نوشته‌ها

جنگل‌های حرا بوشهر

«جنگل هاي حرا» با تصوری که از جنگل به صورت عام وجود دارد، متفاوت است. این جنگل‌ها درون آب پدیدار می‌شوند و برای جنگل‌نوردی در آن‌ها باید از قایق استفاده کرد! همین تفاوت، باعث جذابیت جنگل‌های حرا می‌شود.
بر روی نقشه ایران به ویژه در جنوب آن نقاط سبزرنگی مشابه جنگل‌های شمالی ایران دیده می‌شود که نشان‌دهنده این گونه از جنگل‌هاست.
جنگل هاي حرا یا مانگرو از گواتر در استان سیستان و بلوچستان تا بُردِخون در استان بوشهر گسترده شده است. سرزمین های رویش مانگروی ایران در چارچوب تالاب های بین‌المللی، حفاظت‌شده، پارک ملی و ذخیره‎گاه زیست‎کره نام گذاری و مرزبندی شده است.
این جنگل‌ها در گویش بومی مردم بندرعباس حرا، در بلوچستان تمر، در بوشهر گُرم و در جاهایی دیگر از سرزمین‌های جنوبی نیز تول خوانده می‌شود. این در حالی است که نام لاتین گیاه حرا یا مانگرو از نام ابن سینا «آویسِنیا» گرفته شده است.
در جنگل های حرای ایران، گونه آویسنیای مارینا بیشترین رواج را دارد. پس از آن، آویسنیای نیتیدا که به نام حرای سیاه شناخته می شود، در این پوشش گیاهی فراوان است و همچنین آویسنیای آفیسینالیس را نیز می توان در جنگل‌های ایران یافت.
این گیاه گرمسیر با بلندای میانگین ۲ متر و تاج کمتر از یک و نیم متر و پهنای کمتر از ۴ متر، در زیستگاه آب شور می روید و خوراک خود را با ریشه های هوایی رو به بالا دریافت می کند. بلندی این درختان در جنگل‌های حرای ایران گاه تا نزدیک به ۷ متر نیز می رسد.
برگ های حرا پوششی نگهدارنده در برابر از دست دادن آب دارد و در گونه هایی چند از درخت حرا، ساز و کاری برای راندن نمک از پیکر گیاه سازگار شده است. درخت حرا گیاهی زنده زا و شبه زنده زا است بدین معنی که شاخه تازه از پیکر گیاه مادر جدا شده و با پاگیری در بستری نزدیک می روید. البته درخت حرا با روش دانه پراکنی نیز پرورش می یابد.
جنگل‌های حرای «نای بند» بوشهر گسترده‌ترین پراکنش این گونه گیاهی را با گستره ۳۹۰ هکتار در جنوب غربی آسیا و ایران دارد. همچنین جنگل‌های حرای «عسلویه» بوشهر، حکم انبار هوای زیستی آب‌های جنوب ایران را در آن حجم آلودگی مناطق نفتی و گازی دارد.
در اکوسیستم حرا گونه های گوناگونی زندگی می کنند. پرندگان به ویژه پرندگان ماهی خواری که با درختان حرا هم‎زیستی دارند؛ گونه هایی مانند انواع ماهی خورک، دُرنا، لَک لَک، پِلیکان، مرغابی و مرغ دریایی هستند که از پوشش حشرات این جنگل ها مانند تارتنک، کرم، مگس و نیز آبزیانی همچون گل خورک، مار دریایی، خرچنگ، میگو، شیلو، کلینگ، حلزون و قورباغه و دیگر ماهی ها بهره می برند.

جنگل های حرا در رسته جنگل های غیر صنعتی جای دارند اما از جایگاه درمانی و گردشگری درخور توجهی برخوردارند.

منبع:ایران ویزیت