترین شهرهای خراسان جنوبی محسوب شده که در منابع تاریخی از آن با نامهای خسف، خسب، خوسف یاد شده است.

وجود بافت قدیمی با آثار تاریخی از ویژگی های شاخص این شهر محسوب می شود. این بافت به لحاظ موقعیت طبیعی و واقع شدن بر روی هسته مقاوم از زمین لرزه در امان مانده لذا یکی از سالمترین بافتهای تاریخی در منطقه به شمار می رود.

حمدالله مستوفی نخستین کسی است که در سال ۷۴۰ هجری در کتاب نزهه القلوب نام کنونی خوسف را آورده است و درباره آن چنین می گوید: خوسف شهر کوچکی است و چند موضع توابع دارد و آب آن از رودخانه باشد و دیها را آب از کاریز باشد و در آنجا همه نوع انتفاعی حاصل آید.

بافت قدیمی خوسف نیز که در طول حیات چند صد ساله خود فراز و نشیب های زیادی را طی کرده از این امر مستثنی نبوده و در جریان شکل گیری و رشد خود بسیار از این عوامل متاثر شده است.

بافت قدیم خوسف با مساحتی در حدود ۲۰ هکتار تعداد زیادی بناهای باارزش تاریخی و فرهنگی را در خود جای داده است. مساجد، آب انبارها، مدرسه، قلعه، خانه های علوی و مالکی و آرامگاه ابن حسام از جمله این بناهای ارزشمند هستند.

چرا خوسف؟

در لغت نامه دهخدا نام خوسف (خوس اف و یا خودس اف) ریشه در زبان گرجی دارد. اینکه خوسف چه زمانی به این نام نامیده شد واقعا معلوم نیست ولی اساساً این منطقه را گرجی ها و قبل از ظهور اسلام بنیاد نهادند. و بیشتر از آنچه امروز مورد توجه قرار گرفته از نظر اقتصادی و تجاری مورد توجه تجار و بازرگانان قرار داشت و از خوسف به عنوان یک کاروان سرای تجاری نام برده می شد.

blank

آرامگاه ابن حسام خوسفی

آرامگاه ابن حسام خوسفی شاعر برجسته دوره صفوی با فرم هشت ضلعی با گنبدی شبیه کلاه فرنگی که در اصل نورگیر مقبره محسوب می گردد احداث شده است.
فضای ورودی آرامگاه دارای پله است که در نمای جنوبی ساختمان قرار گرفته و به لحاظ فرم مانند پیش طاقی بوده که سقف آن دارای فرم قوسی شکل به صورت سه بخشی کند است.در نمای خارجی مقبره در سه طرف نورگیر یا پنجره کارگذاشته شده که نور فضای داخلی را تامین می کنند و همچنین علاوه بر پنجره ها طاق نماهایی در نمای خارجی ساختمان موجود است که فرم کلی بنا از این طاق نماها نشأت می گیرد.

تاریخ در روستا

بافت تاریخی روستای خور مربوط به دوره صفوی نیز متاثر از شرایط اقلیمی و جغرافیایی محیط خود است. خانه های گلی، پوشش گنبدی، حیاط مرکزی، بادگیرها، اطاق های دور تا دور حیاط، هشتی ها و دهلیزها، دیوارهای قطور، حوض و باغچه وسط حیاط به صورت هماهنگ و یکنواخت از ویژگیهای معماری خانه های روستای خور هستند که مطابق با اقلیم منطقه بوجود آمده است. تراکم خانه ها و کوچه های پرپیچ و خم و همچنین بادگیرها از شاخصهای عمده روستای خور است.

در بافت خور بناهایی همچون قلعه، آب انبار، مسجد، حسینیه، حمام و خانه های قدیمی وجود دارد که اکثرا متعلق به دوره صفوی است.

مسجد جامع خوسف

مسجدجامع خوسف نیز مربوط به دوره قاجار دارای سردر ورودی بلند با طاق جناغی و تزئینات رسمی بندی، صحن، شبستان زمستانی به نامهای ملاعلی اکبر و حاج عبدالخالق، یک شبستان تابستانی و شبستان های مهتابی و خلیلان است.

ورودی بنا و شبستان های مهتابی و خلیلان در دوره های معاصر بازسازی شده اند و در جریان مرمت شبستان مسجد به بقایا و آثاری مربوط به دو دوره مختلف برخورد شد.

در مورد زمان ساخت این بنا در بین اهالی مشهور است که از مساجد مربوط به زمان حیات مبارک امام حسن مجتبی(ع) است ولی در این مسجد شواهدی برای تأیید این ادعا وجود ندارد. بنای موجود در دوره قاجار به فراخور نیاز مرمت و گسترش یافته ولی بر اساس گمانه زنیها زمان بنای اولیه مسجد مربوط به دوره های قبل از آن است.

blank

مدرسه ابن حسام

این بنا از عناصر معماری ایران از قبیل سردر ورودی، دالان حیاط و اتاق ها… حیاط تشکیل شده است ورودی بنا با طاق کلیل است. نمای حاشیه خیابان مدرسه قاب بندی آجری و قاب های آجری اطراف پنجره ‌ها می‌‌باشد نمای داخل حیاط نیز دارای قابها‌ی آجر‌ی تاریخ ساخت این بنا بر اساس لوح موجود در سردر بنا ۱۲۶۰ هـ.ق است. این بنا به دستور ملا علی اکبر خوسفی و با هزینه فردی به نام آقا محمد خان بنا شده است. این بنا در دوران پهلوی دچار تغییراتی شده است.

بافت تاریخی روستای ماژان

بافت تاریخی روستای ماژان یکی از بافتهای بسیار مهم شهر خوسف به شمار می‌رود که تا کنون توانسته است از صدمات ناشی از حوادث طبیعی و عوامل انسانی بدور بماند حفظ ارزش های معماری با استفاده از مصالح بومی و اهمیت آن افزوده است. بافت تاریخی روستای ماژان به دلیل همگونی با طبیعت و آب و هوای منطقه سالیان زیادی پا برجا مانده و هم اکنون نظر هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند.

مرتبط:

ازمیغان ،زیباترین روستای خراسان جنوبی