این صنعت یکی از بزرگترین بخش‌های درآمدزا و البته کارآفرین هند شناخته می‌شود که رد پای اعتقادات مذهبی و تاریخی هند در آن مشهود است. البته جذابیت صنایع دستی این کشور تنها مختص به خود هندی‌ها نمی شود بلکه باید بدانید صنایع دستی هندی از  پرطرفدارترین سوغات ها در سراسر جهان محسوب می‌شود. روی، مس، برنج، برنز، نقره و طلا، محور ساخت صنایع دستی فلزی این کشور، در کنار صنایع چوبی و پارچه‌ای هستند. البته هریک از شهرهای این کشور، صنایع دستی مختص خود را دارد.

ساهارانپور؛ لوازم چوبی

ساهارانپور که در ایالت یوتار قرار دارد، به علت حضور کارخانه نجاری و صنعت حکاکی روی چوب، در هند معروف است به طوری که حتی برخی از بهترین نجارهای جهان، در ساحارانپور هستند و جالب اینجاست که این تجارت، در ساهارانپور به صورت ارثی و از پدر به پسر منتقل می شود. صنایع چوبی در هند، از چوب های محلی شیشام، دودی و درختان شالا، تولید می شود. البته بنا به درخواست مشتری‌ها، نجارها با چوب ساج، ماهون و آبنوس هم کار می‌کنند.

محور تولید محصولات چوبی در ساهارانپور، محصولات مذهبی، وسایل تزیینی و آینه های چوبی، سینی‌ها، فنجان‌ها، مبل ها وصفحه‌های شطرنج کنده کاری شده هستند. البته در برخی موارد هندی‌ها، به محصولات چوبی خود، قطعات فلزی یا پارچه ای نیز اضافه می‌کنند که این امر، سبب بهبود کیفیت آن‌ها می‌شود. اگر همیشه در خرید سوغاتی مشکل دارید، در ساهارانپور همیشه جاکلیدی و اسباب بازی های کوچک برای سوغاتی یافت می‌شود.

اوریسا؛ نقاشی روی فلز و صنایع فلزی

ایالت اوریسا، یکی از بزرگترین مراکز تولید صنایع دستی در هندوستان است. هنرمندان اوریسایی در سالیان اخیر، در هنر صنایع فلزی، جایگاه بزرگی را در جهان برای خود ایجاد کرده اند. صنعت نقاشی روی فلزات در هند، زمانی پیشرفت بیشتری کرد که آن‌ها تکه‌هایی ازپارچه های خاص معمولا رنگارنگ را به عنوان لباس را روی آن ها می چسباندند که به دلیل ظرافت زیاد، نیازمند توجه و دقت بسیار زیادی بود. نقاشی روی فلز، در کل ایالت اوریسا پرطرفدار است. برای مثال در منطقه تاروا، فلزکاران بیشتر در ساخت زیرسیگاری، بشقاب و زنگوله از فلزهای قدیمی، تخصص دارند.

آسام؛ سفالگری

واژه سفالگری (Terracotta)، از ریشه ای ایتالیایی به معنای زمین یا خاک گرفته شده است و قسمت دوم آن، Cotta، واژه ای ایتالیایی به معنای مجسمه است. با این حال، این هنر در هند شامل ساختن مجسمه از گل و لای یا خاک رس است. سفالگری در آسام، ریشه در فرهنگ باستانی این شهر دارد؛ در قدیم، این رشته کاملا در خدمت ساخت وسایل مذهبی بوده است اما امروزه، هنرمندان سفالگر هندی، به ساختن محصولاتی همچون اسباب بازی، عروسک و ظروف سفالی رو آورده اند. روستای دوبری در بخش گل پارای آسام، یکی از بزرگترین مراکز سفالگری در جهان است.

جنوب هند؛ حصیربافی،  ساخت مجسمه و بافندگی ابریشم 

ایالت کارناتاکا هند، در صنعت کنده کاری چوب، سنگ، عاج فیل و حصیر، بسیار معروف است. ایالت تامیل نادو، برای ابریشم کانجیوارام، تشک‌های مرغوب، صنایع ساخته شده از برگ های درخت خرما و چوب های پالمیرا، ظروف فلزی، مجسمه‌های برنجی و برنزی، لباس‌های دست بافت، پارچه‌های ابریشمی و نخی، صنایع سنگی و جواهرات زیبا شهرت دارد. ایالت کرالاما، شهرت زیادی در ساخت لباس‌های توری، گلدوزی، ساخت جواهرات با عاج فیل و طلا و نقره، کنده کاری روی چوب، ادویه، نقاشی با چوب بامبو، مجسمه‌های فلزی، صنایع حصیری و اسباب‌بازی‌ها و عروسک‌های کچاکالی، دارد. بخش جنوبی ایالت پاندیچری نیز برای شمع های عطرآگین، عود، کاغذهای دست ساز، سفالگری، صنایع چرمی و ترشی و مرباها، درجهان معروف است. البته یکی از معروف‌ترین صنایع این ایالات، خادی، پارچه ای هندی است که در زمستان گرم و در تابستان خنک است و البته ماهاتما گاندی نیز همیشه آن را بر تن داشت.

گجرات؛ نساجی و صنایع پارچه

صنایع نساجی حاضر در شهر گجرات، بسیار پر زرق و برق هستند که نیاز به یک چشم برای دیدن جزییات و یک علاقه برای طراحی کردن دارد. پارچه های سنتی گجراتی پر از رنگ های متفاوت و ریزه کاری‌های هنری است که در نگاه اول ممکن است عجیب غریب به نظر برسند. البته سبک‌های مختلفی در نساجی هند وجود دارد که یکی از آن ها، زربافت است و در آن، قطعات ریز طلا را داخل پارچه ابریشمی می‌دوزند. همین طور الگوهای قدیمی مثل سبک های دوختن به شکل طوطی، گل، نقش‌های درخت‌ها به ویژه انبه، در بین مردم بسیار پر طرفدار است.

کشمیر؛ صنایع دستی پشمی

کشمیر همیشه یکی از بزرگ‌ترین رمز و رازهای جهان بوده است چرا که این شهر تقریبا غیرقابل دسترسی است ولی همیشه داستان‌های زیادی در مورد شکوه و عظمت این شهر وجود داشته است. هنر مردم این شهر، دقیقا به اندازه خود شهر زیبا است و فرش‌ها و شال‌هایی که می بافند نیز به طرز بی نظیری زیباست. نوعی از شال‌های معروف کشمیر، جماوارها هستند که از پارچه های زربافت تشکیل شده‌اند و برخی اوقات کاملا پشمی بوده و گاهی نیز با پارچه های نخی مخلوط هستند. شال‌های پشمینه می‌رسیم که بی‌تردید بسیار نرم هستند چرا که از موهای یک نوع بز کوهی چابک به دست می‌آیند که ۱۴ هزار پا بالای سطح دریا زندگی می‌کند.

اگرچه پشمینه اصلی گران است اما مخلوط کردن آن با پشم عادی، ارزان تر می کنند. شال‌های شاهتوش نیز از پشم‌های بز کوهی تبتی به دست می‌آیند و به این دلیل معروف هستند که بسیار نرمند و گرمای خوبی دارند. تولیدکنندگان شاهتوش می‌گویند که یک پارچه اصل شاهتوش، به اندازه‌ای نرم است قادر است با هر سایزی از وسط یک انگشتر عبور کند. مثل شال‌ها، فرش های کشمیر هم به دو دلیل معروف هستند. اول این که آن ها دستباف و دوم این که پرز ندارد. ترکیب‌های رنگی زیبا و آرامش دهنده، فرش‌های کشمیری را در زمره فرش‌های گرانقیمت دنیا، قرار داده است.

منبع:ایمنا