استان مازندران
استان مازندران به دلیل قرار گرفتن در شمال ایران و کرانه های جنوبی دریای خزر به استانی همیشه سبز و بهشتی تبدیل شده. وجود جاذبه های طبیعی و هوای دلپذیر موجب تراکم بالای جمعیت دراستان مازندران مخصوصا شهر بابل شده است. در همسایگی این استان شمالی استان هایی نظیر گلستان، سمنان، گیلان، قزوین، تهران و البرز قرار دارند. در گذشته مازندران را «طبرستان» می نامیدند تا اینکه در قرن هفتم هجری قمری نام آن به مازندران تغییرکرد. دانشمندان از مطالعات باستان شناسی و کاووش های صورت گرفته در غارهای گمیشان، غار اسپهبد خورشید، هوتو و کمربند به این نتیجه رسیدن که سکونت انسان در استان مازندران به ۹۵۰۰ سال پیش از میلاد می رسد. درکتیبه بیستون به مازندران به نام پشتخوارگی یاد شده و همچنین در اوستا به پزشخوارگر نام برده شده. شاید برایتان جالب باشد بدانید استانهای گلستان، سمنان، تهران باهم تشکیل استان مازندران را داده بودند تا اینکه هرکدام در سالهای ۱۳۷۶، ۱۳۵۵، ۱۳۴۹ از مازندران جداشدند و خود استانی مستقل شدند.
استان مازندران با مساحتی حدود ۲۴ هزار کیلومتر مربع بخش اعظمی از کوهستان های پربرف و جنگل های سرسبز را در خود جای داده که با رشته کوه البرز از هم جدا شده اند و به دلیل وجود دریا، دو نوع آب و هوای معتدل و مرطوب و کوهستانی پدید آمده است. در مناطق معتدل در سواحل دریا تابستان ها گرم و مرطوب و زمستانهای آن معتدل و مرطوب بوده است . در نواحی کوهستانی با ارتفاع کمتر از ۳۰۰۰ متری آب و هوای معتدل کوهستانی وجود دارد که تابستانهای کوتاه و زمستانهای سرد و یخبندان طولانی دارد و همچنین در ارتفاعات بالا تر دما به شدت کاهش می یابد و دارای تابستانها کوتاه و خشک و زمستانهای سرد همراه با یخبندان طولانی میآید. شاید برایتان جالب باشد بدانید مرتفعترین کوه ایران و بلندترین آتشفشان آسیا و خاورمیانه یعنی قله دماوند در شهرستان آمل مازندران واقع شده است.
به دلیل موقعیت جغرافیایی که استان مازندران دارد بیشتر مردمان آن زندگی خود را از طریق كشت برنج، پنبه، گندم، جُو، دانههای روغنی، مركبات و چای تامین می کنند یا به کار باغداری، پرورش دام و طیور و ماهیگیری مشغول هستند. استان مازندران علاوه برکشاورزی در زمینه معادن بسیار غنی است و توانسته جایگاه خوبی را دراستخراج زغال سنگ، فلورین، سُرب، باریت، سنگ آهک و مرمریت، سنگ گچ، معدن پوكه و سیلیس در کشور به دست آورد. کارخانجات نساجی در قائم شهر و صنایع چوب و کاغذ در ساری مازندران از بزرگترین شرکتهای نساجی و کاغذ خاورمیانه به حساب می آیند.
مازندران با داشتن شهر های رویایی با ساحل های زیبا همراه با طبیعت بکر و زیبایی های وصف ناپذیرش به مقصدی جذاب برای گردشگران تبدیل شده و توانسته رتبه نخست را در جذب گردش گران داخلی و خارجی در کشور به خود اختصاص دهد. جاده معروف هزار و سوادکوه راهی است که با یک عالمه درختان سر سبز و آبشار های کوچک که از دره های اطراف فرو ریخته منتظر شما هستند تا یک سفر رویایی را برایتان رقم بزنند. مردم مازندران با لهجه های شیرین مازندرانی از شما با خون گرمی و مهربانی میزبانی می کنند و شاید شما را به خانه خود برده و با غذاهای محلی چون مالابیج، کدوبره و نارخاتون از شما پذیرایی کنند.
ساری
اگر می خواهید سفر در شهری رویاگونه را تجربه کنید حتما ساری را جزو انتخاب های خود قرار دهید. بی آنکه اغراق باشد زیبایی های او به قدری منحصربه فرد و تماشایی است که شما نمی دانید برای دیدنشان از کجا شروع کنید. درواقع شهر ساری از شهرهای باستانی ایران و مرکز استان مازندران است که به دلیل منظره های بی بدیل و موقعیت استراتژی بی نظیر از دیر باز تا کنون مورد توجه حاکمان مختلف قرار گرفته. این شهر پر آوازه قدیمی حتی شاهد تاجگذاری آقامحمدخان قاجار در سال ۱۱۵۱ شمسی هم بوده است و در زمان پهلوی ساری رشدی چشم گیر داشته مثلا در سال ۱۳۰۸ شمسی در دوران رضاشاه نخستین راه آهن سراسری ایران افتتاح گردید.
سفال هایی که از دل خاک بیرون آمده اند بیانگر قدمت ۶ هزار ساله ساری است. نام گذاری ساری به دلیل سکونت گروهی از آریاییهای مهاجر درساری است که در آن زمان سری آریه یا سا آریه تلفظ می شده و همچنین در کتاب تاریخ باستان نام سارو به معنی شهر زرد برای ساری به کار میرود که دلیل آن را وجود درختان متعدد مرکبات خصوصا نارنج و لیمو بوده.
به دلیل قرار گیری شهر ساری بر روی کوهپایه های البرز آب و هوای آن با وجود جنگل و مرتع های چشم گیر به دو بخش کوهستانی و دشت تقسیم می شود که از لحاظ خاک و پوشش گیاهی از تنوع زیادی برخوردار هستند. هوای ساری نسبت به سایر شهرهای شمالی معتدل و ملایم تر است و دارای تابستان های معتدل و مرطوب و زمستان های تقریبا سرد و خشک است. اگر در ساری به دنبال سواحل زیبای خزر هستید باید به سمت شمال بروید چرا که از مشرق به شهرستان نکا از جنوب به استان سمنان و از مغرب به شهرستانهای جویبار قائم شهر و سوادکوه محدود شده. اگر از سمت تهران به این شهر سفر می کنید در مسیر با جاده های رویایی هراز و چالوس رو برو می شوید که با طبیعت فوق العاده و درختان رنگارنگشان شما را حیرت زده می کنند. این شهر پر جاذبه به دليل مجاورت با دريا و كوه دارای تنوع زیادی از گونه های گیاهی و جانوری است از پرندگان بومی مهاجرگرفته تا آبزيان را در خود جای داده است. از مهم ترین جاذ به های تاریخی و طبیعی ساری می توان به چشمههای پلکانی بادابسورت، سد سلیمان تنگه با امکان اسکی رویآب و قایقسواری، دریاچهی چورِت و میانشه، برج رِسکِت اشاره کرد.
شهرهای معروف استان مازندران:
بابلسر
رامسر
آمل
بهشهر
بابل
چالوس
نوشهر
بابلسر
اگر از هیاهو زندگی خسته شدید و دوست دارید اوقاتی را بدون هیچ دغدغه ای در کنار زیبایی های طبیعت سپری کنید شهر بابلسر را به شما پیشنهاد می کنیم که با داشتن ساحل تماشایی و طبیعت های منحصر به فردش احساس تازگی را به شما منتقل می کند. در گذشته به بابلسر به دلیل دفن سر مبارک امام زاده ابراهیم مشهدسر یعنی مشهدی که سبز است می گفتند. بابلسر به دلیل قرار گرفتن بین دریای مازندران و رشته کوه البرز به یک منطقه جلگه ای با آب و هوای ملایم و مطبوع تبدیل شده. بابلسر با مساحت ۱۳۵۰ هکتاری اش توانسته گونه های جانوری و گیاهی متنوعی را در خود جای دهد. بدون شک رد شدن رودخانه زیبای بابل رود با درختان صنوبر و پل فلزی چشم گیر و جذابش از میان شهر نمایشیست از طبیعت و تکنولوژی که تکرارش را جای دیگر نخواهید دید و شما می توانید ساعت ها به نظاره بنشینید یا اینکه از قایقرانی در رودخانه لذت ببرید. پل فلزی بر روی رودخانه شاهکاری از دوره پهلوی اول است که توسط مهندسان آلمانی و ایرانی ساخته شده. اگر علاقه مند به خرید هستید بازارهای محلی بابلسر با فروش صنایع دستی های زیبا و خوراکی های خوشمزه گزینه خوبی است تا شما را غافل گیر کند. بابلسر با داشتن دریای نیلگون خزر و فضای دل انگیز در کنار طبیعت رنگارنگ و حیات وحش تماشایی و جاذبه های مذهبی و تاریخی به مقصدی جذاب برای گردشگران تبدیل شده و شما می توانید لحظات نابی را در اسکله ی ساحلی بابلسر، رودخانه ی بابل رود ، پل معلق فلزی ، باغ وحش، بقعه ی امام زاده ابراهیم، بقعه ی بی بی رقیه، سد لاستیکی و غیره تجربه کنید.
رامسر
برای داشتن سفری خاطره انگیز چه انتخابی بهتر از عروس شهرهای ایران که با داشتن دریای نیلگون خزر با حاشیه های جنگلی و کوه های سر به فلک کشیده اش چشمانداز خارق العاده ای از طبیعت را به نمایش می گذارد. رامسر شهر ساحلی زیباییست که از غربیترین شهرهای مازندران به حساب می آید که از جنوب به کوههای البرز و از سمت شمال به دریای مازندران محدود است و قدمتی حدود ده قرن دارد. در گذشته رامسر را سخت سر می نامیدند. کنار هم قرار گیری دریا و جنگل موجب افسانه ای بودن رامسر گشته و آن را به بهترین تفرج گاه توریستی شمال کشور تبدیل کرده است. رامسر به دلیل موقعیت جغرافیایی اش دارای تابستان گرم و مرطوب و زمستان معتدل است که این نوع آب و هوا زمینه را برای کشت باغهای مرکبات، مزارع چای، شالیزارهای برنج فراهم کرده است. شما می توانید با سفر در فصل بهار و تابستان با هوایی مطبوع و دل انگیز سفرتان را خاطره انگیز تر کنید؛ هرچند که فصل پاییز در رامسر چون تابلویی نقاشی رنگ ها از آن بیرون زده اند. نزدیک بودن جنگل و ساحل به این شهر از دیگر مزیت های این شهر جذاب است و مورد توجه علاقه مندان به طبیعت قرار گرفته. شما می توانید در دل آبشارهای دلپذیر و بوستانهای جنگلی با غارها و چشمههای محسور کننده جانی تازه بگیرید و با سوار شدن تلهکابین و رد شدن از روی دریا و جنگل سفر خود را خاطره انگیزتر کنید
رامسر پر شده از مناطقی که شما را با مناظر رویاییشان غافل گیر می کند؛ یکی از این مناطق افسانه ای روستای ییلاقی جواهرده است که در فاصله ۲۹ کیلو متری رامسر قرار دارد که به دلیل طبیعت دل نواز و هوای خوش و همچنین وجود آثار باستانی چون مسجد آدینه و گورهای گبری مورد توجه گردشگران زیادی قرار گرفته. شاید برایتان جالب باشد بدانید مردم رامسر با اینکه مازندرانی هستند ولی گیلک هستند و به زبان گیلکی صحبت می کنند. از مهم ترین جاذبه های گردشگری و طبیعی رامسر می توان به پارک جنگلی و آبشار صفارود، منطقه ییلاقی گرسماسر و آبشارایج و سیاسرت رامسر اشاره کرد.
آمل
اگر سفری در دل طبیعت با جاذبه های دوره های مختلف تاریخی و باستانی برایتان جذاب است آمل گزینه مناسب برای یک سفر به یادماندنی است چرا که بین شهرهای استان مازندران آمل بیشترین تعداد جاذبههای گردشگری را در خود جای داده. آمل به دلیل قدمت تاریخی بالایی که دارد مورد توجه مورخان و دانشمندان زیادی قرار گرفته و سابقه آن را به دوره پیشدادیان و کیائیان نسبت داده اند. بناهای اسلامی متعددی چون امامزاده ابراهیم و امامزاده عبدالله در آمل ساخته شده که پیدایش اسلام را در زمان خلیفه عباسی می نامند. به دلیل آب و هوای مطبوع و باران های فراوان در این منطقه کشاورزی شغل اصلی مردم آمل به حساب می آید. از مهم ترین محصولات این شهر می توان به محصولاتی چون مرکبات، سیب و برنج اشاره کرد که بخش اعظمی از نیاز کشور را تامین می کند؛ مخصوصا در کشت برنج که آمل را پایتخت برنج ایران می نامند. در واقع آمل ، قطب صنعت و صادرات و فرهنگ استان مازندران به حساب می آید.
وقتی از تهران وارد استان مازندران می شوید آمل اولین شهری است که به آن می رسید و می توانید در هتل های بی نظیر یا خانه های روستایی اقامت کنید و چند روزی را در این شهر سرسبز خوش بگذرانید. اگر عاشق کوهنوردی هستید آمل بهترین مکان برای و صعود به قله دماوند یا بام ایران است. با هر انگیزه ای که به آمل سفر کنید مطمئن باشید دست خالی برنمی گردید. از مهم ترین جاذبه های گردشگری آمل می توان به قلعه شاهندشت، حمام اشرف آمل، پل دوازده پله، آب گرم آهن، آب معدنی استراباکو، چشمه آب اسک، آب گرم رینه، آبشارشاهندشت لاریجان، دریاچه ساهون، پارک دهکده طلایی و خانه اربابی اشاره کرد.
بهشهر
بهشهر با دریاچه های زیبا و طبیعت چشم گیرش قلب شما را تسخیر می کند. بهشهر در شرقیترین نقطهی مازندران است که به دلیل مناظر زیبا و آب و هوای مطبوع در زمان شاه عباس اول به اشرف البلاد شهرت گرفت. این شهر تماشایی با قدمتی که دارد از دوران میان سنگی تا کنون دوره های مختلف تاریخی را پشت سر گذاشته و در هر دوره به نام خاصی چون پنجهزاره، تمیشه، نامیه، خرگوران خوانده می شده تا اینکه در دوره پهلوی به بهشهر معروف شد. مردمان مهمان نواز و خون گرم بهشهر به زبان مازندرانی صحبت می کنند. بی شک تصویر درختچه های تمشک وحشی در جوی افتاده هر بیننده ای را سر ذوق می آورد. علاوه بر مناظر حیرت انگیز طبیعت بهشهر دارای جاذبه های تاریخی بی نظیری است که در زمان شاه عباس بنا شده و نظر گردشگران و علاقه مند به تاریخ را به خود جلب کرده. از مهم ترین جاذبه های گردشگری بهشهر می توان به خلیج زیبای میانکاله، غار هوتو، باغ شاه و کاخ صفی آباد اشاره کرد. در سفر به بهشهر به شما پیشنهاد می کنیم به سمت جنوب شرقی بروید تا در فاصله ۹ کیلومتری با بهترین مناظر طبیعت با دریاچه بکر و جنگل های سبز پوش عباس آباد رو برو شوید و از بازدید آب بندان با کوشک ساده و زیبایش، حمام، برج آجی و محوطه گلباغ لذت خواهید برد.
جاذبه های گردشگری مازندران
برج سلطان زین العابدین
اگر پس از یک گشت و گذار مهیج دوست دارید از یک جاذبه تاریخی دیدن کنید می توانید به برج سلطان زین العابدین بروید که با نمای زیبایش در طبیعت شما را شگفته زده می کند قدمت این بنای ارزشمند تاریخی به قرن۹ هجری قمری می رسد که در لیست بهترین ابنیه تاریخی، مذهبی ساری بهشمار میآید. این بنای زیبا با گنبد هرمی شکل ۲۰ متری اش با تزئینات بی نظیر مورد توجه گردشگران زیادی قرار گرفته. علاوه بر گنبد، برج دارای بدنه و گردنه می باشد که با هنر مقرنس کاری و کاشی کاری تزئین شده اند و همچنین روزنه هایی که در گردنه وجود دارد بر زیبایی بنا افزودی و روشنایی آن را تامین می کنند. برج سلطان زین العابدین درتاریخ ۳۱ تیر ۱۳۱۳ به شماره ۲۱۲ در در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. در کنار برج، امامزاده یحیی قرار دارد که بازدید از آن خالی از لطف نیست.
چشمه باداب سورت در شهر ساری مازندران
یکی از تابلوهای مسحور کننده طبیعت، چشمه باداب سورت درجنوب شهر ساری در فاصله ۴ کیلومتری شرق روستاهای اورست و مالخاست قرار دارد. این چشمه های هفت رنگ شما را با تصاویری روبه رو می کند که تا بهشت می کشاند و باور کردن همچین منظره ای در بیداری سخت است. این چشمه در ارتفاع ۱۸۴۰ متری از سطح دریا بر اثر آخرین چینخوردگی البرز درپلیوستوسن و پلیوسن (دوران چهارم زمینشناسی) به وجود آمده و اکنون به یک ژئوپارک بی نظیر شهرت دارد.
چشمه های رنگی و شور باداب سورت به حدی منحصر به فرد هستند که بعد از چشمه پامو کاله ترکیه مقام دوم را کسب کرده. این چشمه های اسرار آمیز لایه لایه ای هرکدام به دلیل املاحی که دارند به رنگ های مختلفی خود نمایی می کنند مثلا با وجود گوگرد، مس، آهن و نمک رنگ آب را به ترتیب زرد، قرمز، سیاه و سفید می کند؛ علاوه بر تاثیری که این املاح بر رنگ آب گذاشته موجب تغییر مزه آن ها هم شده است که در بخشی از آن آب کاملا شور و در بعضی ترش و شیرین است. به شما پیشنهاد می کنم در زمان طلوع یا غروب خورشید آنجا باشید تا درخشندگی نور خورشید را در آب که چون الماس رنگارنگ می درخشد نظاره کنید. به شما پیشنهاد می کنم در فصل زمستان گرچه شده یک بار در طول عمرتان به این مکان سفر کنید که وجود برف بر دیوارهای چشمه و آب های قرمز و نارنجی درخشانی که به دلیل وجود نمک یخ نزده اند بسیار غافل گیر کننده است. انعکاس درختان سر به فلک کشیده و کوه های اطراف در آب چشمه خود تابلویی بی نظیر را خلق کرده که با تصویر ابرها در آب کامل شده است. بعضی ها براین باورند این جاذبه طبیعی علاوه بر زیبایی چشم گیری که دارد برای درمان بیماری هایی چون روماتیسم، کمر و پا درد، میگرن و امراض پوستی مفید است؛ این باور موجب بی مهری زیادی توسط مردم شده که به این منطقه سفر می کنند و به علت رفتارهایی که انجام می دهند موجب فرسایش خاک های چشمه می شوند. چشمههای باداب سورت در سال ۱۳۸۷ به عنوان دومین اثر طبیعی ملی ایران و همچنین در همین سال کوه دماوند، چشمههای باداب سورت و سرو ابرکوه به عنوان سه اثر طبیعی توسط سازمان میراث فرهنگی ثبت شدند.
برج رسکت دوگانه مازندران
روستایی در فاصله ۴۰ کیلومتری جنوب غربی ساری با دشت های زیبایی که دارد لحظات نابی را برای شما رقم می زند. همین طور که در حال قدم زدن در روستای رسکت هستید برجی نظر شما را به خود جلب می کند که مربوط به قرن ۵ هجری است که از برخورد شهاب سنگ اسپهبد شروین در حدود سال ۲۳۷ هجری قمری جان سالم به دربرده. برج رسکت محل دفن شهریار بن قارون یکی از شهریاران آل باوند می باشد. این برج مرتفع ۱۸ متری بر سکوی آجری قرار گرفته که در حفاری سنگی کوه بر روی شیبی تند بنا شده. این برج مدوری شکل با سقف مخروطی منحصربه فردش با آجر بنا شده که فاصله بین قسمت بالایی بدنه ی برج و ابتدای گنبد مخروطی با تزئینات آجری مقرنس کاری و دو کتیبه به خط پهلوی ساسانی و کوفی تزئین شده؛ از آیات قرآنی و مطالب تاریخی در نوشته های گچی بکار برده در کتیبه ها استفاده شده. برج رسکت در تاریخ ۹ مرداد ماه ۱۳۱۲ با شماره ی ۱۹۳ به ثبت آثار ملی ایران درآمده است. به دلیل اهمیت این برج تاریخی مرمت و بازسازی هایی طی سال های ۱۳۵۹ الی ۱۳۶۷ و همچنین در آبان ۱۳۹۶ نیز مجددا صورت گرفت و اقداماتی جهت استحکام بخشی در گنبد، بند کشی بدنه ها و تثبیت گچبری انجام گردید.
عمارت کلبادی ساری
در میان طبیعت بکر و زیبای ساری رد پای قاجارها درعمارت کلبادی با قدمت ۱۰۰ ساله ای که دارد خود نمایی می کند. این شاهکار تاریخی در اواخر دوره قاجاریه به فرمان امراء ارتش آن زمان یعنی سردار جلیل کلبادی بنا شد که در نهایت به پسرش منوچهرخان رسید. عمارت خانوادگی کلبادی در سال ۱۳۷۰ توسط سازمان میراث فرهنگی خریداری شد. شما می توانید برای بازدید از این بنای تاریخی به میدان ساعت معروف ساری بروید تا به راحتی عمارت را پیدا کنید. وقتی وارد عمارت می شوید چشمتان به بنایی به سبک قاجاری می خورد که در آن از مصالح ساختمانی چوب و آجر استفاده شده وپشت بام آن به صورت شیروانی و سفال پوش است. ساختمان از دو بخش اندرونی و بیرونی تشکیل شده و حیاطی دل باز که با حوض آبی رنگ زیبایی هوا را طنین انداز کرده. بخش اندرونی دارای دو طبقه است که زیر زمین آن سردابه ای بوده که به عنوان یخچال از آن استفاده می شده. هر طبقه از عمارت دارای بخش شاه نشین و اتاق است که شیشه های رنگارنگ پنجره های چوبی تصاویر زیبایی را از انعکاس نور به وجود آورده. ساختمان دارای بخش های دیگری چون حمام، آشپزخانه، اصطبل و محل اسکان خدمتگزاران و گرمخانه است. این عمارت تماشایی در تاریخ ۹ آبان ۱۳۷۷ با شماره ثبت ۲۱۴۸ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و در سال ۱۳۸۸ پس از مرمت به عنوان موزه مردم شناسی و باستان شناسی در آن بر روی مردم بومی و گردشگران گشوده شد.
دریاچه چورت ساری
دریاچه چورت یا میانشه از جاذبه های محبوب ساری است که چشم هر طبیعت دوستی را به خود خیره می کند. در سفر به ساری خود را برای یک طبیعت جانانه در میان جنگل های انبوه آماده کنید؛ که در روستایی به نام چورت در فاصله ۵۰ کیلومتری جنوب شهرستان ساری و ۳۵۰ کیلومتری تهران قرار گرفته. این طبیعت دارای دریاچه ای زیبا با مساحتی حدود ۲/۵ هکتار بی بدیل است که گویی نیمی از بهشت را در خود پنهان کرده است. در سال ۱۳۱۸ شمسی بر اثر زمین لرزه و رانش زمین در این منطقه دریاچه چورت با زیبایی باورنکردنی به وجود آمده. اطراف دریاچه با درختان جنگلی و گردو همراه پونه کوهی و آویشن احاطه شده که بوی خوششان شما را مدهوش می کند. شما می توانید ساعت ها در کنار دریاچه بنشینید و به تماشای تابلوی حیرت انگیز خالق بپردازید یا از ماهی گیری در دریاچه لذت ببرید . اگر به نقاشی و طراحی علاقه دارید و دنبال جایی بی نظیر هستید بی شک این دریاچه بهترین مکان برای کشیدن یک تابلوی بی رقیب است. برای گشت و گذار دریاچه چورت زمان خاصی وجود ندارد و شما در هر فصلی به تماشای دریاچه بروید با منظره ای زیبا رو برو می شوید، پاییز با درختان رنگارنگ سبز، زرد و قرمز و فصل زمستان با انبوهی از برف شما را غافل گیر می کند. این دریاچه اسرارآمیز هر عکاسی را بر سر ذوق می آورد تا تصویری خاطره انگیز را ثبت کند. یکی از تفریحات محبوب گردشگران در این دریاچه قایق سواری است که در هوای مطبوع و مه آلود بسیار رویایی خواهد بود. نکته ای که باید برای تفریح در دریاچه در نظر داشته باشید ممنوع بودن شنا است.
چشمه عمارت بهشهر
اگر شما به دنبال رد و نشانه ای از تاریخ در میان جنگل های بهشهر هستید به خیابان پاسداران بروید تا با یکی از مهم ترین جاذبه های تاریخی دوره صفویه روبه رو شوید. باغ تاریخی چشمه عمارت به سمت شمال غربی در دو طبقه به طول ۲۵ و عرض ۲۲ متر به جهت شیب زمین درفضایی به طول حدود ۴۱۰ متر و به عرض حدود ۱۳۵ متر بنا شده. ارزش این بنا علاوه بر تاریخی بودن آن وجود چشمه آبی است که از طبقه هم کف عمارت بالا می آمده و بدون پمپ، آب رسانی به نهرهای ساختمان جاری می شده و به حوض های چهار طرف سرازیر و به بیرون باغ روانه می شده. چشمه عمارت در تاریخ ۹ مرداد ۱۳۵۲ با شماره ثبت ۹۴۸ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده. در گذشته سردر و طاق نما ها عمارت با نقاشی و کاشی کاری های زیبا تزئین شده بوده وهمچنین روى حوض سقف گنبدى با ابعاد گنبد تقریباً ۷ تا ۸ متر وجود داشته که همگی با گذشت زمان از بین رفته و سقف فرو ریخته که در نهایت فقط طبقه همکف و قسمت کمی از طبقه دوم به جای مانده. چشمه عمارت در تاریخ ۱۳۷۸ توسط سازمان میراث فرهنگی مازندران مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت که از مهم ترین اقدامات می توان به بازسازى آب راهه ها و حوض ها و همچنین مرمت سقف و دو اتاق جبهه غربی اشاره کرد.
قلعه ملک بهمن لاريجان
در دل طبیعت بکر جاده هزار در ۷۵ کیلومتری شهرستان آمل قلعه عظیمی وجود دارد که آن را به نام های قلعه شاهاندشت، ملکه قلاع، ملکه خلاء و ملک بهمن می خوانند. تاریخ نگاران براین باورند که قدمت قلعه به بیش از ۳۰۰۰ سال می رسد و به حاکمان پادوسبان تعلق داشته که در نهایت در سال ۱۰۰۵ به دستور شاه عباس صفوی فتح شد. این قلعه بر بالای آبشار شاهدشت بر روی صخره ای حدود ۲۲۰ متری از سطح زمین بنا شده است. قلعه ملک بهمن از سنگ و نوعی ساروج که مخلوطی از شیر و تخم مرغ و نوعی خاک است به صورت طبقه دار ساخته شده. استحکام بی نظیر بنا موجب شده قلعه از زلزله های آن منطقه جان سالم به در ببرد و با خرابی هایی که داشته هنوز سر پا باشد. پله هایی وجود دارد که شما را به برج می رساند اما در گذشته راه ورودی به این قلعه زیرزمین بوده که اکنون مسدود است. پله هایی می بینید که ارتفاعی حدود ۵۰ سانتی متر دارند که بیانگر بلند قد بودن مردمان آن زمان است. اکنون از این قلعه فقط بخشی از دیوارهای سنگی قلعه با برج های عظیم و چند پله بلند است که دیدنشان خالی از لطف نیست. در همان نزدیکی آتشکده ای و سه طاقی مشرف به قلعه را خواهید دید. آبشاری که قلعه بهمن بر آن بنا شده آبشاری عظیم و دائمی است که به دومین آبشار بلند ایران و بزرگ ترین در مازندران شهرت دارد و درلیست آثار ملی کشور به ثبت رسیده. این قلعه در تاریخ ۱۹ مرداد ۱۳۷۹ با شماره ثبت ۲۷۷۸ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
قلعه ملک بهمن لاريجان
در دل طبیعت بکر جاده هزار در ۷۵ کیلومتری شهرستان آمل قلعه عظیمی وجود دارد که آن را به نام های قلعه شاهاندشت، ملکه قلاع، ملکه خلاء و ملک بهمن می خوانند. تاریخ نگاران براین باورند که قدمت قلعه به بیش از ۳۰۰۰ سال می رسد و به حاکمان پادوسبان تعلق داشته که در نهایت در سال ۱۰۰۵ به دستور شاه عباس صفوی فتح شد. این قلعه بر بالای آبشار شاهدشت بر روی صخره ای حدود ۲۲۰ متری از سطح زمین بنا شده است. قلعه ملک بهمن از سنگ و نوعی ساروج که مخلوطی از شیر و تخم مرغ و نوعی خاک است به صورت طبقه دار ساخته شده. استحکام بی نظیر بنا موجب شده قلعه از زلزله های آن منطقه جان سالم به در ببرد و با خرابی هایی که داشته هنوز سر پا باشد. پله هایی وجود دارد که شما را به برج می رساند اما در گذشته راه ورودی به این قلعه زیرزمین بوده که اکنون مسدود است. پله هایی می بینید که ارتفاعی حدود ۵۰ سانتی متر دارند که بیانگر بلند قد بودن مردمان آن زمان است. اکنون از این قلعه فقط بخشی از دیوارهای سنگی قلعه با برج های عظیم و چند پله بلند است که دیدنشان خالی از لطف نیست. در همان نزدیکی آتشکده ای و سه طاقی مشرف به قلعه را خواهید دید. آبشاری که قلعه بهمن بر آن بنا شده آبشاری عظیم و دائمی است که به دومین آبشار بلند ایران و بزرگ ترین در مازندران شهرت دارد و درلیست آثار ملی کشور به ثبت رسیده. این قلعه در تاریخ ۱۹ مرداد ۱۳۷۹ با شماره ثبت ۲۷۷۸ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
پارک جنگلي سيسنگان
یکی از جذاب ترین مناظر طبیعی را در پارک جنگلی سیسنگان خواهید دید که شما را با انواع گونه های گیاهی و جانوری غافل گیر می کند. این منطقه بکر در میان جنگل های انبوه با درختان سر به فلک کشید سبز و دریای خزر فیروزه ای در مساحتی حدود ۶۰۲ هکتار قرار دارد. این پارک دوست داشتنی سیسنگان که محل زيستگاه انواع گونههاي درختي و جانوري است در تاریخ ۱۳۴۴ توسط مهندس آشتیانی تاسیس شد. این پارک جنگلی علاوه بر جاذبه طبیعی و وجود انواع گونههای گیاهی چون درخت توسکا، لرگ، بلوط، آزاد، لیلکی، انجیر، داغداغان، انار، ازگیل، سرخ ولیک، گوجه جنگلی، توت، سیاه تلو، سیاه ال و سیاه و همچنین پوشش جانوری کمیابی همچون شوکا، مرال، خرس قهوهای، پلنگ، روباه، گربه جنگلی، گراز و شغال دارای انواع رستوران های ساحلی، شهربازی کودکان، اسبسواری در ساحل و آلاچیقهای بی نظیری است که تعطیلاتی خاطره انگیز را برای شما رقم می زند. شما می توانید در بخش ساحلی پارک حسابی خوش گذرانی کنید و از تفریحات ساحلی و آبی نظیر والیبال ساحلی، قایق سواری، جت اسکی و کارتینگ لذت ببرید. این پارک جنگلی به دلیل داشتن نگهبان، واحد مسکونی و سرویس بهداشتی محل مناسبی برای شب مانی و کمپ زدن هست.
پل ورسک
یکی از جاذبه هایی که موجب افتخار ایرانیان است پل ورسک در دره ورسک واقع در ۸۵ کيلومتري جنوب قائمشهر در محور سوادکوه است که بزرگ ترین راه آهن سراسری ایران به حساب می آید. این پل پرآوازه در طول جنگ جهانی دوم در سال ۱۳۱۵ در زمان حکومت رضا شاه ساخته شد. پل ورسک شاهکاری بی نظیر است که توسط یک شرکت مهندسی دانمارکی به نام کامپسکس به رهبری مهندس آلمانی دانیال ورسک بنا شد و دو کوه عباس آباد را در ارتفاع ۱۱۰متری از کف دره با دهانه ۶۶ متری به هم متصل کرد که نام پل از نام سازنده آن گرفته شده. هرچند که در این پل از مصالح و ابزارآلات ساده استفاده شده اما تضمین آن ۷۰ ساله است که تا کنون هم این پل بدون هیچ مشکلی با ما یاری کرده و همچنان مورد استفاده است. ارزش این پل به قدری است که در کتاب رکورد گینس، در بخش پلهای با ارتفاع بیش از ۶۱ متر به ثبت رسیده. از روی این پل هر روز قطار هایی در مسیر تهران-ساری و تهران-گرگان در حال رفت و آمد هستند. این پل از دستور هیتلر جهت منفجر کردنش در امان مانده به همین دلیل به نام پل پیروزی شهرت دارد. پل ورسک در در مهرماه ۱۳۵۶ با شماره ۱۵۳۴ در لیست آثار ملی ایران به ثبت رسیده.
برج باوند
شاید هنگام شطرنج بازی با دیدن مهره رخ یا قلعه به این فکر فرو رفته اید که آیا برجی به این شکل وجود دارد؟!! و ما به شما می گوییم آری برج باوند با آن برج کنگره دارش در روستای سرخ آباد سوادکوه در کنار رودخانه با زیبایی در دل کوه بربالای صخره ای خود نمایی می کند. برج باوند که با اهداف نظامی و حفظ امنیت ساخته شده متعلق به اواخردوره ساسانی است که در حدود ۷۰۰ سال پیش از حکمرانان طبرستان به جای مانده. برج باوند بر روی پلان ۸ ضلعی با اضلاع یک متر و ۵۰ سانتیمتر بر روی صخره قرار گرفته و برای ساخت پایه بنا از سنگ و ساروج و برای بدنه از سنگ و سیمان استفاده شده. این برج در سال ۱۳۳۶ بر اثر زمین لرزه صدمات زیادی دید تا اینکه توسط پروفسور شروین باوند دوباره بازسازی و مرمت شد که دلیل نام گذاری برج به این منظور است چرا که در گذشته آن را گنبد می نامیدند. برج باوند در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۸۳ با شماره ثبت ۱۱۵۳۳ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
صنایع دستی استان مازندران
سفالگری
به دلیل وفور خاک رس در منطقه مازندران سفال گری به یکی از حرفه و هنرهای مهم استان تبدیل شده. آثار سفالی ای که در حفاری ها و غارها به دست آمده نشان دهند قدمت این هنر قدیمی است. یکی از استادکاران مازندران می توان به آقای غلامعلی چینی ساز اشاره کرد که با دست هنرمندش ظرف های بی نظیری خلق کرده. ابزاری که برای هنر سفال گری مورد نیاز است شامل چرخ، کاردک برای بریدن و سوراخ کردن کار، غربال ، سطل، تشت ، کوره ، ول کارد ، نخ ، قالب گل زدن می باشد. در فروشگاه های صنایع دستی سفال گری با طرح ها و نقاشی های زیبایی به فروش می رسد و شما می توانید بهترین آن را در مناطقی چون قائم شهر، چالوس، تنکابن، جویبار و کلاگر خریداری کنید.
نمد مالی
به دلیل آب و هوای مناسب و پرورش دام در مازندران کار نمد مالی در این استان طرفداران زیادی دارد. قدمت این صنایع دستی به چندین هزار سال می رسد. مواد اولیه نماد مالی الیاف پشمی است که با آب ترکیب شده و با فشار دست یا پا درهم تنیده می شوند. برای رنگ کردن پشم ها از رنگهای طبیعی مانند سفید و سیاه و قهوه ای و برای طرح انداختن بر روی آن از رنگ های شیمیایی استفاده می شود. از نمد در محصولاتی چون کلاه، کوله، کلمد، دوشنمد و فرشهای نمدی به کار می رود. نماد مالی بیشتر در شهرهای رامسر، کجور و هزار جریب تولید می شود.
چنته
بی شک ضرب المثل چه چیز در چنته دارید را شنیده اید؛ در واقع چنته نوعی کیف دسته دار است که با دستگاه کرک چال بافته می شود و بافتی شبیه جاجیم تولید می کند که از دوختن دو طرف آن کیف به دست می آید. اصلی ترین مرکز چنته در روستای «لفور» از توابع سواد کوه است که چنته های زیبایی را تولید و با گل های کاموایی و خر مهره تزئین می کنند و در فروشگاه های صنایع دستی به فروش می رسانند.
موجبافی
در غرفه های صنایع دستی مازندران پارچه هایی راه راه با رنگ های زیبا خواهید دید که نظر شما را به خود جلب می کند؛ این پارچه های زیبا را موج بافی می گویند که به وسیله دستگاه، پشم های رنگی در کنارهم قرار گرفتند ودر هم تنیده شده اند. بعضی موج بافی را بانام هایی چون «رختخواب پیچ» و «ایزار» می شناسند. این بافت های چشم گیر به دلیل ارزان بودن و به صرفه بودن مواد اولیه مورد توجه ساکنان مازندران مخصوصا کجور قرار گرفته. موج بافی در محصولاتی کاربردی چون پتو، رختخواب، کرسی، سجاده و پشتی به کار برده می شود. یکی از معروف ترین موج بافی ها چادر شب است که به دلیل تنوع رنگ قرمز در آن و جذابیت خاصش شهرت دارد و به دلیل اینکه در شب براي روانداز استفاده مي شده آن را چادرشب ناميده اند.
جاجیم بافی
یکی از هنرهای اصیل مازندران جاجیم بافی است که به دلیل بافت زیبا و رنگ های منحصر به فردی که در آن بکاررفته مورد توجه علاقه مندان به این حرفه قرار گرفته. جاجیم بافی از تنیده شدن نخ های پنبه ای یا پشمی رنگارنگ با حاشیه های ساده مثلثی یا لوزی دندانه دار و متن با راه راه های ساده یا طرح هایی زیبا از چهار گل، خشتی ، پنجه ای، گل آفتاب گردان، آفتاب تیره در وسط بافت نقش می بندد. از مهم ترین شهرهای تولید جاجیم بافی می توان به روستای آلاشت، از توابع سوادکوه اشاره کرد که شهرت آن به حدی است که بهعنوان شهر ملی جاجیم شناخته شده است. برای بافت جاجیم هایی با عرض یا طول زیاد باید چند جاجیم را به هم دوخت تا اندازه مورد نظر به دست آید.
حصیر بافی
با گشت و گذار در بازار های صنایع دستی مازندران اولین چیزی که نظر شما را به خود جلب می کند کلاه و سبد های حصیری است که به دلیل زیبایی و کاربردی بودنشان اولین خرید هر گردشگری خواهد بود. در واقع حصیر بافی هنر محبوب و رایج غرب این سرزمین است که به دلیل وجود نیزارها و باتلاق های فراوان مورد توجه قرار گرفته. زیر اندازهای حصیری از بافته شدن نی ،گاله و واش به وجود می آیند که به آن ها «کوب» می گویند. حصیر بافی بیشتر در ساخت زنبیل، سبد و جا نانی استفاده می شود که علاوه بر زیبایی جنبه مصرفی دارند و در زندگی روزمره کاربرد دارد.
لاک تراشی
وقتی اسم لاک تراشی به گوشتان می خورد شاید هیچ تصوری از آن نداشته باشید و ندانید چی هست. در واقع لاک تراشی یکی از کهن ترین صنایع دستی مازندران است که رنگ و بوی طبیعت در آن جاری است. این صنایع دستی بیشتر در مناطق جنگلی و روستایی که درختان بیشتری وجود دارد انجام می شود. در واقع این هنر از تراشیدن و کنده کاری ریشه یا تنه درختان به شکل وسایل مورد نیاز مصرفی نظیر جوله (شبیه پارچ آب )، ملاقه، قاشق، کتری، قند چوله و تنباکو چوله حاصل می شود. مردمان روستایی مازندران با شناختی که از درختان دارند چوب یا ریشه مناسب را برای ساختن سازه مورد نظر انتخاب می کنند. از درختانی که در لاک تراشی استفاده می شود می توان به افرا، راش، ملج، توسکا، ممرز، شمشاد، نم دار و انجیلی اشاره کرد. شما می توانید وسایل مورد نیاز خود را تهیه کنید و تا سالیان دراز از آن ها استفاده کنید چرا که استحکام آن ها بسیار بالاست و به راحتی نمی شکنند مخصوصا اگر از ریشه درخت ساخته شده باشد.
آداب و رسوم مردم استان مازندران
جشن تیرگان آمل
یکی از جشن های باستانی مازندران جشن تیرگان آمل است که قدمتی ۳۰۰۰ ساله دارد و در سیزدهمین شب آبان ماه برگزار می شود. هدف از برگزاری این جشن ایجاد فضایی شاد و مفرح و انتقال فرهنگ اصیل این استان به نسل های جوان تر است. در این شب ۱۳ نوع خوراکی را آماده می کنند و با جشن و پایکوبی دور هم جمع می شوند و از خوردن این غذاهای لذیذ در محیطی شاد لذت می برند. در این شب مراسم هایی چون حافظ خوانی، شاهنامه خوانی ، نقالی، اجرای موسیقی وتئاتر صورت می گیرد تا این شب را خاطره انگیز تر کنند. به روایتی این جشن به تعیین مرز ایران و توران به وسیله کمان توسط آرش کمانگیر بر می گردد. شاید برایتان سوال باشد چرا با اینکه اسم جشن تیرگان است اما در آبان برگزار می شود؛ باید گفت مازندرانی ها تقویم جداگانه دارند و این جشن بر مبنای محاسبات تقویم مازندرانی تیر و براساس تقویم ملی آبان می شود.
مراسم برف چال یا زن شاهی در مازندران
بی شک در هر منطقه آداب و رسوم های آئینی جذابی انجام می شود؛ که یکی ازاین مراسم های جذاب مراسم برف چال یا زن شاهی در مازندران است که قدمتی ۶۰۰ ساله دارد و بین مردم منطقه اسک وش شهرستان لاریجان محبوبیت زیادی دارد. این مراسم در یک روز بهاری که معمولا در اردیبهشت است برگزار می شود. صبح زود مردان از روستا خارج می شوند و گودال برف را تمیز و برف های دامنه کوه دماوند را در گودال انبار می کنند. سن مردان شرکت کننده در مراسم بین ۷ تا ۷۰ سال می باشد. این مراسم موجب تامین آب مورد نیاز دامداری در تابستان می شود و به رونق دامداری در منطقه نیز کمک می کند. این گودال که دارای دیوارهای آجری است قطری حدود ۷ متر و ارتفاع ۱۰ متر دارند. مردان روستا پس از پایان کار در کنار همان گودال نماز جماعت می خوانند و در کنار هم می نشینند و غذای نذری و چای می خورند و ساعت ۱ به سمت روستا روانه می شوند؛ آن ها اعتقاد دارند این همیاری در کار موجب دور شدن کینه و کدورت در میان آن ها می شود. مردم این منطقه بسیار به این مراسم پایبند هستند و هر ساله نذرهای زیادی را در مراسم برف چال در مازندران انجام می دهند. در واقع این مراسم ریشه ای تاریخی و مذهبی در مازندران دارد و پیشینه ی آن به دوره آل بویه در طبرستان باز می گردد.
در همین روز که مردها از روستا خارج می شوند زن ها حکومت روستا را در دست می گیرند و برای خود حاکم انتخاب می کنند که به آن حامی می گویند. آن ها در این روز بهترین لباس خود را می پوشند و نمایش اجرا می کنند و حسابی خوش می گذرانند و در نهایت در خانه بزرگ فامیل دور هم جمع می شوند و نهار میل می کنند. در این مراسم زنانه که به آن زن شاهی می گویند هیچ مردی حق حضور ندارد و اگر مردی دیده شود جریمه و توسط حامی حکم تعیین می گردد.
جشن کشتی لوچو
یکی از مراسم های جذاب مازندران بر پایی جشن کشتی باستانی لوچو است. معمولا این جشن در تاریخ ۲ تیرماه خورشیدی یا در روز های خاص مذهبی یا عروسی برگزار می شود. لوچو به معنای لبه چوب و سمبل و نشانه مسابقات کشتی است که به این منظور بر چوبی با طول حدود ۳ متر و قطر حدود ۶ تا۱۲ سانتی متر پارچه خاصی بر سر آن می بندند و چوب را در محل کشتی نصب می کنند. این کشتی سنتی قدمتی حدود ۱۶۰۰ ساله و ریشه در فرهنگ و باور مردم مازندران دارد. برگزار کننده این مراسم بزرگان و پهلوانان منطقه است که تاریخ و زمان مسابقه را مشخص می کنند. معمولا جایزه این مسابقه یک گوسفند است که پای چوب لوچو بسته می شود وهزینه آن توسط اهالی یک یا چند روستا تامین می شود. داوری مسابقه لوچو توسط پیشکسوتان کشتی صورت می گیرد و در میان میدان مراقب حرکات کشتی گیرها هستند. شروع مسابقه با زدن ساز و دهل اعلام می شود و کشتی با مبارزه طلبی و حریف خواهی یکی از کشتی گیران آغاز می شود. این کشتی هم مانند همه کشتی های دیگر باید چند نقطه از بدن حریف بر خاک برخورد کند. برنده نهایی کشتی جوایز خود را که به پای چوب لوچو بسته شده برداشته و چوب لوچو را بر دوش گرفته به نشانه پیروزی همراه با اهالی روستا و همراهانش به محل خود می برد.
سوغات استان مازندران
در هر شهر بهترین سوغاتی صنایع دستی بی بدیل آن دیار است که استان مازندران هم از این قائده مستثنا نیست و صنایع دستی ارزشمندی را چون ظروف سفالی، نمد مالی، جاجیم، حصیر و لاک تراشی را در خود جای داده و مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی قرار گرفته. از دیگر سوغاتی های محبوب مازندران می توان به شیرین های خوشمزه آن اشاره کرد.
سوهان کنجدی یا پشتزیک
یکی از سوغاتی های معروف مازندران شیرینی پشت زیک است که نام آن از پرنده ای گرفته شده. این شیرینی خوشمزه به نام سوهان کنجدی شهرت دارد. در تهیه این شیرین از موادی چون کنجد، شکر، گردو، عسل، کره، هل و زعفران استفاده می شود به گونه ای که در شکر ذوب شده کنجد و کره اضافه می شود و پس از مخلوط ترکیب را بر روی سینی می ریزند و آن را صاف و به اندازه دلخواه برش می زنند. رنگ و بوی پشت زیک گردشگران را به سمت خود می کشاند.
آغوزنون
در مازندران برای تهیه سوغاتی نگرانی وجود ندارد چون شیرینی خوشمزه ای به نام آغوزنون دارد که نیاز هر سلیقه ای را برآورده می کند. این شیرینی خوشمزه بیشتر برای جشن و مراسم های شادی پخته می شود و مردم بومی به این شیرینی علاقه خاصی دارند و مادران در شب یلدا و عید نوروز با عشق برای خانواده می پزند. این شیرینی مقوی با داشتن کنجد و گردو سرشار از کلسیم ، فسفر، آهن و ویتامین D است. مردم محلی برای تهیه آغوزنون آرد برنج تفت داده و سرد شده را با شکر و آب مخلوط می کنند. در ظرفی جداگانه آرد برنج، آرد سفید، هل، بکینگ پودر، گردو آسیاب شده تخم مرغ، روغن جامد آب کرده و زعفران را مخلوط و خوب هم می زنند و در نهایت مخلوط شکر،آب و آرد را به آن اضافه تا خمیر مورد نظر بدست آید. پس از ۱۲ ساعت در یخچال ماندن آن ها را گرد گرد و در سینی فر می چینند و آن را ۲۰ تا ۲۵ دقیقه در طبقه وسط فر قرار می دهند.
رشتهبهرشته
یکی از خوشمزه ترین و پرطرفدارترین سوغاتی های مازندران شیرینی رشته به رشته است. این شیرینی محبوب در بیشتر شیرینی فروشی های مازندران دیده می شود که در آن از موادی شامل آرد برنج، خاک قند، هل و روغن استفده می کنند. رشته به رشته شبیه زولبیا است با این تفاوت که رشته هایش از آرد برنج و نازک تر هستند و به صورت ورقه ای به اندازه ۲۰×۲۰ برش می زنند و درونشان را با پودر گردو، خاک قند و هل پر می کنند و مانند دلمه می پیچند و درون روغن سرخ می کنند و در نهایت درون شربتی قوام یافته از شکر، آب و زعفران قرار می دهند.
قماق
اگر علاقه ای به خوراکی های شیرین ندارید در سفر خود به مازندران حتما از قماق های آن امتحان کنید که با طعم و مزهای بی نظیرش نظر شما را جلب می کند. این خوراکی خوشمزه و سنتی با اینکه نوعی شیرینی به حساب می آید اما در پخت آن از شکر استفاده نمی شود. در این خوراکی از مواد مغذی چون شنبلیله، آرد گندم، کره، تخم مرغ، جعفری، شوید، گردو و پیازاستفاده می شود که به دلیل مقوی بودن این شیرینی برای وعده صبحانه بسیار مناسب است و همچنین در ماه رمضان برای وعده افطار مورد استفاده قرار می گیرد. طرز تهیه قماق به این صورت است که جعفری، شنبلیله ،شوید و پیاز را خرد کرده و تخم مرغ را با مقداری کره جداگانه مخلوط میکنند و بعد سبزی ها و پیاز خورد شده و گردوی ساییده را به آن اضافه می کنند. و در نهایت آرد را کم کم به مواد اضافه و در تابه با حرارت کم می پزند.
نان ییلاقی در مازندران
اگر علاقه مند به نان شیر مال هستید بهترین نوع آن را در آمل خواهید دید که با طعم و مزه بی نظیرش به نان ییلاقی معروف است. این شیرینی به دلیل مواد مقوی چون تخم مرغ، آرد، مایه خمیر، ماست یا شیر، شکر، کره یا روغن ، نمک و آب و همچنین موادی که در میان آن پر شده نظیر هل، رازیانه، کنجد، گردو، زرده تخم مرغ و شکر بیشتر در ماه رمضان پخته می شود. این مواد همگی با هم مخلوط می شوند و خمیر نان بدست می آید که پس از ۲ ساعت در جای گرم و تاریک گذاشتن در فر پخته می شود. این نان خوشمزه برای تغذیه کودکان بهترین گزینه است و انرژی آن ها را در طول روز تامین می کند.
آب دندون
از شیرینی های محبوب مردم مازندران و سوغات برای گردشگران آب دندون است که به دلیل لطافت و نرمی که دارد راحت خورده می شود. این شیرینی معمولا در ایام نوروز و مراسم های شادی چون عروسی درست می شود. مواد اصلی شیرینی آب دندون شامل شکر، آرد برنج، آرد گندم، روغن، تخممرغ و هل می باشد. برای تهیه شیرینی پودر شکر و روغن جامد را هم می زنند تا رنگش عوضش شود و بعد زردههاي تخممرغ، پودر هل و وانيل به آن اضافه و هم می زنند. جداگانه آرد سفيد، آرد برنج و بيكينگپودر را با هم مخلوط و الك ميكنند و در نهایت به مواد اضافه می شود. در آخر خمیر به دست آمده را به مدت یک ساعت در کیسه نایلون کنار گذاشته و پس از آن گرد گرد می کنند و مهر زده و تخم خرفه بر روی آن می پاشند و در سيني فر چيده و آن را در فر با حرارت ۱۸۰ سانتيگراد ۲۰ دقيقه می پزند.