پرنده‌نگری؛ پیشران توسعه گردشگری تنها جزیره ایرانی دریای خزر

حضور پرندگان مهاجر آبزی و کنارآبزی و زمستان‌گذرانی ده‌ها گونه پرنده کمیاب در پهنه آبی پیرامون جزیره آشوراده و خلیج گرگان فرصت اجرای تورهای پرنده‌نگری را به‌عنوان یک صنعت سبز و پردرآمد مهیا کرده است؛ صنعتی که در صورت رونق می‌تواند پیشران توسعه همه جانبه تنها جزیره ایرانی دریای خزر و استان گلستان باشد.

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایرنا، پرنده‌نگری به شیوه‌ای از گردشگری گفته می‌شود که گردشگر برای مشاهده گونه‌های مختلف پرندگان عازم سفر می‌شود و آرامش و لذت پرنده‌نگری به حدی است که بسیاری از روانشناسان آن را راه حلی برای آرامش فکری و تقویت روحیه افراد می‌دانند.

توریست پرنده‌نگر نسبت به بقیه گردشگران به زیرساخت‌های گردشگری چندان اهمیت نمی‌دهد و بیشتر وقت خود را در دل طبیعت وحشی می‌گذراند و بر همین اساس هتل، حمل و نقل و رستوران نقش زیادی در رونق این صنعت گردشگری ندارد.

پاییز و زمستان که پرندگان آبزی و کنار آبزی از مناطق سردسیری سیبری و شمال روسیه در کنار منابع آبی گلستان فرود می‌آیند فرصت مناسبی برای رونق پرنده‌نگری در این استان است.

وجود زیستگاه‌های دشتی و جنگلی و همچنین تالاب‌های آلماگل، آلاگل، آجی گل، صوفی کم و گمیشان و واقع شدن در کریدور مهاجرتی پرندگان سبب شده تا بیش از صد گونه پرنده بومی، مهاجر، آبزی، کنار آبزی و شکاری در جای جای استان گلستان دیده شود.

توسعه بخش پرنده‌نگری در گلستان علاوه بر مزیت‌های فراوانی که می‌تواند عاید صنعت گردشگری کند، نقش مهمی در آشنا کردن مردم با دنیای زیبا و لطیف پرندگان و اشاعه فرهنگ حفظ و پاسداشت حیات وحش خواهد داشت.

کارشناس حیات وحش محیط‌ ‌زیست گفت: یکی از پتانسیل‌های مهم تالاب‌ها، سرمایه‌گذاری برای رونق اکوتوریسم و طبیعت‌گردی است.

مهدی رجبی افزود: رونق طبیعت‌گردی و پرنده‌بینی در گلستان نیازمند ایجاد زیرساخت‌هایی مانند اقامتگاه‌های محلی و روستایی و افزایش پاسگاه‌های محیط‌بانی است.

به گفته وی ایجاد مسیرهای پیاده‌روی و آموزش راهنماهای محلی از جمله زیرساخت‌های اولیه برای راه‌اندازی و رونق گردشگری پرنده‌نگری است.

وی با بیان اینکه پهنه آبی خلیج گرگان و مناطق پیرامونی جزیره آشوراده محل مناسبی برای ایجاد ایستگاه پرنده‌نگری است، اضافه کرد: این منطقه دچار مشکلات تخریب زیستگاه است و برای تبدیل شدن به یک سایت گردشگری پرنده‌بینی باید امنیت را به این منطقه برگردانیم.

رجبی افزود: جزیره آشوراده و گلستان در کریدور پرندگان مهاجر قرار دارد و طبق آمارها بیش از ده‌ها گونه پرنده به گلستان مهاجرت کرده یا ساکن هستند که با کل پرندگان نیمی از کشورهای اروپا برابری می‌کند.

عضو کانون شکار و صید غرب گلستان نیز  گفت: بر خلاف دیگر شاخه‌های طبیعت‌گردی، افراد با توانایی‌های کمتر فیزیکی و بدنی نیز می‌توانند به سادگی در برنامه‌های پرنده‌نگری شرکت کرده و جریان زندگی در طبیعت را از نزدیک لمس کنند.

عبدالحکیم ادریسی با اشاره به وجود گونه‌های مختلف پرندگان آبزی در محدوده خلیج گرگان و جزیره آشوراده اظهار داشت: ‌لذت تماشای فلامینگو و یا پلیکان با هیچ کلمه‌ای قابل توصیف نیست و اگر رسانه‌ها در گسترش و معرفی این صنعت فعال‌تر باشند حیات وحش و محیط‌ ‌زیست آینده گلستان تضمین می‌شود.

رییس اداره حفاظت محیط‌ ‌زیست بندرترکمن و گمیشان در این خصوص گفت: برخی از پرندگان گلستان مانند غاز پیشانی سفید کوچک جزو پرندگان کمیاب به شمار می‌روند و این امر فرصت بسیار مناسبی برای جذب گردشگران پرنده‌نگر به این استان است.

علی بیانی ادامه داد: آشنایی بیشتر مردم با پرندگان و زندگی این موجودات می‌تواند در کاهش صید و شکار پرندگان موثر باشد و فرهنگ حمایت از پرندگان را افزایش دهد.

وی یکی از مهمترین دستاوردهای توسعه پرنده‌نگری در جامعه را افزایش احترام به طبیعت دانست.

بیانی ادامه داد: پرنده‌نگری در گلستان و مناطق پیرامونی جزیره آشوراده هنوز میان مردم و گردشگران شناخته شده نیست و تنها توانسته گروه خاصی از طبیعت‌گردان با سلایق خاص را به سوی خود جذب کند.

لیدر تورهای گردشگری استان گلستان نیز گفت: برپایی تورهای کوتاه‌مدت پرنده‌نگری برای جوامع پیرامون زیستگاه‌های پرندگان درآمدزا است.

سیدرضا هاشم‌نژاد گفت: در راه‌اندازی سایت‌های پرنده‌نگری، منابع درآمدی مانند اقامت، حمل و نقل، تغذیه، ورودی مسافران به منطقه و فروش صنایع دستی نیز به دست می‌آید که هیچ ‌یک از این درآمدها در شکار پرندگان برای بومیان وجود ندارند.

وی ادامه داد: هر ساله صدها گونه پرنده مهاجر برای زمستان گذرانی در خلیج گرگان فرود می‌آیند و این منطقه محل زیست شش‌ماهه پرندگان کمیابی مانند اردک سرحنایی و سرسفید، پلیکان خاکستری و پرندگانی نظیر باکلار کوچک و بزرگ و چنگر است که ظرفیت زیادی برای ایجاد سایت پرنده‌نگری در استان دارد.

اندکی توجه و سرمایه‌گذاری در پرنده‌نگری به‌ویژه در محدوده آبی پیرامون آشوراده می‌تواند این شاخه از گردشگری را به یک بخش پردرآمد برای صنعت گردشگری در استان گلستان تبدیل کند.

گفتنی است جزیره آشوراده با چشم اندازهای بکر و زیبا و بهره‌مندی از تنوع گیاهی و جانوری جاذبه‌های دیگری هم برای گردشگری دارد.

در همین راستا اجرای پروژه ملی گردشگری و طبیعت‌گردی جزیره آشوراده یکی از مصوبات سفر سال ۹۳ دولت به استان گلستان است.

این طرح شامل ساخت اسکله، مسیر دسترسی، آلاچیق، رستوران، ایستگاه پرنده‌نگری و دیگر زیرساخت‌های مورد نیاز حضور گردشگران در آشوراده است.

جزیره آشوراده که تمام سال میزبان انواع پرندگان بومی و مهاجر است در سال ۱۳۵۴ شمسی جزو نخستین مناطق زیست‌کره جهان معرفی و ثبت شد.

۴۰ درصد خاویار ایران در نزدیکی این جزیره به دست می‌آید.

در سال ۱۸۳۷ میلادی جزیره آشوراده با وجود اعتراض ایران، به دست نیروهای شوروی سابق اشغال شد و این کشور تا چند دهه بعد یک پاسگاه نظامی در آن داشت.

این جزیره قبل از وقوع سیل سال ۱۳۷۲ با امکاناتی همچون پاسگاه ژاندارمری، شرکت تعاونی روستایی، مدرسه، مغازه، مسجد و حسینیه بیش از یک هزار نفر سکنه داشت که به مشاغل دامداری، کارگری، پیشه‌وری و ماهیگیری مشغول بودند اما با طغیان رود ولگا در روسیه و وقوع سیلاب این جزیره ایرانی تقریبا خالی از سکنه شد.

جزیره آشوراده و مناطق پیرامونی آن محل مناسبی برای استراحت، تغذیه و تولید مثل انواع پرندگان است که در نتیجه ظرفیت بالقوه‌ای برای طبیعت‌گردی و گردشگری، تفرج، آموزش و تحقیق دارد و با فراهم شدن امکانات لازم در این پهنه آبی، محققان، دانشجویان، پرنده‌شناسان، گردشگران و طبیعت‌گردان داخلی و خارجی قادرند در شرایطی ویژه و مناسب از جاذبه‌های متنوع این منطقه استفاده کنند.

منبع:همشهری

عجیب ترین کوه دنیا در ایران با خواص درمانی

عجیب ترین کوه دنیا را می توان کوه باستانی پردیس دانست با مغناطیس فوق العاده قوی کوه در جهان زبانزد است و خاصیت درمانی فراوان دارد.

این کوه باستانی پردیس است که در حومه شهرستان جم از توابع عسلویه استان بوشهر و در نیمه های راه بندر کنگان به فیروز آباد شیراز قرار دارد. قله این کوه نزدیک ترین نقطه زمین به خورشید است، چون بالاترین ارتفاع در نزدیکی خط استوا است.

مغناطیس فوق العاده قوی کوه در جهان زبانزد است و اگر در فاصله ۵۰ تا ۱۰۰ متری کوه یعنی تقریبا انتهایی ترین نقطه مشخص آسفالت با ماشین توقف کنید و ترمز دستی را بخوابانید، ماشین به جای سر پائینی به نرمی به سمت کوه کشیده می شود که البته همین مغناطیس برای رانندگان نا آشنا بسیار دردسر ساز بوده و تاکنون تعداد زیادی از خودروها بی اختیار با کوه تصادف کرداند.

از جمله خواص خارق العاده ی این کوه کمک به درمان مبتلایان به ایدز است.به خاطر نزدیکی این کوه به خورشید امکان رشد و نمو ویروس های بیماری زا از جمله ویروس HIV صفر است.

پزشکان متخصص بریتانیایی در موسسه ای در شهر لندن اخیرا در مقاله ای در روزنامه ی تایمز ضمن بر شمردن این خاصیت از سازمان ملل درخواست کرده اند تا نام این کوه را به کوه ضد اچ آی وی ANTI-HIV Mountain تغییر دهند.

دکتر تیم هوپکینس Tim Hopkins رییس موسسه ی فوق و دارنده ی مدرک فوق تخصص در رشته ی ایمونولوژی و ویروس شناسی درخواست ایجاد شهرک‌های درمانی برای مبتلایان به ایدز در این منطقه داشته است.وی معتقد است با اسکان مبتلایان به ایدز در این منطقه پس از حداکثر مدت ۱۸ ماه هیچ نشانه ای از بیماری در این مبتلایان دیده نشود. از دیگر خواص درمانی این کوه که زبانزد همه ی متخصصین mountain trapi  است، خواص مغناطیسی بوده که باعث تخریب سلول های سرطانی شده و به همین دلیل متخصصین بسیاری بیماران سرطانی را به کوه نوردی در این کوه توصیه می‌کنند.

پوشش گیاهی منطقه نوعی خار بیابانی گرمسیری منحصر به فرد است که خواص دارویی فراوان دارد و عسل حاصله از منطقه تماما پیش‌ خرید چند کارخانه ی داروسازی بزرگ جهان است. یکی از ترکیبات اصلی مسکن Advil که یکی از بهترین قرص های شناخته شده برای ناراحتی های اعصاب و دردهای میگرنی است از همین عسل تهیه می شود.

blank

این منطقه خرمای ویژه ای نیز تولید می کند که به نام خرمای خصه معروف است و کاملا در شیره ی خود غرق می شود یعنی یک کاسه ی آن ظرف سه ساعت پر از شیره می شود.
اندازه ی این خرما اندازه ی آلبالو بوده و به جهت همان خواص دارویی منطقه تماما برای ساخت قندهای رژیمی برای بیماران دیابتی صادر می شود.

نکته ی جالب دیگر رویش درخت زیتون در دامنه ی شمالی کوه حد فاصل شهرستان جم تا روستاهای چاهه و دره پلنگی می باشد که در آب و هوای آن منطقه بسیار بعید می نمود.فعلا سندی برای قدمت چاهه و دره پلنگی وجود ندارد ولی علائم مشهودی از غار نشینی مشاهده و فسیل های مختلفی در این منطقه به وفور پیدا شده است.

در لایه های زیرین این کوه معدن عظیمی از آب خنک و فوق العاده سالم وجود دارد، آن هم در اطراف عسلویه عجیب است. مردم چاهه و جم، کوه پردیس را فوق العاده مقدس و محترم می شمارند و به استناد علائم موجود در آتشکده احتمالا یکی از اولین مکان هایی بوده که نفت در آن سوزانده شده است.

با افتتاح جاده ی فیروز آباد به عسلویه توسط پتروشیمی، رفتن به این منطقه خیلی راحت تر شده است. پتروشیمی با تاسیس سه شهرک بزرگ در این منطقه اقدام به تاسیس فرودگاه جم نموده و چهارشنبه ی هر هفته یک پرواز به مقصد جم انجام می شود که امکان بسیار خوبی برای سفر به این منطقه اعجاب انگیز است.

منبع:باشگاه خبرنگاران جوان

مرور تاریخ در گذار به شهر زیبای تبریز/ تصاویری دیدنی از خانه تاریخی حریری را ببینید

یکی از جذابیت‌های دیدنی تبریز، وجود آثاری از گذشته پربار تاریخ آن است که در خانه‌ها متبلور شده است.

 تبریز شهری زیبا در شمال غرب و پایتخت تاریخی ایران است؛ شهری با اقلیم کوهستانی که به دلیل مناسب بودن آب و هوای خود تمدن بزرگی را در خود شکل و تاریخچه‌ای غنی را به خود اختصاص داده است.

تاریخ در گذار به شهر زیبای تبریز/ تصاویری دیدنی از خانه تاریخی حریری را ببینید

شهری که متناسب با هر سلیقه‌ای، گزینه‌ مناسبی برای فارغ شدن از هیاهوی زندگی انسان‌ها به شمار می‌رود. یکی از جذابیت‌های دیدنی تبریز، وجود آثاری از گذشته پربار تاریخ آن است. آثاری که از آن با نام خانه‌های تاریخی یاد می‌شود. بنا‌هایی کهن که هرکدام در نوع خود کم نظیر و دیدنی هستند. در این گزارش سعی داریم تا شما را با یکی از این آثار تاریخی و کهن آشنا کنیم.

یکی از بنا‌های تاریخی این شهر، خانه حریری در پیاده راه سنگ فرش شده خیابان تربیت تبریز است. آنچه از شواهد و مدارک موجود به دست آمده این است که خانه حریری متعلق به خاندانی قدیمی از تبریز است که اعضای آن از تاجران معروف تبریز بودند که می‌توان از حاجی محمدآقا حریری از سرشناسان دوران مشروطه و نهضت شیخ محمد خیابانی نام برد.

تاریخ در گذار به شهر زیبای تبریز/ تصاویری دیدنی از خانه تاریخی حریری را ببینید

ویژگی‌های ظاهری این خانه، وجود دو بخش اندرونی و بیرونی و دو بلوک خانه است که طراحی هر دو بلوک طوری انجام شده که رو به قبله هستند. این بنا که در اوایل دوره قاجار ساخته شد، نمایشی از هنر دیوارنگاری این دوران است. هنری که به جرأت می‌توان آن را از مهم‌ترین و پرکاربردترین هنر‌های دوره قاجار بر شمرد.

خانه حریری خانه‌ای با وسعت حدود ۴ هزار متر مربع، با نقاشی‌های زیبا و اصیل برگرفته از داستان یوسف و زلیخا و داستان‌های اساطیری است. این خانه، عنوان زیباترین خانه تاریخی تبریز را به خود اختصاص داده است.

تاریخ در گذار به شهر زیبای تبریز/ تصاویری دیدنی از خانه تاریخی حریری را ببینید

یکی از کاربرد‌های دیگر این بنا، آشنا کردن مهمانان و گردشگران داخلی و خارجی با تاریخ غنی مطبوعه نگاری به عنوان سردمدار تاریخ مطبوعات ایران است. وجود نقاشی‌های دیواری، تنوع طرح، نقش و رنگ آن چشمان هر مخاطبی را به سمت خود جلب می‌کند. موزه مطبوعات تبریز، در بخش اندرونی این بنا قرار دارد. خانه تاریخی حریری در تاریخ ۲۷ دی ماه ۱۳۷۷ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.

تاریخ در گذار به شهر زیبای تبریز/ تصاویری دیدنی از خانه تاریخی حریری را ببینید

شهر تبریز از جایگاه تاریخی ویژه‌ای برخوردار است که پیشنهاد می‌کنیم از نزدیک با این شهر تاریخی و جاذبه‌های آن آشنا شوید.

تاریخ در گذار به شهر زیبای تبریز/ تصاویری دیدنی از خانه تاریخی حریری را ببینید

منبع:باشگاه خبرنگاران جوان

 

مقصد رقابتی گردشگری یعنی چه؟

یک فعال حوزه گردشگری گفت: اگر این همه پول خرج شود تا راه‌آهن بسازیم و امکانات حمل و نقل و اقامتی را بهبود ببخشیم اما گردشگر بدون اینکه پول خرج کند از مقصد برود، چه فایده‌ای دارد؟ مقصدی که بخواهد این بهبودها را رایگان انجام دهد، مقصد رقابتی نیست.

محمد زاهدی، عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور اصفهان در دومین همایش سالانه توسعه پایدار گردشگری اصفهان که از صبح تا عصر ۲۶ آذرماه در تالار شیخ بهایی دانشگاه صنعتی اصفهان برگزار شد، با مقایسه دو موضوع مقاصد پایدار و رقابتی گردشگری در سه مقیاس استانی، ملی و منطقه‌ای گفت: صاحب نظران گردشگری معتقدند مقاصدی رقابتی محسوب می‌شوند که مقدم بر تعداد بالای گردشگر بتوانند گردشگران پولساز را به کشور خود بیاورند.

زاهدی ادامه داد: امروز یک نفر در این همایش اعلام کرد که گردشگری نیازمند ایجاد زیرساخت است تا چرخه اقتصاد را به گردش دربیاورد اما اگر این همه پول خرج شود تا راه‌آهن بسازیم و امکانات حمل و نقل و اقامتی را بهبود ببخشیم و گردشگر در آنجا پول خرج نکند و از مقصد برود، چه فایده‌ای دارد؟ مقصدی که بخواهد این بهبودها را رایگان انجام دهد، مقصد رقابتی نیست.

این فعال حوزه گردشگری خاطر نشان کرد: باید منافع گردشگری در جیب مردم محلی برود و رفاه آن‌ها که بخشی از ذی نفعان گردشگری هستند، تامین شود و سکه‌های گردشگری در جیب آنها صدا دهد. اگر بخواهیم مقصدی، رقابتی باقی بماند باید داشته‌های این مقصد را برایش حفظ کرد. بنا نیست منطقه‌ای داشته‌های خودش را تاراج کند، برای این که بتواند در یک مقطعی مثلا به اوج ورودی گردشگر یا کسب درآمد برسد و ثابت شده است که هرچه شاخص رقابت‌پذیری مقصدی بالاتر بوده است، گردشگر پول بیشتری در آنجا خرج کرده است.

زاهدی افزود: سازمان جهانی جهانگردی می‌گوید گردشگری پایدار، شکلی از گردشگری است و آمار جاری و ثابت خود را در ابعاد اقتصادی، اجتماعی فرهنگی و زیست محیطی حساب می‌کند. پایداری در ابتدا نیازمند محاسبه است؛ در بسیاری از مواقع که داده‌ها کافی نیستند، رسیدن به این محاسبات کار ساده‌ای نیست ولی تلاش کردن برای رسیدن به این درک، کار واجبی است.

عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور اصفهان تصریح کرد: در حال حاضر اقامتگاه‌های بوم گردی بسیار زیادی شکل گرفته و شاهد این هستیم که به محض وقوع یک اتفاق جدید، عده زیادی، فارغ از این که از اطلاعات لازم در این مورد برخوردار باشند و یا بدانند آثار فرهنگی اجتماعی حاصل از آن چه خواهد بود، به دنبال ورود به این موضوع هستند. آن ها برایشان فرقی نمی کند این موضوع، تاسیس دانشگاه باشد یا راه انداختن یک فلافل فروشی و یا ایجاد اقامتگاه بومگردی!

وی ادامه داد: کسب پول راحت از گردشگری نگران کننده و بحث پایداری در این درآمدزایی مهم است. باید دقت کنیم که این پایداری در تمام ابعاد گردشگری حفظ شود. پایداری در سه حوزه طبیعت و محیط زیست، حوزه اقتصاد و حوزه مسائل اجتماعی باید مورد توجه باشد چرا که همه شاهد بودیم  مسائلی که روزگاری به خوبی مدیریت نشد، چه تبعاتی در گردشگری امروز شهر ما بجا گذاشته است.

زاهدی با بیان اینکه همه ریسک‌ها فقط در حوزه نفت نیست و در حوزه گردشگری هم ریسک وجود دارد، گفت: گردشگری حوزه کم دلی است که سرمایه گذاران آن بسیار نگرانند، بنابراین مقصدی پایدار می شود که بتواند از منابع خود به شکل مناسبی بهره‌بردای کند.

این استاد دانشگاه خاطر نشان کرد: امروز ندیدم کسی در مورد پارک‌های ملی صحبتی بکند، درحالی که مقاصد گردشگری پایدار، حفاظت میراث تاریخی و محیط زیستی خود را جدی می‌گیرند و ارزش‌های سنتی جامعه خود را حفظ می‌کنند. گردشگران، اصفهان را دوست دارند؛ چون اصالت زندگی مردم در اینجا جاری است.

این فعال حوزه گردشگری تاکید کرد: مقصد پایدار گردشگری، مردم را نرم‌خو و شکیبا بار می‌آورد و اجازه می دهد مردم تعاملشان را با گردشگران بالا ببرند.

وی همچنین افزایش همکاری و مشارکت مردم در بخش‌های مختلف مناطق را تلاشی برای پخش منافع گردشگری در بخش های مختلف شهری دانست و گفت: مردم را درگیر کنید و اجازه دهید اقداماتی در بدنه دولت برای توسعه گردشگری انجام شود.

منبع:ایسنا

میراث صنعتی چیست؟

رئیس واحد پژوهش و تاریخ شفاهی مدیریت موزه‌ها و مرکز اسناد صنعت نفت گفت: تصور کنید موزه‌ای در ذوب آهن ایجاد شود و کودکان بتوانند در همان مسیری که آهن مذاب حرکت می‌کند سرسره بازی کنند! چنین اقداماتی باعث ایجاد تعامل صنایع با مخاطب می‌شود و بیشتر از پاورپوینت‌هایی که در سایت این صنایع بارگذاری می‌شود در اطلاع‌رسانی اثرگذار است. ضمن اینکه برای کارخانه‌های تعطیل شده‌ای مثل ریسباف نیز درآمدزایی ایجاد می‌کند.

فرشید خدادادیان، رئیس واحد پژوهش و تاریخ شفاهی مدیریت موزه‌ها و مرکز اسناد صنعت نفت در دومین همایش سالانه توسعه گردشگری پایدار اصفهان که از صبح تا عصر ۲۶ آذرماه در تالار شیخ بهایی دانشگاه صنعتی اصفهان برگزار شد، گفت: بحث توریسم صنعتی یکی از مهم‌ترین مباحثی است که کارشناسان مدت‌هاست بر روی آن تمرکز کرده‌اند. یونسکو نیز در تعریفی که از منظر شهری ارائه می‌دهد درباره بخش‌های مختلفی حرف می‌زند و می‌گوید ما باور داریم آثار و بقایای کارخانه‌ها و مؤسسات صنعتی یکی از موضوعاتی است که می‌توان به آن به چشم فرصت نگاه کرد.

وی ادامه داد: حفاظت از آثار صنعتی در دنیا سابقه‌ای طولانی دارد و کمیته‌ای نیز به نام کمیته حفاظت از میراث صنعتی در جهان تشکیل‌شده که این موضوع را در دنیا رهبری می‌کند.

رئیس واحد پژوهش و تاریخ شفاهی مدیریت موزه‌ها و مرکز اسناد صنعت نفت، خاطرنشان کرد: در ایران وزارت نیرو و نفت پیش‌قدم در امر گردشگری صنعتی شدند و چهار موزه در شهرهای تهران، آبادان و سبزوار ایجاد شد.

خدادادیان تصریح کرد:  ۳۰ طرح موزه‌ای دیگر نیز در مناطق مختلف کشور در دست انجام است اما باید گفت که وزارت نفت موزه‌دار نیست و تنها با تجهیز تأسیسات در سطح معیارهای جهانی آن را برای بهره‌برداری به بخش خصوصی واگذار می‌کند.

وی با بیان اینکه اصفهان در حوزه‌های مختلف میراثی پتانسیل‌های بالایی دارد، گفت: ظرفیت اصفهان در حوزه گردشگری صنعتی نیز بسیار مهم است و تنها در یک مورد می‌توان گفت که تاریخ ریسندگی در ایران با اصفهان پیوند می‌خورد.

رئیس واحد پژوهش و تاریخ شفاهی مدیریت موزه‌ها و مرکز اسناد صنعت نفت، اقتصاد اصفهان را در حوزه گردشگری سنتی دانست و اظهار کرد: در حوزه صنعت وجود پالایشگاه، ذوب‌آهن، فولاد، پلی اکریل و صنایع دیگر، قابلیت ایجاد موزه‌های صنعتی را در خود دارند.

خدادادیان خاطرنشان کرد: در کشور ما صنایع را برای محیط‌زیست و توسعه پایدار مضر می‌دانند درحالی‌که بسیاری از صنایع ما گواهینامه‌هایی که کشورهای هم‌جوار به‌سختی آن را اخذ می‌کنند دارا هستند اما چون این اطلاعات به مردم داده نمی‌شود باعث شده که اگر این صنایع ۱۰ درصد سهم در آلودگی هوا داشته باشند مردم این سهم را تا ۵۰ درصد اضافه‌تر تلقی کنند.

وی، یکی از اقداماتی که می‌تواند در جهت تغییر این باور به صنایع کمک کند، ایجاد موزه‌ای در کنار مجموعه آن دانست و گفت: اگر گواهینامه‌ها و اقداماتی که این صنایع برای کمک به محیط‌زیست کسب کرده و انجام داده‌اند در این موزه‌ها به نمایش گذاشته شود تلقی مردم نیز اصلاح خواهد شد.

خدادادیان با طرح این پرسش که چطور می‌توان اصفهان را مقصد گردشگری صنعتی کرد؟ ادامه داد: ابتدا بخش‌های دولتی و خصوصی باید به این باور برسند که  گردشگری صنعتی از منظر فرهنگی اهمیت دارد و از منظر اقتصادی نیز پول‌ساز است به این معنی که خیلی از پژوهشگران جهان حاضرند پول خرج کنند تا از این موزه‌های صنعتی بازدید کنند.

رئیس واحد پژوهش و تاریخ شفاهی مدیریت موزه‌ها و مرکز اسناد صنعت نفت با اشاره به اینکه هنوز بسیاری از خانواده کارکنان صنایعی مثل ذوب‌آهن و مجتمع فولاد نمی‌دانند عزیزانشان در کدام بخش به چه‌کاری مشغول‌اند، گفت: تصور کنید موزه‌ای ایجاد شود و کودکان بتوانند در همان مسیری که آهن مذاب حرکت می‌کند سرسره بازی کنند! چنین اقداماتی باعث ایجاد تعامل صنایع با مخاطب می‌شود و بیشتر از پاورپوینت‌هایی که در سایت این صنایع بارگذاری می‌شود در اطلاع‌رسانی اثرگذار است. ضمن اینکه برای کارخانه‌های تعطیل شده‌ای مثل ریسباف نیز درآمدزایی ایجاد می‌کند.

وی خاطرنشان کرد: برای برنامه‌ریزی علمی و اجرای درست پروژه‌های توریسم صنعتی در اصفهان چند نکته اهمیت دارد که نخستین آن باور به اهمیت میراث صنعتی از منظر فرهنگی، پول‌ساز و کارآفرین بودن است.

خدادادیان افزود: ایجاد و تسهیل اجرای پروژه‌های میراث صنعتی و توریسم صنعتی برای مالکان و سرمایه‌گذاران بخش خصوصی از سوی متولیان دولتی و حاکمیتی، توجه و تبیین تعریف و ارزش‌های میراث صنعتی با بهره‌مندی از مشاوران علمی مجرب و متون دکترین بین‌المللی، شناخت، پژوهش و ثبت میراث‌های صنعتی و تهیه سناریوهای علمی با بهره‌مندی از تجربیات جهانی، حراست قانونی، حفظ و نگهداری میراث صنعتی، آموزش و تعلیم ارزش‌های وجودی به مبادی داخلی و خارجی و مراکز و مؤسسات و کمیته‌های داخلی و خارجی و ایجاد سایت جذاب و ارائه خدمات به شهروندان، گردشگران، پژوهشگران، دانشجویان و دانش آموزان ایرانی و خارجی، از دیگر مواردی است که باید برای برنامه‌ریزی علمی پروژه توریسم صنعتی به آن توجه کرد.

منبع:ایسنا

جاذبه های تاریخی و تفریحی تاجیکستان (بخش دوم)

یکی از کشورهای آسیایی که دارای تمدن و فرهنگی غنی و دارای شباهت های فراوانی به کشور ایران است، کشور تاجیکستان می باشد. شهر دوشنبه پایتخت کشور تاجیکستان است. زبان مردم تاجیکستان، تاجیکی می باشد. مردم این کشور بسیار خون گرم و مهمان دوست هستند. کشور تاجیکستان دارای مناطق تفریحی و تاریخی گوناگونی است که ما در این مقاله تعدادی از جاذبه های تاریخی و تفریحی تاجیکستان  را به شما معرفی می کنیم:

جغرافیا

پهناوری تاجیکستان ۱۴۳٬۱۰۰ کیلومتر مربع (۹۵ ام در جهان) است و جمعیت آن ۸٬۱۶۰٬۰۰۰ تن (۹۸ ام در جهان) است (آمار ۲۰۱۴). تراکم جمعیت در این کشور ۵۷ تن در هر کیلومتر مربع است. تاجیکستان کشوری کوهستانی و سرسبز با بارندگی فراوان است که می‌تواند صادرکنندهٔ آب و برق به سایر کشورها باشد. تاجیکستان کشوری مرتفع است که رشته‌کوه پامیر آن را پوشانده‌است، ولی در شمال کشور، منطقه پست فرغانه وجود دارد.

در شمال تاجیکستان دشت فرغانه، در شمال غربی و بخش مرکزی، رشته‌کوه‌های ترکستان، زرافشان، حصار و آلای، در جنوب شرقی رشته‌کوه‌های بلند پامیر (بلندی تا ۷۴۹۵ متر) قرار دارد. در بخش جنوب غربی زمین‌های نسبتاً پست‌تر وخش و حصار و غیره قرار دارد. رودها و دریاچه‌های تاجیکستان از قله‌ها سرچشمه می‌گیرند. مجموع طول ۹۴۷ رودخانه تاجیکستان بیش از ۲۸۵۰۰ کیلومتر است که ۶۰٪ ذخیره آبی آسیای مرکزی را تشکیل می‌دهند.

قلعه حصار

قلعه ی باشکوه حصار در کشور تاجیکستان، در غرب شهر دوشنبه، واقع در هفت کیلومتری شهرک حصار در دره ای به نام حصار قرار گرفته است.

این قلعه که گفته می شود مربوط به قرن هفدهم میلادی است، از نمادهای تمدن سه هزار ساله تاجیکستان محسوب شده و یکی از قدیمی ترین بناهای تاریخی آسیای میانه است.

هر ساله گردشگران زیادی برای بازدید از این قلعه به دره حصار می آیند.

کوهستان فان

از مسیرهای کوهستانی قابل دسترس بین شهر دوشنبه کشور تاجیکستان و شهر سمرقند کشور ازبکستان، می‌توان کوه های فان را نام برد.

کوهستان فان از مهمترین جاذبه های گردشگری تاجیکستان است که هر ساله افراد زیادی برای کوهنوردی، صخره نوردی و کوهنوردی یخی در فصل زمستان به این مکان سفر می کنند.

در این مسیر کوهستانی، تلألو دریاچه های زیبای آبی، سبز و فیروزه ای رنگ که بین کوه ها قرار گرفته اند، درختان کاج اطراف دریاچه ها که همچون جنگلی سرسبز بر دامنه کوه ها روییده اند، همه و همه بر شگفتی ها و جذابیت کوهستان فان می افزایند.

تئاتر اپرا باله تاجیکستان

تئاتر اپرا و باله در کشور تاجیکستان، محل اجرای کنسرت های کلاسیک و اپرا می باشد. درون ساختمان تئاتر اپرا و باله تاجیکستان دارای زیبایی و پیچیدگی منحصر به فردی است. در فضای خارجی سالن نیز آب نماها و فواره های زیبایی تعبیه شده است.

از آنجا که در کشور تاجیکستان فرهنگ و هنر جایگاه خاصی دارد، مردم نیز برای هنرهای نمایشی و موسیقی جوجه فراوانی دارند. در این سالن علاوه بر اجرای تئاتر، اجرای رقص باله نیز صورت می‌گیرد.

بازدید از سالن تئاتر اپرا و باله تاجیکستان به گردشگرانِ علاقه مند به هنر توصیه می شود.

منبع:تاریخ ما

گیلبرت هیل قدیمی‌ترین آسمان خراش بمبئی

گیلبرت هیل قدیمی‌ترین آسمان خراش بمبئی است که حدود ۶۶ میلیون سال پیش شکل گرفته و ۶۱ متر به سوی آسمان رفته است

ساختمان‌های بتنی تنها چیزی نیست که به شکل عمودی در کلانشهر بمبئی، پرجمعیت‌ترین شهر هند، بالا می‌رود. در حومه شمال شهر، یک ستون عظیم بازالتی وجود دارد که ۶۱ متر به سوی آسمان رفته است. این تک‌سنگ یا مونولیت «گیلبرت هیل» نام دارد و از سه طرف توسط آپارتمان‌های بلند تقریبا هم ارتفاع احاطه شده است.


گیلبرت هیل، میراث ۶۶میلیون ساله بمبئی

گیلبرت هیل قدیمی‌ترین آسمان خراش بمبئی است که حدود ۶۶ میلیون سال پیش شکل گرفته، زمانی که هند هنوز یک جزیره شناور در جنوب خط استوا بود، اما به سرعت به صفحه اروسیا در شمال نزدیک شد. در عرض ۱۵ میلیون سال -یک فاصله کوتاه در مقیاس زمانی زمین شناسی- صفحه هند به شدت با صفحه اراسیا برخورد کرد و رشته کوه عظیم و باشکوه هیمالیا به وجود آمد.

منطقه غرب هند ۶۶میلیون سال پیش از لحاظ آتشفشانی فعال بود. مجموعه‌ای از فوران‌های آتشفشانی کل این منطقه را غرق کرد و گدازه‌ها سخت شدند و یک فلات بازالتی را تشکیل دادند ۲ کیلومتر ضخامت دارد. این فلات که با نام تله‌های دکان (Deccan Traps) شناخته می‌شود در اصل ۱.۵ میلیون کیلومتر مربع بوده، یعنی حدودا نصف اندازه امروزی هند. فرسایش و زمین‌ساخت صفحه‌ای ابعاد آن را به اندازه فعلی نیم میلیون کیلومتر مربع کاهش داد که البته هنوز بزرگ است. زمان این فوران‌های آتشفشانی همزمان با انقراض سوم کرتاسه از جمله ناپدیدشدن دایناسورها بود. به همین دلیل برخی دانشمندان معتقدند که فوران‌های آتشفشانی که منجر به پیدایش تله‌های دکان و آزاد شدن گاز‌های آتشففشانی شد، در انقراض نقش داشته اند.

گیلبرت هیل قدیمی‌ترین آسمان خراش بمبئی

گیلبرت هیل بقایای آن دوره است. زمین شناسان معتقدند که این مونولیت زمانی تشکیل شده که گدازه‌ها از شکاف‌ فلات بیرون آمده اند. وقتی ماگما سرد شده، به جای لایه‌های افقی، ستون‌های عمودی تشکیل داده است. این ساختار‌های شش ضلعی و مستطیلی به عنوان لاکولیت یا کوژسنگ یا بازالت ستونی شناخته می‌شوند. مکان‌های انگشت شماری روی زمین هستند که می‌توانید چنین ساختار زمین شناسی را ببینید. برج شیطان و دویلز پستپایل در ایالات متحده و گذرگاه غول‌ها در ایرلند شمالی نمونه‌های از بازالت ستونی هستند.

گیلبرت هیل در سال ۱۹۵۲ به عنوان پارک ملی و در سال ۲۰۰۷ به عنوان میراث درجه دو شناخته شد، اما این عناوین هیچ تفاوتی در شرایط نگهداری از آن ایجاد نکرده است. دو معبد بالای این تپه وجود دارد که با پله قابل دسترسی است. پوشش گیاهی که زمانی تپه را احاطه کرده بود جای خود را به ساختمان‌ها و محله‌های فقیرنشین داده است. کسانی که در اطراف آن زندگی می‌کنند اصلا نگران آن نیستند، چون مشکلات خودشان را دارند. فقط مورخان، محققان و زائران معابد از آن بازدید می‌کنند.

قدیمی‌ترین آسمان خراش بمبئی

آگاهی درباره این شگفتی طبیعی درمیان مردم هند کم است. دروس جغرافیای مدراس درباره وجود این صخره چیزی نمی‌آموزند. هیچ راهنمای توری در شهر وجود ندارد که گردشگران را به این سایت بیاورد. هنوز نمی‌دانیم نام گیلبرت هیل از کجا آمده است.

سال هاست شهروندان نگران از سازمان توسعه گردشگری ماهاراشترا می‌خواهند یک دیوار دور این سایت بسازد و آن را به عنوان جاذبه گردشگری توسعه دهد. اما هنوز به تقاضای آن‌ها رسیدگی نشده است. اگرچه معابد بالای این تپه خودشان دست‌اندازی به این مکان هستند، اما نگهبان آن هم هستند. سال‌ها پیش، یک سازنده محلی پیشنهاد کرد که تپه را تخریب کنند تا جا برای ساختمان‌های بیشتر باز شود. معابد این پیشنهاد را به شدت رد کردند. درواقع فقط معابد هستند که از این شگفتی باستانی حفاظت می‌کنند.

منبع:تاریخ ما

موزه‌های عجیب و غریب در آلمان

در آلمان تنها موزه پرگامون نیست که با مجموعه آثاری از یونان باستان تا هنر بین‌النهرین هر سال پذیرای میلیون‌ها بازدیدکننده است. در این گالری ۱۲ موزه عجیب به تصویر کشیده شده‌اند که اتفاقا مخاطبان قابل توجهی هم دارند.

موزه مرگ

نعش‌کش، تابوت و سنگ قبر از قرون وسطی تا امروز؛ موزه شهر کاسل آلمان بازدیدکنندگان را با فرهنگ قبرستان، کفن‌ودفن و سوگواری در آلمان آشنا می‌کند. تابوت ها نشان می‌دهد که از مرگ برداشت‌های غیر جدی هم وجود دارد. دست‌اندرکاران این موزه در صورت تقاضا ویژه‌برنامه‌های مختلف هم برگزار می‌کنند؛ از جمله همایش‌های علمی تا برنامه طنز.

فراتر از بهداشت

نام “موزه بهداشت آلمان” تا حدی غلط‌انداز است. اینجا موضوع فراتر از بهداشت جسم است. مخاطبان با کمک مدل‌های موجود با کارکرد اعضای مختلف بدن آشنا می‌شوند. آثار تاریخی، مثلا صندلی زایمان اقوام مایا (آمریکای مرکزی) هم روند پیشرفت دانش را نشان می‌دهند. در این موزه می‌توان به تجربه‌های جنسی دیگران گوش فرا داد؛ مثلا بوی بدن پارتنر مطلوب. رمانتیک‌ها هم به سراغ نامه‌های عاشقانه می‌روند.

جهان مینیاتوری

بیش از ۲/ ۱ میلیون نفر در سال ۲۰۱۳ از دنیای مینیاتوری هامبورگ دیدن کردند. ماکت بخش‌هایی از کشورهای جهان، از لاس وگاس در آمریکا تا فیورد (آب‌دره) در نوروژ، با ظرافت خاصی ساخته شده‌اند. ساختمان‌ها، قطارها، کشتی‌ها، خودروها و انسان‌های مختلف در سطح ۱۳۰۰ متر مربعی این موزه پهن شده‌اند. این جاذبه گردشگری آلمان بزرگ‌ترین ماکت راه‌آهن جهان را هم در خود جا داده است.

جسارت تغییر

به بازدیدکنندگان پیش از ورود به این موزه عصای سفید داده می‌شود. سپس راهنمایان نابینا مهمانان را در ساختمانی شش طبقه و کاملا تاریک هدایت می‌کنند. در فضاهای گوناگون این ساختمان موقعیت‌های مختلف زندگی روزمره بازسازی شده‌اند. بو، دما، باد و صداهای مختلف راهنمای بازدیدکنندگان هستند. در رستوران این موزه – Dinner in the Dark – هم می‌توان غذای مفصلی خورد، البته در تاریکی مطلق.

میراث سنگین

در آلمان به موضوع جنگ با حساسیت خاصی پرداخته می‌شود. موزه خودوروهای زرهی شهر مونستر تحلیلی انتقادی از تاریخ نظامی به دست می‌دهد. ۱۵۰ زره‌پوش در این نمایشگاه در معرض نگاه بازدیدکنندگان قرار دارند؛ از جمله این “خودرو ویژه” پلیس انتظامی آلمان ساخت سال ۱۹۲۱. در ناآرامی‌های جمهوری وایمار (۱۹۳۳ – ۱۹۱۸) پلیس از این خودرو برای مقابله با معترضان استفاده می‌کرد.

وودوو در اِسن

موزه “روح آفریقا” (Soul of Africa) به تمدن “وودوو”، جادوگری و روش‌های درمانی غرب آفریقا اختصاص دارد. در محراب بالا مامی واتا، یکی از خدایان دریا، به همراه ۴۱ خدای دیگر دیده می‌‌شوند. سالانه حدود ۴ هزار علاقه‌مند از این موزه سحرآمیز دیدن می‌کنند. دست‌اندرکاران قصد دارند این موزه را در سال ۲۰۱۴ گسترش دهند.

تفریح شفابخش

موزه داروخانه آلمان در قصری در شهر هایدلبرگ، بزرگ‌ترین مجموعه اشیاء مربوط به علوم پزشکی در جهان است. دو هزار سال تاریخ دارو، عطاری و داروخانه از جمله اولین جعبه کمک‌های اولیه را می‌توان در این موزه مرور کرد. در لابه‌لای دیدنی‌های این مجموعه حتی داروخانه‌های کامل هم به چشم می‌خورد؛ مانند این تصویر از داروخانه‌ای در سال ۱۷۴۲ میلادی.

زیر زمین

موزه معدن آلمان در شهر بوخوم با شبکه‌ای دو و نیم کیلومتری از تونل‌ها بزر‌گترین موزه معدن دنیاست. از ذغال‌سنگ تا نمک؛ بازدیدکنندگان در این موزه با همه چیز در مورد تاریخ معدن آشنا می‌شوند. زوج‌های علاقه‌مند هم می‌توانند مراسم عقد خود را در این تأسیسات زیرزمینی برگزار کنند.

پول را بده بیاد!

کسانی که معتقدند پرداخت مالیات نمی‌تواند مفرح باشد، بد نیست سری به موزه مالیات شهر “برول” بزنند. بازدیدکنندگان در این موزه با تاریخ پرداخت مالیات، از سیستم مالیاتی در بین‌النهرین تا قرون وسطی و امروز آشنا می‌شوند. اشیای به نمایش گذاشته شده نشان می‌دهند که مالیات‌پردازی چگونه از اجباری فاقد ساختار به وظیفه‌ای قانونی تبدیل شد.

در پی تنوع

از صحنه‌ای از سریال کارتونی “سیمپسون‌ها” تا همجنس‌گرایی و گروه‌های جنسیتی مختلف. موزه همجنس‌گرایان در برلین فرهنگ زندگی همجنس‌گرایان مرد و زن در سراسر جهان را ثبت می‌کند. این موزه یکی از بزرگترین و مهمترین مجموعه‌ها در این زمینه است که در سال ۲۰۱۳ با کمک مالی ۶۴۴ هزار یورویی دولت آلمان گسترش بیشتری یافت.

عجب سیب‌زمینی‌ای!

این موزه به گفته مدیر آن تنها موزه‌ای در دنیاست که به این مفهوم به سیب‌زمینی و هنر از جنس سیب‌زمینی می‌پردازد. ۸ بخش مختلف به موضوعات مختلف مرتبط با سیب‌زمینی اختصاص داده شده‌اند. در این موزه هم ظروف باستانی اینکاها (آمریکای جنوبی) به شکل سیب‌زمینی در معرض دید بازدادکنندگان گذاشته شده و هم سیر تحول سیب‌زمینی از غذای فقرا به قهرمان تیزرهای تبلیغاتی توضیح داده شده است.

مقدم آبجوخورها گرامی باد

در موزه آبجو و جشن اکتبر چه خبر است؟ اینجا مسلما می‌توان نوشیدنی ملی آلمانی‌ها – آبجو – را چشید. بازدیدکنندگان همچنین با فرایند تهیه آبجو آشنا می‌شوند. در این موزه اشیاء و دستگاه‌های قدیمی آبجوسازی هم وجود دارد. حتی دست‌نوشته‌هایی از سال ۱۴۸۷ میلادی در مورد طرز تهیه آبجو به نمایش گذاشته شده‌اند. این موزه در قدیمی‌ترین ساختمان شهرداری مونیخ برپاست؛ ساختمانی که در سال ۱۳۴۰ میلادی بنا شده است.

منبع:دویچه وله

آثار تاریخی یزد

یزد از سرزمین‌های کهن و تاریخی ایران زمین است. ساخت یزد را به یزدگرد اول ساسانی نسبت می‌دهند. در واقع یزد اولین شهر خشتی دنیا است. بعضی نیز آن را دومین شهر تاریخی جهان بعد از ونیز ایتالیا دانسته­ اند.

آثار و بناهای تاریخی یزد را برای بررسی بهتر می­توان به صورت زیر دسته ­بندی کرد:

بازارهای تاریخی:

بیشتر این بازارها به دوره­ ی قاجار، افشاریه و زندیه برمی­ گردند. نمونه ­هایی از بازارهای تاریخی و قدیمی یزد عبارت است از:

  • بازار خان
  • بازار زرگری
  • بازار کاشی‌گری
  • بازار چیت سازی
  • بازار مسگری
  • باغ‌های تاریخی یزد

شاید بسیاری از افراد وجود باغ­ های متعدد را در یزد به­ عنوان شهری کویری و خشک عجیب بدانند؛ اما شهر یزد باغ­های زیبایی دارد که تاریخی هستند. برای مثال:

  • باغ امید سالار
  • باغ دولت‌آباد
  • باغ عبدالرحیم خان
  • باغ مشیر
  • بادگیرها

حتماً شما هم شنیده ­اید که نام «شهر بادگیرها» را به یزد نسبت می­دهند. شهر م یزد بیشترین تعداد بادگیر را در ایران دارد. در گذشته بالای بیشتر خانه ­­ها، بادگیری وجود داشت که گرمای سوزان یزد را به هوایی خنک و مطبوع تبدیل می­ کردند. یکی از این بادگیرها، «بادگیر باغ دولت آباد» نام دارد که بلندترین بادگیر دنیا محسوب می­شود و شهرت جهانی دارد.

 بادگیر باغ دولت آباد یزد

 بادگیر باغ دولت آباد یزد در شمار زیباترین بادگیرهای دوره زندیه و قاجاریه با قدمتی ۲۷۰ ساله به عنوان بلندترین بادگیر جهان به حساب می آید. این بادگیر که نمونه ای از معماری دوره زندیه را داراست در سال ۱۱۶۰ هـ.ق توسط محمدتقی خان بافقی مشهور به خان بزرگ سرسلسله خوانین یزد ساخته شد.

این بادگیر ارتفاعی به طول ۳۳ متر و ۸۰ سانتی متر دارد و از خصوصیات بارزش هشت ضلعی بودن آن است که باعث می شود باد در هر جهت به راحتی و به سرعت به قسمت زیرین آن هدایت شود و پس از برخورد به سطح آب حوضچه زیر بادگیر، هوای خنکی در داخل آن ایجاد کند.

در کنار این بادگیر باغی شامل سه عمارت هشتی و سردر و تالار آینه نیز موجود است که بهشت آیین خوانده می شود و دارای نقوش اسلیمی است. این باغ مدتها محل اقامت کریم خان زند در یزد بود و از نظر طراحی در شمار زیباترین باغ های دوره زندیه و قاجاریه محسوب می شود.

میدان­ها و لردهای تاریخی

  • میدان خان
  • میدان قلعه
  • میدان امیرچقماق
  • میدان وقت و ساعت
  • لَـرد آسیاب
  • لَـرد تازیان
  • لَـرد خواجه خضر
  • لَـرد مشیر

مساجد تاریخی معروف

علاوه بر مواردی که در زیر می ­آید، در سطح شهر یزد بیش از ۳۰ مسجد تاریخی دیگر یافت می­شود که به عنوان مساجد محلات استفاده می­شوند.

  • مسجد جامع یزد
  • مسجد امیرچقماق
  • مسجد شاه طهماسب
  • مسجد میر خضر شاه چهار منار
  • مسجد شاه یحیی (قلعه کهنه)

محلات تاریخی

یزد به بافت شهری تاریخی و سنتی خود نیز مشهور است. عکاسان زیادی به تصویربرداری از این بافت تاریخی پرداخته­ اند. در مجموع ۷۷ محله از مجموعه محلات شهر یزد که در محدوده­ ی بافت تاریخی یا در حریم آن هستند، در سال ۱۳۸۴ تحت عنوان «بافت تاریخی یزد» به ثبت آثار ملی رسیده‌اند. مهم‌ترین محله­ ی باستانی یزد، چهارمنار است.

آتشکده شهر یزد

بنای فعلی این مجموعه در سال ۱۳۱۳ خورشیدی با همت زرتشتیان یزد و پارسیان هندوستان، بنا گردیده است. ساختمان آتشکده با الهام از معماری زیبای هخامنشیان ساخته شده است، به این صورت که در مرکز حیاطی بزرگ قرار گرفته است و به اندازه چند پله از سطح زمین فاصله دارد. بر سر در ورودی این عمارت نقش فروهر قرار گرفته و نمایان است. اهمیت و جذابیت این آتشکده به دلیل قدمت آنشی است که در آن روشن است و ۱۵۲۰ سال است که خاموش نشده است. این آتش درون مجری برنجی و در اتاقی در میان ساختمان و در بالای چند پله، به دور از باد و باران و خورشید نگهداری می‌شود.

باغ دولت آباد یزد

محمد تقی خان مشهور به خان بزرگ که در راس سلسله خان‌های یزد در زمان زندیه بود، ابتدا قناتی به نام دولت آباد به وجود آورد، پس از آن عمارت باغ دولت آباد را در انتهای آن احداث کرد. این عمارت محا اقامت این حاکم بود. این بنا مجموعه ای از چندین عمارت کوچکتر به نام های: هشتی و بادگیر، بهش آیین، تالار آیینه، سر در اصلی و سر در جنوبی است. فضای سبز و محوطه‌ی  این باغ نیز بسیار زیبا و دیدنی است که شامل درخت‌های، کاج، سرو، گل محمدی، درختان میوه‌ی انار و انگور و … می‌باشد. بارزترین ویژگی این بنا بادگیر ۳۳.۸ متری است که عنوان بلندترین بادگیر جهان را به خود اختصاص داده است.

مدرسه‌ی ضیائیه معروف به زندان اسکندر

مدرسه ضیائیه معروف به زندان اسکندر از آثار «مولانا ضیاء‌الدین حسین رضی» است که در سال ۶۲۱ قمری آن را بنا نهاده است و ساخت این بنا به دست پسران وی تا سال ۷۰۵ قمری به طول انجامید. شبستان این مدرسه دارای محراب است و در اطراف آن رواق‌هایی ساخته اند. گنبد خشتی این بنا با تزیینات گچبری و نقاشی آبرنگ، نمومه‌ای از معماری دوره مغول است.

آب انبار شش بادگیری

آب انباری شش بادگیری و قدیمی در محله تل می‌باشد. این بنا دارای دو ورودی شمالی و جنوبی است و یک مخزن با گنبد تخم مرغی شکل دارد. این آب انبار دارای ۵۵ پله است که بین پله ۲۵ و ۲۶ آن یک هشتی با سنگ فرش آجری قرار دارد.

خانه‌ی لاری‌ها

قدمت این بنا متعلق به دوره قاجار می‌باشد و در محله فهادان شهر یزد واقع شده است. ساختمان این بنا نمایانگر یک بنای اعیانی زمان خود است که شامل خانه‌ای با دو بخش اندرونی و بیرونی می‌باشد، علاوه بر آن یک حیاط در مرکز که قسمت شمالی آن را در تابستان و قسمت جنوبی را در زمستان استفاده می‌کردند که این قسمت نیز باز خود دارای تالار و بادگیر است. از ضلع شرقی که شمال اتاق آیینه، مطبخ، سرداب و سایر فضاها است به عنوان پاییزه و از ضلع غربی به عنوان بهار خواب استفاده می شود. این خانه اکنون موزه اسناد و مدارک است.

نارین قلعه

این بنا در بین مردم به نام نارنج قلعه شناخته می‌شود که از معروف‌ترین آثار تاریخی پیش از اسلام شهر یزد به شمار می‌رود. این دژ قدیمی بر فراز تپه‌ای مشرف به میبد بنا شده که جنس آن از خشت و گل است و بطور مطبق طراحی شده است.

قبه دوازده امام

این قبه قدیمی‌ترین بنای به جا مانده در محله فهادان است که جنس آن از آجر و سبک آن مربوط به عصر سلجوقی است. این بنا شامل یک تک گنبد به صورت چهارضلعی است که به هشت ضلعی تبدیل می‌شود و یک گنبد بر آن قرار دارد. سقف این گنبد از داخل کاشی کاری شده است و داخل بنا دارای نقوش گچبری و طرح‌های رنگی است. محرابی که در این بنا قرار دارد نشان از وجود مسجدی است که در قرن دوم و سوم قمری بنا شده است.

مجموعه امیر چقماق

این بنا از امیر جلال‌الدین چقماق شامی در دوره تیموریان که از طرف شاهرخ به حاکمیت وقت منصوب شده بود به یادگار مانده است. وی همراه با همسرش، فاطمه خاتون در این مکان میدان‌گاهی و اطراف آن آب انبار، خانقاه، مدرسه، کاروانسرا، چاه آب، بازار و از همه مهمتر مسجد امیر چقماق را بنا نهاده است. محراب این مسجد از سنگ مرمر ساخته شده است.

چکچکو (پیر سبز چک چک)

این محل در ۴۸ کیلومتری شهر یزد در کوه های میان اردکان و انجیره واقع شده است. این محل جز معتقدات زرتشتیان است و برای انجام امور مذهبی همه سال در تاریخی خاص به آنجا می روند و در اقامتگاه‌هایی که برای آنان بنا شده است میمانند. زرتشتیان هرساله از ۲۴ تا ۲۸ خردادماه برای زیارت و نزورات به آنجا می روند.

یخچال خشتی میبد

قدمت این یخچال به بیش از دوره قاجار می‌رسد و از معدود یخچال‌های به جا مانده در استان است. این بنا از خشت و گل ساخته شده است. بخش‌های اصلی این بنا عبارتند از: دیوارهای سایه‌انداز، حوض یخبند، مخزن یخچال و گنبد.

کاروانسرای شاه عباسی میبد

این بنا به سبک صفوی و به شیوه‌ی چهار ایوانی و با آجر ساخته شده است. ورودی این حیاط مرکزی یک حوض خانه با فضای سرپوشیده است.

باغ علی نقی خان تفت

این باغ بطور دقیق در سرآب دورقم تفت واقع شده است. این باغ دارای یک عمارت در وسط باغ می‌باشد. اتاق‌های این باغ بطور تو در تو به همراه حوض و حمام می‌باشد. قدمت این بنا به زمان فتحعلی شاه قاجار برمی‌گردد.

ابرکوه

ابرکوه در غرب استان یزد و در ۳۰ کیلومتری استان فارس واقع شده است. اقلیم این منطقه کاملا کویری بوده و به همین دلیل اطراف آن خالی از آبادی و قریه می‌باشد. از جاذبه‌های معروف این شهرستان، سرو ابرکوه را می‌توان نام برد. این درخت عنوان دومین درخت کهن جهان را به خود اختصاص داده است. محیط تنه این درخت در روی زمین یازده و نیم متر است و بلندای آن بین ۲۵ تا ۲۸ متر برآورد شده‌است.

قلعه شواز تفت

مهم‌ترین قلعه کوهستانی استان یزد است که بر بلندای صخره‌ای سنگی به ارتفاع صد متر بنا شده است. مساحت این قلعه پنج هزار متر گزارش شده است.

قلعه محمد باقری هرات

قلعه‌ای با نقشه چهار ضلعی و قدمتی ۳۰۰ ساله که منسوب به حاج محمد باقر می‌باشد. این بنا هویت شهر هرات است.

منبع:تاریخ ما

جاذبه های تاریخی و تفریحی تاجیکستان (بخش اول)

اگر قصد سفر به یکی از کشورهای آسیای مرکزی را دارید، کشور جمهوری تاجیکستان به سبب داشتن مناطق بکر طبیعی و آثار تاریخی ارزشمند، انتخاب مناسبی است. این کشور از ۳ استان و یک منطقه خودمختار (منطقه کوهستان بدخشان) تشکیل شده است. برای سفر به این کشور، ماه های آوریل و مارس بهترین زمان هستند. در ادامه به معرفی تعدادی از جاذبه های تاریخی و تفریحی تاجیکستان میپردازیم:

تقسیمات کشوری

تقسیمات کشوری جمهوری تاجیکستان از بدو تأسیس آن دستخوش تغییر بوده‌است و نام جای‌های آن به علت‌های گوناگون عوض شده‌است. برای نمونه، انگیزهٔ سیاسی در تغییر نام دو شهر عمدهٔ تاجیکستان مشهود است. در دورهٔ شوروی، دوشنبه پایتخت این کشور چندی استالین‌آباد خوانده می‌شد و به شهر خجند نیز لنین‌آباد می‌گفتند. برخی از تغییر نام‌ها به‌دلیل جابه‌جایی جمعیت بوده‌است. برای نمونه در اواخر دههٔ ۱۹۵۰ میلادی که گروهی از مردم مستچا از بالا آب زرافشان به دشت‌های واقع در گوشهٔ شمال غربی تاجیکستان کوچانیده شدند، نام مستچا را با خود به آن‌جا بردند.

منطقه بدخشان و بزرگراه پامیر

منطقه بدخشان در کوه‌های پامیر قرار دارد و علی رغم مساحت وسیعی که دارد، کمتر از ۵٪ جمعیت کشور تاجیکستان در این منطقه سکونت دارند.

منطقه بدخشان به دلیل طبیعت بکر و دست نخورده خود، برای گردشگران علاقمند به ماجراجویی و اهل طبیعت گردی بسیار جذاب و هیجان انگیز است.

اگر از تفریحاتی چون کوهنوردی و دوچرخه سواری لذت میبرید، شور و هیجان دوچرخه سواری در بزرگراه پامیر و نیز کوه پیمایی و گردش در طبیعت بی نظیر مسیرهای منتهی به دریاچه ی فیروزه ای در کوه های پامیر را از دست ندهید.

مرکز اسماعیلیان

مرکز اسماعیلیان در شهر دوشنبه، پایتخت تاجیکستان، یکی از جماعت خانه های اسماعیلی بوده و یکی از ۶ مرکز اسماعیلیان در جهان به شمار می رود.

طراحی این بنا به سبک دوره ی سامانی بوده و توسط فاروق نورمحمد، معمارِ کانادایی، طراحی گردیده است. ساختمان این عمارت درون باغی سرسبز با درختان شب خسب قرار گرفته که فواره های زیبای تعبیه شده در آن بر زیبایی آن افزوده است.

در معماری این بنا از چوب برای تزئینات زیاد استفاده شده و درهای زیبای عمارت نیز از جنس چوب هستند. همچنین برای سرامیک های کف ساختمان از سرامیک های فیروزه‌ای و آبی رنگ استفاده شده است.

مرکز اسماعیلیان روزهای یکشنبه جهت بازدید عموم مردم باز می باشد.

دریاچه اسکندر کول

دریاچه اسکندرکول در شهر دوشنبه، یکی از مناطق تفریحی کشور تاجیکستان می‌باشد که برای طبیعت گردان و علاقه مندان به کوهنوردی و شنا مکان مناسبی است.

در تعطیلات افراد زیادی این دریاچه را به عنوان مقصد خود برای گشت و گذار، پیک‌نیک و تفریح انتخاب می کنند. همچنین این منطقه ی زیبا، محلی جذاب برای بازدید توریست ها و گردشگران خارجی است.

منبع:تاریخ ما