نوشته‌ها

دشت مرگور _نویافته‌ای از معماری صخره‌ای در ارومیه

در بازدید اخیری که از سوی کارشناسان اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان از بخشی از این منطقه انجام گرفت آثار تاریخی قابل توجه صخره‌ای شناسایی شد که تاکنون مورد شناسایی و مطالعه قرار نگرفته بود.

این آثار تاریخی مهم در روستای هلج از توابع دهستان مرگور بخش سیلوانای ارومیه قرار گرفته است، این آثار تاریخی شامل بقایای دیوارهایی سنگی در پایین دست صخره، اتاقک دستکند صخره‌ای، پناهگاه صخره‌ای جانبی و بقایای تاسیساتی در روی صخره و تعدادی علائم و فنجان نما (جوغن) است.

وجود اتاقک صخره‌ای دستکند

اهمیت عمده این مجموعه به دلیل احداث اتاقک صخره‌ای دستکندی است که در بخش جنوبی صخره دشت مرگور ایجاد شده است، بعد از طی مسافت و بالارفتن از دامنه صخره و در حاشیه جنوبی آن یک محدوده کوچک دالان‌مانندی با شیب ملایم و اندک وجود دارد که امکان دسترسی به این اتاقک صخره‌ای را فراهم می‌کند. فضای اتاقک به صورت مستطیلی است و اندکی در اضلاع طولی آن نامتقارن است.

یکی از اضلاع طولی آن ۳ متر و ضلع دیگر چسبیده به بدنه و پناهگاه صخره‌ای ۳/۸۰ متر است، عرض اتاق، هم در ابتدای ورودی و هم در قسمت انتهای اتاق  ۲/۲۰ متر است و ارتفاع آن از کف تا بلندترین نقطه به حدود ۲ متر می‌رسد. سقف اتاق انحنای قوسی اندکی دارد و در نوع خود جالب توجه است، تراش و تسطیح فضای داخلی و دیواره‌های اتاق به خوبی انجام گرفته و همین امر نشان‌دهنده تلاش سازنده برای ایجاد سطوحی صاف و بدون برجستگی است ولی آسیب‌های ناشی از گذر زمان و تخریب‌های انسانی در آن به خوبی قابل مشاهده است.

بقایای دو طاقچه کوچک

در دیواره داخلی جنوبی بقایای دو طاقچه کوچک به فاصله حدود یک متری از یکدیگر دیده می‌شود که به شدت مورد تخریب قرار گرفته است.

در سقف و انتهای اتاق و در دیواره صخره‌­ای این بخش حفره­‌هایی به دست افراد ناآگاه ایجاد شده و آسیب جدی به آن وارد شده است.

دیوارها، سقف و فضای داخلی اتاق، سطحی دودزده و تیره دارد و در طول دوران‌های گذشته بارها و بارها از سوی افراد محلی و به ویژه چوپان­‌های دشت مرگور مورد استفاده قرار گرفته و روشن کردن آتش در این فضای بسته باعث ایجاد تیرگی، سوختگی و سطوح سیاه‌­رنگ دیوارها شده است.

حفره‌هایی که نشان از جاری بودن آب دارد

علاوه بر این، در سطوح دیواره‌­های داخلی و سقف، حفره‌­های کوچکی وجود دارد که رسوبات آنها نشان می‌­دهد به احتمال بسیار در گذشته از این دهلیزهای کوچک آب جاری بوده است.

بستر اتاقک به صورت سنگی بوده و بقایای اندکی از خاک و نهشته‌های رسوبی دارد که به نظر می‌رسد مرور زمان و عوامل جوی همچون باد و باران در ایجاد این وضعیت تاثیرگذار بوده است.

کشف و شناسایی این آثار از نظر برخی ویژگی‌ها و شرایط حاکم بر ایجاد این نوع خاص از معماری صخره‌ای در منطقه شمال‌غرب ایران حائز اهمیت است.

به‌رغم وجود آثار صخره­‌ای و دستکند متعددی در غرب دریاچه ارومیه و محوطه‌­هایی همچون قلعه اسماعیل­‌آقا، کل خرابه، محوطه سیدک، تل تخت ناناس، دره‌خان و غیره که عمدتاً به دوران اورارتوها منتسب هستند، با این وصف، سبک و نوع معماری صخره‌ای نویافته در هلج از جهاتی با معماری صخره‌­ای اورارتو متفاوت است.

این آثار با توجه به سبک حجاری آنها به احتمال زیاد در هزاره اول قبل از میلاد احداث شده‌اند، با توجه به اهمیت آنها مراحل مستندنگاری و تهیه پرونده برای ثبت در فهرست آثار ملی کشور از سوی همکاران معاونت میراث‌فرهنگی در دست اقدام است و با ثبت این آثار در آینده نزدیک مقدمات حفاظت و تعیین عرصه و حریم و مطالعات گسترده‌تر فراهم خواهد شد.

* گزارش از بهروز خان‌محمدی، کارشناس باستان‌شناسی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی آذربایجان‌غربی

مرتبط:

آذربایجان _سرزمین قلعه‌ها

سفر کلیبر _بهشت آذربایجان

آبشار شلماش _زیبایی آذربایجان غربی

آبشار شلماش _زیبایی آذربایجان غربی

آبشار شلماش یکی از پرخروش ترین آبشار های ایران زمین واقع در آذربایجان غربی در ۱۵ کیلومتری جنوب شهرستان سردشت قرار گرفته است و از مهم‌ترین آبشارهای آذربایجان غربی به حساب می‌آید. ارتفاع این شهرستان از سطح دریا یک‌هزار و ۵۰۰ متر است.

چکیده ای از مشخصات آبشار :

نام : آبشار شلماش
وجه تسمیه: “شلماش” به معنی تختی سنگی بسیار بزرگ است که احتمالا به دلیل ارتفاع این آبشار و سنگی بودن بافت منطقه به این نام مشهور شده است…
ارتفاع: ۱۵ متر
بهترین زمان بازدید: بهار
مدت زمان لازم برای بازدید: یک روز
نزدیک ترین جاذبه های گردشگری: چشمه کانی گراوان- رودخانه زاب
آدرس آبشار شلماش: آذربایجان غربی٬ سردشت٬ روستای مراغان٬ نرسیده به روستای شلماش

معرفی آبشار:

آبشار شلماش، از مهمترین آبشارهایی است که در سطح استان آذربایجان غربی و در شهر سردشت جاری است. آبشار شلماش با دره‌ای سرسبز در کنار جنگل‌های پراکنده، در نزدیکی شهر سردشت واقع شده و از شاخه‌های رودخانه زاب کوچک محسوب می‌شود.

آبشار شلماش که در واقع از سه آبشار تشکیل شده هم اکنون به صورت منطقه‌ای تفریحی درآمده که همه ساله به خصوص در فصل گرما هزاران نفر از مناطق مختلف و به خصوص از شهرهای کردنشین برای دیدن آن عازم سردشت می‌شوند. سه آبشار به ترتیب و پشت سر هم قرار گرفته‌اند که اولین آنها در نزدیکی محل توقف و پارکینگ قرار گرفته‌است. برای دیدن دو آبشار بعدی باید مسافتی نسبتاً زیاد را پایین رفته و وارد دره‌ای عمیق شوید. در حال حاضر با احداث پله و حصارهایی بالا و پایین رفتن از دره راحت تر و کم خطر تر شده‌است.

در فصل بهار این آبشار پر آبترین روزهای خود را می‌گذراند. آب و هوای منطقه تا اواسط اردیبهشت هم سرد است ولی از اول خرداد ماه به بعد تا اواسط پاییز می‌تواند موقع مناسبی برای سفر به این منطقه باشد.

مسیر سردشت به آبشار شلماش مسیر زیبا و پر درختی است. جاده مذکور آسفالت و مناسب بوده و تا آبشار مدت ۲۰دقیقه می‌باشد.

شلماش به چه معنی‌ست؟

این منطقه، منطقه‌ای کردنشین است و در زبان کردی شلماش به معنی تخته سنگی بسیار بزرگ است که به نظر می‌رسد، در نتیجه ارتفاع این آبشار و سنگی بودن بافت منطقه رویش گذاشته شده است.

برای سفر به آبشار چه وسایلی همراه ببریم؟

کفش مناسب، لباس اضافی، کلاه،‌ عینک آفتابی و کرم ضدآفتاب همراه داشته باشید.

 

مرتبط:

آبشار وقت ساعت _كميابترين جاذبه دنيا

پیست اسکی خوشاکو آذربایجان غربی

آذربایجان غربی از معدود استان‌هایی است که به دلیل دارا بودن برف‌گیرترین پیست اسکی کشور، ده‌ها چشمه آبگرم و جاذبه‌های بی‌نظیر طبیعی در فصل زمستان هم بهترین مقصد برای گردشگران محسوب می‌شود.

شاید به دلیل موقعیت جغرافیایی و آب و هوایی فصل تابستان بهترین زمان سفر و گشت‌وگذار در آذربایجان غربی باشد اما ظرفیت‌های بی‌شمار این استان و چهارفصل بودن این خطه از کشور به همراه وسیع‌ترین پیست اسکی، چشمه‌های آبگرم با خاصیت درمانی و ده‌ها جاذبه بی‌نظیر طبیعی و تاریخی لذت سفر برای گردشگران زمستانی را نیز فراهم کرده است.

آذربایجان غربی ازلحاظ جغرافیایی از شمال با کشورهای آذربایجان و ترکیه، از غرب با کشورهای ترکیه و عراق، از شرق با استان‌های آذربایجان شرقی و زنجان و از جنوب با استان کردستان هم‌مرز است و با هم‌مرزی با ۳ کشور موقعیتی خاص و ممتاز را در ایران داراست.

وجود مناظر و طبیعت بکر، قرارگیری یکی از ۱۹ منطقه اکسیژن خالص دار جهان (سیلوانا)، خوشاکو یکی از زیباترین پیست‌های اسکی، وجود چشمه‌های متنوع آب‌معدنی، وجود بازارچه‌های مرزی متعدد و قرار گرفتن اماکن تاریخی و دیدنی همچون کاخ باغچه جوق، کلیساها و صدها جاذبه طبیعی و تاریخی بی‌نظیر در کنار هم می‌تواند بهترین بهانه برای سفری لذت‌بخش و خاطره‌انگیز در تعطیلات آخر هفته فصل زمستان و سایر روزها باشد. اگر مهمان‌نوازی مردم این دیار را هم در نظر بگیرید بی‌شک چند روز بیشتر میهمان این خطه از کشور خواهید بود.

طولی بودن و فاصله زیاد شهرهای آذربایجان غربی نیز موجب شده چهارفصل سال را در این دیار تجربه کنید بااینکه در فصل زمستان قرار داریم اما اگر چهره شهرهای جنوب استان برفی است اما در برخی شهرهای شمالی هنوز هوای پاییزی و بهاری در انتظار گردشگران است و این تضاد فصل‌ها زیبایی و جلوه خاصی به آذربایجان غربی بخشیده است.

خوشاکو ظرفیتی بی‌نظیر برای ورزش‌های زمستانی

پیست اسکی خوشاکو، در ۴۰ کیلومتری شهرستان ارومیه و در منطقه راژان واقع‌شده که با داشتن کوه‌هایی با شیب مناسب و جلوه‌های زیبای بصری از طبیعت، همه‌ساله در فصل زمستان پذیرای علاقه‌مندان به اسکی و ورزش‌های زمستانی در این استان است.

این پیست اسکی که وسیع‌ترین و برف گیرترین پیست اسکی کشور به شمار می‌رود، به دلیل قرار گرفتن در منطقه مرزی و همچنین هم‌مرزی ارومیه با کشورهای ترکیه و عراق قابلیت گردشگری و جذب توریست زیادی دارد.

اگر به اسکی علاقه دارید و دوست دارید این ورزش پر از هیجان را در یک فضای زیبا انجام دهید، به ارومیه سفر کنید و خاطرات ورزشی خوبی را برای خودتان رقم بزنید، پیست اسکی خوشاکوی ارومیه که وسیع‌ترین و برف گیرترین پیست اسکی خاورمیانه است در یک آخر هفته به‌یادماندنی فرصت باهم بودن اعضای خانواده را فراهم می‌کند.

مسیر دسترسی به این پیست از دو محور بند و انهر امکان‌پذیر است، این پیست با توجه به قرار گرفتن در یک منطقه گردشگری و نیز هم‌مرزی استان با چهار کشور، ظرفیت و قابلیت جذب گردشگر و نیز میزبانی مسابقات کشوری و حتی بین‌المللی را دارد.

آذربایجان-غربی

لذت سفر خاطره‌انگیز به همراه خانواده در نقطه صفر مرزی

در فصل زمستان به دلیل موقعیت طبیعی و آب و هوایی و بارش مناسب برف، شرایط مطلوبی برای اسکی در این منطقه به وجود می‌آید، این شرایط در روزهای نخست سال همچنان در خوشاکو باقی می‌ماند و سالانه گردشگران و ورزشکاران زیادی را از سراسر کشور به خود جذب می‌کند.

برف‌بازی و ساخت آدم‌برفی تا اسکی‌بازی و تله سیژ سواری، همه این‌ها فرصت‌هایی است که خانواده‌ها می‌توانند برای یک دورهمی جذاب آخر هفته از آن‌ها استفاده کنند، ضمن اینکه خیلی از خانواده‌ها علاقه‌مند به شرکت در برنامه‌های برف پیمایی در این منطقه هستند.

وضعیت کنونی این پیست نسبت به سال‌های گذشته بسیار مطلوب شده به‌طوری‌که جاده اصلی دسترسی به آن ساماندهی و ۳ خط تله‌اسکی نیز به آن اضافه‌شده درحالی‌که پیش‌تر فقط یک خط تله‌اسکی وجود داشت.

ایجاد امکانات رفاهی و خدماتی، جذب گردشگر، تجهیز پیست به امکانات آموزشی و نیز استفاده از دستگاه‌های موردنیاز و مناسب اسکی از دیگر امکاناتی است که می‌تواند در خاطره سازی سفر و تعطیلات آخر هفته خانواده کمک‌کار باشد.

آذربایجان-غربی

نخستین سایت پرنده نگری کشور و جلوه‌های بی نظیر پرندگان در زمستان

همه ما دوست داریم تعطیلات آخر هفته فارغ از همهمه و شلوغی‌های یک هفته پر کار در یک جای دنج در دل طبیعت لحظاتی را در سکوت و آرامش بگذرانیم که این آرامش می‌تواند کنار یک تالاب و با مشاهده و گوش دادن به صدای زیبای پرندگان در آذربایجان غربی سپری شود، فرصت بی‌نظیر و گوشه دنجی که در فصل زمستان تنها می‌توان در این خطه از کشور پیدا کرد.

یکی از جاذبه‌های کم‌نظیر طبیعی آذربایجان غربی که این منطقه را نسبت به استان‌های دیگر متمایز کرده قرار گرفتن استان در کریدور پرندگان مهاجر و مهاجرت هزاران قطعه پرنده زیبا و کم‌نظیر هم‌زمان با فصل زمستان به تالاب‌های پرآب آذربایجان غربی است.

هرساله پرندگان مهاجر زیادی با شروع فصل پاییز و آغاز سرما از عرض‌های شمالی کره زمین به عرض‌های جنوبی‌تر مهاجرت می‌کنند، تالاب کانی برازان به‌عنوان اولین سایت پرنده‌نگری کشور، تالاب‌های نقده، میاندوآب، سد نوروزلو و سواحل جنوبی پارک ملی دریاچه ارومیه از مهم‌ترین تالاب‌های زمستان گذرانی پرندگان مهاجر در آذربایجان غربی است.

ازجمله مهم‌ترین پرندگانی که در تالاب‌های این استان در این فصل مشاهده می‌شود می‌توان به انواع غازها از قبیل عروس غاز، غاز خاکستری، غاز پیشانی‌سفید بزرگ، غاز پیشانی‌سفید کوچک و انواع اردک‌ها از قبیل سرسبز (کله‌سبز)، ارده‌ای، خوتکا، فیلوش، نوک پهن، تاجدار، آن قوت، تنجه، سرسیاه و همچنین پلیکان خاکستری، پلیکان سفید، قو و … اشاره داشت.

آذربایجان-غربی

لذت شنا و تفریح خانوادگی در دل چشمه‌های آبگرم آذربایجان غربی

وجود ۴۶ چشمه آبگرم و معدنی با خاصیت درمانی در آذربایجان غربی با طبیعت بکر و طبیعی می‌تواند بهترین انتخاب برای افرادی باشد که در نظر دارند تعطیلات آخر هفته‌شان در کنار آشنایی با جاذبه‌های تاریخی و شادی و تفریح همراه با درمان برخی امراض ناشی از یک هفته کار سخت باشد.

برخی از چشمه‌های آبگرم معدنی آذربایجان غربی در مجاورت آثار ارزشمند تاریخی قرار دارند که هم‌جوار شدن این چشمه‌ها با آثار تاریخی فرصت گران‌بهایی ایجاد کرده تا ضمن رقم خوردن یک سفر خاطره‌انگیز با تاریخ و هویت ایرانی نیز بیشتر آشنا شوید.

چشمه‌های آبگرم محال «باراندوز» ارومیه، آبگرم احمدآباد واقع در حاشیه اثر جهانی تخت سلیمان تکاب، آبگرم ایستی سو و زنبیل در ارومیه، آب‌معدنی زندان سلیمان، چشمه صدقیان در سلماس، چشمه قره شعبان در خوی، آبگرم باش کندی در ماکو، آبگرم گراو مهاباد، آبگرم معدنی چالدران و ده‌ها آبگرم و معدنی غنی که هر کدام می‌توانند به‌تنهایی گردشگران زیادی را به خود جذب کنند.

از ویژگی‌های برجسته آب‌های معدنی آذربایجان غربی همچون احمدآباد، تخت سلیمان تکاب، چشمه‌های آبگرم چالدران و ایستی سو سلماس می‌توان به کیفیت و تنوع خواص درمانی آن‌ها اشاره کرد که می‌تواند در گذران یک تعطیلات آخر هفته توأم با شادی و درمان بهترین انتخاب باشد.

آذربایجان غربی سرزمین هزار و یک شب

آذربایجان غربی به دلیل تعدد آثار و جاذبه‌های تاریخی و طبیعی که هر کدام راز و قصه‌های سربه‌مهر زیادی از تاریخ کهن ایرانیان را در دل خود دارد جزو استان‌های بی‌نظیر گردشگری به شمار می‌رود.

اگر تعطیلات آخر هفته در کنار پیست اسکی خوشاکو، نخستین سایت پرنده‌نگری و چشمه‌های آبگرم این استان با خاصیت درمانی به فکر گشت‌وگذار در جاذبه‌های تاریخی باشید انتخاب‌های متعددی ازجمله تپه‌های کهن تاریخی ازجمله تپه حسنلو، کلیساهای کهن تاریخی ازجمله قره کلیسا، کاخ‌موزه‌های بی‌نظیر، دومین غار آبی کشور و… پیش روی شماست.

علاوه بر تفرجگاه‌ها، جاذبه‌های طبیعی استان از تخت سلیمان در تکاب گرفته تا عمارت کاخ سردار در ماکو، سه‌گنبد در ارومیه تا مقبره شمس تبریزی در خوی نیز می‌تواند در این فصل از سال یک فرصت مناسب برای گذران تعطیلات آخر هفته همراه خانواده باشد.

این روزها همانند سایر فصل‌های زیبا از جمله بهار و تابستان آذربایجان غربی با تمامی امکانات و مردم مهمان‌دوست آماده استقبال از گردشگران و مسافرانی است که چه تعطیلات آخر هفته و چه سایر تعطیلات را برای گذران در این خطه انتخاب می‌کنند.

منبع:خبرگزاری مهر