نگین صحرا، شهر چشمه‌سار‌ها، شهر تونل‌های سبز، شهر زنبور‌های عسل و لاله‌های واژگون؛ اینها همه عنواینی‌ست که به خوانسار می‌دهند. اما خوانسار با داشتن همه این عناوین، همچنان شهر کوچکی‌ست، با جمعیتی بیشتر از ۲۰ هزار نفر؛ باغ‌شهری که همچون گلی زیبا در دامنه زاگرس شکفته.

خوانسار کجاست؟

فاصله خوانسار، تا اصفهان ۱۶۶ کیلومتر است؛ سفری دو ساعته از دل کویر به منطقه‌ای کوهستانی. اگر به اصفهان رفتیم، بهترین مسیر برای رسیدن به شهر لاله‌های واژگون گذشتن از نجف‌آباد، شهر تاریخی تیران و راه کج کردن از سه راهی دامنه، به سمت خوانسار است.

این شهر تا پایتخت، ۳۸۲ کیلومتر فاصله دارد. اگر از تهران قصد سفر به خوانسار را داریم، دیگر لازم نیست از اصفهان بگذریم. بهترین مسیر دسترسی به این شهر از تهران، گذشتن از قم، سلفچگان و دلیجان است. به دلیجان که رسیدیم، خروجی موته را باید بپیچیم و از گلپایگان بگذریم. بعد از حدود ربع ساعت به خوانسار می‌رسیم.

خوانسار را نه با قدمت دو هزار ساله‌اش که بیشتر با طبیعت بکرش می‌شناسند. شاید بیراه نباشد که بگوییم خوانسار از نظر طبیعی زیباترین شهر اصفهان است. دیدن لاله‌های واژگون، خیابان‌هایی که با درختان سر به فلک کشیده مسقف شده‌اند و چشمه‌هایی که از میان سنگ‌ها راه باز می‌کنند و به زمین‌های سرسبز می‌رسند، خاطره‌ای شیرین از سفر به این شهر در ذهن‌مان به جای می‌گذارد.

جاهای دیدنی خوانسار

لاله‌های واژگون گلستان‌کوه

اردیبهشت، بهترین زمان برای سفر به خوانسار است. در این ماه، لاله‌های واژگون از خاک سر برآورده و دشتی وسیع را سرخ کرده‌اند. لاله واژگون، گلی از ریشه سوسن‌سانان است که تا به حال، ۱۵ گونه از آن در ایران شناسایی شده است.

دامنه‌های زاگرس بهترین جا برای رشد و نمو این گل است که عمری کوتاه دارد. لاله‌های سرخ خوانسار، که جزو گیاهان در معرض خطر انقراض هم به حساب می‌آیند، سالانه هزاران گردشگر را به ۱۵ کیلومتری این شهر یعنی گلستان‌کوه می‌کشانند.

چشمه‌سارها

غیر از این لاله‌های زیبا، جاذبه‌های طبیعی دیگری هم در خوانسار هست که حسابی سر ذوق بیاوردمان.

خوان به معنی چشمه است و سار به معنی فراوان؛ خوانسار با ۴۴۰ چشمه، وجه تسمیه‌اش را از تعداد زیاد چشمه‌هایش می‌گیرد. هر کدام از این چشمه‌ها که آب آنها تا داخل شهر هم می‌آیند، زیبایی بی‌نظیری دارند. این چشمه‌ها، پارکی طبیعی به اسم سرچشمه خوانسار را به وجود آورده‌اند. در این پارک حوضچه‌های زیادی هست که با آب چشمه‌هایی مثل مرزنگوش، شترخون و چشمه پیر پر می‌شوند.  پارک سرچشمه خوانسار در میدان ۲۲ بهمن، کنار آرامگاه شیخ اباعدنان قرار گرفته.

روستای دره بید، غار دامنه و کوچه‌باغ‌های خوانسار، را هم در سفر به این شهر می‌توانیم ببینیم.

کوچه باغ

علاوه برگشت و گذار و قدم زدن در محله‌هایی با کوچه باغ‌های کاه گلی مثل صفائیه، چشمه آخوند، محله دوراه، محله بالا، مالگاه، پایتخت و …میدان ۲۲ بهمن و خیابان امام خمینی که به تونل سبز خوانسار شهره است، از جاهایی هستند که می‌توان در آنها راه رفت و از آنهمه قشنگی به وجد آمد.

بقعه‌ها و خانه‌های تاریخی

معروف‌ترین بنای تاریخی این شهر آرامگاه باباپیر یا شیخ اباعدنان است که در کنار همان پارک سرچشمه و در میدان ۲۲ بهمن پیدایش می‌کنیم.

مسجد جامع خوانسار، که در ورودی شهر از سمت اصفهان قرار گرفته، به دلیل سقف چوبی‌اش در بین مساجد اصفهان منحصر به فرد است، خانه ابهری‌ها در خیابان آیت‌الله خوانساری و خانه حبیبی‌ها در خیابان امام خمینی، کوچه حبیبی قرار دارند. هر دو این خانه‌ها مربوط به دوره قاجارند، هرچند بخش زیادی از آنها به صورت متروکه درآمده. همچنین مقبره حلیمه و نرگس معروف به دختران بکر از جمله دیگر جاهای تاریخی این شهر است.

در گشت‌و‌گذار در خوانسار تپه آریایی‌ها را هم نباید فراموش کنیم. این تپه در ۳۵ کیلومتری شمال شرق خوانسار در روستای رحمت‌آباد قرار دارد و قدمت آن به هشت هزار سال پیش می‌رسد.

چی بخریم؟

توقف در خوانسار، بدون خوردن بستنی سنتی کامل نمی‌شود. خوردن این بستنی که از شیر تازه دام‌های این شهر تهیه شده در سایه درختان سر به فلک کشیده می‌چسبد، اما معروف‌ترین خوراکی خوانسار بستنی نیست. عسل خوانسار همه جا معروف است. زنبور‌هایی که از شهد گل‌های روییده بر دامنه زاگرس می‌نوشند، عسل تولید می‌کنند، عسلی که یکی از مرغوب‌ترین عسل‌های تولید شده در ایران است.

زنبورداران خوانساری حدود ۳۲ هزار کندوی عسل دارند و سالانه بیش از ۳۵۰ تن عسل در این شهر تولید می‌شود. علاوه بر این، گردو و خشکبار خوانسار هم معروف است.

گشتی در این شهر هرکسی را متوجه تعداد قابل توجه خشکبار‌فروشی‌ها می‌کند. آلو‌های خشک‌شده، برگه هلو و زردآلو، گردو، کشمش و همچنین لواشک‌هایی با طعم‌های مختلف در این خشکباری‌ها به وفور پیدا می‌شود.

سوغات دیگری که از خوانسار می‌توان خرید، فرش ویستی‌ است، فرشی که نقشه ندارد، اما زیباست. روستای ویست، بزرگترین روستای خوانسار است و در ۳۰ کیلومتری غربی خوانسار قرار دارد، هم هوایش خوب و مطبوع است و هم رودخانه دارد و هم فرشی که بی‌همتاست.

مرتبط:دشت لاله‌های واژگون گلستان کوه _خوانسار