فضاسازی شهر برای دوچرخه‌های اشتراکی
برنامه‌های اشتراک دوچرخه، امکان تردد آسان برای تمام مردم دنیا، با هر سطح درآمد و وضعیت مالی را فراهم می‌آورد. در این راستا، تنها ارائه دوچرخه‌های اشتراکی کافی نیست، بلکه ایجاد زیرساخت‌های مناسب برای تامین ایمنی کاربران از اهمیت بالاتری برخوردار است.
بسیاری از مردم در سراسر دنیا از توان مالی کافی حتی برای استفاده از حمل و نقل عمومی یا تهیه دوچرخه محروم هستند. به همین دلیل، طی جنبشی فراگیر، این روزها در بسیاری از شهرهای جهان طرح دوچرخه‌های اشتراکی پیاده شده است که طی آن مردم می‌توانند به طور رایگان یا دست کم با پرداخت حداقل هزینه از دوچرخه‌هایی که شهرداری در اختیار آنان می‌گذارد بهره گیرند. در این راستا، برنامه‌ریزان شهری باید موانعی را که بر سر راه دوچرخه‌سواران وجود دارد از میان بردارند و امکان تردد ایمن آن‌ها را فراهم کنند. بدیهی است که ترویج دوچرخه‌سواری به خصوص از طریق دوچرخه‌های اشتراکی که برای همگان قابل دسترسی است، نه تنها کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و اثرات جزایر گرمایی را در بر دارد، بلکه به پویایی هرچه بیشتر مردم و در نتیجه ارتقای سلامت جسمی و روانی آنان نیز کمک زیادی می‌کند.
البته تنها قرار دادن دوچرخه در اختیار مردم یک شهر کافی نیست؛ برنامه‌ریزان شهری باید تمام جنبه‌های مورد نیاز دوچرخه‌سواری را در استراتژی‌های طراحی شهری با دقت مورد توجه قرار دهند. در این راستا فراهم آوردن امکانات کافی، شبکه‌های دوچرخه‌سواری فراگیر، مسیرهای ایمن برای تردد دوچرخه‌سواران و ایستگاه‌هایی با ظرفیت بالا از اهمیت بالایی برخوردار است. معمولاً دوچرخه‌سواران مسافت‌هایی کوتاه برای تردد خود در شهر انتخاب می‌کنند به طوری که میانگین مدت زمان سفر شهروندان از طریق دوچرخه، حدود ۱۲ دقیقه تخمین زده شده است. بنابراین، راحتی کاربران یکی از مهم‌ترین اصولی است که در حین طراحی برنامه‌های مربوط به دوچرخه‌های اشتراکی باید به دقت مورد توجه قرار گیرد. در ادامه بعضی از نکات مهم در طراحی برنامه‌های اشتراک دوچرخه شرح داده می‌شود:
دسترسی آسان
مقامات شهری در برنامه‌ریزی برای کاربردی کردن دوچرخه‌های اشتراکی باید مناسب سازی منطقه تحت پوشش طرح را در اولویت برنامه‌های خود قرار دهند که در این زمینه، ایجاد فضای کافی برای تردد، نزدیکی ایستگاه‌ها به یکدیگر، اختصاص مسیرهایی به دوچرخه‌های اشتراکی که کاربران را از مبدا به محل کار، مدرسه، مراکز اداری، فرهنگی و تفریحی می‌رساند، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در واقع، مقامات رسمی باید فضاهایی وسیع برای دوچرخه‌سواری ایجاد کنند تا مردم بتوانند از طریق این وسیله حمل و نقل پاک، به تمام خدمات شهری دسترسی یافته و از سوار شدن بر وسایل حمل و نقل موتوری خودداری کنند. در واقع، پس از انتخاب یک نقطه برای ایستگاه و مسیر دوچرخه‌سواری، باید به سرعت مسیرها و ایستگاه‌های بعدی در نزدیکی مکان اولیه ایجاد شود تا تردد کاربران به راحتی صورت گیرد.
فاصله مناسب بین ایستگاه‌ها
راحتی کاربران مهم‌ترین نکته‌ای است که حین پیاده‌سازی طرح دوچرخه‌های اشتراکی باید مورد توجه مقامات شهری قرار گیرد. بنابراین، برنامه‌ریزان شهری هر چه امکانات بیشتری را برای فراهم آوردن راحتی دوچرخه‌سواران در اختیار آنان قرار دهند، تعداد شهروندان بیشتری را به استفاده از این وسیله حمل و نقل سوق می‌دهند. اگرچه بسیاری از مردم مسافتی بیش از ۴۰۰ متر را طی می‌کنند تا خود را به یک ایستگاه اتوبوس یا مترو برسانند، اما گرایش آن‌ها برای پیاده‌روی تا مسیر دوچرخه‌های اشتراکی کاهش می‌یابد و به حدود ۳۰۰ متر یا پنج دقیقه پیاده‌روی می‌رسد.
در اینجا، توجه به اندازه ایستگاه و فضای بین دو ایستگاه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است تا مردم در ایستگاه‌های بزرگ به دوچرخه‌های کافی دسترسی داشته باشند یا در صورت نبود دوچرخه در یک ایستگاه، بتوانند خود را سریع به ایستگاه بعدی برسانند. در واقع، برنامه‌ریزان شهری در طراحی ایستگاه‌های دوچرخه‌های اشتراکی باید حداکثر فاصله بین دو ایستگاه را ۳۰۰ متر در نظر بگیرند تا کاربران به راحتی به این وسایل دسترسی پیدا کنند.
جایگاه مناسب ایستگاه‌ها
توجه به جایگاه ایستگاه‌های دوچرخه‌های اشتراکی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است؛ از دید طراحان مشهور شهری جهان، این مکان‌ها باید در نزدیکی مدارس، ایستگاه‌های وسایل حمل و نقل عمومی، مراکز تجاری، جاذبه‌های گردشگری و مراکز اداری واقع شود. همچنین، قرار دادن این ایستگاه‌ها در نزدیکی پارکینگ‌های عمومی شهر می‌تواند بسیار کارآمد باشد چرا که مردم پس از پارک خودروها می‌توانند مسیرهای نزدیک را از طریق دوچرخه‌ها طی کنند. در نتیجه این کار، نه تنها از تراکم خودروها و ترافیک شهری کاسته می‌شود، بلکه در به حداقل رساندن آلودگی هوا و اثرات جزایر گرمایی شهری کمک زیادی خواهد کرد. علاوه بر این، اگر مردم به راحتی و در فاصله‌های نزدیک به دوچرخه‌های اشتراکی دسترسی داشته باشند، آنگاه استفاده از این وسیله در میان مردم بیشتر رایج می‌شود که این امر ارتقای سلامت جسمی و روحی را نیز برای آنان در پی دارد.
منبع:ایمنا
مرتبط:
سایکل توریسم به مناسبت روز جهانی دوچرخه!