وقتی قرار است سوار هواپیما بشوید با چه مشکلاتی دست به گریبانید؟ استرس دارید؟ از پرواز می‌ترسید؟ دچار سردرد و سنگینی سر در هواپیما می‌شوید؟ شاید تا پیش از این در نظرمان ترس از پرواز ، یکی از شایع‌ترین مشکلات موقع سفر با هواپیما بود، اما تحقیقات جدید نشان داده از هر ۱۲ نفر یک‌نفر در هواپیما دچار سردرد و سنگینی سر می‌شود؛ مشکلی که محققان اسمش را «سردرد هواپیما» گذاشته‌اند.

چرا سرمان سنگین می‌شود؟

سردرد هواپیما برای اولین بار در سال ۲۰۰۴ در ادبیات پزشکی و به عنوان اتفاقی نادر مطرح شد. این نوع سردرد معمولا از یک طرف سر و به صورت ناگهانی شروع می‌شود و بیشتر روی پیشانی تاثیر می‌گذارد.

علت دقیق سردرد هواپیما هنوز مشخص نیست، اما محققان معتقدند چند عامل روی آن تاثیر می‌گذارد. شکل سینوس‌ها، ارتفاع، فشار کابین و حداکثر سرعت؛ اینها خلاصه‌ای از عوامل موثر در اینباره است.

محققان همچنین معتقدند مسافران ممکن است از کمبود خواب، استرس یا گردن‌درد رنج ببرند یا جایشان در هواپیما ناراحت باشد و همه اینها به حفره‌های سینوسی فشار بیاورد و باعث سنگینی سر در هواپیما شود. اما به طور کلی پزشکان ۴ عامل اصلی را در بروز سنگینی سر در هواپیما موثر می‌دانند:

۱-ارتفاع

تا به حال برایتان پیش آمده که موقع کوه رفتن یا جایی با ارتفاع زیاد، دچار سردرد، سرگیجه، خستگی یا حالت تهوع بشوید؟ کمبود اکسیژن در ارتفاع باعث خستگی و حالت تهوع می‌شود و در مرحله بعدی به سردرد می‌انجامد.

هوا در ارتفاع، سنگین‌تر از سطح دریا جریان دارد. در ارتفاع، با هرنفس اکسیژن بیشتری مصرف می‌کنیم. همچنین مولکول‌های هوا دورتر از هم جدا می‌شوند و همین باعث می‌شود اکسیژن کمتری برای نفس کشیدن وجود داشته باشد.

ما آدم‌ها وابسته به اکسیژنیم و وقتی نمی‌توانیم اکسیژن مورد نیازمان را دریافت کنیم با مشکل مواجه می‌شویم.

ارتفاع، سطح اکسیژن داخلی بدن را پایین می‌آورد و به نوبه خود می‌تواند ما را خسته کند و روی توانایی‌مان تاثیر بگذارد. نشستن زیاد هم باعث تشدید این وضعیت می‌شود. وقتی بی‌حرکت یکجا نشسته‌ایم، خون تمایل دارد به سمت پاها برود و این کاهش گردش خون در بدن و مغز، باعث ضعف و در نتیجه سردرد می‌شود.

۲-فشار کابین

وقتی هواپیما فرود می‌آید، سیستم‌های کنترل فشار در کابین، خاموش می‌شوند. به این دلیل که می‌خواهند فشار داخل کابین را با خارج از آن هماهنگ کنند و هوا را گسترش دهند. همین موضوع هم گاهی باعث پر شدن هوا در گوش‌های ما موقع پرواز و به‌خصوص هنگام فرود و فشار به سینوس‌ها می‌شود. همین فشار به سینوس‌ها هم گاهی سردرد و سنگینی سر را دوبرابر می‌کند.

۳-کم آبی

هوا در ارتفاع زیاد، خشک‌تر از زمین است و ما در ارتفاع این هوای خشک را جذب می‌کنیم. همین هوای خشک هم بدن ما را در معرض کم‌آبی قرار می‌دهد و وقتی بدن کم آب شود، سردرد هم در خیلی از مواقع همراه با آن می‌آید.

چطور جلوی سردرد و سنگینی سر در هواپیما را بگیریم؟

حرکت کنید: برای حرکت ماهیچه‌هایمان باید هرکاری انجام دهیم. هر ۳۰ دقیقه یکبار راه رفتن در کابین به ما کمک می‌کند جریان خون‌مان حالت عادی داشته باشد و اکسیژن به مغزمان برسد.

آب بخورید: بدن در پرواز معمولا با کم‌آبی مواجه می‌شود. بهتر است یک بطری آب در کنارمان داشته باشیم و در حین پرواز از آن جرعه‌جرعه بنوشیم. میان وعده‌های شور و شیرین، قهوه و چای می‌توانند باعث تشنگی‌مان شوند.

استرس را کم کنید: عدم آمادگی برای پرواز، جمع کردن وسایل در دقیقه ۹۰ و دیر رسیدن به فرودگاه، همه می‌تواند باعث استرس شود و به سردرد و سنگینی سر در هواپیما بیانجامد.

برای اینکه دچار استرس نشویم بهتر است برای پرواز آماده باشیم. در سالن انتظار می‌توانیم خودمان را با خواندن کتاب یا مجله یا دیدن فیلم سرگرم کنیم و آرام و منظم نفس بکشیم.

مرتبط:چند نکته برای مسافران هواپیما و قطار