نوشته‌ها

کردستان بهشت گردشگری ایران

استان کردستان با داشتن اقلیم و موقعیت جغرافیایی خاص خود از جاذبه های گردشگری فراوانی در فصل بهار برخوردار است.

استان کردستان با مساحتی در حدود ۲۸ هزار کیلومتر مربع در غرب ایران قرار دارد و از شمال به استان های آذربایجان غربی و بخشی از زنجان، از مشرق به استان همدان و بخش دیگری از زنجان، از جنوب به استان کرمانشاه و از مغرب به کشور عراق محدود می گردد.

شهرستان های استان عبارتند از بانه، بیجار، دیواندره، سروآباد، سقز، سنندج، قروه، کامیاران و مریوان و دهگلان. این استان از لحاظ اقلیمی و طبیعی، منطقه ای کوهستانی است که دشت های مرتفع و دره های پهن نیز در پهنه منطقه گسترده شده اند، اختلاف ارتفاع بین بلندترین و پست ترین نقاط استان به حدود ۲۴۰۰ متر می رسد.

کردستان بهشت گردشگری ایران

کوه شاهو با ارتفاع ۳۳۰۰ متر بلندترین و منطقه آلوت در بانه با ارتفاع حدود ۹۰۰ متر کم ارتفاع ترین نقطه استان است که این اختلاف ارتفاع خود باعث به وجود آمدن اقلیم های متفاوت می گردد. از آنجا که تنوع اقلیمی و وجود عوارض طبیعی و توپوگرافی در مقایسه با یکنواختی، پتانسیل مهم توریستی به شمار می رود، از این لحاظ استان کردستان دارای جاذبه های متنوع و ارزشمندی است با توجه به میانگین دمای روزانه استان از اواسط اردیبهشت تا اواسط مهر ماه بهترین ایام برای جذب جهانگردان تفریحی تابستانه است و میانگین دمای ماه های این دوره از ۲۲ تا ۲۸ درجه سانتی گراد متغیر است.

همچنین دو ماهه اول سال نیز یعنی فروردین و اردیبهشت به علت بارندگی های زیاد و در نتیجه سرسبزی منطقه، بهترین زمان برای برگزاری تورهای طبیعی و دیدار مسافران از طبیعت کردستان است. در فصل زمستان با توجه به سردی هوا و طول دوره یخبندان و با در نظر گرفتن شرایط خاص جغرافیایی و ارتفاع زیاد شهرهای استان و وجود ارتفاعات بلند، بارش های جوی زمستانه اغلب به صورت برف است که در این رابطه تعداد روزهای یخبندان در این ناحیه حائز اهمیت است و بر اساس بررسی های انجام شده تعداد روزهای یخبندان در بیجار ۱۶۰ روز در سال در منطقه سنندج و کامیاران ۱۱۰ روز در سال، در منطقه سقز و دیواندره ۱۱۳ روز در سال و در منطقه مریوان و بانه به ۸۵ روز در سال می رسد و از این نظر، زمینه های بسیار مناسبی را برای ورزش های زمستانه به ویژه ورزش نشاط بخش و هیجان انگیز اسکی روی برف به وجود می آورد.

کردستان بهشت گردشگری ایران

اماکن گردشگری (مساجد تاریخی)

۱ – مسجد جامع سنندج (دارالاحسان) : این بنا که در خیابان امام خمینی سنندج قرار دارد در سال ۱۲۲۷ هجری بوسیله امان الله خان اردلان ساخته شد و از چندین محوطه بزرگ تشکیل شده است. از خصوصیات عمده این مسجد دکورهای هفت رنگ، آجرهای لعاب کاری شده به جای سنگ کف پوش و مهمترین خصوصیت آن نوشتن دو سوم از یک جزء قرآن بر روی کتیبه های مسجد است.

۲ – زیارتگاه و مسجد هاجره خاتون: این بنا در یکی از نواحی قدیمی سنندج بنام سر تپوله بنا شده است که ساختمان های پیچیده و تودرتو که شامل زیارتگاه، مسجد، مدرسه دینی و مقبره مطهر شیوخی که پیرو هاجر خاتون خواهر امام رضا بوده اند است.

۳ – دیگر مساجد قدیمی: از دیگر مساجد قدیمی در استان می توان مسجد جامع دارالامان (سنندج)، مسجد جامع خسروآباد (بیجار)، مسجد دو مناره (سقز)، مسجد جامع دوره قاجاریه (سنندج)، مسجد سرخ (مریوان)، مسجد عبدالله عمران (مریوان) و مسجد جامع سقز (سقز) را نام برد.

 

کردستان بهشت گردشگری ایران

** امامزادگان و اماکن زیارتی

۱- امامزاده هاجر خاتون

این امامزاده در خیابان صلاح الدین ایوبی در محله قدیمی سرتپوله سنندج واقع است، بر اساس روایات موجود این امامزاده خواهر امام رضا (ع) است که در سفر آن بزرگوار به خراسان در کردستان رحلت نمود و در این مکان به خاک سپرده شده است، در مجاورت این امام زاده مسجد و آرامگاه مشایخ و بزرگان سنندج نیز قرار دارد.

۲- امام زاده پیر عمر

این امامزاده در ضلع جنوبی خیابان امام خمینی (ره) واقع شده و تاریخ ساخت بنای آن سال ۱۰۴۶ ه. ق است، امامزاده پیر عمر را پسر بلافصل حضرت علی (ع) می دانند. بنای آرامگاه شامل تزئینات آجری گچبری و اروسی های زیبا است، قسمت های عمده ای از بنا به علت فرسودگی در سال های ۱۳۷۲ تا ۷۴ ه. ش بازسازی شده است.

۳- امام زاده پیر محمد

این بقعه در میدان نبوت سنندج در بالای تپه ای که قبرستان قدیمی شهر واقع شده است قرار دارد، این بنا محل دفن امامزاده محمد بن یحیی مشهور به پیر محمد است.

۴- قرآن نگل

در ۶۵ کیلومتری غرب سنندج در مسیر جاده سنندج – مریوان، در داخل مسجد روستای نگل، قرآنی خطی از دوران گذشته وجود دارد که بنا بر اعتقادات مردم، یکی از چهار قرآن خطی است که در زمان خلفه سوم به رشته تحریر در آمده و به چهار اقلیم دنیا فرستاده شده است. خط قرآن، کوفی و دارای نقطه و اعراب و در قسمتی از شماره آیات طلاکاری شده و مزین به نقوش گیاهی است. این قرآن در بین مردم جایگاه والایی دارد و همه روزه عده کثیری از نقاط دور دست برای زیارت قرآن به این روستا می آیند.کردستان بهشت گردشگری ایران

** سایر اماکن دیدنی

۱- خانه کرد (عمارت آصف) خانه کرد، موزه مردم شناسی مناطق کردنشین و بزرگترین موزه مردم شناسی مربوط به یک قوم در کشور ایران است. این موزه در خیابان امام خمینی (ره) شهر سنندج و در عمارت آصف دایر گردیده و این عمارت یکی از بزرگترین عمارت های اعیانی شهر سنندج است که دارای ارزش های ویژه معماری از لحاظ آجر کاری و گچبری و اروسی سازی است و حمام آن زیباترین حمام خصوصی در بین حمام های سنندج است. بنای اولیه این عمارت در دوره صفویه بوده و در دوره های قاجار و پهلوی تکمیل شده است.کردستان بهشت گردشگری ایران

۲ – موزه سنندج

این موزه در خیابان امام خمینی (ره) کوچه حبیبی و در بخش برونی عمارت ملالطف اله شیخ الاسلام قرار دارد و در آن آثار و اشیاء تاریخی کشف شده از استان و سایر نقاط ایرا ن به نمایش گذاشته شده است. اروسی موزه سنندج یکی از نمونه های بی نظیر هنر اروسی سازی و کار استادکاران سنندجی است، عمارت ملالطف اله از بناهای باقی مانده دورة قاجار است.

کردستان بهشت گردشگری ایران

۳- عمارت خسرو آباد

این عمارت در بلوار خسرو آباد (شبلی) قرار دارد و در نوع خود بی نظیر و مرکز حکومت اردلان به ویژه خسروخان اردلان بوده است. مجموعه عمارت و باغ آن، افزون بر دو بخش اصلی یعنی قصر سلطنتی با ورودی ستون دار در بخش غربی و ساختمان شرقی با غلام گردش ها و ایوان ستون دار مشرف بر صحن عمارت و فضای بیرونی بنا دارای فضاهای دیگری چون حمام، اتاق قاپچیان و خدمتکاران است. تزئینات معماری این بنا شامل گچبری، آجرکاری، اروسی های زیبا و حوض چلیپا شکل داخل عمارت است.

 

کردستان بهشت گردشگری ایران

۴ – عمارت وکیل

این مجموعه بزرگ در خیابان کشاورز واقع شده است و شامل سه حیاط با عمارت های مربوطه و یک حمام خصوصی در داخل مجموعه و یک حمام عمومی در خارج آن است. بخش اصلی عمارت وکیل در دوران زندیه ساخته شده و بخش های دیگر متعلق به دوره قاجار است. مجموعه دارای تزئیناتی چون آجرکاری های زیبا و اروسی های پرکار است و حیاط مرکزی دارای سقف شیروانی با طرح کلاه فرنگی است.

کردستان بهشت گردشگری ایران

۴ – عمارت مشیر دیوان

این عمارت در خیابان شهدا قرار دارد و شامل هفت حیاط با فضاهای مرتبط است و یک حمام خصوصی در داخل مجموعه دارد، هر یک از حیاط ها نیز دارای آبنما است. عمارت توسط میرزا یوسف مشیر دیوان در دوره قاجار ساخته شده است و زیباترین ایوان با طرح کلاه فرنگ در سنندج متعلق به این بنا است، در این عمارت نیز اروسی های پرکار، تزئینات آجری، کاربندی ها و گچبری جهت تزئین استفاده شده است.

کردستان بهشت گردشگری ایران

۵- حمام خان

این حمام در ضلع شمالی بازار قدیم سنندج در خیابان انقلاب واقع شده است، تزئینات داخل حمام و نقوش موجود بر روی دیوار آن در نوع خود بی نظیر و جالب است، حمام در سال ۱۲۲۰ هجری قمری به دستور امان الله خان اردلان ساخته شده و در بین حمام های باقی مانده از گذشته بزرگ ترین و زیباترین حمام شهر است.

۶- قلعه باستانی قمچقای

بقایای این قلعه در ۴۵ کیلومتری بیجار قرار دارد، بنای این قلعه به سده های ۸ و ۹ قبل از میلاد می رسد، اطراف قلعه را دره های ژرف در بر گرفته که یک سوی آن مسلط به دره ای به نام دره شاهان است، این قلعه ظاهرا تا دوره های ساسانی و اسلامی نیز مورد استفاده قرار می گرفت.

کردستان بهشت گردشگری ایران

*** جاذبه های طبیعی

۱- دریاچه سد قشلاق

در فاصله ۲۰ کیلومتری شمال سنندج در مسیر جاده سقز بر روی رودخانه قشلاق سد مخزنی قشلاق احداث شده است، دریاچه پشت این سد ۱۱ کیلومتر طول دارد و وسعتی معادل ۹۳۴ هکتار را در بر می گیرد، این دریاچه محل مناسبی برای ورزش های آبی است و جزو جاذبه های طبیعی سنندج به شمار می رود.

کردستان بهشت گردشگری ایران

۲- قلل مرتفع

به علت کوهستانی بودن منطقه و امنیت حاکم بر آنها هر ساله تعداد بسیاری از کوهنوردان به قلل مشهور و مرتفع سنندج صعود می نمایند. مهم ترین قلل این شهرستان عبارتند از آبیدر سلطان سراج الدین، آوالان در جنوب سنندج شاه نشین در ژاوه رود، کوه کوچک در جنوب غربی و کوه چرخ لان در جنوب غربی سنندج.

کردستان بهشت گردشگری ایران

۳- قلعه باستانی زیویه

در ۵۵ کیلومتری جنوب شرقی سقز بر روی تپه ای نسبتا مرتفع که به محیط اطراف اشراف کامل دارد بنا شده و اکنون تنها بخش هایی از آن باقی مانده است در مورد عظمت و اهمیت تپه زیویه مطالب بسیاری در کتاب ها نوشته شده است. از حفاری های این تپه که اکثرا در گذشته و به صورت غیر مجاز بوده اشیای زیادی به دست آمده که بعضی از آنها در موزه های داخلی و بسیاری هم در موزه های خارج هستند، از جمله اشیای به دست آمده قطعات عاج منقوش بوده که نقوش حیوانی و صحنه شکار اساطیر روی آنها حک شده و از ارزش ویژه ای برخوردار است. از روی چند قطعه از آنها، نقش برجسته آبیدر سنندج طراحی، بزرگ نمایی و ساخته شده است. گردنبند طلا و سر عقاب طلائی از دیگر نمونه های اشیای کشف شده تپه زیویه هستند که از ارزش زیادی برخوردارند، آثار این تپه مربوط به هزاره اول قبل از میلاد است.

کردستان بهشت گردشگری ایران

۴- دریاچه زریوار

این دریاچه مهم ترین جاذبه گردشگری استان کردستان است که در فاصله ۲ کیلومتری غرب مریوان قرار گرفته است. این دریاچه در ارتفاع ۱۲۸۵ متری از سطح دریا واقع شده، طول آن ۵٫۴ کیلومتر و عرض آن ۲ کیلومتر و عمق متوسط دریاچه حدود ۳ متر است. نکته قابل توجه در تشکیل این دریاچه وجود چشمه های آب شیرین در کف این دریاچه است که تامین کننده آب این دریاچه است و هیچ رودخانه ای به این دریاچه وارد نمی شود و به این خاطر زریوار را بزرگترین چشمه آب شیرین جهان عنوان نموده اند. دریاچه زریوار از جهات مختلف توسط جنگل های انبوه احاطه شده و مناظر بسیار زیبا و بدیعی به وجود آمده است، در فصل زمستان به علت شیرینی آب دریاچه و برودت هوا سطح دریاچه یخ می بندد و منظره بسایر زیبایی را به وجود می آورد.

کردستان بهشت گردشگری ایران

۵ – غار باستانی کرفتو

این غار در فاصله ۶۰ کیلومتری از شمال دیواندره و در نزدیکی روستای یوزش باش کندی قرار دارد و از پر جاذبه ترین مکان های توریستی استان کردستان است، غار کرفتو از غارهای طبیعی و آهکی است که در ادوار مختلف جهت استفاده و سکونت تغییر حالت داده شده و مهمترین ویژگی غار معماری صخره ای آن است که در چهار طبقه در دل کوه حفر شده است. کتیبه ای یونانی بر سر در یکی از اتاق های طبقه سوم وجود دارد که از این غار به عنوان معبد هراکلس نام برده است، در معماری این غار علاوه بر ایجاد اتاق ها و راهروهای عبوری، سعی شده تا اتاق ها با هم مرتبط باشند و نور گیرهایی به سمت بیرون تعبیه شده و بر دیوارهای غار در بعضی از اتاق ها نقوشی به صورت تجریدی از حیوانات، انسان و گیاه حجاری شده است.

کردستان بهشت گردشگری ایران

۵ – منطقه چهل چشمه

در شمال غربی دیواندره کوه های چهل چشمه قرار دارد و هر ساله جمعیت زیادی از گردشگران و کوهنوردان از این منطقه دیدن می نمایند.

کردستان بهشت گردشگری ایران

** صنایع دستی و سوغات

صنایع دستی استان کردستان بخشی از فرهنگ مردم استان کردستان است که بر اساس نیاز و خلاقیت در گذر زمان شکل گرفته است. استان کردستان دارای انواع شیرینی های محلی است که مهمترین این شیرینی ها کنجد، بادام سوخته، نوعی باسلوق و نان برنجی است که در این میان کنجد شیرینی محلی خاص شهر سنندج به همراه نان برنجی خریداران زیادی دارد. قالی و گلیم

قالی و گلیم استان کردستان از لحاظ تنوع رنگ و گیاهی بودن، اصالت طرح و کفیت آن شهرت جهانی دارد. شهرهای سنندج و بیجار مهمترین نوع قالی را دارا هستند به طوری که به علت شهرت جهانی فرش سنندج (سنه) در دائره المعارف بریتانیا معنی واژه ‘سنه’ به عنوان نوعی قالی آمده است. نساجی سنتی یا (جولائی) تولید پارچه های لباس کردی مردانه و فرآورده هایی مانند رختخواب پیچ، یا موج و جانماز که به روش سنتی تهیه می شود، حاصل کار جولاها است. کلاش

در مناطق کردنشین یک نوع گیوه به نام کلاش تولید می شود، رویه این کفش از نخ پنبه ای بافته شده و زیره آن از پارچه فشرده شده ساخته می شود، به همین دلیل کلاش کفشی است سبک، نر م و قابل انعطاف و متناسب با محیط کوهستانی. تولید کلاش در اصل مختص منطقه اورامان بوده ولی اکنون در اکثر شهرهای استان کردستان تولید می شود.

منبع: ایرنا

شانشین؛ دالان ورود گردشگران به دنیای قدیم

“شانشین” مکانی زیبا و کاملا سنتی در میان جنگل و مشرف بر دریاچه زیبای زریبار است که در دامنه کوه قرار دارد و به عنوان موزه روستایی، سفری به گذشته‌های دور و آداب و رسوم مردم کُرد را برای گردشگران ترتیب می‌دهد.

در سفر خود به شهر مریوان مهمان مردی شدیم از جنس طبیعت و آشنا با فرهنگ و آداب رسوم خالص کردستان که ما را به اقامتگاه بوم گردی خود دعوت کرد.

“شانشین” مکانی زیبا و کاملا سنتی در میان جنگل و مشرف بر دریاچه زیبای زریبار است که در دامنه کوه قرار دارد که به عنوان موزه روستایی، سفری به گذشته‌های دور و آداب و رسوم مردم کُرد را برای گردشگران ترتیب می‌دهد.

پله‌های سنگی و راه‌ ناهموار رسیدن به اقامتگاه‌، زندگی و حال و هوای مناطق اورامانات را برای گردشگران تداعی می‌کند و دیدن دیوارهای کاه‌گلی و دروازه‌های چوبی آبی رنگ استفاده شده در آن ما را به دوران پدربزرگ و مادربزرگ‌ها می‌برد.

با باز شدن اولین دروازه چوبی آبی رنگ، وارد دنیای گذشته‌ها شدیم، آن دیوارهای کاه‌گلی با آن گلدان‌های گل آویزان شده در گوشه و کنار حس و حال نابی را به حیاط اقامتگاه داده بود که آدمی را سرشار از لذت می‌کرد.

در گوشه‌ای دیگر از حیاط اقامتگاه، اسباب و وسایل‌های به جا مانده از زمان‌های قدیم گردآوری شده بود و به نحو بسیار زیبایی چیده شده بودند.

آنقدر از دیدن این حال و هوا غرق در لذت شده بودیم که تک تک وسایل را با دست لمس می‌کردیم و سعی داشتیم بفهمیم کاربرد آن‌ها چیست و چگونه بوده است.

blank

 

از پله‌های سنگی داخل حیاط که برای رسیدن به ایوان و طبقه بالای اقامتگاه استفاده و با گل‌های شمعدانی از پایین به بالا مزین شده بود، بالا رفتیم تا به ایوان اقامتگاه رسیدیم؛ با رسیدن به ایوان منظره‌ای زیبا و دلفریب را جلو روی خود یافتیم، ایوانی مشرف به دریاچه افسانه‌ای زریبار!

در سبز رنگ چوبی را که باز کردیم منظره‌ای که با آن مواجه شدم یک لحظه مرا شوک زده کرد، دقیقا شبیه به خانه روستایی پدربزرگم در دوران کودکیم بود، همان حال و هوا، همان قالی‌های دستبافت با همان نقش و نگارها، همان بخاری نفتی وسط خانه، همان چراغ نفتی سبزرنگ قدیمی، همان طاقچه‌های گوشه و کنار خانه و سقف‌های چوبی که حال پس از گذشت ۲۰ و اندی سال یکبار دیگر آن تصویر و آن حال و هوا را بە چشم خود دیدم.

دیدن این مکان زیبا و دلچسپ برای افرادی مثل من می‌تواند، تداعی‌گر حال و هوای خانه پدربزرگ، برای دهه‌های ۸۰ و ۹۰ می‌تواند آشنایی با زندگی مردمان ادورا گذشته و برای مسافران از گوشه و کنار دنیا می‌تواند به نحوی آشنایی آن‌ها با آداب و رسوم مردم کردستان باشد.

blank

موزه روستایی “شانشین” چشم انتظار حمایت مسئولان 

سازنده اقامتگاه بومگردی “شانشین گفت: کار من در اصل مستند سازی و ساخت برنامه تلویزیونی است؛ برنامه‌ای تحت عنوان “گه‌شته‌کانی چیا” که اکنون ۹ سال از ساخت آن می‌گذرد و در ۴۰۰ قسمت، و هر هفته در تلویزیون “گه‌لی کوردستان” پخش می‌شود.

کیان جهانی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: سفر من به آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه، ایلام، همدان، لرستان، شمال و خوزستان سبب شد تا من به این موضوع پی ببرم که نه تنها در کردستان بلکه در همه استان‌ها و در همه مناطق فرهنگ و آداب و رسوم‌های خاص هر مناطق در حال نابودی است.

وی عنوان کرد: در سفری که به شمال ایران داشتم در مسیر رشت به فومن در جاده سراوان موزه میراث روستایی گیلان را دیدم، و برای اولین بار جرقه ایده ساخت موزه روستایی  در مناطق کردنشین در ذهنم زده شد.

جهانی بیان کرد: پنج سال به دنبال اجرای این پروژە بودم، ابتدا طرح را به سازمان میراث فرهنگی ارائە دادم کە مورد استقبال فراوانی قرار گرفت اما در حد نامەها و مکتوبات بود و در عمل این‌کار عملی نشد،  تا اینکه بلاخره مجبور شدم در شهر مریوان در یک خانه اجاره‌ای در متراژ پایین‌تر این طرح را اجرا کنم تا به صورت عملی نشان دهم که هدف از اجرای این پروژه چیست.

blank

 

وی خاطرنشان کرد: هدف از این پروژه ایجاد روستایی گردشگری است که هر خانه در آن نشان دهنده معماری و آداب و رسوم فرهنگ خاص منطقه‌ای در کردستان است، که اگر گردشگری هنگام سفر بە کردستان  نتوانست بە همه مناطق کردستان سفر کند، در این مکان با بخشی از آن مناطق آشنا شود؛ در کنار این مهم نیز از وسایلی محافظت کنیم کە تا بە امروز در روستاها سالم ماندەاند.

جهانی یادآور شد: دو سال در قالب “یانه کورده‌واری” این پروژه را اجرا کردیم و بعدها توانستم با همه تعهدات خود ۱۰۰۰ متر زمین در این مکان از منابع طبیعی بگیرم، لذا قبل از دست به کار شدن برای ساخت این موزە روستایی، تصویربرداری هوایی انجام گرفتە تا شاهد هیچ دخل و تصرف و تخریبی در طبیعت نباشیم و خطاب بە کسانی که معتقدند کە در این مکان دخل و تصرف و تخریب صورت گرفتە است باید گفت کە زمانی کە ساخت این پروژە آغاز شد حتی یک درخت نیز در این مکان وجود نداشت.

وی عنوان کرد: بعد از انجام این پروژه توقع می‌رفت که از سوی مردم و مسئولان از آن استقبال شود، اما متاسفانه استقبال آنچنان نبود، لذا با وجود همە این‌ها باز هم روند ساخت پروژە را ادامە دادم.

جهانی تصریح کرد: تاکنون دو بخش مریوان و منطقه اورامان ساخته شدە است اما متاسفانە بە دلیل اینکە مصالح و بناهای آن از همان مناطق تهیە می‌شوند بە لحاظ اقتصادی بسیار هزینە‌بردار است.

وی ادامە داد: همە وسایل موجود در موزە روستایی شانشین، از روستاهای مناطق مختلف جمع‌آوری شدە است تا مسافرانی کە بە این مکان می‌آیند هم از آن بە عنوان موزە و هم بە عنوان اقامتگاە از آن بهرە ببرند و از خوراکی‌های محلی مناطق کردستان تناول کنند.

جهانی اظهار کرد: تا قبل از آمدن کرونا ما هرشب در این مکان رسم و رسومی داشتیم بە نام “شه‌واری کورده‌واری” کە در آن از هنرمندان فولکلور و حکایت خوانان و حکایت نویسان کردستانی دعوت بە عمل می‌آمد و تا پاسی از شب بە خواندن آوازهای فولکلور و حکایت خوانی می‌پرداختند.

blank

وی اظهار تاسف کرد و گفت: بسیار جای تاسف است کە همە از ما میخواهند کە در این زمینه فعالیت داشتە باشیم، اما در عمل کسی یاری‌گر ما نیست.

کیان جهانی ادامە داد: از آنجایی کە اقامتگاە “شانشین” بر سر جاده مرز باشماق قرار دارد، یقینا هر مسئولی در بازدید از مرز بارها از این راە گذر کردە است، اما تابحال هیچکدام از مسئولین از این مکان بازدید نکردەاند.

وی خاطرنشان کرد: درخواست اولیە ما ٥ میلیارد تومان تسهیلات بود کە از سوی میراث فرهنگی یک میلیارد و ٥۰۰ میلیون تومان آن مصوب شدە است، لذا پس از گذشت شش ماە از تصویب آن هنوز پرداخت نشدە است.

جهانی در پایان سخنان خود یادآور شد: تاکنون برای این مجموعە ۲ میلیارد تومان هزینە شدە است کە همگی از محل دارایی‌های شخصی تامین شدە است.

منبع: ایسنا

قروه؛ گاو صندوق گردشگری کردستان

تاریخ و تمدن هر ملت از ارکان مهم و باارزش، برای مردم آن کشور به شمار می‌رود، نحوه زندگی انسان‌ها در گذشته و آشنایی با ابزار و وسایل مورد استفاده آن‌ها، برای مردم امروزی بسیار جالب و جذاب است و همین مسئله باعث شده که در سالیان اخیر موزه‌های متفاوت و گوناگونی در سراسر جهان و ایران تاسیس شوند.

موزه مثل گاوصندوقی بزرگ است که فرهنگ و ریشه‌های گذشته ما درون آن قرار دارد و به خوبی از آن‌ها نگهداری می‌شود. قبل از اینکه موزه‌ای وجود داشته‌باشد، آثار تاریخی و باستانی آن‌قدر دست به دست می‌شد و از جایی به جای دیگر می‌رفتند که یا به کلی تخریب می‌شدند و یا به شدت آسیب می‌دیدند.

موزه‌ها به قدری در حفاظت و مراقبت از آثار به‌جا مانده از سال‌های دور اهمیت دارند که روز ۱۸ می مصادف با ۲۹ اردیبهشت به نام روز جهانی موزه و میراث فرهنگی نامگذاری شده‌است و در کنار آن در کشور ما نیز روز ۳۰ اردیبهشت ماه به عنوان روز ملی ایران گردی وایرانشناسی نامگذاری شده است.

رییس میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان قروه  گفت: روز جهانی میراث فرهنگی و موزه فرصتی عالی برای دیدار فعالین حرفه‌ای موزه‌ها و مردم در جهت تبادل فرهنگی و ایجاد درک متقابل و صلح میان ملت هاست چرا که بهترین روش برای شناخت فرهنگ و تمدن هرقوم مطالعه و بررسی تاریخ و سرگذشت آن‌ها است که در این بین موزه و میراث های فرهنگی و ابنیه تاریخی از اصلی‌ترین مؤلفه‌های مورد نیاز برای این مطالعات است.

مرادی در ادامه با ذکر اهمیت حفاظت از این میراث‌های تاریخی گفت: حفاظت از میراث فرهنگی و ابنیه تاریخی و باستانی نیاز به همت جمعی تمام مردم دارد که باید در این مورد به طور درست و جدی فرهنگ سازی انجام گیرد که آموزش در مدارس و رسانه ها در کنار حفاظت های سازمانی اداره میراث فرهنگی و گردشگری می تواند تاحدود بسیار زیادی دغدغه حفاظت از این آثار را رفع نماید بطوریکه هر فرد خود را یک میراث بان بداند تا از هرگونه آسیب و سوء استفاده در این حوزه جلوگیری شود.

قروه

رییس میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان قروه در ادامه به خلاء وجود موزه در شهرستان قروه اشاره کرد و افزود: تاسیس موزه تخصصی مصنوعات سنگی در حمام تاریخی قصلان و موزه تخصصی سکه و یا مردم شناسی در ساختمان هشت ضلعی پارک رضوان قروه در دستور کار این اداره قرار دارد که البته راه اندازی این موزه ها نیازمند نگاه ویژه مسؤلین شهرستانی و استانی است.

 

محمدمرادی در پاسخ به این سوال که شهرستان قروه دارای چه ظرفیت هایی درحوزه جاذبه های گردشگری وتوریستی است گفت: قروه دروازه گردشگری استان فرهنگی کردستان است و قدمت چند صدساله برخی مناطق در کنار جاذبه‌های طبیعی این شهرستان را تبدیل به منطقه‌ای با پتانسیل بالا در حوزه گردشگری و میراث فرهنگی کرده است که از جمله این جاذبه های گردشگری می توان به تپه تاریخی فرهادتاش و معدن متروکه که سنگ‌های معبد آناهیتا از این مکان استخراج شده، روستای تاریخی سورچه، سراب زیبای روستای وینسار، چشمه آب معدنی باباگرگر بقعه متبرکه سیدجلالدین و سنگواره اژدها، پل تاریخی فرهادآباد، تپه و حمام تاریخی قصلان به عنوان واحد بومگردی منطقه، کوه های زیبای بدر و پریشان و قله بدر که اخیرا با۳هزار و۲۴۵متر به عنوان مرتفع ترین قله در استان معرفی شده، منطقه چشم نواز سراب کوثر قروه و مناطق نمونه گردشگری روستاهای میهم تازه آباد، اوریه آصف آباد، سنگین آباد و ویهج اشاره کرد که مردم عزیز کشورمان درسفربه شهرستان قروه از این جاذبه‌ها بازدید نمایند.

قروه

رییس میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان قروه باتاکید بر این موضوع که توسعه گردشگری و جذب توریست می‌تواند بهترین جایگزین برای درآمدهای نفتی باشد و از اصلی‌ترین ظرفیت‌های ایجاد اشتغال پایدار است به تشریح طرح‌های در دست اقدام در حوزه گردشگری برای جذب توریست در شهرستان قروه پرداخت و توسعه و تجهیز سراب کوثرقروه، تبدیل معدن متروکه تپه فرهادتاش به پارک سنگی، مرمت و بازسازی نقوش اسلیمی حمام تاریخی قصلان، توسعه منطقه ویژه گردشگری باباگرگر و معرفی روستاهای نمونه دارای جاذبه‌های طبیعی را از گام‌های مهم در راستای جذب توریست و استفاده حداکثری از صنعت گردشگری برشمرد و تاکید کرد که امیدواریم با جذب سرمایه‌گذار و تشکیل کمیته‌های تخصصی به این مهم دست پیدا نماییم.

منبع: ایسنا

مرتبط:

آشنایی با دیدنی های کردستان

چهل چشمه _شگفتی‌ جهان هستی

به شهر حلب ایرانی سفر کنید/ پیر زهرنوش در کجا مدفون شد؟

سبک کوردی شاخصه مساجد تاریخی کردستان است

معاون میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان ، سبک کوردی را شاخصه مساجد تاریخی کردستان و شهرستان سقز برشمرد.

محمد امینیان با همراهی صلاح نصراللهی رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در بازدید از آثار و مساجد تاریخی شهرستان سقز گفت: آثار تاریخی کردستان به ویژه مساجد استان را دارای ویژگی خاصی است که این سبک مختص این منطقه بوده که می توان گفت این شیوه ساخت یک سبک خاص و سبک کوردی است.

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کردستان سپردن نظارت های مرمتی و احیاء بناهای تاریخی را به باستان شناسان و کارشناسان خبره مهم ارزیابی کرد و افزود: از شاخصه های بارز سبک کوردی می توان به وجود تالار و یا شبستان ستون دار چوبی با زیر ستون های سنگی، سرستون های چوبی، ایوان ستون دار بر روی سکوهای سنگی اشاره کرد.

وی با اشاره به لزوم همکاری ادارات ذی ربط به ویژه فرمانداری ها در مرمت و احیاء آثار تاریخی شهرستان های استان خاطرنشان کرد: مساجد شاخصی همچون مسجد تمبر بیگ، مسجد سرا، مسجد دومناره و … در این شهرستان وجود دارند که حفاظت از آنها امری ضروری است.

منبع: ایسنا

مرتبط:

پالنگان _ماسوله‌ای در دل کردستان

از کردستان چه به یادگار بخریم؟

تالاب زریبار _نگین گردشگری کردستان

پالنگان _ماسوله‌ای در دل کردستان

پالنگان روستایی در دل کردستان که به ماسوله کردستان شهرت دارد و بافت پلکانی، آب و هوای معتدل، طبیعت بکر، آبشارهای روان و رودخانه‌های خروشان در آن گوشه‌ای از بهشت را برای رهگذران به تصویر می‌کشد.

وقتی حرف رفتن به سفر به میان می‌آید، ناخودآگاه ذهن آدمی مکانی زیبا و سرسبز را تصور می‌کند که در فصلی که قصد مسافرت به آن‌جا را دارد از زیبایی‌های طبیعی و گردشگری خاصی برخوردار باشد.

اگر در فصل بهار قصد مسافرت به مکانی خوش آب و هوا را دارید، به شما پیشنهاد می‌کنیم که حتما سری به غرب کشور و استان کردستان بزنید و از زیبایی‌های طبیعی و گردشگری آن غرق در لذت شوید.

هرچند هنوز کرونا در کشور حاکم است و مسافرت‌ها تا حدودی ممنوع اعلام شده است، در این گزارش قصد داریم سفر مجازی داشته باشیم به پالنگان، روستایی مشهور به ماسوله کردستان.

فصل بهار زمان مناسبی برای دیدن ماسوله کردستان است؛ هرچند که دیدن این مکان زیبا در فصل زمستان نیز خالی از لطف نیست اما زیبایی‌های آن در فصل بهار چندبرابر می‌شود.

هرچه از سنندج به سمت پالنگان حرکت کنید بیشتر از دود و دم و هوای آلوده شهر فاصله گرفته و به طبیعت بکر و زیبای خدادادی کردستان قدم خواهید گذاشت.

به پالنگان که می‌رسیم، مسیری را تا روستا هم‌ قدم رودخانه و نسیم خنک بهاری می‌شویم و طنین سیاچمانه‌ای که از دور به گوش می‌رسد مسافران را به سوی خود فرامی‌خواند و شوق مسافران برای دیدن این طبیعت زیبا را دوبرابر می‌کند.

پالنگان

 

وارد روستا که می‌شویم دیدن خانه‌های پلکانی و معماری سنگی روستا اولین چیزی است که چشم‌ها را به سوی خود جلب می‌کند، رودخانه‌ای مشهور به “ته‌نگی‌وه‌ر” که از میانه روستا می‌گذرد خانه‌ها را به دو قسمت تقسیم کرده و راه ارتباطی اهالی روستا از طریق پل باریکی است که بر روی رودخانه قرار دارد.

در طول مسیر سفر خود به پالنگان و گشت و گذار در داخل روستا با چشمه‌های روان و آبشارهای خروشان مواجه می‌شوید که صدای دلنواز رودخانه‌های خروشان روح را صیقل و  از هیاهو و جنجال زندگی شهر دور می‌کند.

وارد کوچه پس کوچه‌های روستا که می‌شوی و از کوه بالا می‌روی صفا و صمیمیت اهالی روستا یکی از زیبایی‌های زندگی روستایی را به نمایش می‌گذارد، پشت‌بام یکی از خانه‌ها حیاط خانه دیگری است، زنانی را می‌بینی که در پشت‌بام نشسته و مشغول نخ ریسی هستند، برای سهولت در رفت و آمد از کوه از پله‌های سنگی استفاده شده است، از پله‌ها که بالا می‌روی عده‌ای از پیرمردانی را می‌بینی که در تنهایی خود نشسته و بهشتی را می‌نگرند که تمام عمر خود را در آن سپری کرده‌اند یا خانواده‌هایی را می‌بینی که در کمال آرامش و صمیمیت مشغول نوشیدن چای در دل این طبیعت بکر هستند.

بعد از کلی گشت‌وگزار در این بهشت خدادادی زیبا، که انگار نقاش عالم با ظرافت خاصی آن را زینت داده است، بوی ماهی کبابی که در فضا پیچیده است مسافران را به صرف نهاری دلچسپ در دل طبیعتی بکر فرا می‌خواند و ماهی قزل‌آلای این منطقه شهرت بسیار دارد.

پالنگان

 

در پالنگان تا چشم کار می‌کند اصالت است و سادگی و این‌جا تنها جایی است که از سیستم و ساختمان‌سازی شهری خبری نیست و با وجود اینکه در طول قدمت ۳۰۰۰ ساله خود بارها و بارها ویران و بازسازی شده‌است؛ اما هنوز سیستم محلی و روستایی خود را حفظ کرده و مصالح و املاح به کار رفته در ساختن خانه‌ها نیز حاصل همین طبیعت بکر است.

بعد از خوردن نهاری دلچسپ هنگام بازگشت، دیدن و زیارت از زیارتگاه حضرت عکاشه خالی از لطف نیست، بیشتر گردشگران بعد از گردش در روستای زیبای پالنگان به طبیعت زیارتگاه حضرت عکاشه رو می‌آورند و بعد از زیارت و طلبیدن حاجت و ادا کردن نذر خود برای چند ساعتی  در سایه درخت‌های ستبر و هزاران ساله درخت ون و یکی از اصحاب نورانی پیامبر می‌آسایند.

منبع:ایسنا

از کردستان چه به یادگار بخریم؟

کردستان یکی از زیباترین و خوش آب‌وهواترین استان‌های غربی ایران بوده که در دامنه‌ها و دشت‌های پراکنده‌ رشته‌کوه زاگرس میانی قرار گرفته است. این استان هر ساله به واسطه آب‌وهوای مطبوعی که دارد میزبان گردشگران زیادی از اقصی نقاط ایران است و همچون سایر استان‌های کشورمان سوغات معروف و هیجان‌انگیز خود را دارد؛ سوغاتی‌هایی که برخی از آن‌ها بسیار خوشمزه‌اند و برخی دیگر جزء آثار هنری و صنایع‌دستی محسوب می‌شوند. در ادامه با تعدادی از سوغات این استان آشنا می‌شویم.

گلیم و قالی

نام کردستان با قالی دستباف گره خورده است و صنعت فرش و قالی‌بافی، یکی از صنایع رایج در استان کردستان است. قالی‌های شهرهایی همچون سنندج، بیجار و بوکان شهرت جهانی دارند و یکی از ارزشمندترین فرش‌های ایران محسوب می‌شوند. فرش‌های دست‌باف و قالی‌های پر نقش‌ونگار کردی در حجره‌ بازارهای این شهر به چشم می‌خورد و از میان طرح‌های بافته شده در کردستان می‌توان به طرح‌های ماهی درهم (هراتی)، ریزماهی نقش بته‌ای، گل وکیلی، گل میرزاعلی، گل مینا و شاخ گوزن و میناخانی اشاره کرد.

گلیم و قالی کردستان

 

گلیم سنه

«گلیم‌های سنه» کردستان نیز شهرت زیادی دارند، این گلیم‌های زیبا که توسط زنان هنرمند کرد به صورت دو رو بافته می شوند، یکی از هنرهای دستی زیبای اهالی کردستان محسوب می‌شود. هر دو رو این گلیم، دارای نقوش واضح و رسایی است که نشان‌دهنده‌ توانایی و هنر زنان و مردان خونگرم و مهمان‌نواز کردستان بوده باید گفت که مرکز اصلی گلیم سنه شهر سنندج است.

گیوه کردستان

گیوه 

«گیوه» پاپوش محلی و سنتی مردمان منطقه زاگرس است و قدمتش به هزاران سال قبل باز می‌گردد و جزء اولین پاپوش‌های سنتی بشر به حساب می‌آید. گیوه‌بافی که در کردستان با نام کلاش‌بافی نیز شناخته شده است، از مهمترین صنایع دستی و سوغاتی‌های کردستان محسوب می‌شود. گیوه‌های کردستان کیفیت بسیار بالایی دارند و امروزه نیز توسط مردمان کرد مورد استفاده قرار می‌گیرند. از مزایای این هنر دستی می‌توان به سبک و طبیعی بودن تمامی مواد آن، مقاوم بودن نسبت به کفش‌های معمولی، استفاده از الیاف سلولوزی، جذب رطوبت زیاد و در دسترس بودن مواد ساخت آن در منطقه اشاره کرد.

 

محصولات چوبی 

کردستان مهمترین استان کشور از لحاظ تولید محصولات نازک‌کاری است. هنر نازک‌کاری، ترکیب قطعات بسیار کوچک از انواع چوب‌های پرداخت شده‌ طبیعی است که با ظرافت خاص در کنار هم قرار می‌گیرند و موجب به وجود آمدن آثار بسیار ظریف چوبی می‌شومد. از مهمترین محصولاتی که با نازک‌کاری ساخته می‌شود می‌توان به تخته نرد، قلمدان، تخته شطرنج، قوطی سیگار، شیرینی‌خوری، کیف زنانه، جعبه‌ لوازم آرایش، سینی و بشقاب اشاره کرد.

ابزارآلات موسیقی از جمله دف و تنبور، از دیگر سوغاتی‌های کردستان هستند که شهرتی ملی دارند. بسیاری از نوازندگان کشور، ادوات موسیقی خود را از استان کردستان تهیه می کنند. به علاوه لباس‌های زیبای زنان و مردان کرد نیز که از زیباترین لباس‌های محلی کشور محسوب می‌شوند، دیگر سوغاتی مطرح استان کردستان هستند.

محصولات چوبی کردستان

 

شیرینی کنجدی

شیرینی کنجدی، معروف‌ترین شیرینی شهر سنندج است. شیرینی کنجدی کردستان، در دو نوع شکری و گزانگبین تولید می‌شود. برای تهیه این شیرینی‌ها ابتدا کنجد را بو می‌دهند، سپس شهد انگبین و یا شهد شکر را به آن اضافه کرده و آن را برش می‌دهند. شکل ظاهری این شیرینی قطعات منظمی از کنجد فشرده شده است که بسیار مقوی و خوشمزه هستند.

شیرینی کنجدی معروف کردستان

 

سقز

سقز یکی از سوغاتی‌های کردستان و به طور کلی استان‌های غربی ایران است. سقز صمغ درخت بنه یا پسته‌ وحشی است که معمولا در فصل پاییز از این درخت خارج می شود. مردم کردستان به خوبی با خواص این صمغ آشنایی دارند و از آن به عنوان آدامس استفاده می‌کنند.

سقز

 

بادام سوخته

از دیگر سوغاتی‌های کردستان که می توان در شهر سنندج تهیه کرد، بادام سوخته کردستان است. بادام سوخته مخلوطی از بادام و شکر یا عسل است. مردم شهر سنندج معمولا به جای قند، این شیرینی را با چایشان میل می‌کنند.

بادام سوخته کردستان

 

برساق

برساق نوعی نان روغنی محلی کردستان است که به ‌ویژه در شهر بیجار تهیه می‌شود. این نان محلی از ترکیب آرد، شکر، تخم‌مرغ، شیر و سایر مواد به دلخواه درست می‌شود. درون این مواد خمیری تهیه شده را با گردو، شکر و دارچین پر کرده و سپس آن را در روغن سرخ می‌کنند. البته این نان با همین نام به ‌شکل‌های گوناگون در مناطق مختلف ایران تهیه می‌شود. نان کاک، نان برنجی، عسل طبیعی، روغن طبیعی، باسلوق، خشکبار، مویز، نوعی شیرینی به نام کماج  و نوعی حلوا سوهانی نیز از دیگر سوغاتی‌های این استان هستند.

برساق

 

منبع:

مجموعه سوغات ایران

تالاب زریبار _نگین گردشگری کردستان

معاون فنی اداره کل محیط‌زیست استان‌کردستان، گفت: تالاب زریبار به‌عنوان یک منطقه، هدف گردشگری در استان کردستان و یک پدیده منحصربه‌فرد است که با توجه به اینکه در نزدیکی شهر مریوان قرار گرفته علاوه بر تامین زیست‌گاه حیات وحش، نقش بسیار مهمی از لحاظ اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی هویتی برای مردم این منطقه دارد.

تالاب آب شیرین زریبار در ۱۳۰ کیلومتری شمال غربی سنندج مرکز استان کردستان و در فاصله ۳ کیلومتری غرب شهرستان مریوان واقع و از مکان‌های دیدنی و گردشگری استان کردستان است، این تالاب یکی از منحصربه‌فردترین دریاچه‌های آب شیرین در جهان به شمار می‌رود همچنین یکی از مراکز زمستان گذرانی و جوجه آوری پرندگان مهاجر است.

پهنه آبی زریبار(دریاچه) همراه با اراضی نمناک اطراف آن همراه با قسمتی دیگر از زمین های پیرامون این پهنه آبی به استناد بند الف ماده ۳ قانون حفاظت و بهسازی محیط‌زیست مصوب ۱۳۵۳ و طی مصوبه شماره ۳۰۴ سال  ۱۳۸۸ شورایعالی حفاظت محیط زیست به‌عنوان پناهگاه حیات‌وحش زریبار معرفی شد؛ تالاب زریبار با توجه به دارا بودن شرایط زیستگاه مناسب به‌عنوان یکی از کانون های حمایت از گیاهان و جانوران و به‌ویژه پرندگان آبزی قلمداد می‌شود.

تالاب زریبار از معدود تالاب‌های آب شیرین ایران است که هیچ رودخانه دائمی در تأمین آب آن نقش ندارد و عمدتاً از طریق چشمه‌های متعدد در بخش غربی و کف تالاب، تغذیه می‌شود به ‌طور کلی منابع تأمین آب تالاب زریبار از سه منبع عمده ازجمله ریزش‌های جوی که به‌صورت باران و برف، چشمه‌های کف جوش بستر تالاب که به سفره‌های زیرزمینی مرتبط است و آب‌های سطحی ورودی تشکیل می‌شود.

با توجه به نقاط ارتفاعی شمالی و جنوبی تالاب و نیز شیب عمومی شمال به جنوب آن، تالاب در حکم استخر تنظیم‌کننده آب‌های جاری عمل می‌کند و با سرریز در بخش جنوبی، مازاد آب آن به مصرف کشاورزی می‌رسد و یا در موقع کم‌آبی نیز با تمهیداتی از آب تالاب برای کشاورزی استفاده می‌شود.

سرریز آب تالاب به رودخانه زریبار که از شعبات رودخانه گاران است منتقل می‌شود که با پیوستن به رودخانه مریوان با جهت شمالی – جنوبی به سمت جنوب جاری است. رودخانه مذکور با پیوستن به چند رود دیگر تشکیل رودخانه مهم سیروان را می‌دهند.

 

شهاب محمدی، معاون فنی اداره کل محیط‌ زیست استان‌کردستان، با اشاره به اینکه تالاب زریبار مریوان در سال ۸۸ به‌عنوان پناهگاه حیات‌وحش معرفی‌شده است، اظهار کرد: این دریاچه یک پناهگاه تالابی است که از اکوسیستم‌های غنی منطقه و از زیستگاه‌های منحصر به‌فرد حیات ‌وحش به ‌خصوص پرندگان آبزی، کنار آبزی و مهاجر است.

وی افزود: تالاب زریبار به‌عنوان یک منطقه، هدف گردشگری در استان کردستان و یک پدیده منحصربه‌فرد است که با توجه به اینکه در نزدیکی شهر مریوان قرار گرفته علاوه بر تامین زیست‌گاه حیات وحش، نقش بسیار مهمی از لحاظ اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی هویتی برای مردم این منطقه دارد.

 معاون فنی اداره کل محیط‌زیست استان‌کردستان، بیان کرد، سازمان حفاظت محیط زیست بر اساس رسالت کاری به منظور جلوگیری از آلودگی آب تالاب در سنوات گذشته و قبل از اعلام این منطقه به‌عنوان پناهگاه حیات وحش با احداث لاگون‌های (استخر) ترسیب فاضلاب انسانی در ضلع غربی تالاب از ورود مستقیم فاضلاب انسانی روستاهای مجاور ضلع غربی تالاب به آن جلوگیری کرده که این اقدام نقش مهمی در جلوگیری از ورود مستقیم فاضلاب انسانی داشت و خوشبختانه با پیگیری‌های به‌عمل آمده و با ایجاد شبکه جمع آوری و خط انتقال فاضلاب روستائی هم اکنون فاضلاب انسانی روستاهای غرب تالاب به تصفیه خانه شهر مریوان منتقل می‌شود.

وی در ادامه گفت: پس از اعلام این منطقه به‌عنوان پناهگاه حیات وحش ضمن ایجاد ساختار حفاظتی و اختصاص نیروی انسانی جهت حفاظت و صیانت از تالاب اقدامات دیگری ازجمله انجام پروژه‌های کنترل رسوب‌گذاری، بنچ مارک گذاری حریم تالاب، تدوین برنامه صید و صیادی، تدوین برنامه قایقرانی، برنامه‌های متعدد و متنوع آموزشی و اطلاع رسانی و … در این منطقه انجام شده است.

محمدی ذکر کرد: پس از تصویب این تالاب به‌عنوان پناهگاه حیات وحش و به دنبال پیگیری‌های متعدد نهایتا در بهمن ماه سال ۹۷ این تالاب بعنوان ۲۵ امین تالاب بین المللی ایران در دبیرخانه کنوانسیون رامسر ثبت و اعلام شد و مراسم روزجهانی تالاب‌ها نیز در بهمن‌ماه سال ۹۸ در استان کردستان با حضور معاون ریاست جمهوری و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در کردستان برگزار شد.

 وی بیان کرد: یکی از مهم‌ترین اقداماتی که در سال ۹۸ و به دنبال مصوبات استانی کارگروها و ستاد نجات بخشی تالاب زریبار رقم خورد، کنترل و انتقال فاضلاب ورودی قسمتی از شهر مریوان به ضلع جنوبی تالاب بود که متاسفانه با ساخت و سازهای جدید مجددا فاضلاب ساکنین این ساخت و سازهای مسکونی دوباره به تالاب زریوار وارد می‌شود.

وی عنوان کرد: متولی اصلی کنترل و برخورد با ساخت‌وسازهای غیرمجاز بر اساس قانون در محدوده شهرها شهرداری و در حریم شهرها نیز علاوه بر شهرداری اداره راه و شهرسازی و در اراضی کشاورزی نیز سازمان جهاد کشاورزی است، ساخت و ساز غیر مجاز در کل شهر مریوان و مجاور تالاب از معضلات اساسی حال حاضر بوده که نیاز به یک برنامه‌ریزی و اهتمام جدی از سوی متولیان جهت کنترل دارد.

معاون فنی اداره کل محیط‌زیست استان‌کردستان، در خصوص محدوده گردشگری تالاب زریبار مریوان، گفت: در ماه‌های گذشته و پس از جلسات و رایزنی‌هایی متعدد نهایتا موضوع نگهداری و بهره‌برداری از محدوده ۱۵ هکتاری گردشگری تالاب زریبار طی یک قراداد اجاره سه ساله و با محوریت رویکرد راهبری بر اساس ملاحظات زیست محیطی به شهرداری مریوان محول شد.

محمدی افزود: شهرداری به مدت سه سال متولی محدوده ۱۵ هکتاری گردشگری خواهد بود و نقض هرکدام از مفاد قرارداد منجر به فسخ آن خواهد شد.

وی ادامه داد: هرگونه عایدی محیط زیست از اجاره این محدوده در راستای حفاظت از تالاب، هزینه خواهد شد.

معاون فنی اداره کل محیط‌زیست استان‌کردستان، با اشاره به اینکه صندوق ملی محیط‌زیست در فاز اول مبلغ ۴ میلیارد تومان اعتبار به حوزه محدوده ۱۵ هکتاری گردشگری دریاچه زریبار مریوان اختصاص داده است، ذکر کرد: اعتبارات اختصاص یافته جهت اجرای پروژه‌های منتج از مطالعات فاز دوم ساماندهی محدوده گردشگری زریبار اختصاص یافته و در گام اول تعمیر و بهسازی سرویس بهداشتی، ایجاد بازارچه سنتی و سردرب ورودی محدوده مد نظر است.

محمدی در ادامه عنوان کرد: با اجراشدن طرح ساماندهی این محدوده بحث اشتغال در زریبار افزایش چشم‌گیری پیدا خواهد کرد همچنین بازارچه سنتی، پیاده راه سلامت، پیست‌دوچرخه‌سواری و منظر دریاچه زریبار ساماندهی می‌شود.

 

وی ایجاد بازارچه سنتی در دریاچه زریبار را یکی از پروژه‌های بسیار مهم عنوان کرد و گفت: با ایجاد بازارچه سنتی تمام دکه‌های غیرمجاز با اولویت‌بندی و شرایط بهتر ساماندهی خواهد شد.

معاون فنی اداره کل محیط‌زیست استان‌کردستان، همچنین خاطرنشان کرد: پناه گاه حیات‌وحش و تالاب بین‌المللی زریبار مریوان از منحصربه‌فردترین اکوسیستم‌های آبی کشور است که همه‌ساله پذیرای گونه‌های زیادی از پرندگان مهاجر و بومی است و باوجود مردم طبیعت دوست شهرستان مریوان زیستگاه امنی برای تمامی گونه‌های جانوری به شمار می‌آید.

منبع:

مرتبط:ایسنا

آشنایی با دیدنی های کردستان

رودخانه سیروان _طولانی ترین رودخانه کردستان

روستای ژیوار ؛ماسوله کردستان 

گردشگری ورزشی تاثیر بسزایی بر درآمدزایی کردستان دارد

رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان سنندج گفت: گردشگری ورزشی با توجه به تعداد زیاد طرفداران این رشته در دنیا، سهم به سزایی در جذب و چرخش سرمایه در صنعت گردشگری دارد.

خداداد مولودی اظهار کرد: با توسعه زیرساخت‌های موجود در پساکرونا می‌توان شهرستان سنندج را به یکی از قطب‌های گردشگری ورزشی در کشور تبدیل کرد.

مولودی عنوان کرد: شهرستان سنندج در ارتفاع ۱۵۰۰ متری از سطح دریا و در منطقه کوهستانی زاگرس واقع شده و دارای آب و هوایی چهار فصل است و با توجه به این شرایط مکانی مناسب برای برگزاری مسابقات و جشنواره‌های مختلف ورزشی است.

وی به تاثیر گردشگری ورزشی، در درآمدزایی اشاره کرد و افزود: گردشگری ورزشی با توجه به تعداد زیاد طرفداران این رشته در دنیا، سهم به سزایی در جذب و چرخش سرمایه در صنعت گردشگری دارد.

مولودی پتانسیل‌های گردشگری ورزشی در سنندج را فرصتی مناسب برای توسعه شهرستان دانست و عنوان ساخت: با برنامه‌ریزی دقیق، علمی و توسعه زیرساخت‌ها می‌توان از رویدادهای ورزشی برای ایجاد سرمایه‌گذاری و فرصت‌های شغلی و توسعه اقتصادی استفاده کرد.

رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان سنندج با اشاره به وجود ورزشکاران نامی سنندجی در اکثر رشته‌های ورزشی در سطح ملی افزود: این شهرستان با بهره‌بردن از جنگل‌ها، رودخانه‌ها و سدهای پرآب، قلل مرتفع و اماکن مجهز ورزشی می‌تواند میزبان برنامه‌های پیاده‌روی، کوه‌نوردی، دوچرخه‌سواری، ورزش‌های آبی، پاراگلایدر و سایر مسابقات ورزشی دیگر باشد که امید است در پسا کرونا بتوانیم در این زمینه اقدام کنیم.

منبع:ایسنا

مرتبط:

عمارت خسروآباد _مقر حکومتی کردستان

معرفی آبشار بل جاذبه کردستان

دیدنی های بینظیر در دل روستای نگل کردستان

تنوع نقش مایه‌ها و ریز بافت بودن از نمادهای سفره کردی مرغوب است

رنگ و نگار فرش‌های ایرانی که طرح‌های اصیل و سنتی آن نماد تاریخ، اعتقادات فرهنگی و مذهبی خاصی است باعث شده کنار هم آمدن این همه زیبایی در یک قاب چند در چند هر فردی را به تحسین وا دارد؛ پس شکی نیست که فرش‌های ایرانی  با ویژگی‌های گفته شده یکی از پرطرفدارترین فرش‎‌های جهان است و شهرت زیادی در بازارهای جهانی دارد. عبدالله احراری، عضو انجمن علمی فرش ایران، در خصوص معرفی سفره‌های کردی اظهار کرد:  سفره کردی از دستبافته‌های اقوام کرد است که به عنوان کرمانج در شمال خراسان رضوی و استان خراسان شمالی سکنی گزیده‌اند. دو طایفه و قوم کرد از زمان صفویه در زمان سلطنت شاه عباس از غربی‌ترین منطقه ایران به سمت خراسان کوچانده شدند و هدف از این اقدام ایجاد تعادل و جلوگیری از هجوم ازبک‌ها در منطقه خراسان بوده است.

وی افزود: برخی از این اقوام در خراسان شمالی و شمال خراسان رضوی ساکن شده‌اند اما گروه‌های همراه با این اقوام در مسیر سکنی گزیدند که می‌توان از استقرار آن‌ها در قزوین، ورامین، کلاردشت و… یاد کرد؛ بنابراین از روی دست‌بافته‌های این گروه می‌توان مسیر حرکت این اقوام را تعقیب کرد. مثلا نمونه‌ای از این سبک بافت در قزوین و کلاردشت مازندران دیده می‌شود.

عضو انجمن علمی فرش ایران خاطرنشان کرد: اقوام کردی که مسیر را ادامه دادند، امروز در مناطق کلات، درگز، قوچان و تمام استان خراسان شمالی مستقر هستند و ما می‌توانیم سبک بافت کردی را در کل این مناطق ببینیم.

احراری در خصوص نام‌گذاری این فرش ادامه داد: در واقع سفره‌های کردی به این دلیل به این نام نامیده شده که بخش‌های عمده نقش‌های آن، مخصوصا میله‌هایی که به صورت دست بافته از کناره‌های فرش به سمت وسط می‌آید، حکم انگشتان دست را دارد و هر کدام نمادی از انگشت دست بوده که به دست بافته‌ها حالت سفره داده است.

وی عنوان کرد: بسیاری از نقش مایه‌ها در دست بافته‌های کردی نماد است. این نمادها شامل نمادهای جانوری، انسانی، گیاهی و عمدتا گلیم بافت است. این گلیم از نوع گلیم پیچ است که به عنوان یکی از گلیم‌های خوب در ایران شناخته می‌شود.

عضو انجمن علمی فرش ایران تشریح کرد: در سمت کلات بیشتر این دست بافته‌های کردی به سمت ابریشم‌بافی و نواربافی می‌رود اما در درگز، قوچان و کل خراسان شمالی این دست بافته‌ها یا به شکل سفره کردی (گلیم) و یا به صورت قالیچه‌های کردی بافته می‌شود؛ این سفره‌ها معمولا در سایزهای ۱۰۰ در ۱۸۰ و ۱۳۰ در ۲۳۰ ابعاد قالیچه در پنج کلاس متفاوت بافته می‌شود.

احراری اضافه کرد: برخی از قالیچه‌ها تراکم بسیار بالایی دارد و در واقع گلیم‌های ریز بافت است که به همان نسبت مواد اولیه ضعیفی در آن‌ استفاده می‌شود اما برخی دیگر که نسبتا درشت بافت است، از مواد اولیه ضخیم‌تری در بافت‌شان استفاده می‌شود.

وی در خصوص رنگ‌های استفاده شده در سفره‌های کردی گفت: در گذشته برای بافت سفره‌های کردی بیشتر از رنگ‌های گیاهی استفاده می‌شد. در حال حاضر نیز کارفرمایانی که برند هستند، معمولا از مواد اولیه گیاهی و مرغوب برای بافت استفاده می‌کنند.

در سفره‌های کردی از رنگ‌های روشن‌تری استفاده می‌شود

عضو انجمن علمی فرش ایران در مورد رنگ‌های به کار رفته در سفره‌های کردی اظهار کرد: تعداد رنگ‌ها در سفره‌های کردی همچون سبک بلوچ و ترکی محدود است اما تفاوت سفره‌های کردی با سبک بلوچ و ترکمن این است که در این سفره‌ها از رنگ‌های روشن‌تری استفاده می‌شود.

احراری اضافه کرد: همانطور که گفته شد در سفره‌ها و گلیم‌های کردی از نقوش جانوری و انسانی به صورت رئال‌تر استفاده می‌شود چرا که اقوام کرد شیعه مذهب هستند و در استفاده از نقوش دست بازتری دارند و در واقع نقوش جانوری و انسانی را به صورت واقعی‌تر تصویر می‌کنند.

وی بیان کرد: مواد اولیه‌ای که در چند رنگ اصلی برای رنگرزی گلیم‌های کردی استفاده می‌شود، به این صورت است که برای گروه رنگ‌های زرد عمدتا از جاشیر، گروه رنگ‌های قرمز از روناس، برای گروه رنگ‌های آبی از نیل و برای گروه‌ رنگ‌های خاکی و شتری از پوست گردو استفاده می‌شود.

عضو انجمن علمی فرش ایران در خصوص سبک سفره‌های کردی تصریح کرد: سبک کار عمدتا بر روی دار گلیم بافی افقی کار می‌شود و ابزار ساده‌ای دارد که در گذشته توسط بافندگان ساخته می‌شده است اما در حال حاضر این ابزار عمدتا از بازار تهیه می‌شود و گلیم معمولا هم به صورت خانگی و خویش فرمایی یا توسط کارفرما که مواد اولیه و دستگاه را تامین می‌کند، بافته می‌شود.

احراری در مورد قیمت‌های سفره‌های کردی تشریح کرد: نامرغوب‌ترین سفره‌های کردی معمولا به اندازه هزینه مواد اولیه دستمزد بافت دارد اما لوح‌های درجه یک و مرغوب ۲۰ درصد قیمت مواد اولیه و ۸۰ درصد هم دستمزد بافنده را شامل می‌شود.

سفره‌های کردی به عنوان گلیم یک‌رو نیز شناخته می‌شود

وی بیان کرد: نماد سفره کردی مرغوب، ریز بودن، تنوع نقش مایه‌ها و مرغوب بودن مواد اولیه است. سفره‌های کردی به عنوان گلیم پیچ یا گلیم یک‌رو نیز شهرت دارد و در بازارهای جهانی نیز شناخته شده است. تمام فعالان عرصه دست‌بافته‌ها تقریبا این گلیم را می‌شناسند که رونق بازار این فرش و معرفی بیشتر آن جای کار دارد.

عضو انجمن علمی فرش ایران یادآور شد: برای معرفی بیشتر این فرش نیاز است معاونین صنایع دستی میراث فرهنگی توجه بیشتری به این فرش داشته باشند و به ساخت مستندهای بیشتر، انتشار کتاب در این زمینه اقدام کنند تا بتوانیم حوزه‌ای که مربوط به بافت سفره‌های کردی است را دقیق‌تر معرفی کنیم.

احراری در خصوص طرح‌های سفره‌های کردی خاطرنشان کرد: طرح‌های این گلیم به صورت سینه به سینه به بافندگان امروز رسیده و بافندگان از ذهن خود استفاده می‌کرده‌اند اما در سال‌های اخیر تعدادی از افراد مانند خانم ذوالفقاری و  خانم غلامی که از دانش‌آموختگان و طراحان فرش هستند، تلاش کرده‌اند که نقش‌های این گلیم را کمی منظم‌تر کرده و بر روی رنگ بندی کار کرده‌اند.

منبع:ایسنا

مرتبط:

آشنایی با دیدنی های کردستان

معرفی آبشار بل جاذبه کردستان

عمارت خسروآباد _مقر حکومتی کردستان

آرمرده _قطب صنعت شال‌بافی ایران

شهر آرمرده مرکز بخش آرمرده در فاصله ۱۳ کیلومتری جنوب غربی شهرستان بانه در استان کردستان واقع شده، این شهر زیبا در ارتفاع ۱۶۱۶ متری از سطح دریا قرار گرفته است. براساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت شهر آرمرده ۲۲۵۹ نفر و جمعیت کل بخش آرمرده ۱۰۷۱۳ نفر است.

بخش آرمرده دارای دو دهستان به نام‌های دهستان پشت آربابا و دهستان بلَکه است که تمام ساکنان شهر کُرد زبان و با لهجه شیرین سورانی (از لهجه‌های زبان کُردی) تکلم می‌کنند. آرمرده که در میان کوه‌های زاگرس قرار گرفته دارای پوشش جنگلی و مرتع بسیار غنی و آب و هوای کوهستانی و معتدل است که از قدیم الایام به علت وجود امنیت و کشتزارهای حاصلخیز، شهری مهاجر‌پذیر از مناطق مختلف عراق و شهرهای دیگر بوده و مردم بسیاری به این شهر کوچ کرده و ساکن شده‌اند که باعث افزایش جمعیت این شهر شده است.

نکته قابل توجه در مورد این شهر، همکاری و تشویق حکام محلی برای آموزش حرفه شالبافی بوده و اکنون شالبافی شغل اصلی مردم شهر شده و این حرفه از نسلی به نسل دیگر انتقال داده شده است.

آرمرده خاستگاه شال

شال مختص مناطق کردستان و خاستگاه آن شهر تاریخی آرمرده بانه است و این محصول از پشم و الیاف کاملاً طبیعی و طی مراحل مختلفی تهیه می‌شود، که هر سال در ابتدای فصل بهار بز مَرغُز که دارای پشم اصیل به نام (مه ره ز) است و پرورش یافته از علوفه‌های طبیعی کوه‌ها و برگ درختان بلوط مناطق زاگرس و به ویژه آرمرده است، به وسیله دامداران و با قیچی‌های مخصوص پشم‌زنی (برینگ) از بدن بُزهای مَرغُز جدا شده و پس از شستشوی کامل، خشک‌شدن و تمیز‌کردن، مرحله خلال اندازی یا همان (شی کردن) بر ‌روی پشم‌ها انجام می‌شود.

 پس از انجام این مراحل، پشم و تارهای موی پشم به هم چسپیده از همدیگر جدا و در مراحل دیگر به دست زنان چیره‌دست و هنرمند به وسیله آلات مخصوص ریسندگی که همان دوک (ته شی) نام دارد و جنس آن چوبی است به نخ باریک و محکم تبدیل می‌شود، مرحله تبدیل پشم به نخ در سال‌های اخیر گاهی به وسیله دستگاه‌های برقی نیز انجام شده است.

در مراحل دیگری به وسیله استادکاران ماهر (جولاها) در دستگاه‌های سنتی و کاملاً دستی کار بافندگی را انجام می‌دهند و به پارچه‌ای به عرض معمولی ۱۰ الی ۱۵ سانتیمتر و طول ۳۰ الی ۳۲ متر تبدیل می‌کنند، پس از انجام مراحل دیگری مانند پرِس کردن (کول کردن) پارچه تهیه شده را در دستگاه‌های پرس مخصوص به دست استادکاران ماهر صاف و حالتی اتو زده پیدا کرده که به صورت دستی به حالت فشرده و نواری دَور همدیگر جمع می‌شود و محصول نهایی یا پارچه نواری که همان شال نام دارد برای فروش روانه بازار می‌شود.

شال معمولا برای تهیه لباس محلی مردانه بنام (رانک و چوغه) و در مواردی دیگر برای تزئین لباس خانم‌ها و حتی استفاده به صورت «قبا مخصوص بانوان» مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تاریخ تولید و استفاده از شال

شال و شال‌بافی از زمانی که انسان برای پوشاندن بدن خود به لباس نیاز پیدا کرد، متداول شده است و سابقه‌ای طولانی همسان با سابقه زندگی انسان‌ها دارد.

 این امر مهم با توجه به اینکه در منطقه کردستان و به ویژه در شهر تاریخی آرمرده و مناطق اطراف آن که از لحاظ وجود مراتع سرسبز و جنگل‌های انبوه که خوراک اصلی بز مَرغُز که منشأ تولید پشم مورد استفاده در صنعت شالبافی است، بسیار غنی بوده و پرورش بُز مَرغُز علاوه بر استفاده از پشم آن استفاده‌های مهم دیگری از جمله گوشت، شیر و… دارد.

بُز مَرغُز بومی این منطقه است و پشم آن از لحاظ ظرافت، استحکام، زیبایی، نرمی و سازگاری با بدن انسان و لطافت خاص آن در جهان نظیر ندارد، به همین دلیل در طول تاریخ و قرن‌های متمادی، این صنعت که در جریان آوارگی‌های پی در پی و غیره دائماً در معرض نابودی قرار داشته است، به علت حمایت‌های جدی و قاطع حکام محلی (اختیارالدینی‌ها) و ایجاد بسترهای مناسب برای تشویق افراد محلی و حتی افراد غیر بومی به اشتغال و فراگیری صنعت شالبافی که در منطقه ساکن می‌شدند و اینکه خود نیز از پیشگامان این صنعت از آغاز تا به امروز بوده‌اند و سعی در حفظ این صنعت مهم و اشتغال‌زا برای مردم منطقه داشته‌اند، از نابودی آن جلوگیری کرده و باعث حفظ، رشد و ترقی این صنعت تا به حال بوده است.

شال در این منطقه از سوی حکام محلی و سایر اقشار مردم، جزو بهترین سوغات بوده است و در حال حاضر نیز جزو زیباترین و گران‌ترین لباس‌ها محسوب می‌شود، برای شمارش شال اصطلاح «طاقه» به کار برده می‌شود، شال آرمرده در حال حاضر به عنوان یک برند مخصوص این شهر که دارای سابقه تاریخی و طولانی در این منطقه است قابلیت‌های تبدیل به یک برند جهانی را دارد.

شهر آرمرده بستر مناسب برای معرفی شدن به عنوان دهکده نساجی جهان که خاستگاه شال است را دارد، ۷۰ درصد ساکنان آرمرده به ویژه زنان به حرفه شال‌بافی اشتغال دارند و نیاز است تا اقدامات اساسی و شایسته برای معرفی جهانی این شهر زیبا انجام شود، شال و شهر آرمرده هیچگاه از همدیگر جدا نبوده و نخواهند بود زیرا مهمترین صنایع‌دستی شهر آرمرده شال است که به علت فراگیر بودن دامنه اشتغال آن و اینکه تمام امکانات و بسترهای این صنعت در منطقه وجود دارد.

* گزارش از تیمور خالدی، کارشناس اداره‌ کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان کردستان