نوشته‌ها

معرفی قلعه دختر فیروزآباد فارس

قلعه دختر استان فارس در شش کیلومتری جاده فیروزآباد به شیراز در دامنه کوهی مشرف به جاده قرار دارد که پس از طی مسافتی حدود ۳۰۰ متر می‌توان به قلعه دختر رسید. جورجینا هرمان در کتاب تجدید حیات هنر و تمدن در ایران باستان، [۱] می‌نویسد: اردشیر ساسانی احتمالاً این قلعه را در اواخر دوران اشکانیان و زمانی که هنوز بر اردوان پنجم، آخرین شاه دودمان اشکانیان، خروج نکرده بود ساخته‌است

.قلعه دختر حصین در سه سطح ساخته شده بود و ورود به آن از نازلترین سطح از طریق پلکانی مارپیچ که به حیاط اصلی تراس میانی می‌رسید صورت می‌گرفت.

سه طرف حیاط را اتاقهای چهارگوش دارای تاق ضربی در بر گرفته بود و طرف چهارم به تراس فوقانی که روی آن ساختمان کاخ اصلی واقع شده بود، منتهی می‌گردید. تمامی کاخ را یک ایوان بزرگ دارای تاق ضربی و دو ایوان کوچکتر در دو سو تشکیل می‌داد. ایوان بزرگ که ۱۴ متر پهنا و ۲۳ متر درازا داشت به یک اتاق مرکزی که سقف آن به شیوه‌ای تازه، یعنی گنبد پوشانده شده بود منتهی می‌گشت.

قلعه دختر

در جناحین این اتاق گنبد دار اتاقهای اضافی قرار گرفته و کل آنها در داخل یک دیوار خارجی مدور جای داشت. معماران رومی مشکل قرار دادن سقفی مدور بر روی بنایی چهار گوش در گوشه‌ها را با جلو آوردن تدریجی سنگ یا آجرها به شکلی که پیوسته مدور تر می‌شد، حل کرده‌اند اما در قلعه دختر شیوه جدیدی به کار گرفته شد که همانا استفاده از سکنج در گوشه هاست.

قلعه دختر تماماً از سنگ‌های درشت ساخته و سنگ‌های نما، تراشیده شده‌اند ولی سنگ‌های پی‌ها و داخل دیوارها از قلوه سنگ‌های درشت رودخانه‌ای تشکیل شده‌اند. عظمت بنای قلعه دختر، مبهوت کننده‌است و دیوارهای بلند آن با همه شکستگی و ریخته شدن، هنوز هم شکوهی خیره کننده دارند.

در قسمتی از قلعه دختر دهانه غاری دیده می‌شود که به قول بعضی از محلی‌ها این غار راهی به کاخ اردشیر بابکان (کاخ ساسانی) در جلگه فیروزآباد داشته‌است. یعنی در زمان حمله دشمن به قلعه، محصورین قلعه می‌توانستند از طریق این غار با شهر ارتباط داشته باشند و بتوانند غذا و نیروی انسانی وارد قلعه کنند.

مرتبط:

با زیباترین کاخ های ایرانی آشنا شوید!

شهر گور؛نخستین شهر دایره‌ای ایران

شهر گور که در اوایل قرن سوم میلادی به دستور بابکان اردکان ساخته شده در ۳ کیلومتری شهرستان فیروزآباد استان فارس قرار گرفته و طرح والگوی آن دایره‌ای شکل است. این شهر نخستین شهر دایره‌ای ایران و یکی از نخستین شهرهای دایره‌ای جهان به حساب می‌آید و چهار دروازه را در خود جای داده است.
شهر گور؛نخستین شهر دایره‌ای ایران
بنابراین گزارش، از آثار دیدنی شهر گور می‌توان به منار میلو (طِربال)، تخت‌نشین(گنبد کیرمان)،رصدخانه، قلعه دختر، کاخ اردشیر بابکان، پل مهر نرسه، نقش پیروزی و تاج‌ستانی اردشیر اشاره کرد.
شهر گور؛نخستین شهر دایره‌ای ایران
شایان ذکر است؛ از مشاهیر شهر گور می‌توان به فرخ‌مرد بهرامان ،قاضی و مؤلف مادگان دادستان و عبدالله بن مقفع،نویسنده و مترجم بزرگ سده دوم هجری نام برد.
شهر گور؛نخستین شهر دایره‌ای ایران
گور یا فیروزآباد باستانی در قرن هفتم یا هشتم هجری به دلایل نامعلوم رو به ویرانی گذاشت و خالی از سکنه شد وبه جای آن بیرونِ باروی شهر قدیم، روستایی سربرآورد که تا دوره قاجاری به نام ده کوشک معروف بود.
شهر گور؛نخستین شهر دایره‌ای ایران
شهرگور که زمانی گلاب را به سرزمین‌های چین، هند، بیزانس، مصر، یمن، مغرب عربی و اروپا صادر می‌کرد، هم‌اکنون متروک مانده است.
منبع:باشگاه خبرنگاران جوان