می‌گویند کویر اسرار زیادی را سینه دارد و راز خود را تنها با انسان‌های نیک اندیش درمیان می‌گذارد. به همین دلیل بسیاری شیفته زیبایی‌های بی ادعای کویر می‌شوند. همه ساله فصل پاییز و زمستان که می‌رسد، کسانی که زیبایی‌های کویر را دیده‌اند و هم کسانی که این زیبایی‌ها را شنیده‌اند، مشتاقانه با تور کویر همراه می‌شوند و سر به بیابان می‌گذراند. کویر بشرویه در قلب خراسان جنوبی یکی از مناطق زیبای کویری در ایران که با داشتن جاذبه‌های بکر طبیعی و دست نخورده همه ساله عده زیادی را به سوی می‌کشاند. در این مطلب با ماه همراه باشید تا با زیر و بم این کویر بکر و زیبا آشنا شوید.

کویر بشرویه در شرق شهرستان بشرویه در استان خراسان جنوبی قرار دارد. این ریگزار از جنوب شرقی به شهرستان بشرویه، از شرق به کویر نمک بشرویه، از شمال به شهرستان کاشمر و از جنوب به رود کال شور محدود می شود. عرض ریگزار در وسیعترین قسمت در حدود ۳۰ کیلومتر و طول آن در حدود ۲۴ کیلومتر است. در مناطق شرقی ریگزار بین تپه ها بوسیله نمکزارهای پراکنده ای پوشیده شده است. بلندترین ارتفاع تپه ها در منطقه جنوبی و در حدود ۷۰ متر است.

در قسمت جنوبی و مرکزی تپه های ماسه ای عمدتا جهتی شرقی-غربی دارند و در قسمت شمالی ارتفاع تپه ها کاسته شده و جهت مشخصی ندارند. پوشش گیاهی ریگزار در قسمت شمالی انبوهتر و در قسمت جنوبی تنکتر است. این پوشش عمدتا شامل گیاهان ماسه پسند همچون تاغ و اسکمبیل است که جوامع بوته ای همچون نسی و … نیز در آن دیده می شود. پوشش جانوری منطقه عبارت است از: سارگپه بیابانی، شاهین، پا مسواکی، شغال، گرگ، روباه شنی، گربه شنی، انواع آگاما و جکو، افعی شاخدار، تیر مار، مار جعفری، مار شتری و …

در قسمت شرقی ریگزار کویر نمک بشرویه قرار گرفته است. این کویر از جنوب به شهرستان بشرویه، از غرب به روستا و زمینهای کشاورزی روستای غنی آباد و روستای نیگنان و از شمال به کویر بجستان منتهی میگردد. کویر از شهرستان بشرویه در جهت شمال شرقی گسترش پیدا کرده و طول این گستره در حدود ۹۰ کیلومتر است در حالی که عرض کویر در بیشترین حالت ۲۰ کیلومتر است. پوشش کویر از زمینهای پف کرده رسی-قلیایی تشکیل شده است و در قسمتهای مرکزی شامل کویرهای رسی خیس است. نمک موجود در کویر شامل سولفات سدیم و منیزیم است که در سالهای اخیر نسبت به استخراج از آن اقداماتی صورت گرفته است. میانگین بارش باران در منطقه در حدود ۱۵۰ میلیمتر در سال است و ارتفاع متوسط کویر از آبهای آزاد در نزدیکی شهرستان بشرویه در حدود ۸۵۰ متر است که با حرکت به سمت شمال به طور قابل ملاحظه ای تا حدود ۷۷۰ متر کاهش می یابد. پوشش گیاهی کویر عمدتا در حاشیه کویر قرار دارد و شامل گیاهان شور پسند همچون گز و بوته های اشنان است.

در مرکز پهنه کویر هیچ گونه پوشش گیاهی قابل مشاهده نیست. گياهان داروئي و صنعتي چون كتيرا .انقوزه ، زيره سياه و بارهنگ از ديگر گياهان اين منطقه مي‌باشد . در حاشیه کویر زمینهای کشاورزی قرار دارند .بیشتر زمینهای کشاورزی بشرويه ، عمدتاً با آب چاههای عمیق و نیمه عمیق آبیاری می شود. کشاورزی مبتنی بر منابع زیرزمینی آب و زمین‌های مستعد این منطقه است و عمده محصولات به عمل آمده پنبه، جو ، گندم و پسته می‌باشند که در این بین کشت و برداشت پسته اگرچه از قدیم انجام می‌شده، ولی اخيراً رونق ویژه‌ای گرفته‌است.

آب و هوای کویر بشرویه

آب و هواي حاكم بر منطقه از نوع خشك و كويري مي‌باشد حداكثر و حداقل مطلق درجه حرارت هوا در ايستگاه بشرويه ۴۹ و ۲۷- درجه سانتي‌گراد گزارش شده است در روستاهاي حاشيه شمالي بشرويه درجه حرارت بالا و روستاهاي غربي و جنوب غربي كه داراي ارتفاعات مي‌باشند از درجه حرارت ملايمتري برخوردارند .

رودخانه های منطقه:

در اين منطقه رودخانه دائمي وجود ندارد و بيشتر به هنگام ريزشهاي جوي بصورت روان آبها و سيلاب در منطقه جريان دارند و مهمترين آنها مشتمل ميشود بر :

رودخانه قلعه واقي : سرچشمه از ارتفاعات جنوب شرقي به طرف شمال جريان داشته و به كوير نمك مي‌ريزد . رودخانه ريسو : از ارتفاعات جنوب سرچشمه گرفته در مسير شمالي به رودخانه واقي پيوسته با آن كال نمك را بوجود مي‌آورند . رودخانه فتح‌آباد : از ارتفاعات كوه جمال شروع در حواشي روستاي فتح‌آباد وارد دشت بشرويه مي‌شود . كال اصفاك : از بلنديهاي قرانجيري واقع در غرب منطقه شروع و در نزديكي روستاي اصفاك به كال نمك مي‌پيوندد . سيلاب اين كال در تغذيه سفره آب زيرزميني نقش دارد . كالشور فردوس : از شرق وارد دشت بشرويه پس ازعبور از شرق روستاي نيگنان به كوير نمك مي‌ريزد .

با جاذبه‌ های تاریخی شهر بشرویه آشنا شوید

شهر بشرویه از جمله شهرهایی است که از آثار تاریخی زیادی نسبت به جمعیت و وسعتی که دارد، بهره می‌برد. تاریخچه برخی از این آثار به دوران قبل از اسلام می‌رسد. قلعه دختر، آسیاب هفتگانه بشرویه و خانه مستوفی از جمله جاذبه‌های تاریخی شهر بشرویه هستند.

قلعه دختر بشرویه، یکی از قدیمی‌ترین آثار تاریخی در این شهر است که در غرب این شهر واقع شده. این قلعه که برای بالای یک قله مخروطی شکل قرار گرفته از سه طرف رو به پرتگاه است و فقط از جنوب که البته راه سختی هم دارد می‌توان وارد این قلعه شد. این قلعه که متعلق به دوره ساسانیان است، در ارتفاع ۴۰۰ متری از سطح زمین واقع شده.

آسیاب هفت گانه بشرویه از دیگر مکان‌های تاریخی این شهر به شمار می‌رود که در جاده قدیم بشرویه طبس قرار دارند. این آسیاب‌ها در مسیر قنات قدیمی شهر و به موازات آب‌های زراعی شهر ساخته شده. هنوز هم سه آسیاب از هفت آسیاب آن فعال است. این آسیاب‌های فعال یکی از نوادر میراث فرهنگی کشور هستند که وجود و فعال بودن آن‌ها در مناطق کویری شگفتی‌های آن زمان است. کیفیت آرد این آسیاب‌ها و نان تولیدی از آن‌ها نظر گردشگران زیادی را به خود جلب می‌کند.

خانه مستوفی جمله ساختمان‌های اعیانی نشین در بشرویه است که زمان قاجار ساخته شده. این خانه که زیبا که متعلق به شخصی با نام مستوفی است، با سبک معماری زیبا و ساباط و بادگیرهایش بسیار زیبایش از جمله جاذبه‌های گردشگری شهر بشرویه است.

از دیگر جاذبه‌های این شهر می‌توان به دیوار تاریخی شهربند، کوچه پی جلد، حسینیه میان ده، مدرسه علمیه، امام زاده هوگند و پل ترناو اشاره کرد.

 

تور کویر بشرویه

تور کویر بشرویه از جمله تورهای پر رونق و هیجان انگیز خراسان جنوبی است. در این تور شما نه فقط با شهر و کویر بشرویه بلکه با کویرهای دیگر مانند طبس آشنا خواهید شد. اگر در فصل مناسب با این تور همراه شوید شانس دیدن مراسم برداشت زعفران هم خواهید داشت. کسانی که اهل طبیعت گردی هستند، تور کویر بشرویه از جمله تورهای خوب کویر گردی با تفریحات بسیار دوست داشتنی و جذاب است که هر کسی به کویر گردی علاقه داشته باشد را به سوی خود می‌کشاند.

مرتبط:دره ستارگان _کهکشانی کویری