نوشته‌ها

گشتی تاریخی در عمارت سالار سعید سنندج

عمارت سالار سعید به سفارش«ملا لطف الله شیخ الاسلام» ساخته شده که پس از فوت آن توسط نوادگان او به دو بخش جداگانه تفکیک گردید و به فروش رسید.بخش اندرونی به تملک خانواده «حبیبی» و بخش بیرونی به تملک «عبدالحمید خان سنندجی(سالار سعید)» در آمد که از این رو امروز هر بخش از آن بنای یکپارچه با نام مالکان جدید شناخته میشود. «سالار سعید» بخش بیرونی عمارت را در سال ۱۱۳۶ به اداره فرهنگ واگذار کرد و تا سال ۱۳۵۱ این بخش در اختیار اداره فرهنگ بود و برای مواردی چون دانشسرا، کتابخانه و خانه پیشاهنگان مورد استفاده قرار گرفت. در همین سال از طرف وزارت فرهنگ و هنر وقت جهت تاسیس موزه تملک شد و پس از مرمت و آماده سازی در مهر ماه ۱۳۵۴ با نام «موزه سنندج» افتتاح گردید. بخش اندرونی نیز تا سال ۱۳۷۱ در مالکیت خانواده «حبیبی» بود و در این سال به تملک میراث فرهنگی و گردشگری استان کردستان در آمد.

عمارت سالار سعید سنندج

مشخصات عمارت
این ساختمان یکی از بناهای تاریخی استان کردستان است که تبدیل به موزه سنندج شده‌است. این عمارت در اواخر دوره ناصر الدین قاجار بنا شده‌است. روش و سبک ساخت آن تحت تاثیر معماری دوره قجر بوده‌است. زیباترین و جالبترین قسمت ساختمان، پنجره‌های ارسی بزرگ هال می‌باشند که هفت در دارند و به خودی خود یک شاهکار هنری می‌باشند.
اين عمارت شامل بناى اصلى و حياط است . بناى اصلى عمارت در ضلع جنوبى قرار گرفته و شامل يک زيرزمين و يک طبقهٔ فوقانى است. زيرزمين عمارت به شکل حوض ‌خانه ساخته شده و داراى سقف گنبدى شکل با تزئينات و آينه‌کارى بسيار زيبا است. در همين قسمت، شاه‌نشين‌ها و يک حوض سنگى به شکل شش ضلعى ساخته شده که هنوز هم از آن‌ها استفاده مى‌شود. کليه ی قسمت‌هاى عمارت از سنگ، ‌آجر و چوب ساخته شده است. سقف سالن بزرگ عمارت از چوب قاب‌سازى شده و پوشش خارجى آن از شيروانى است. جالب‌ترين و زيباترين قسمت بنا، ارسى بزرگ تالار است که چهار سال وقت صرف ساختن آن شده است. اين ارسى ، هفت لنگه دارد و شاهکارى از هنرهاى چوبى است. پس از انقلاب به علت نامعلومى، در پى يک آتش‌سوزى، خسارت‌هايى به ارسى‌ها و سقف‌هاى اين بناى تاريخى وارد شد. در حال حاضر اين خرابى‌ها بازسازى و تعمير شده و بنا زيبايى اوليه خود را باز يافته است.

عمارت سالار سعید سنندج

موزه سنندج
این موزه از ابتدای تأسیس دارای ۲ بخش باستان‌شناسی و مردم‌شناسی بوده‌است. در بخش باستان‌شناسی آن اشیا دوره‌های مختلف از ماقبل تاریخ تا دوره قاجار نگهداری می‌شود که بخشی از این اشیا متعلق به استان کردستان و برخی متعلق به استان‌های همجوار و برخی دیگر متعلق به استان‌های دیگر یا مکشوفه از قاچاقچیان است. با تأسیس خانه کرد در سال ۱۳۸۲ اشیای بخش مردم‌شناسی موزه به عمارت آصف وزیری (خانه کرد) منتقل شد و  اکنون  تمام فضای موزه  سنندج به نمایش اشیای باستان‌شناسی و تاریخی اختصاص یافته است.

منبع:تریپ یار

مرتبط:

عمارت آصف سنندج _نماد اصلات مردم کرد

مسجد جامع سنندج

خانه جواهری کوهپایه _دیدنی های سنندج

تنگی سر _روستایی زیبا در محاصره کوه‌های سر به فلک کشیده

اگر از آن دسته افرادی هستید که در پی یافتن مکانی خوش آب و هوا برای سفر هستید تا از زندگی سخت و طاقت‌فرسای شهری و ماشینی به آن پناه ببرید و دمی را در آن‌جا به دور از دم و دود شهرها بگذرانید با ما به دل روستای تنگی سر سفر کنید.

برای رسیدن به این روستای زیبا باید از دل کوه‌های بلند و سر به فلک کشیده و دره‌های پست و از کنار چشمه‌های همیشه جاری گذر کنی که علاوه بر سخت بودن مسیر جاذبه‌های طبیعی و زیبای روستا را در همان ابتدای مسیر برای رهگذران خود به تصویر می‌کشد.

در همان ابتدای ورود به روستا اولین چیزی که در نگاه اول به چشم می‌خورد، بافت پلکانی روستا است که احتمالا تصویری از ماسوله و پالنگان را در ذهن شما تداعی می‌کند که دلیل آن شرایط آب و هوایی خاص منطقه و شیب زیاد روستای تنگی‌سر است.

طنین موسیقی دلنواز آب رودخانه‌ای که در میانه روستا در حال گذر است روح هر بیننده‌ای را به آرامی نوازش می‌کند و حس و حال نابی را برای شما به ارمغان میاورد که نظیر آن را نمی‌توان در زندگی شهری جست‌وجو کرد.

تنگی ‌سر

اگر به دل کوچه پس کوچه‌های روستا سری بزنید ساباط یا همان کوچه‌های سرپوشیده تصویر تازه و نابی است که در مقابل چشمانتان قرار می‌گیرد، کوچه‌هایی که از دل تاریخ گذر کرده‌اند و همچنان نظاره‌گر گذر زمان هستند.

از گذر رودخانه‌ای خروشان در دل روستا گفتیم که نوایی دل‌انگیز را در روستا طنین‌انداز کرده است، کافیست در هنگام سفرتان به این روستای زیبا خود را به بالاترین نقطه روستا برسانید تا از دیدن تابلویی به این زیبایی که ساخته دست خداوند است غرق در لذت شوید.

کافی است یک لحظه بایستید و چشمانتان را ببندید تا نسیم خنکی که همیشه در دل روستا می‌وزد روحتان را به بازی بگیرد.

دیدن کوه‌های سخت و سر به فلک کشیده‌ای که روستای تنگی سر را در آغوش خود جا داده‌اند یکی از زیباترین منظره‌هایی است که می‌توانید نظاره‌گر آن باشید.

 

همه زیبایی‌های روستای تنگی سر به کوه و دره و رود و منظره پلکانی روستا ختم نمی‌شود، اینجا خواستگاه مردم خونگرم و مهربانی است که زندگی در دل کوه‌های خشن نتوانسته بر قلب مهربان آنان فائق شود.

تنگی ‌سر

شاید در گذشته اگر از کسی نام تنگی ‌سر را می‌پرسیدی به ندرت کسی می‌دانست که روستایی با این نام و با این همه زیبایی وجود دارد، اما امروزه کافی است که نام آن را نجوا کنی تا تصویری از نوروزهای باشکوهی که در این روستا هرساله برگزار می‌شود برایت تداعی شود؛ مراسمی که بوی ناب اصالت دارد و آئین باستانی نوروز را به زیبایی هرچه تمام‌تر به تصویر می‌کشد.

کسی از زمان پیدایش و ساخت روستا و دلیل نامی که بر آن گذاشته شده خبر ندارد، اما آنچه که از سخن بزرگان و پیران روستا برمی‌آید این است که این روستا قدمتی هزار ساله دارد و علت نام‌گذاری آن به تنگی سر وجود کوه‌های سر به فلک کشیده اطراف روستا دارد و شکل‌گیری آن به سکونت انسان‌ها در دل کوه‌ها برمی‌گردد.

روستای تنگی سر از توابع بخش سیروان شهرستان سنندج در استان کردستان است، و از لحاظ جغرافیایی در قلب کوه‌های سر به فلک کشیده شاهو و در میان شهرستان کامیاران و سنندج واقع شده است.

بهترین زمان سفر به روستای تنگی سر از اواسط فصل بهار تا پایان تابستان است، زیرا در فصل پاییز و زمستان به دلیل بالا آمدن سطح رودخانه و مشکل در عبور و مرور روستا سفر در این فصل پیشنهاد نمی‌شود هرچند که اواخر اسفندماه برگزاری مراسم نوروز بهانه‌ای می‌شود تا گردشگران علیرغم سردی هوا باز هم به تنگی سر سفر کنند.

مرتبط:

روستای وفس _ماسوله استان مرکزی

اسفیدان _ماسوله ی خراسان

روستای ژیوار ؛ماسوله کردستان 

عمارت آصف سنندج _نماد اصلات مردم کرد

یکی  از بناهای تاریخی سنندج که البته نماد فرهنگ و هنر و اصالت و هویت مردم کرد نیز می باشد عمارت آصف است که از آن به عنوان خانه ی کُرد نیز یاد می شود.

عمارت آصف در مساحتی بالغ بر ۴۵۰۰ متر مربع ساخته شده است، این خانه شامل سردر ورودی به شکل نیم ‌هشتی، تالار تشریفات، ایوان ستون‌دار، ارسی، یک رشته قنات، حمام خصوصی، حیاط مرکزی، حیاط مستخدمین و رواق می ‌شود. معماری زیبا و هنرمندانه ‌ی ایرانی را که با تزییناتی چشم‌ نواز همراه شده ‌اند، می‌ توان در جای‌جای عمارت مشاهده کرد.

در گذشته به فردی به نام آصف خان دیوان، ملقب به میرزا علی نقی کردستانی (میرزا علی نقی خان لشکر نویس) تعلق داشته و نامش را هم به همین سبب گذاشته ‌اند. جالب است بدانید که معماری ۳ دوره‌ی مختلف صفوی، قاجاری و پهلوی را همزمان می‌توان در این بنا دید؛ چراکه بخش ‌های مختلف آن در طول زمان و در دوره ‌های مختلف تکمیل شده ‌اند.

عمارت آصف سنندج

این بنا اخیرا به موزه مردم ‌شناسی مناطق کردنشین تغییر کاربری داده است. خانه کرد موزه ی مردم شناسی اقوام کرد و البته بزرگترین موزه ی مردم ‌شناسی در ایران است که یک قوم خاص (قوم کرد) را معرفی می کند. در این خانه می توان با جنبه های مختلفی از زندگی مردم کرد اشنا شد و از تماشای خود خانه و آنچه در آن قرار دارد کمال لذت را برد.

در داخل عمارت آصف حمام کوچکی قرار دارد که یکی از زیباترین حمام های غرب کشور ایران محسوب می شود که تقریبا در زمان قاجاریه بنا شده است. شیوه ی ساخت آن از نوع معماری اصفهانی است و تنها مورد استفاده ی شخصی خانواده ی اصف بوده است. تزئیناتی که در ستون ها و سرستون های آن به کار رفته واقعا تماشایی و فوق العاده زیباست. علاوه بر این بنا دارای یک سردر، هشتی و دالان ورودی و چهار حیاط به نام های حیاط اصلی یا بیرونی، حیاط اندرونی یا داخلی، حیاط مطبخ یا آشپزخانه و حیاط مستخدمین می باشد.

عمارت آصف سنندج

 

خانه آصف شامل بخش های مختلفی از جمله نگارخانه و حیاط ورودی، حمام، غرفه‌ های زندگی شهری، مکتب خانه، قلاب بافی، زیورآلات، بخش کشاورزی، مشاغل و فنون، بخش اسناد و عکس ‌های تاریخی، اتاق خان، بخش پوشاک، غرفه شکار، غرفه صنایع دستی، غرفه بخش مطبخ، زندگی روستایی، کتابخانه و مرکز اسناد است. ساعت بازدید از موزه ی مردم شناسی (خانه کرد) سنندج همه روزه از ۹ صبح تا ۱ ظهر و ۴ بعد از ظهر تا ۸ شب است. این موزه تنها در روزهای تعطیلات رسمی کشور تعطیل می باشد و در سایر روزها آماده ی بازدید عموم مردم و گردشگران خواهد بود.

برای دسترسی به خانه آصف از مسیر بازار قدیمی که گذر کنید به محل قدیمی سرتپوله خواهید رسید و درست اول خیابان امام به خانه زیبایی بر می خورید که با نام عمارت آصف خان وزیری شناخته می شود.

این خانه در نزدیکی خانه‌ی زیبای دیوان مشیر، بازار سنندج و موزه‌ی سنندج (عمارت سالار سعید) قرار دارد و می توانید بعد از بازدید کردن از این خانه، به سراغ این جاذبه ها بروید.

مرتبط:

خانه جواهری کوهپایه _دیدنی های سنندج

 

مسجد جامع سنندج

یکی از نمونه های برجسته معماری دوره قاجار مسجد جامع سنندج است، که دستور ساخت آن  توسط حاکم وقت سنندج صادر شده است. این مسجد در ضلع شمالی خیابان امام خمینی سنندج نگینی درخشان در این شهر است که به تنهایی می تواند دلیل خوبی برای جذب گردشگران علاقه مند به سبک معماری گذشته ی ایران و کردستان باشد.

این مسجد توسط حاکم وقت سنندج در آن زمان یعنی فردی به نام “امان الله خان اردلان” و با نظارت مستقیم فتحعلی شاه قاجار ساخته شده است. بر اساس کتیبه های یافت شده در این محل، تاریخ ساخت مسجد بین سال های ۱۲۲۶ تا ۱۲۳۲ هجری قمری می باشد.

مسجد جامع سنندج که تحت عنوان مسجد دارالاحسان و به عنوان قلب مذهبی سنندج هم شناحته می شود. از ویژگی های بارز ساخت این مسجد، استفاده کردن از بهترین مصالح ساختمانی در ساخت آن و تزئیناتی زیبا همچون کاشی کاری های برجسته آن است که علاوه بر نقش تزئینی، نقش عایق رطوبت را نیز ایفا می کنند. علاوه بر کاشی کاری، گچ بری، مقرنس کاری و حجاری نیز در ساخت مسجد استفاده شده است که مسجد را به یکی از نمونه های معماری برتر کشور مبدل کرده است.

مسجد جامع سنندج

در توصیف زیبایی های معماری مسجد می توان به چوب های تزیینی به کار رفته در پنجره های حجره ها به صورت فخر و مدین اشاره کرد که جلوه ی زیبایی به آنها داده است. در کنار تمام اینها کاشی هفت رنگ به کار رفته در تزئین نمای ایوان‌ های مسجد که دارای طرح‌ هایی به شکل گل و بوته و اسلیمی به صورت ترنج و نیم ترنج است و کاشی‌ هایی با طرح‌ های هندسی به صورت ستاره‌ های هشت پر ایرانی و یا گل‌ های هندسی جلای دیگری دارد.

شبستان مسجد همراه با ۲۴ ستون سنگی در چهار ردیف شش ‌تایی صف کشیده اند مانند باغی پر از درختانی از جنس سنگ می باشد که شاخه و برگشان در اسمان به هم گره خورده است.

این شبستان مملو از هنر زیبای مقرنس کاری است. مقرنس کاری هایی که با کاشی کاری زیبایی آن تکمیل شده است. نقش های حکاکی شده بر پایه ستون ها واقعا جای تفکر دارد. بدنه ستون‌ های سنگی به طرز بی نظیری با طرح هایی به شکل طناب کنده کاری شده است. بر پایه ستون ها طرح گل و بوته نقش بسته و در بخش بالایی آن ها آیات سوره های مختلف قرآن به شکلی انتخاب شده است که به طرز عجیبی با هم تناسب دارد.

مسجد جامع سنندج در ارتفاع بیشتری نسبت به سایر بناهای اطراف خود ساخته شده است و همین امر باعث شده که گلدسته های آن از خیلی از مناطق اطراف کاملا مشخص باشد.

این تفاسیر تنها توصیف ذره ای از زیبایی های مسجد جامع سنندج  می باشد. در مورد چنین بنایی آنچه بر قلم جاری می شود هرگز نمی تواند تمام واقعیت را در ذهن خواننده به تصویر بکشد و تا مشاهده از نزدیک صورت نگیرد عمق زیبایی بنا درک نمی شود.

مرتبط:

سارال دیواندره _بهشت کردستان