نوشته‌ها

جاذبه‌های زمستان‌گردی در کهگیلویه و بویراحمد

درواقع، می‌خواهیم به شما بگوییم که تنوع زیادی برای انتخاب مقصد سفرهای زمستانی در ایران وجود دارد. جاهای دیدنی ایران در زمستان بسته به سلیقه و علایقتان بسیار متنوع است.

استان کهگیلویه و بویراحمد عنوان مقصد گردشگران جنوب کشور در قلب زاگرس قرارگرفته است که در فصول مختلف سال دارای جاذبه‌های فراوانی است.

استان کهگیلویه و بویراحمد با داشتن پیست اسکی کاکان در شمال یاسوج، مناطق کوهستانی شهر سی سخت، ساحل سد کوثر، روستای پلکانی ما رین، شهر تاریخی بلاد شاپور دهدشت و ده‌ها جاذبه تاریخی و طبیعی به گفته کارشناسان دارای ظرفیت‌های فراوان پیدا و پنهان برای زمستان‌گردی است.

بر اساس آخرین آمارها، سالانه بیش از ۳میلیون نفر از جاذبه‌های گردشگری کهگیلویه و بویراحمد دیدن می‌کنند که بخش عمده‌ای از آن مربوط به فصول بهار و تابستان است.

مناطق کوهستانی شهر سی‌سخت

کوه‌گل بخشی از طبیعت منطقه‌ی کوهستانی دنا است که در شهر زیبای سی سخت قرار دارد، در این ناحیه دریاچه‌های گوناگونی و فصلی وجود دارد، دریاچه کوه گل دریاچه‌ای فصلی بوده و در فصل زمستان تا اوایل بهار براثر بارش باران و ذوب شدن برف‌هایی که بر ارتفاعات دنا جای خوش کرده‌اند پر از آب می‌شوند و تا اواخر تابستان نیز وجود دارد.

دریاچه‌ی کوه یکی از زیباترین جاذبه‌های طبیعی دنا به شمار می‌رود که نام آن نگین زیبای دنا گذاشته‌اند، این دریاچه با مساحتی حدود نیم هکتار و عمقی برابر ۱۵ متر، باعث پدید آمدن طبیعت و اکوسیستم جذابی در اطراف خود شده است.

پیست اسکی کاکان

پیست اسکی کاکان در دامنه‌های رشته‌کوه زاگرس و قله دنا در ارتفاع ۲ هزار و ۶۰۰ متری در ۱۸ کیلومتری شمال شهر یاسوج در دهستان کاکان واقع‌شده است.

طول مفید پیست کاکان ۶۰۰ متر و عرض آن ۱۵۰ متر است.

این پیست یکی از زیباترین پیست‌های اسکی در جنوب کشور است که در سال ۱۳۷۳ با نصب یک دستگاه بالابر افتتاح شد و سپس تا سال ۸۴ امکانات آن با سه تله‌اسکی شامل یک دستگاه بالابر برای افراد مبتدی و ۲ دستگاه بالابر اسکی‌بازان حرفه‌ای افزایش یافت.

با آغاز اولین بارش برف زمستانه در کوه‌های دنا، پیست اسکی دنا میزبان هزاران دوستدار ورزش‌های زمستانی تا نیمه اردیبهشت‌ماه سال بعد است.

ساحل سد کوثر

طبیعت بکر مجاور دریاچه سد کوثر افزون بر هوای دلپذیر و میزبانی از پرندگان مهاجر آسیایی یکی از مکان‌هایی است که می‌تواند مقصد زمستان گردی باشد.

هم‌اکنون صدها پرنده مهاجر از سیبری و آسیای میانه در آبگیرهای سواحل سد کوثر زمستان گذرانی می‌کنند.

سد کوثر برای تأمین آب آشامیدنی ۲ میلیون نفر از مردم استان‌های جنوبی کشور ازجمله خوزستان، هرمزگان، بوشهر و کهگیلویه و بویراحمد ساخته‌شده است،

امکان قایق‌سواری و ماهیگیری تکمیل‌کننده جاذبه‌های گردشگری ساحل سد کوثر است.

محل سد در تنگه بسیار باریکی است و عرض تنگه در کف در تراز ۵۰۰ و حدود ۱۰ متر و تکیه‌گاه‌های سد تا تراز ۵۷۵ متر دارای شیب بسیار تند ۸۰ درجه است به‌طوری‌که بدنه سد کوثر نیز خود جاذبه دیدنی است.

این سد از آب رودخانه خیرآباد و شاخه‌های شاه بهرام و دهدشت (سیدآباد) تشکیل‌شده که آب آن‌ها از رشته‌کوه‌های زاگرس در مناطق طسوج، دشت راق، دیلگان و چشمه بلقیس چرام سرچشمه می‌گیرد.

باغ‌ چشمه بلقیس

باغ تاریخی چشمه بلقیس چرام یکی از جاذبه‌های گردشگری مفرح و چشم‌نواز مناطق گرمسیری کهگیلویه و بویراحمد در زمستان است.

باغ بلقیس چرام، چشمه آبی است که کلان باغی از انواع درختان مثمر و کاج‌های سرب فلک کشیده با منظرگاهی چشم‌نواز، چشم هر رهگذری در مسیر گچساران به دهدشت را به تماشای این‌همه زیبایی و سرمستی طبیعت وامی‌دارد.

روستای تاریخی با بافت پلکانی مارین

روستای مارین در ۳۰ کیلومتری شمال شهر دو گنبدان مرکز گچساران نیز به‌عنوان ماسوله جنوب با رنگین‌کمانی از جاذبه‌های طبیعی، تاریخی و مذهبی یکی از کانون‌های گردشگری در جنوب کهگیلویه و بویراحمد است.

وجود باغ‌های انبوه گرداگرد خانه‌های کوچک پلکانی، هر تازه‌واردی را به حیرت وامی‌دارد و این طبیعت سحرآمیز ویژگی خاصی به این روستای هدف گردشگری بخشیده است.

آب‌وهوای مفرح و باغ‌های میوه‌های رنگارنگ، ما رین را به بهشت گمشده جنوب ایران معروف کرده و این روستا همه‌ساله در فصل زمستان بهار و میزبان گردشگران از تمام نقاط کشور است.

نقش برجسته‌های تنگ سولک

۱۳ نقش برجسته و کتیبه بر روی پنج قطعه‌سنگ جداگانه حجاری‌شده یادگار دوره اشکانی در تنگ سولک یکی از جاذبه‌های تاریخی است که می‌تواند جهانگردان را نیز جذب کند.

نقوش برجسته تنگ سولک صحنه‌های گوناگونی از آیین‌های باشکوه باستانی، نمادهای دینی، رزم‌های سواره‌نظام و پیاده‌نظام، تاج‌گذاری و گرفتن حلقه قدرت در حضور خدایان، شکار شاهی، خوش‌آمد گویی و دیگر جلوه‌های زندگی اشرافی را در دل کوهستان به نمایش گذاشته است.

تنگ سولک در غرب تنگ بجک و در نزدیکی شهر لیکک مرکز شهرستان بهمئی از توابع استان کهگیلویه و بویراحمد قرار دارد.

برنامه‌های جذب گردشگر

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کهگیلویه و بویراحمد گفت: «ایجاد اقامتگاه‌های بوم‌گردی، برپایی جشنواره در زمستان، تقویت زیرساخت‌های پذیرش گردشگر مانند اردوگاه‌های رفاهی و تفریحی و برگزاری بازارچه‌های صنایع‌دستی از برنامه‌ها این اداره کل برای رونق صنعت گردشگری در کهگیلویه و بویراحمد است.»

مجید صفایی با اشاره به وجود بیش از ۲ هزار جاذبه طبیعی و تاریخی در استان کهگیلویه و بویراحمد افزود: «صنعت گردشگری به‌عنوان یکی از ظرفیت‌های اصلی استان برای توسعه پایدار و ایجاد فرصت‌های شغلی است که جشنواره‌های برفی، غذا، موسیقی و بازارچه‌های صنایع‌دستی فرصتی برای معرفی جاذبه‌ها و درآمدزایی برای مردم منطقه است.»

او تصریح کرد: «برپایی جشنواره‌ها ضمن اینکه فرصت احیای خرده‌فرهنگ‌های کهن هر منطقه چون غذاهای محلی، آواها و نواها و سنت‌ها را فراهم می‌کند، منجر به شادی و نشاط اجتماعی نیز می‌شود.»

* گزارش: علی‌اکبر پاک

پیست اسکی کاکان، ظرفیت بزرگ سرمایه‌گذاری

پیست اسکی کاکان با بارش نخستین برف در اواخر فصل پاییز و تدام بارش برف در زمستان یکپارچه پوشیده از برف می‌شود به‌گونه‌ای که در زمستان ارتفاع برف در این پیست به حدود یک متر می‌رسد.

آسمان آبی، برف سپید، تلالؤ نور خورشید و وجود چشمه‌های خروشان در زیر برف بر زیبایی هر چه بیشتر پیست اسکی کاکان افزوده است.

این پیست نزدیک‌ترین پیست اسکی ایران به کشورهای حوزه خلیج‌فارس و استان‌های جنوبی کشور است و به همین دلیل شرایط منحصربه‌فردی برای سرمایه‌گذاری بیشتر دارد.

پیست کاکان در سال ۱۳۷۳ با نصب یک دستگاه بالابر افتتاح شد و سپس تا سال ۸۴ امکانات آن با سه تله‌اسکی شامل یک دستگاه بالابر برای افراد مبتدی و دو دستگاه بالابر اسکی‌بازان حرفه‌ای افزایش یافت.

پیست اسکی کاکان ازنظر کارشناسان حوزه گردشگری به‌عنوان سرمایه‌ای خفته و ظرفیتی پنهان در مرکز کهگیلویه و بویراحمد است می‌طلبد با تشویق سرمایه‌گذاران و ساخت مجتمع‌های تفریحی اقامتی زمینه جذب گردشگر را در آن فراهم کرد.

این پیست به طول ۶۰۰ متر در جاده ارتباطی یاسوج – اقلید و در منطقه سردسیری کاکان شهرستان بویراحمد قرار دارد و ارتفاع آن از سطح دریا حدود  ۲۶۰۰ متر است.

معرفی و رونق غذاهای محلی مانند آش کارده، آش دوغ، آش ماست در هوای سرد زمستانی بخش دیگری از جاذبه‌های این پیست اسکی به‌عنوان یک جاذبه گردشگری است.

بر اساس گزارش راهداری استان و به استناد آمار استخراجی از دستگاه‌های تردد شمار در روزهای تعطیل بیش از ۱۲ هزار خودرو و در روزهای غیر تعطیل تا ۳ هزار خودرو در مسیر پیست اسکی کاکان عبور و مرور می‌کند.

پیست اسکی کاکان واقع در شمال شهر یاسوج از سوی مردم سراسر کشور و این استان به‌خوبی دیده‌شده اما بازهم نیاز به دیده شدن توسط مسئولان استانی و کشوری دارد تا نقش خود را در توسعه هر چه بیشتر منطقه ایفا کند.

توسعه متناسب با حجم زیاد ورودی گردشگر به پیست اسکی کاکان، نیازمند سرمایه‌گذاری جدی بخش خصوصی در این پیست است.

سرمایه‌گذاری بخش خصوصی علاوه بر اشتغال‌زایی و سودآوری، سهم بسزایی در رضایت گردشگران و استمرار علاقه‌مندی آنان به آمدن به این مکان تفریحی خواهد داشت.

شمار زیاد مسافران و گردشگران درون استانی و خارج استانی نشان داد که پیست اسکی کاکان، به‌عنوان مهم‌ترین جاذبه گردشگری زمستانی استان از مهم‌ترین فرصت‌ها برای توسعه شهرستان بویراحمد است بنابراین ضرورت دارد مسئولان ذی‌ربط با برنامه‌ریزی دقیق و عملی زمینه فعالیت این ظرفیت خدادادی را بیش‌ازپیش فراهم کنند.

پیست اسکی کاکان در شمال شهر یاسوج از سوی مردم از درون استان گرفته تا کرانه‌های خلیج‌فارس به‌خوبی دیده‌شده است و هرگونه سرمایه‌گذاری در حوزه گردشگری در این منطقه سودآور است.

توجه به ورزش اسکی در کهگیلویه و بویراحمد برای کارآفرینی ضروری است

رئیس فدراسیون اسکی در سفر اخیرش به یاسوج و دیدار با مدیران ارشد استان کهگیلویه و بویراحمد، گفت: «توجه جدی‌تر به رشته ورزشی اسکی در این استان برای کارآفرینی و ایجاد اشتغال امری ضروری است.»

عباس نظریان اظهار داشت: «کهگیلویه و بویراحمد استانی مستعد برای رشته ورزشی اسکی بوده و به دلیل داشتن شرایط آب و هوایی و موقعیت جغرافیایی مناسب می‌تواند در زمینه اسکی و گردشگری ورزشی در کشور مطرح شود.»

او افزود: «تنها ۱۵ استان کشور دارای هیأت اسکی بوده و کهگیلویه و بویراحمد نیز یکی از استان‌های دارای ظرفیت مطلوب در زمینه رشته ورزشی اسکی است.»

رئیس فدراسیون اسکی بیان کرد: «اسکی یک رشته ورزشی جوان پسند بوده و دارای ۱۰ شاخه ورزشی زیرمجموعه است.»

نظریان عنوان کرد: «فدراسیون اسکی به منظور کمک هر چه بیشتر به توسعه این رشته ورزشی در کهگیلویه و بویراحمد آمادگی داشته و حاضر به سرمایه‌گذاری لازم است.»

رئیس فدراسیون اسکی عنوان کرد: «موقعیت جغرافیایی این استان و دارا بودن کوهستانی بی‌نظیر و پوشیده از جنگل یکی از نعمت‌های خداوند به مردم این منطقه بوده و ظرفیت و پتانسیل ورزشکاران و قهرمان اسکی استان در کشور مایه مباهات است.»

نظریان افزود: «ظرفیت و قابلیت ورزشکاران رشته ورزشی اسکی کهگیلویه و بویراحمد چشمگیر بوده و در صورت حمایت لازم می‌توانند در کشور مطرح شوند.»

راه‌اندازی مدرسه اسکی در پیست اسکی کاکان

سرپرست اداره کل ورزش و جوانان کهگیلویه و بویراحمد اسکی را یک رشته ورزشی مفرح و نشاط‌آور دانست و اظهار داشت: «پیست اسکی کاکان یاسوج تنها پیست اسکی کشور بوده که از گاز شهری بهره‌مند است.»

بهروز جهانبخش افزود: «بزودی مدرسه اسکی در پیست اسکی کاکان یاسوج راه اندازی می‌شود و این پیست آمادگی لازم برای میزبانی از رقابت‌های قهرمانی کشور را دارد.»

جهانبخش عنوان کرد: «برپایی جشنواره فرهنگی، ورزشی برفی در پیست اسکی کاکان یاسوج با همکاری اداره کل میراث فرهنگی کهگیلویه و بویراحمد یکی از برنامه‌های مهم اداره کل ورزش و جوانان و هیأت اسکی این استان است.»

او ادامه داد: «این اقدام می‌تواند به جذب هر چه بیشتر گردشگر و توریسم ورزشی در کهگیلویه و بویراحمد کمک بسزایی کند.»

جهانبخش خواستار حمایت مادی و معنوی بیش از پیش فدراسیون اسکی از این رشته ورزشی در کهگیلویه و بویراحمد شد.

ترافیک معضل مهم تردد در مسیر پیست اسکی

همچنین رئیس هیات اسکی کهگیلویه و بویراحمد گفت: «ترافیک روزهای پایانی هفته معضل مهم در تردد ورزشکاران و قشرهای مختلف مردم به سوی پیست اسکی کاکان یاسوج است.»

حمید زرافشان اظهار داشت: «انتظار می‌رود که مسئولان پلیس راه و اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای کهگیلویه و بویراحمد برای رفع این مشکل همکاری و مشارکت کنند.»

او افزود: «استعدادیابی پسران و دختران زیر ۱۲ سال و راه انداری مدرسه اسکی از برنامه‌های مهم هیات اسکی کهگیلویه و بویراحمد است.»

بیش از ۵۰ هزار ورزشکار ساماندهی شده مرد و زن در رشته‌های مختلف در کهگیلویه و بویراحمد فعالیت می‌کنند.

آیت الله سید نصیر حسینی نماینده ولی فقیه در کهگیلویه و بویراحمد ورزش را دارای اهمیت بسزایی دانسته و تاکید کرده که توجه به زیرساخت‌های ورزشی یکی از راهکارهای مهم برای تأمین سلامت افراد جامعه و جلوگیری از بروز انواع آسیب‌ها و ناهنجاری‌های اجتماعی است.

او خواستار رفع مشکل ترافیک جاده دسترسی به پیست اسکی کاکان یاسوج به ویژه در روزهای تعطیل شده است.

تاکید استاندار بر سرمایه‌گذاری در امور ورزشی استان

استاندار کهگیلویه و بویراحمد نیز در این ارتباط گفت: «عوامل مؤثر بر تقویت روزافزون رشته‌های مختلف ورزشی در این استان از جمله اسکی با جدیت پیگیری می‌شود.»

سیدعلی احمدزاده اظهار داشت: «سرمایه‌گذاری لازم در تمامی بخش‌های ورزشی کهگیلویه و بویراحمد به زودی انجام خواهد شد.»

او افزود: «هیچ طرحی برای جامعه ورزش کهگیلویه و بویراحمد در سفر ۹ مهرماه ۱۴۰۰ رییس جمهوری و برخی اعضای هیأت دولت به این استان ارائه نشد.»

استاندار کهگیلویه و بویراحمد بیان کرد: «هرگونه طرح و برنامه مؤثر در توسعه ورزش این استان به لحاظ تأمین منابع مالی مورد نیاز از بودجه استانی و منابع متمرکز در کشور پیگیری می‌شود.»

احمدزاده عنوان کرد: «متولیان حوزه ورزش کهگیلویه و بویراحمد هر چه سریعتر طرح‌ها و برنامه‌های سازنده، علمی و مطالعه شده را تهیه و ارائه دهند.»

او ابراز داشت: «کهگیلویه و بویراحمد یک استان کم نظیر برای ورزش‌های زمستانه، تابستانه و گردشگری ورزشی است.»

* گزارش از علی پاک

کهگیلویه و بویراحمد بهشت پرنده‌نگری

سال‌هاست با وجود پرندگان بومی و مهاجر در کهگیلویه و بویراحمد پرنده‌نگری علاقه‌مندان خاص خود را داشته اما به‌تازگی با انجام اقدام‌هایی از سوی دستگاه‌های اجرایی متولی این شاخه از گردشگری به راهبردی برای سرمایه‌گذاری در استان تبدیل‌شده است.

دستگاه‌های اجرایی میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و محیط‌زیست کهگیلویه و بویراحمد برای رونق پرنده‌نگری با انجام چهار اقدام آستین همت را بالا زده‌اند تا بتوان به آینده روشن این شاخه از گردشگری در استان امیدوار بود.

برپایی دوره‌های آموزشی معرفی پرنده‌نگری، حمایت از سرمایه‌گذاران متقاضی راه‌اندازی سراچه‌های پرنده‌نگری، ثبت ملی دو تالاب مهم کهگیلویه و بویراحمد و اقدام برای ثبت این تالاب‌ها در کنوانسیون رامسر، گام‌های برداشته‌شده برای بهره‌وری از پرنده‌نگری و درآمدزایی از طریق آن در استان بشمار می‌رود.

ظرفیت‌های پرنده‌نگری

درحالی‌که پرنده‌نگری به‌عنوان یکی از شاخه‌های جذاب گردشگری در سال‌های اخیر موردتوجه بسیاری از کشورهای دارای ظرفیت بوده و سود قابل‌توجهی به صنعت توریسم آنان تزریق می‌کند، کهگیلویه و بویراحمد نیز با داشتن ظرفیت‌های طبیعی شرایط رونق پرنده‌نگری را دارد و فرصت خوبی برای مشارکت سرمایه‌گذاران بخش خصوصی فراهم‌شده تا ضمن ثروت آفرینی به اشتغال‌زایی نیز کمک کنند.

وجود ۱۴۰۰ کیلومتر ساحل رودخانه در مناطق گرمسیری و سردسیری کهگیلویه و بویراحمد و اختلاف دمای ۲۰ تا ۳۰ درجه سانتی‌گراد زمینه برای رونق پرنده‌نگری در گونه‌های مختلف آبزی و کنار آبزی در کهگیلویه و بویراحمد فراهم کرده است.

برنامه‌های توسعه پرنده‌نگری

مسئول روابط عمومی و کارشناس گردشگری اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به اینکه فصول پاییز و زمستان تعداد پرشماری از علاقه‌مندان و پژوهشگران حیات‌وحش به‌منظور مشاهده پرندگان مهاجر آسیایی به تالاب‌های استان سفر می‌کنند، گفت: «میراث‌فرهنگی برای بهره‌گیری بهتر از این شاخه از گردشگری برنامه‌های متنوعی در دست اقدام دارد.»

علی‌اکبر پاک اضافه کرد: «در زمان حاضر یک دفتر گردشگری فعال در استان با دارا بودن مجوز رسمی دوربین‌های پیشرفته اقدام به برگزاری تورهای پرنده‌نگری در کهگیلویه و بویراحمد می‌کند.»

وی تأکید کرد: «به‌منظور معرفی این جذابیت دومین دوره آموزشی شاخه گردشگری پرنده‌نگری امسال در کنار یکی از تالاب‌های استان برگزار می‌شود.»

پاک تأکید کرد: «شرکت‌کنندگان در این دوره‌های آموزشی با استفاده از دوربین‌های تخصصی پرندگان مهاجر آسیایی را مشاهده می‌کنند.»

او ابراز داشت: «میراث‌فرهنگی کهگیلویه و بویراحمد آماده پرداخت تسهیلات ارزان‌قیمت برای راه‌اندازی سراچه‌های پرنده‌نگری در کنار تالاب‌های استان است.»

آیا پرنده‌نگری تهدیدی برای حیات پرندگان محسوب می‌شود؟ 

او با اشاره به برخی آداب پرنده‌نگری که این گردشگران نباید به لانه پرندگان نزدیک شوند و به تخم پرنده دست بزنند و یا در تغذیه آن‌ها دخالت کنند، عنوان کرد: «این شاخه از گردشگری تهدیدی برای حیات‌وحش ایجاد نمی‌کند.»

پاک تأکید کرد: «آشنایی شهروندان با انواع گونه‌های پرندگان بومی و مهاجر و نحوه زیست آنان در زیستگاه، آشیان گزینی، تغذیه، زادآوری و بیان اهمیت و ارزش زیست‌محیطی پرندگان و نقش آن‌ها در اکوسیستم‌های شهری و مهم‌تر از همه آرامش روحی و روانی از جذابیت‌های پرنده‌نگری است که زمینه مشارکت بیشتر شهروندان برای صیانت ازاین‌گونه‌های ارزشمند را فراهم می‌کند.»

ثبت تالاب‌ها زمینه‌ساز رونق پرنده‌نگری

معاون فنی اداره کل حفاظت محیط‌زیست کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به اهمیت ثبت تالاب‌ها که نخستین گام برای رونق پرنده‌نگری در استان است، گفت: «برم الوان و دریاچه مورد زرد زیبایی این استان در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.»

جمشید عبدی‌پور اظهار داشت: «مستندات موردنیاز ثبت این تالاب‌ها در کنوانسیون رامسر پس از انجام مطالعات کارشناسی به سازمان محیط‌زیست کشور ارسال‌شده و قرار است درباره ثبت بین‌المللی این آنان تصمیم‌گیری شود.»

کنوانسیون رامسر یک معاهده بین‌المللی است که دوم فوریه سال ۱۹۷۱ میلادی در شهر رامسر به تصویب رسید، این کنوانسیون مربوط به تالاب‌های مهم بین‌المللی به‌ویژه تالاب‌های زیستگاه پرندگان آبزی است که در ابتدا با حضور نمایندگان ۱۸ کشور شکل گرفت و اکنون ۱۷۱ کشور عضو آن هستند.

او ابراز داشت: «در صورت ثبت این مناطق در کنوانسیون رامسر امکان اختصاص اعتبار برای ایجاد زیرساخت‌ها و صیانت از این گنجینه‌های طبیعی در استان فراهم می‌شود.»

معاون فنی اداره کل حفاظت محیط‌زیست کهگیلویه و بویراحمد تأکید کرد: «استان یک تالاب کوچک دیگر به نام کوه گل دارد که شرایط لازم برای انجام ثبت ملی را ندارد.»

دریاچه برم الوان مشخصاتی ازجمله ۱۱۰۰ متر ارتفاع از سطح دریا در وسعت ۱۵ هکتار مساحت است و حداقل عمق آب ۱۲ متر و حداکثر ۳۰ متر عمق دارد.

دریاچه برم الوان در ۴۰ کیلومتری شهر لیکن، مرکز شهرستان بهمئی، دهستان سرآسیاب یوسفی و ۸۰ کیلومتری شمال غربی دهدشت مرکز شهرستان کهگیلویه قرار دارد.

دریاچه‌ی مور زرد زیلایی نیز در ارتفاع ۲ هزار و ۱۸۰ متر از سطح دریا، بیش از ۳۵ هکتار مساحت دارد و حداکثر و متوسط عمق آب این دریاچه به ترتیب ۱۴ و هشت متر است.

این دریاچه در جنوب لردگان، نزدیک مرز استان خوزستان و در حدود ۱۸۰ کیلومتری شمال غربی یاسوج واقع‌شده است.

عبدی‌پور با اشاره به اینکه در حال حاضر امکان پرنده‌نگری در منابع آبی نظیر رودخانه‌ها و سدهای کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد تأکید کرد: «به‌منظور صیانت از میراث طبیعی هم‌زمان مهاجرت پرندگان آبزی و کنار آبزی به رودخانه‌های استان گشت‌های کنترلی حریم رودخانه‌ها از طریق نیروهای حفاظت محیط‌زیست افزایش‌یافته است.»

عبدی‌پور ابراز داشت: «پایش منابع آبی باهدف پیشگیری از شکار غیرمجاز در تمام زیستگاه‌های محل استقرار پرندگان مهاجر انجام می‌شود.»

پرندگان مهاجر آسیایی مهمان در آبگیرهای استان از گونه‌های انواع لک‌لک، حواصیل خاکستری و سفید و مرغابی سار، چنگر، کاکانی، پرستوی دریایی، گیلانشاه و بالکان هستند.

به گفته کارشناسان، ۷۰ درصد از پرندگان مهاجرت کننده به کهگیلویه و بویراحمد آبزی و ۳۰ در صد نیز کنار آبزی هستند.

دیگر ظرفیت‌های حیات‌وحش کهگیلویه و بویراحمد برای گردشگری

کهگیلویه و بویراحمد با ۲۴۰ گونه پستانداران، بیش از ۲۰۰ گونه پرندگان، ۳۹ گونه خزندگان، ۹ گونه ماهیان و سه گونه دوزیستان از زیستگاه‌های مهم حیات‌وحش منطقه زاگرس محسوب می‌شود که ظرفیت‌های فراوانی برای گردشگری در انواع گونه‌های حیات‌وحش دارد.

گونه‌های مهم حیات‌وحش این مناطق نیز شامل کل و بز، گرگ، کفتار، شغال، روباه، تقی، کارا کال، پلنگ و پرندگانی ازجمله کبک، تیهو، بحری و دلی‌جه است.

استان کهگیلویه و بویراحمد با ۳۱۲ هزار و ۵۰۰ هکتار منطقه حفاظت‌شده و موقعیت اکولوژیکی و توپوگرافی خاص خود دارای پوشش گیاهی، جانوری و منابع حیاتی متنوعی است به‌گونه‌ای که افزون بر ۲۰ درصد پوشش جنگلی زاگرس و حدود ۴۰ درصد گونه‌های دارویی کشور را در خود جای‌داده است.

هفت منطقه حفاظت‌شده دنا با وسعت ۹۳ هزار و ۶۶۰ هکتار، دنای شرقی با وسعت ۲۸ هزار و ۲۰۲ هکتار، خایید سرخ با مساحت ۳۳ هزار و ۲۳۵ هکتار، خامی با وسعت ۲۵ هزار و ۶۷۱ هکتار، دید با ۱۰ هزار و ۳۸۱ هکتار، سورک با ۲ هزار ۴۲۸۷ هکتار و سیوک با ۱۲ هزار ۸۵۸ هکتار در این استان زیبای طبیعی وجود دارد.

کهگیلویه و بویراحمد همچنین دارای پنج منطقه شکارممنوع شامل پادنای سمیرم، خرم ناز، لار و ماغر، حاتم و کوه تلرش است.

این استان ۷۲۶ هزارنفری که یک درصد از خاک و جمعیت کشورمان را در خود جای‌داده با داشتن ۲۵۰ جاذبه طبیعی، تاریخی و مذهبی سالیانه میزبان سه میلیون نفر گردشگر است.

* گزارش از فرزانه شریفی/ گچساران

سرمایه‌گذاری ۳۸۰۰میلیارد ریالی گردشگری در کهگیلویه و بویراحمد

تکمیل طرح‌های نمیه تمام حوزه گردشگری با حمایت از بخش خصوصی، تعریف بسته‌های سرمایه‌گذاری، کسب‌وکارهای دیجیتال، جشنواره‌های مجازی، بهره‌گیری از شاخه‌های نوین گردشگری چون گردشگری کشاورزی، استانداردسازی اقامتگاه‌ها و راه‌اندازی کمیته رفع موانع سرمایه‌گذاری گردشگری از جمله اقدامات انجام‌شده برای توسعه اقتصادی از طریق صنعت گردشگری در استان بوده است.

اقداماتی که در روزگار کم رونقی صنعت گردشگری امیدها را برای سرمایه‌گذاران این حوزه در دوران پساکرونایی زنده کرده است.

اگرچه در سال گذشته صنعت گردشگری کهگیلویه و بویراحمد مانند سایر نقاط ایران و جهان به دلیل انتشار ویروس کرونا زخم‌های عمیقی را متحمل شده است اما برنامه‌ریزی یک سال گذشته در حوزه گردشگری برای افزایش درآمد از طریق این صنعت راهکاری گره‌گشا برای ثروت آفرینی در این خطه چهارفصل بوده است.

صنعت گردشگری در کهگیلویه و بویراحمد به دلیل وجود ۲۸۵ نقطه گردشگری طبیعی، ۷۸۰ اثر ملی ثبت‌شده در فهرست آثار ملی، جاذبه‌های مردم‌شناسی نظیر آوا و نواهای محلی، آیین و رسوم سنتی به‌ویژه در مناطق روستایی سومین بخش مستعد درآمدزایی پس از نفت و کشاورزی محسوب می‌شود.

تکمیل ۸ پروژه نیمه‌تمام گردشگری

از شاخص‌ترین اقدامات در این حوزه می‌توان به تکمیل برخی از پروژه‌های نیمه‌تمام در مناطق مختلف استان اشاره کرد، به‌طوری‌که در سال گذشته هشت پروژه نیمه‌تمام بااعتبار بالغ بر ۶۸ میلیارد و ۳۰۰ میلیون ریال تکمیل و به بهره‌برداری رسیده است.

ایجاد زیرساخت‌های گردشگری در استان

تعریف بسته‌های سرمایه‌گذاری و معرفی به علاقه‌مندان از دیگر اقدامات مهم در سال ۹۹ باهدف توسعه زیرساخت‌های گردشگری استان بود که بر اساس آن در هر شهرستان یک طرح مهم اجرا شد. میزان اعتبار هزینه شده برای این طرح‌ها ۱۱ میلیارد ریال است.

برای حمایت از سرمایه‌گذاران در اجرای این طرح‌ها، جذب تسهیلات ارزان‌قیمت بانکی پیگیری شده است.

صدور ۴۸ موافقت‌نامه اصولی برای ایجاد زیرساخت‌های گردشگری از دیگر برنامه‌های مهم در سال ۹۹ باهدف افزایش زیرساخت‌های گردشگری استان بوده است.

از این تعداد ۱۴ موردبومگردی، ۲ مورد هتل آپارتمان، ۲ مورد سفره‌خانه سنتی، ۱ مورد هتل و ۲۸ مورد مربوط به مجتمع‌ها و اردوگاه‌های گردشگری در استان بوده است.

جذب اعتبار برای مطالعه اجرای دهکده گردشگری سد چم شیر در گچساران یکی از این اقدامات مهم در حوزه ایجاد زیرساخت‌های گردشگری در سال گذشته است.

اجرایی شدن ۴۱ پروژه با حجم سرمایه‌گذاری ۳۸۰۰میلیارد ریال

معاون گردشگری کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به اینکه عملیات اجرایی ۴۱ طرح گردشگری با حمایت دولت و مشارکت بخش خصوصی در سال ۹۹ شکل گرفته است، گفت: «این پروژه‌ها باهدف ایجاد اشتغال و توسعه صنعت گردشگری در استان پیگیری شد.»

محمدحسین زاده اظهار کرد: «هتل چهار ستاره و پارک آبی یاسوج، تله‌کابین آبشار، پارک آبی، مجتمع گردشگری آزادی باقری و موزه یاسوج از طرح‌های در دست اجرای شاخص گردشگری در کهگیلویه و بویراحمد بوده که در سال ۹۹ اعتبار خوبی به این‌پژوه‌ها اختصاص‌یافته است.»

او با بیان اینکه این طرح‌ها با ۳ هزار ۸۰۰ میلیارد ریال سرمایه‌گذاری در دست ساخت هستند، اضافه کرد: «برای تکمیل این پروژه‌ها ۳۰۰ میلیارد ریال اعتبار نیاز دارد.»

حسین زاده ابراز امیدواری کرد: «همه ۴۱ طرح حوزه گردشگری کهگیلویه و بویراحمد تا پایان سال ۱۴۰۰ تکمیل و بهره‌برداری شود.»

او بیان کرد: «صدور ۱۴ مجوز ایجاد شامل ۳ مورد بوم‌گردی، ۱۰ مورد مجتمع اردوگاه‌های گردشگری و یک مورد هتل‌آپارتمان از دیگر اقدامات این اداره کل در سال ۹۹ در حوزه سرمایه‌گذاری گردشگری است.»

معاون گردشگری کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: «صدور و تمدید ۱۲ پروانه بهره‌برداری شامل هتل‌آپارتمان، سفره‌خانه سنتی، اردوگاه رفاهی و تفریحی از دیگر اقدامات سال ۹۹ باهدف بهبود مراکز اقامتی دراستان بوده است.»

پروژه‌های افتتاح‌شده در حوزه گردشگری استان

معاون گردشگری کهگیلویه و بویراحمد گفت: «در سال گذشته ۳ طرح بزرگ گردشگری در استان افتتاح شد.»

حسین زاده افزود: «حجم سرمایه‌گذاری این پروژه‌ها ۱۳۷ میلیارد ریال بوده است.»

او تصریح کرد: «با افتتاح این پروژه برای ۲۴ نفر در کهگیلویه و بویراحمد شغل ایجاد شده است.»

معاون گردشگری کهگیلویه و بویراحمد بیان کرد: «۱۵ طرح سرمایه‌گذاری در سال ۹۹ برای دریافت تسهیلات بانکی به کارگروه اشتغال استان معرفی‌شده است.»

جشنواره‌های مجازی

معاون گردشگری کهگیلویه و بویراحمد برگزاری جشنواره‌های انگور، سیب و برنج در بستر فضای مجازی در سال ۹۹ و دوران کرونا را از دیگر اقدامات این معاونت عنوان کرد و گفت: «برپایی این جشنواره‌ها گام بلندی برای جذب سرمایه‌گذاران علاقه‌مند به ایجاد طرح‌های گردشگری کشاورزی در کهگیلویه و بویراحمد برداشته است.»

حسین زاده رونمایی از مستند ۶۰ دقیقه‌ای جاذبه‌های گردشگری استان در نمایشگاه بین‌المللی تهران با حضور معاون گردشگری از دیگر برنامه‌های مهم در سال ۹۹ عنوان کرد و گفت: «با این مستند بیش از ۶۰ تور مجازی در صحفه ایستا گرام اداره‌کل به آدرس kb_cthh برگزار شد.»

او بیان کرد: «۴۰ آیین آداب‌ورسوم مردم استان باهدف جذب گردشگر به‌صورت مجازی نیز در سال گذشته معرفی‌شده است.»

تشکیل ۵ کارگروه گردشگری کشاورزی در استان

معاون گردشگری کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به اهمیت رونق گردشگری کشاورزی در توسعه اقتصادی روستاها تأکید کرد: «چهار طرح گردشگری کشاورزی در استان در سال ۹۹ مصوب شده است.»

حسین زاده اظهار کرد: «معرفی واحدهای گردشگری کشاورزی به مسافران تورهای گردشگری از دیگر برنامه‌های حمایتی برای رونق این شاخه نوپای گردشگری در استان بوده است.»

او گفت: «گردشگری کشاورزی ازجمله ظرفیت‌های فراموش‌شده توسعه اقتصادی استان بود که خوشبختانه در سال گذشته با حمایت دولت از بخش خصوصی رونق خوبی گرفته است.»

منبع: میراث آریا

مرتبط:

نان سنتی کهگیلویه و بویراحمد، دوستی با طبیعت

نان سنتی کهگیلویه و بویراحمد، دوستی با طبیعت

نان محلی از هزاره سوم قبل از میلاد در بین مردم و روستائیان کهگیلویه و بویراحمد پخت می‌شد این نوع نان یکی از نازک‌ترین نان‌ها است که با پخت کامل و بدون هیچ خمیره‌ای به دست می‌آید و با محصولات طبیعی و زراعی و تلاش خود مردم از گندم، جو و بلوط تهیه می‌شد، همین امر نان تیری محلی کهگیلویه بویراحمد را در فهرست آثار ملی کشور قرارداد.

مردان وزنان بسیاری درگذشته سرزمین چهارفصل کهگیلویه و بویراحمد طلوع و غروب کرده‌اند و غذاهای محلی این دیار نیز یادگاری دیرین از این گذشتگان است.

طبیعت و زندگی عشایری درگذشته مردمان این دیار خاطراتی پررنگ از خود به‌جا گذاشته و انواع نان‌های محلی از میوه درختان بلوط این دیار توسط زنان پخته می‌شد.

پیشرفت فنّاوری هم نتوانسته تأثیری بر پخت نان‌های سنتی در مناطق روستایی و عشایری کهگیلویه و بویراحمد بگذارد.

نان گندم

نان سنتی گندم نیز یکی از پرطرفدارترین نان‌ها در این استان است که هنوز هم در روستاها، مناطق عشایری و شهرها در خانه‌ها پخت می‌شود.

این نان از آرد گندم به دست می‌آید و برای پخت آن از تابه فلزی، وسیله پهن کردن نان که به آن خِنَک می‌گویند و وردنه‌ای بلند و باریک که حدود یک متر طول دارد و به آن «تیر» می‌گویند و هیزم استفاده می‌کنند.

این نان بسیار نازک بوده وقتی‌که پخته شد، خشک می‌شود که در هنگام استفاده باید آب‌زده و کمی نگه‌دارند تا نرم شده و سپس استفاده می‌کنند.

برکو

یکی دیگر از نان‌های سنتی این استان نان «برکو» است که برای تهیه آن از آرد گندم مخلوط با بلغور گندم استفاده می‌کنند.

گرده ذرتی

گرده ذرتی یکی دیگر از نان‌های سنتی است که با آرد ذرت تهیه می‌شود و برای پخت نان ابتدا آرد ذرت را خیسانده تاکمی ترش شود و سپس تابه سنتی مخصوص را روی آتش قرار داده و خمیر را روی آن پهن می‌کنند.

در مرحله بعد تابه را از روی آتش برداشته و وارونه روی زغال‌ها قرار می‌دهند تا پخته شود و سپس با روغن یا کره حیوانی چرب کرده و می‌خورند.

شلشلی

شُلشُلی از دیگر نان‌های استان است که با آرد گندم تهیه می‌شود. این نان با آرد گندم تهیه‌شده و بسیار خوشمزه است. برای تهیه این آرد خمیر رقیقی تهیه‌کرده به‌طوری‌که از دست چکه کند و سپس تابه را روی اجاق گذاشته و این خمیر رقیق را روی تابه ریخته و پهن می‌کنند، سپس تابه را روی زغال قرار می‌دهند تا طرف دیگر نان نیز پخته شود. این نان را با روغن محلی و عسل چرب کرده و می‌خورند.

تکو

تکو یکی دیگر از نان‌های محلی استان است که از آرد ذرت تهیه‌شده و معمولاً نسبت به نان‌های دیگر استان حجیم‌تر است.

مشتک

مُشتک از دیگر نان‌های سنتی استان است که برای پخت آن دو چانه خمیر گندم را روی‌هم قرار داده و نان کلفتی تهیه می‌کنند که به آن مشتک می‌گویند.

گرده زیر چاله

گرده زیر چاله نیز یکی دیگر از نان‌های محلی کهگیلویه و بویراحمد است که با آرد گندم، رازیانه و گاهی شکر یا شیره خرما تهیه می‌شود.

برای پخت این نان به خمیر آرد گندم زیره، شکر و یا شیره خرما اضافه کرده و خمیر سفتی را که به دست می‌آید با کف دست پهن می‌کنند.

سپس این نان بیضی را با نوک انگشتان شکل داده یا با وسیله‌ای طراحی کرده و زیر خاکستر گرم قرار داده و روی آن زغاله‌ای افروخته می‌ریزند تا پخته شود.

نان برنجی

نان در کهگیلویه و بویراحمد نقش مهمی در سبد غذایی خانوار دارد، نان نارنجی از دیگر نان‌های سنتی استان است که از مخلوط آرد بلوط و آرد گندم تهیه‌شده و بسیار لذیذ است، این نان به دلیل خاصیت‌های فراوانی که دارد، در سال‌های اخیر طرفداران بسیاری پیداکرده است.

* گزارش از علی‌اکبر پاک

مرتبط:

راهنمای سفر به کهگیلویه و بویراحمد/اماکن دیدنی / هتل‌ها

بازی‌های محلی میراث مشترک اقوام در کهگیلویه و بویراحمد

بازی و گردآمدن کنار هم یکی از ویژگی‌های زندگی عشایری مردم کهگیلویه و بویراحمد در کنار کار و تلاش بوده است بازی‌ها هرکدام به اقتضای زمان، مکان و نیاز انسان‌ها شکل می‌گرفته و گاه نیاز به کنجکاوی و شناخت محیط، گاه نیاز به مصرف انرژی و گاه نیاز به تمرین زندگی اجتماعی و در برخی موارد نمودی از فرهنگ جامعه عشایری این منطقه بوده است.

یکی از میراث مشترک اقوام لر و ترک مردم استان کهگیلویه و بویراحمد بازی‌های محلی است. در این استان بیش از ۶۰ نوع بازی محلی شناخته‌شده فردی و جمعی وجود دارد.

فرهنگ استان دایره المعارف اصیل و پاکی از خرده‌فرهنگ‌هایی است که با ترتیبی زیبا و دل‌فریب این عناصر در کنار هم قرار گرفته‌اند.

اسب کی در میدان، الختور، بازی عروسک، بازی گُرنا، بندپا، چوب بازی، چوکلی، چوگو، کلکله و لیلی بازی از مهم‌ترین بازهای محلی کهگیلویه و بویراحمد است.

بازی الختر

این بازی‌های محلی در فصل بهار به‌صورت گروهی انجام‌شده و در آن دو گروه برابر ازنظر تعداد با یک دست انگشت شست پا را می‌گیرند و با دست دیگر در حالت ایستاده افراد گروه مقابل را هل می‌دهند و فردی که دستش از پایش جدا شود یا به زمین بیفتد بازنده است.

بازی خناتپک

این بازی همان قایم‌موشک بازی است که در این بازی افراد به‌صورت دو گروه مساوی تقسیم می‌شوند و برنده بازی تیمی است که افراد گروه مقابل را که مخفی‌شده‌اند، در زمان کمتری پیدا کند.

بازی گُرنا

این بازی به نام شال کو یا گرنا دوال یکی از بازی‌های محبوب جوانان کهگیلویه و بویراحمد بوده است. در این بازی دو گروه از مردان تقریباً هم قد و قواره در مقابل هم قرار می‌گیرند.

وسیله بازی یک طناب است و که طناب‌ها در وسط یک دایره قرار داده می‌شود و یک گروه نیز در این دایره قرار می‌گیرند و باید از طناب‌های خود محافظت می‌کنند. گروه مقابل سعی دارد طناب‌های گروه داخل میدان را با زیرکی بر باید و افراد درون میدان با کفش خود به کفش افراد بیرون از دایره ضربه می‌زنند، برنده بازی تیمی است که فرد بیرون از میدان یا دایره را بزند در غیر این صورت گروه بیرون دایره با طناب‌هایی که ربوده‌اند می‌توانند کفش افراد درون دایره هدف قرار دهند.

بازی اسوم رأس

این بازی مانند قایم‌موشک است با این تفاوت که افراد جوینده چنانچه فردی از گروه مخفی‌شده را پیدا کنند، یکی از آنان بر دوش شخص مخفی‌ شده تا محل جایگاه داوری سوار می‌شود و در غیر این صورت گروه مخفی‌شده که موفق شده خود را به جایگاه داوری برساند و از سوی گروه مخالف پیداشده‌اند، بر دوش افراد گروه جوینده سوارمی شوند و به‌سوی خانه راه می‌افتند.

آن‌ها از صاحب‌خانه می‌پرسند که سوار سواره؟ یا پیاده سواره؟ صاحب‌خانه احتمال دارد بگوید سوار سواره که در این صورت مجدداً تا محل داوری سوار بر گروه مخالف برمی‌گردند.

بازی بندپا

این بازی در بهار انجام می‌شود و در آن ابتدا گودالی حفر می‌کنند و یک نفر با طناب پای خود را می‌بندد و در گودال می‌نشیند و شخصی هم با طنابی که در دست دارد از نزدیک شدن سایر افراد نجات‌دهنده فرد نشسته جلوگیری می‌کند. افراد برای نجات شخص درون گودال سعی می‌کنند بند پای وی را بر یابند، چنانچه طناب نگهبان به یکی از آنان برخورد کرد آن شخص به‌جای فردی که در گودال مانده می‌نشیند.

چوب بازی یا ترکه بازی

این بازی از معدود بازی‌ها و رسومی است که هنوز هم در عروس‌ها انجام‌شده و طرفداران زیادی دارد.

این بازی نوعی رقص مردانه است و در مراسم عروسی و ختنه سور و جشن‌ها برگزار می‌شود.

در این بازی که با ساز و نقاره محلی همراه است، نوازنده آهنگ رزم می‌نوازد و مردان در دایره‌ای گرد هم می‌آیند. سپس دو مرد به میدان رزم می‌آیند یکی چوب بلندی در دست داشته که باید با آن از واردشده ضربه به‌پای‌خود جلوگیری کرده و دیگری چوب باریک و کوتاهی که باید با آن بر پای شخص مقابل به‌صورت نمادین چوب بزند.

بازی آغاز می‌شود و بازیگران میدان با ساز و نقاره می‌رقصند و حرکت پاهای خود را تنظیم می‌کنند. سپس شخصی که چوب کوچک‌تر را در دست گرفته سعی می‌کند آن را به‌پای حریف خود بزند و حریف نیز با چوب بلندتری که در دست دارد، سعی می‌کند مانع برخورد چوب به‌پای‌خود شود. در این بازی برنده کسی است که چوب را به‌پای حریف بزند یا آن‌که مانع از چوب خوردن خود شود.

کِل کِله بردی یا هفت‌سنگ

ابزار این بازی سنگ است و معمولاً دو گروه رقیب هرکدام تعداد هفت تخته‌سنگ را انتخاب و شش تخته‌سنگ را در یک ردیف و یکی را در جلو آن‌ها بافاصله ۲۰ متر از مقابل حریف قرار می‌دهند. رقبا سعی می‌کنند که سنگ‌های حریف را با سنگ‌های کوچک و سنگ‌پرانی بزنند.

* گزارش از علی اکبر پاک

ابلاغ مراتب ثبت ملی ۷ اثر طبیعی به استاندار کهگیلویه و بویراحمد

وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در نامه‌های جداگانه به استاندار کهگیلویه و بویراحمد ثبت هفت اثر در فهرست میراث طبیعی ملی را ابلاغ کرد.

 علی‌اصغر مونسان در نامه‌ای به حسین کلانتری استاندار کهگیلویه و بویراحمد نوشت: در اجرای تبصره ماده ۲ قانون تشکیل سازمان میراث‌فرهنگی کشور مصوب دی ماه ۱۳۸۲ و آیین‌نامه اجرایی آن، مصوب چهارم مرداد ۱۳۸۴ به شماره ۲۶۹۷۵/ت ۳۲۹۱۵ه، هیئت محترم وزیران با موضوع ثبت میراث طبیعی ارزشمند کشور در فهرست میراث طبیعی ملی؛ «درخت چنار کهنسال طسوج چرام» واقع در استان کهگیلویه و بویراحمد، شهرستان کهگیلویه، شهر چرام، روستای طسوج، پس از تشریفات قانونی لازم به شماره ۸۲۳ مورخ ۹۹/۱۲/۳ در فهرست میراث طبیعی ملی کشور به ثبت رسید، ابلاغ می‌شود.

وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تصریح کرد: اثر مذکور (درخت چنار کهنسال طسوج چرام) ضمن رعایت حقوق مالکانه، تحت نظارت و حمایت این وزارت است و تدوین ظوابط حفاظتی و تعیین عرصه و حریم این اثر بر عهده این وزارت خواهد بود، هرگونه دخل و تصرف یا اقدام و عملیاتی که منجر به تخریب یا تغییر در اصالت اثر شود، ممنوع است.

مونسان همچنین در ۶ نامه مشابه و جداگانه دیگر ثبت ملی ۶ اثر طبیعی ملی با عناوین و نشانی و مشخصات به شرح زیر را به استاندار کهگیلویه و بویراحمد ابلاغ کرد:

«چشمه کورسا چرام» واقع در شهرستان چرام، بخش مرکزی، روستای دم تنگ پیرزال، به شماره ۵۸۷ مورخ ۹۸/۱/۲۷

«درخت کهنسال سدر مقدس دهدشت» واقع در ۱۵۰ کیلومتری جنوب شهر یاسوج، شهرستان کهگیلویه، شهر دهدشت، شرق شهر بافت تاریخی دهدشت، جنب امامزاده معصوم، به شماره ۵۸۸ مورخ ۹۸/۱/۲۷

«چشمه بلقیس چرام» واقع در شهرستان چرام، ضلع جنوبی شهر چرام، بعد از شهرک کوه شهبازی، به شماره ۵۸۹ مورخ ۹۸/۱/۲۷

«غار ده شیخ پاتاوه» واقع در شهرستان بویراحمد، شهر یاسوج، شهر پاتاوه، روستای ده شیخ، به شماره ۵۹۰ مورخ ۹۸/۱/۲۷
«درخت چنار کهنسال روستای گنجه‌ای کهنه بویراحمد» واقع در ۱۰ کیلومتری شمال شهر یاسوج، روستای گنجه‌ای بزرگ، به شماره ۶۳۰ مورخ ۹۸/۶/۶

«غار نزل چرام» واقع در ۸۰ کیلومتری جنوب شهر یاسوج، روستای سادات، ۱۰ کیلومتری جنوب شرق سادات، منطقه جوخانه، غار نزل، به شماره ۶۳۱ مورخ ۹۸/۶/۶

 

طبق آیین‌نامه و دستورالعمل‌های مصوب، شورای ملی ثبت آثار، بررسی و تصویب شرایط و ارزش ثبت آثار در چهار حوزه آثار غیرمنقول (اماکن تاریخی فرهنگی)، آثار منقول (اموال فرهنگی و اشیا تاریخی)، آثار طبیعی (مناظر بدیع جغرافیایی، محوطه‌های طبیعی- تاریخی، پدیده‌ها و نمونه‌های ارزشمند گیاهی، جانوری و زیستگاه‌ها) و آثار ناملموس (رویدادها، مراسم و آیین‌های معنوی و فرهنگی، آواها و مهارت‌ها و شیوه‌های پخت غذاهای سنتی و…) در فهرست ملی را در بر می‌گیرد.
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی رییس شورا، معاون میراث‌فرهنگی نایب رییس و مدیرکل دفتر ثبت آثار و حفظ و احیای میراث معنوی‌وطبیعی به عنوان دبیر شورا هستند که جلسات آن به صورت دوره‌ای و بر اساس پرونده‌های موضوعی با حضور اشخاص حقوقی ثابت، اشخاص حقیقی و تعدادی از صاحب‌نظران و نمایندگان دستگاه‌ها و سازمان‌های مرتبط با هر پرونده به صورت متغیر تشکیل می‌شود.

منبع: ایرنا

مرتبط:

راهنمای سفر به کهگیلویه و بویراحمد/اماکن دیدنی / هتل‌ها

غذا‌های نوبرانه‌های بهاری در کهگیلویه و بویراحمد

وجود پوشش گیاهی، درختان بلوط، بادام و گونه‌های علفی در طبیعت سرسبز بهاری کهگیلویه و بویراحمد سبب شده تا خوراکی‌های بهاری به بازار آمده و خانه‌های مردم میزبان غذاهای بهاری باشند.

با سفر به استان کهکیلویه و بویراحمد در فصل بهار می‌توان آمیختگی زندگی، فرهنگ و سنت را با طبیعت مشاهده کرد.

سفره‌هایی که با غذاهایی محلی، سنتی و ساده تزئین شده‌اند و از سالم‌ترین فرآورده‌های تولیدی تهیه می‌شوند.

این غذاهای سنتی نقش طبیعت را در زندگی مردم استان به‌وضوح قابل‌درک می‌سازند و با سفری در زمان، شمارا با مزاج گذشتگان عشایری این استان آشنا می‌کنند.

همان‌طور که گفتیم غذاهای محلی کهکیلویه و بویراحمد در زندگی عشایری گذشتگان این استان ریشه دارد، غذاهای محلی فصل بهار در این منطقه بیشتر به همراه نان محلی سرو می‌شود.

آش کنگری

این غذا یکی از غذاهای محلی در استان است که برای تهیه آن کنگر که یک گیاه کوهی است را پاک‌کرده، شسته و آن را داخل دیگ پر از آب جوش می‌ریزند تا چند دقیقه بپزد، بعد برنج محلی را در آن ریخته و پس‌ از این که برنج کمی نرم شد آبکش می‌کنند و به مدت یک ساعت دم داده می‌شود، این غذا بیشتر با ماست سیر زده مصرف می‌شود.

کلک بلوط

کل بلوط یکی از خوراکی‌های مهم محلی در استان است که برای تهیه آن بلوط‌ها را پوست گرفته، خشک و آسیاب کرده و آن را با آب جوشیده خیس می‌کنند، به ‌اندازه‌ای که  خمیر به هم نچسبد و بعد آن را ریز ریز می‌کنند و در یک سبد که زیر آن از برگ درخت بلوط باشد می‌ریزند و روی آن را هم با برگ بلوط می‌پوشانند.

سپس سبد را در مکانی گرم قرار می‌دهند و روی آن را با پارچه‌ای چندلایه می‌پوشانند تا خوب گرم شود، بعد از سه شب این مواد با آب شسته می‌شود تا شیرین شود، این ماده به‌صورت نان با غذاهای محلی مصرف می‌شود.

دوا زردکی و پیاز داغ

دوا زردکی و پیازداغی یکی دیگر از غذاهای محلی در این استان است، برای تهیه این خوراک، ابتدا دوغ را با برنج محلی مخلوط کرده و روی اجاق می‌گذارند و با کفگیر خوب هم می‍زنند، بعد از این که جوش آمد کفگیر را برداشته و پیاز داغ با نعناع، گیاه کوهی چویل و نمک و زردچوبه اضافه می‌شود.

لبنی

لبنی از ماست و برنج تهیه می‌شود و با روغن حیوانی و آویشن کوهی تزیین می‌شود، این غذای خوشمزه در کهگیلویه و بویراحمد به شله دویی یا شله سفید شهرت دارد.

آجیل محلی

آجیل از گندم برشته‌شده، کنجد بوداده، مغز گردو، کلخنگ، مویز، انجیر و خرمای خشک درست می‌شود، این آجیل در بین مردم به گندم برشته مشهور است به دلیل اینکه میزان گندم این آجیل بیشتر از سایر اقلام است، به این نام‌ شهرت دارد.

چنگال

چنگال از دیگر غذاهای محلی مردم کهگیلویه بویراحمد است که برای درست کردن آن آرد را خمیر کرده و سپس خمیر را به شکل چانه درست می‌کنند و با چوبی بلند و صاف آن را پهن می‌کنند، سپس بر روی تابه پهن می‌کنند تا خوب بپزد، بعد از پخت آن را ریز کرده و شکر، آویشن کوهی و روغن محلی روی آن می‌ریزند و مصرف می‌کنند.

* گزارش از علی‌اکبر پاک

منبع: میراث آریا

مرتبط:

جاذبه های فرهنگی، ظرفیت ناشناخته گردشگری کهگیلویه و بویراحمد

آبشارهای کهگیلویه و بویراحمد را بهتر بشناسیم

وردشت سمیرم _محور توسعه گردشگری عشایر اصفهان

نخستین مجوز گردشگری کشاورزی در کهگیلویه و بویراحمد صادر شد

مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد گفت: نخستین مجوز گردشگری کشاورزی این استان برای مزرعه گردشگری نصر واقع در شهرستان کهگیلویه صادر شد.

مجید صفایی روز شنبه  اظهار داشت: این مزرعه گردشگری در زمینی به مساحت ۱۷ هزار متر ساخته و برای ۳۰ نفر به طور مستقیم شغل ایجاد می کند.

وی افزود:گردشگری کشاورزی یکی از انواع گردشگری مبتنی بر فعالیت‌های کشاورزی است که در جهت رسیدن به‌توسعه روستایی و ایجاد درآمد ثانویه برای جوامع بومی پیشنهاد می‌شود.

مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد بیان کرد:گردشگری کشاورزی یا گردشگری مزرعه بهترین راهکار حاضر برای توسعه روستاها و رونق اقتصادی آن‌ها است.

صفایی عنوان کرد: ترویج این نوع از گردشگری می‌تواند هم کمکی به‌بهبود اوضاع زندگی و معیشت روستاییان کشاورز باشد و هم تجربه‌ای متفاوت برای گردشگران اسیر در شهرهای بزرگ و صنعت باشد.

وی با اشاره به اهمیت رونق گردشگری کشاورزی در توسعه اقتصادی روستاها ابراز داشت: از سرمایه گذاران برای ایجاد توسعه زیر ساعت‌های گردشگری کشاورزی در مزارع، باغ‌ها دام پروری‌ها گلخانه‌های محل پرورش گل و گیاه و مراکز پرورش طیور حمایت ویژه می شود.

مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد گفت: ایجاد کمپ‌های عشایری و اقامتگاه‌های بومگردی با توجه به ظرفیت آب و هوای طبیعی، خوراکی‌ها و غذاهای محلی متنوع در کهگیلویه و بویر احمد می تواند منجر به کسب تجربه‌هایی برای گردشگران و در آمدزایی برای اهالی منطقه شود.
صفایی از شناسایی ۱۴ روستای هدف گردشگری در کهگیلویه و بویر احمد خبر داد و گفت: توسعه گردشگری روستایی ایجاد کمپ‌های عشایری، توسعه بومگردی با هدفت رونق اقتصادی در روستاها و جلوگیری از مهاجرت مهم‌ترین برنامه‌های کاری این اداره در سال ۱۴۰۰ است.

منبع: ایرنا

مرتبط:

آبشارهای کهگیلویه و بویراحمد را بهتر بشناسیم

تنگ تامرادی _ یکی از جاذبه‌های کهگیلویه و بویراحمد

راهنمای سفر به کهگیلویه و بویراحمد/اماکن دیدنی / هتل‌ها

جاذبه‌های گردشگری باشت

در  شهرستان باشت مناطقی همچون دوگوردوپا، پل‌تاریخی پریم، آبشار خامی، منطقه‌ گردشگری رودرونه، منطقه‌ گردشگری شاه بهرام، هرساله تا قبل از بیماری منحوس کرونا پذیرای بیش از صدهزار نفر گردشگر بود.

شهرستان باشت ‌دارای جمعیت ۲۲هزار نفری است که  ۱۶ هزار و ۹۴۳ خانوار آن را روستاییان تشکیل می‌دهد. مساحت این شهرستان ۱۰۶۰ کیلومتر مربع است.

دوگوردو پا

از مناطق دیدنی در شهرستان باشت، می‌توان به دو ستون‌سنگی متعلق به دوران ساسانیان اشاره کرد که به دو گور دو پا، شهرت یافته است.

این اثر تاریخی منحصربه‌فرد و جالب در فاصله‌ کمی از دو روستا به نام شوش و ده‌کند، در هفت کیلومتری شهرستان باشت و در مسیر جاده‌ گچساران به بابامیدان قرار گرفته است.

با توجه به اظهارات برخی از کارشناسان، این ستون‌ها در فاصله‌ نیم متری از یکدیگر قرار گرفته و از جنس سنگ آهک، شیری رنگ و به‌صورت یکسان تراشیده شده است.

 پل تاریخی پریم 

در مسیر مواصلاتی استان کهگیلویه و بویراحمد به فارس، یکی دیگر از جاذبه‌های تاریخی شهرستان باشت قرار گرفته که پل پریم، نام‌گذاری شده است. بریم، نام دیگر این سازه‌ ارزشمند تاریخی است که در ۸ کیلومتری شرق شهرستان باشت و در نزدیکی روستای چم بلبل روی رودخانه‌ پریم، ساخته شده است.

امروزه می‌توان‌بخش‌هایی از این پل قدیمی را مشاهده کرد که از زمان تاسیس تا دوران اسلامی از آن استفاده شده است.

 اثری که به همت اداره‌کل میراث‌فرهنگی،گردشگری و صنایع‌دستی کهگیلویه و بویراحمد، قسمت‌هایی از آن بازسازی و تعمیر شده و به‌عنوان میراث ملی به ثبت رسیده است.

 این منطقه از باشت هم به‌دلیل وجود پل و هم به‌دلیل وجود تفرجگاه چشمه انجیری که در مجاورت آن قرار دارد، به یکی از مکان‌های گردشگری استان تبدیل شده است.

آبشار خامی باشت

یکی از زیباترین جاذبه‌های طبیعی در شهرستان باشت، آبشاری است خروشان به نام آبشار خامی باشت، که در نزدیکی این شهرستان و در روستای تل‌چگاه قرار دارد.

 این آبشار از یکی از رشته‌کوه‌های زاگرس سرچشمه گرفته و زیبایی چشم‌گیر و طبیعتی دلربا را در این منطقه ایجاد کرده است، آبشاری دائمی که اطراف آن را درختانی از بلوط، چمشه‌های متعدد، رودخانه‌های پرخروش و بیشه‌زارهای متعدد فراگرفته است.

 در واقع آبشار در تنگه‌ای به نام تنگ‌برا واقع شده  که پس از سه ساعت پیاده‌روی و کوه‌پیمایی می‌توان آن را مشاهده کرد، از ویژگی‌های این منطقه، بکر و دست‌نخورده بودن آن است که با وجود چشمه‌های مشهور دو پیردل و چشمه سرد، محبوبیتی شگرف را در بین گردشگران و مسافران به‌دست آورده است.

منطقه‌ گردشگری رودرونه

حقیقتا یکی از زیباترین مناطق گردشگری در استان کهگیلویه و بویراحمد، منطقه‌ رود ردونه، در ۱۰ کیلومتری شهرستان باشت است که به بهشت گمشده‌ جنوب ایران، شهرت دارد.

این منطقه مکانی بسیار فوق‌العاده برای طبیعت‌گردان، علاقه‌مندان به پیاده‌روی و تماشای دیدنی‌های بکر و دست‌نخورده است.

مناظر تماشایی و کم‌نظیر در دامنه‌ کوه‌های رفیع و دیدنی خامی که همواره محل تراوش آبشارها و چشمه‌های گوارا است به‌دلیل آب شدن برف‌هایش، جاذبه‌ای طبیعی و تحسین‌برانگیز به نام رود زیبای رود رونه و نیز آبشارهایی تماشایی را ایجاد کرده است.

این منطقه از استان کهگیلویه و بویراحمد امروزه پرطرفدارترین تفریحگاهی است که جمع زیادی از مسافران و گردشگران در آن حضور می‌یابند.

منطقه‌ گردشگری شاه بهرام باشت

منطقه‌ گردشگری شاه بهرام در ۴۵ کیلومتری از شهرستان باشت، قرار گرفته است. در واقع، شاه بهرام نام روستایی است کوهستانی که پیش از تبدیل شدن باشت به شهرستان، از دهستان‌های کوهمره خامی بخش باشت، محسوب می‌شد.

 آنچه که توجه بسیاری از گردشگران و مسافران را هنگام حضور در این روستا به خود جلب می‌کند، طبیعت بکر، فوق‌العاده و بسیار زیبای این منطقه است که آن را به یکی از زیباترین نقاط تفریحی و دیدنی شهرستان باشت، تبدیل کرده است.

این منطقه با قرارگیری در مسیر باشت به چرام و دهدشت و نیز احاطه شدن از چهار جهت به پنج روستای فتح، شادگان، لار، چرام و نیمدور، از منظره‌ای چشم‌نواز با پوششی از گیاهان متنوع و زیبا، بهره‌مند است.

همچنین آب و هوای مطبوع و وجود رودخانه‌ای دائمی، حضور گردشگران و مسافران را در این منطقه، پررنگ‌تر کرده است.

مجموعه تاریخی خان احمد باشت

از دیگر جاذبه‌های گردشگری در شهرستان باشت، مجموعه‌ای است تاریخی که در ۲۰ کیلومتری  این شهرستان قرار دارد و به مجموعه‌ خان احمد، شهرت یافته است. گردشگران می‌توانند محوطه‌ای تاریخی را که در جاده‌ اصلی و در مجاورت روستای زیردو خان احمد تا مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد که بالغ بر ۱۲۰ کیلومتر است، مشاهده کنند.

باستان‌شناسان از وجود شهری متعلق به سده‌های میانی اسلامی در منطقه خان احمد خبر داده‌اند، در واقع، در منطقه‌ای به مساحت ۴ هکتار، مجموعه‌ ارزشمند تاریخی قرار گرفته است که با همت مسئولان استان کهگیلویه و بویراحمد به ثبت ملی رسیده است.

 داخل این منطقه‌تاریخی، ساختمانی کهن قرار دارد که به نام چهار صفه‌ خان احمد، شناخته می‌شود. با توجه به ساخت این بنای قدیمی، آثار باقی‌مانده‌ معماری‌ در این منطقه و نیز سفال‌های کشف شده در آن، باستان‌شناسان معتقدند که شهری کهن در این منطقه و در قرون میانی اسلامی، وجود داشته است.

 درخت سرو باشت

یکی از کهن‌ترین جاذبه‌های گردشگری در شهرستان باشت، درختی است کهنسال که به آن درخت سرو باشت، گفته می‌شود. مورخان معتقدند که این درخت قدیمی با ۴۰ متر طول و ۷ متر عرض، عمری بالغ بر ۲۷۰۰ سال را گذرانده و در این روزگار به یکی از دیدنی‌های جالب و معروف شهرستان باشت، تبدیل شده است.

 این درخت در ۵۰ کیلومتری از باشت و در نزدیکی روستای درگ، در مجاورت امام‌زاده سید محمد (ع) دشت‌لار، قرار دارد.

جالب است بدانید که این درخت ۲۰۰ سال از درخت کهنسال و معروف ابرقوی یزد، قدیمی‌تر است که باعث شگفتی بسیاری از مسافران و گردشگران شده است.

منطقه شلالدون باشت

چشم اندازهای طبیعی منطقه شلالدون از توابع شهرستان باشت این مکان را به نگین مناطق گردشگری کهگیلویه و بویراحمد برای پذیرایی از هزاران مسافر نوروزی تبدیل کرده است.

وجود تپه‌های پوشیده از جنگل،  دره‌ها، طبیعت‌بکر،  درختان سر به آسمان کشیده بلوط، بادام، هوای مطبوع و دلپذیر بهاری، علفزارها و گل‌های زرد و قرمز، سفره‌ای از خوان بی انتهای خداوندی در این خطه است که هر چشم مشتاقی را حیران می‌کند.

سایه سار درختان، چمن سبز مخمل گونه، بلندای کوه‌های اطراف این دشت وسیع جلوه‌های طبیعت بکر و دست نخورده و هوای بهاری یادآور  نیایش طبیعت با خداوند عالم است.

قرار داشتن در جاده ارتباطی شیراز به گچساران، هوای دلپذیر بهاری، طبیعت سرسبز و چشم نواز این منطقه از عوامل استقبال گردشگران از این منطقه است.

احداث مخازن آب، سرویس بهداشتی، سکوی نشیمن و واحدهای فروش محصولات غذایی از امکانات موجود این منطقه است. منطقه گردشگری شلالدون در پنج کیلومتری باشت قرار دارد.

* گزارش از علی اکبر پاک

مرتبط:

سنگ‌بست _چهارراه مهم جهانی