راهنمایان گردشگری در تنگنا
پنجم مهرماه سال گذشته بود که سازمان جهانی گردشگری، با انتشار بیانیه‌ای خطاب به دولت‌ها، بازار خدمات و مراکز توریستی تفریحی را پر جنب و جوش‌ترین بازار کار پنج سال آینده معرفی کرد و گفت: «نرخ رشد درآمد بازار جهانی گردشگری از نرخ رشد اقتصادی جهان سبقت‌گرفته و هم‌اکنون از هر ۱۰ شغل در دنیا، یک شغل به حوزه گردشگری و خدمات مرتبط با آن اختصاص دارد» و هیچکس فکرش را هم نمی‌کرد که یک ویروس ناشناخته در ماه‌های پایانی سال، همۀ معادلات جهان را به هم بریزد و گردشگری را به راکدترین بازار کار در سال ۲۰۲۰ تبدیل کند.هنوز آن‌قدر از ماجرا دور نشده‌ایم که فراموش کرده باشیم از اواخر سال گذشته تا امروز چه اتفاقاتی افتاده؛ از توقف پروازهای هوایی گرفته تا تعطیلی هتل‌ها و مراکز گردشگری و … . در این بین اما تخصصی‌ترین نیروی انسانی حوزۀ گردشگری، یعنی راهنمایان گردشگری را نباید فراموش کرد؛ قشر با تجربه‌ای که در شرایط فعلی نیاز به توجه ویژه دارند و باید به هر طریقی از ترک شغل آن‌ها تا بهبود وضعیت ناشی از شیوع کرونا جلوگیری کرد. مریم هداییان، رئیس انجمن صنفی راهنمایان گردشگری استان اصفهان در گفت‌وگو با ایسنا به بیان دغدغه‌های این صنف پرداخته که در ادامه، مشروح آن را از نظر می‌گذرانید:
حال راهنمایان گردشگری چطور است؟
فروردین‌ماه هم ایسنا این سؤال را از من پرسید و پاسخ دادم که در صورت مساعدت نکردن دولت و مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری اصفهان، این قشر پرتلاش و حساس در معرض خطر و آسیب‌های جدی قرار خواهند گرفت، ازاین‌رو لازم است به حال آنان فکری شود اما متأسفانه تا امروز اوضاع راهنمایان گردشگری هیچ تغییری نکرده و هیچ حمایتی هم از آن‌ها نشده است. پس بیراه نیست اگر بگویم که حال راهنمایان گردشگری خوب نیست و نزدیک به شرایط بحرانی است چراکه اندک اندوختۀ مالی افراد هم دیگر به اتمام رسیده و حال روحی راهنمایان نیز چندان تعریفی ندارد.
قبل از کرونا وضعیت به چه شکل بود؟
آن زمان هم مشکلاتی داشتیم اما نه به‌اندازۀ امروز. راهنمایان گردشگری در دو بخش تورهای اینکامینگ و طبیعت‌گردی فعالیت داشتند و برگزاری تورهای مختلف توسط دستگاه‌ها بدون هماهنگی با ادارۀ میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، همچنین وفور تورهای غیرمجاز و از سوی دیگر ناهماهنگی دستگاه‌های نظارتی در برخورد با تورهای مجاز طبیعت‌گردی، ازجمله مسائلی بود که با آن دست‌وپنجه نرم می‌کردیم و امنیت شغلی هم نداشتیم.
راهنمایان گردشگری بیمه نیستند به همین خاطر بعد از شیوع ویروس کرونا نتوانستند از حقوق بیکاری استفاده کنند و ما در جلساتی که برای رسیدگی به وضعیت این قشر برگزار کردیم بارها این مسئله را عنوان کردیم. گفتیم که راهنمایان گردشگری متخصص‌ترین نیروهای انسانی صنعت گردشگری هستند و اگر ترک شغل کنند لطمۀ زیادی به گردشگری ما وارد می‌شود. گفتیم که هرچقدر زیرساخت‌های ما عالی باشد، بدون وجود راهنمایان باتجربه نمی‌توان بهره‌برداری مطلوب را از صنعت گردشگری داشت اما متأسفانه تا امروز این گفتن‌ها سودی نداشته.
چه پیگیری‌هایی تاکنون برای بهبود وضعیت راهنمایان گردشگری انجام‌شده؟
ما جلسات مختلفی را با دستگاه‌های مختلف برگزار کردیم و گفتیم لطفاً یک وام ۲۰ تا ۳۰ میلیونی با تنفس شش‌ماهه و بهرۀ کم برای راهنمایان گردشگری در نظر بگیرید. شنیدیم که دولت قصد دارد وام‌هایی را پرداخت کند و آن‌قدر پیگیری کردیم که در دقیقه ۹۰ راهنمایان گردشگری را هم جزو مشمولین این وام قرار دادند. در نهایت سایتی را به ما معرفی کردند و خواستند در صورت نیاز به وام در آن ثبت‌نام کنیم که ما نیز به تمام اعضا جزییات آن را اعلام کردیم. متأسفانه در روزهای نخست این سایت اصلاً جواب نمی‌داد به‌طوری‌که هیچ راهنمایی نمی‌توانست ثبت‌نام کند و با پیام «کد ملی شما واجد شرایط نیست» روبرو می‌شد. دوباره مسئله را پیگیری کردیم و به این خاطر که از استانداری نیز کمک خواستیم مسئله حل شد و اعضا توانستند در این سامانه ثبت‌نام کنند. حالا که برای گرفتن وام به بانک‌ها مراجعه می‌کنیم می‌بینیم هر بانک یک موضع خاص دارد؛ یکی گفته شما بیکارید و وام به شما تعلق نمی‌گیرد دیگری اعلام کرده از مهر یا آبان باید پرداخت اقساط را شروع کنید، یکی هم خبر داده که از همین الان و به‌محض دریافت وام باید به فکر پرداخت قسط باشیم. نمی‌دانم آیا نظارتی در امر پرداخت وام به راهنمایان گردشگری وجود دارد یا خیر و متأسفم که می‌بینم هیچ نقشه راهی برای این گروه ترتیب داده نشده. ما احساس می‌کنیم که نادیده گرفته‌شده‌ایم.
تا پیش از شیوع کرونا نهادهایی مثل شهرداری، شورای شهر، اتاق بازرگانی و … به حوزۀ گردشگری ورود کرده بوده‌اند، امروز برای حمایت از راهنمایان گردشگری که یکی از ستون‌های مهم صنعت گردشگری هستند از سوی این نهادها چه اقداماتی صورت گرفته؟
هیچ‌وقت نگاه منفی‌ای به این قصه نداشتم و فکر می‌کردم ورود این نهادها به حوزۀ گردشگری نشان از توجه ویژه به اهمیت این صنعت دارد. فقط ای‌کاش این نهادها به هم نزدیک شوند و یک پل ارتباطی بین هم ایجاد کنند تا از ظرفیت‌های هم به بهترین شکل استفاده کنند. قطعاً با همگرایی این نهادها صنعت گردشگری جان خواهد گرفت و با ایده‌هایی که ذیل این همگرایی مطرح می‌شود می‌توانیم یک پله بهتر از جایی که اکنون هستیم بایستیم.
به آینده امیدوارید؟
ما طی جلسه‌ای که با معاون استاندار داشتیم مشکل برگزاری تورهای بدون مجوز و راهنما در دستگاه‌های دولتی را مطرح کردیم و از آن‌ها خواستیم نسبت به نهادینه شدن فرهنگ غلط سفر توسط این دستگاه‌ها جلوگیری کنند. خوشبختانه آن‌ها مصوب کردند که تمام تورها زیر نظر میراث فرهنگی برگزار شود و فرمانداران نیز نسبت به برگزاری تورهای غیرمجاز هوشیار باشند و از فعالیت آن‌ها جلوگیری کنند. اگر این نامه ابلاغ شود، اگر از ما حمایت کنند، اگر مشکل بیمۀ راهنمایان گردشگری حل شود،اگر نظارتی بر شیوۀ اعطای وام به راهنمایان گردشگری توسط بانک‌ها صورت بگیرد و اگر برنامه‌ریزی درستی برای این قشر متخصص صنعت گردشگری صورت بگیرد، چرا به آینده امیدوار نباشیم؟
منبع:ایسنا
مرتبط: