استان کرمان

شهر کرمان

مرکز استان کرمان و مهم ترین شهر جنوب شرقی ایران و در شمار ۵ شهر تاریخی ایران است که تقریبا در مرکز رو به شمال استان قرار گرفته و ارتفاعش از سطح دریا حتی از شهر تهران نیز بلند تر است. به همین دلیل نسبت به دیگر شهرهای استان کرمان از آب و هوایی به نسبت ملایم تر برخوردار است. بعد از شهرکرد، یاسوج و همدان، کرمان بلند ترین شهر ایران است که در دشت های منتهی به کوه های مرتفع که همه ایام سال (البته اگر تابستان ها را در نظر نگیریم) برف دارد، ساخته شده است.

نام کرمان در منابع مختلف به صورت های مختلفی هم آمده است و برای معنی آن ریشه های مختلفی را در نظر گرفته اند. آنچه می دانیم حاصل نوشته های شاهان باستانی و معروف ایران، از ۲۵۰۰ سال پیش تا کنون است که از کرمان، با همین لفظ یاد کرده اند. اگر بیل و چنگک های باستان شناسان را برداریم و به کوه های منتهی به اطراف کرمان برویم و بررسی کنیم، خرابه های قلعه دختر هایی را می بینیم که زمانی در عصر اردشیر بابکان، سرسلسله دودمان ساسانی آباد بوده اند. ازین رو می دانیم این شهر کرمان که اکنون با توجه به آمار بالغ بر ۷۳۸۷۲۴ نفر جمعیت دارد، از زمان های بسیار دور شهر بوده و جز ولایات مهم ایران بوده است.

در دوران بعد از اسلام هم توجه به کرمان کم نشد، آثار تاریخی خود شهر کرمان گویای این مسئله است. کرمان در شمار آن شهرهایی است که از آفات تاریخی ایران به هیچ روی بی نصیب نماند. اعراب و پس از آن ها، بلای خانمان سوز مغول و بعد حمله افعان ها به ایران و حتی سردار پر آوازه ای چون نادر شاه و در پی او آغا محمد خان قاجار هر کدام به نوبه خود اهالی و خود شهر را به خاک و خون کشیدند.

کرمانیان همواره در پی ظلم ستیزی و ایجاد کانون های مبارزه علیه این ناعدالتی ها بودند که معاصر ترین آن آنچنان که در یاد و ذهن تاریخ ثبت شده، به حمایت از آخرین شاه طایفه زند، لطف علی زند بود. پس از آنکه شیراز به خیانت ابراهیم کلانتر دروازه را بر این خان دلاور و دادجوی زندی نگشود، او به کرمان پناه برد و آغا محمد خان به عوض کمک کرمانیان به خان زند، دسته عظیمی از آن ها را کور کرد و جوانان زیادی از اهالی کرمان را به جاهای دوری در آذربایجان تبعید کرد. پیشتر، سردار پرمایه ای چون نادر که حکایت جنگ های او با افغان ها شهرت زیادی دارد هنگامی به کرمان رسید که از یال و کوپالش تنها درندگی و دیوانه خویی مانده بود؛ پس به جان و مال کرمانیان افتاد و تا توانست از آن ها کشت و برد.

با این حال، شهر کرمان دوران طلایی و خوبی هم داشته است. مثلا در زمان شاه عباس صفوی حاکم کرمان مردی با فراست، هنر دوست و عادل بوده که بناها زیادی از خود بر جای گذاشته و زیر سایه راد مردی او مردم کرمان روی آرامش را دیدند. در دوران قاجار هم پس از آنکه آغامحمد خان چنان جنایت عظیمی در آن شهر رقم زد، به طور کلی فرمان داران این شهر مردان منصف و خوبی بودند.

همان گونه که در ابتدا گفتیم، شهر کرمان یکی از چهار شهر مرتفع ایران است و همین مسئله بر آب و هوا و اقلیم آن تاثیر زیادی گذاشته است و آن را تا حدی از اعتدال بهره مند ساخته است. به طور کلی تابستان های کرمان بسیار گرم هستند و برای مسافرت توصیه نمی شوند اما از نیمه آبان ماه تا دو هفته اول فروردین، زمان بسیار مناسبی برای دیدن کرمان است. هرچند سرمای هوا در زمستان واقعا می تواند آزاردهنده باشند. ضمن اینکه فراموش نکینم در بهار، باران های موسمی و بهاری در کرمان هم رخ می دهند که می تواند گاه بسیار شدید باشد.

شهر کرمان به آن دلیل که از قدیم در کل ایران معروف بوده و برای زیستن آباد، تا حدی هم توانسته اهالی هنرمند و خوش ذوقی را به دنیای هنر و ادب معرفی کند. قالی های کرمانی شهرت جهانی دارند به طوری که در ضرب المثل فارسی شهره شده اند. صنایع کرمان نیز در سطح بین المللی فعال هستند و کرمان رکورد دار بیشترین صادر کننده مواد غیر نفتی است. ارزش و اهمیت کرمان در امر گردشگری انکار ناپذیر است و جا دارد به رتبه های بالاتری هم دست پیدا کند.