شیراز را نه‌تنها به ادبیان و شاعرانی جهانی همچون سعدی و حافظ می شناسند، بلکه آوزاه و شهرت شیراز از گذشته های دور به شهر باغ های سرسبز، شهر و گل و بلبل در جهان پیچیده و گردشگران زیادی را از اقصی نقاط جهان به این شهر می کشاند. باغ ارم نگین باغ های شیراز است، باغی که سرونازهای آن شهرتی جهانی دارد و به گونه ای سر به آسمان کشیده اند که گویی پنجه های پیکره تراشی ماهر آنها را بدین استواری و توازن از دل زمین تا عمق آسمان تراشیده است.

علی اصغر مونسان وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با انتشار تصاویری از باغ ارم شیراز در حساب کاربری خود در اینستاگرام نوشت: باغ های ایرانی به عنوان یکی از مقاصد گردشگری کشورمان، از دیرباز بر پایه معماری و عناصر تشکیل دهنده آن از جمله مصالح بومی، کوشک ها، ساختار هندسی، آب و گیاهان و درختان در فلات ایران و مناطق پیرامونی متأثر از فرهنگ آن احداث شده اند.

وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی افزود: باغ ارم به عنوان یکی از زیباترین باغ های ایران در شمال غربی شیراز در خیابان ارم واقع شده است، مورخان ساخت این باغ را به دوران حکومت اتابک سلجوقی نسبت می دهند.

باغ ارم در سال ۱۳۵۳ در فهرست آثار ملی و در سال۱۳۹۰ (۲۰۱۱) در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. این باغ مشهور اکنون با عنوان باغ گیاه شناسی، با برخورداری از انواع مختلف درختان و درختچه ها، گل ها و گیاهان متنوع، به یکی از مقاصد گردشگری استان فارس و کشورمان تبدیل شده است.

باغ ارم یکی از مشهورترین باغ های شیراز است که پیشینه آن به دوران سلجوقی و آل اینجو بازمی گردد و در دوران زندیه، کریم خان زند در سازندگی و بهسازی این باغ اقداماتی انجام داد. بنای ساختمان موجود در باغ ارم شیراز حدود ۲۰۰ سال قبل در دوران قاجار ساخته شده و شاخص ترین ویژگی این بنا، ایوان مرکزی دو طبقه آن است که درقسمت بالایی این بنا هلالی وجود دارد که روی آن نقوش کاشی کاری شده شامل شخصیت های تاریخی، ادبی و اسطوره ای است.

در زمان قاجار باغ ارم ۷۵ سال در دست سران ایل قشقایی بود که در آن عمارتی ساختند و در زمان ناصر الدین شاه قاجار عمارت دیگری که هنوز پابرجاست در آن ساخته شد.عمارت اصلی باغ به سبک معماری قاجاریه و به تقلید از سبک معماری زندیه ساخته شده ، این عمارت از نظر معماری، نقاشی، کاشی کاری و گچ بری از شاهکارهای معماری ایرانی به حساب می آید.

این عمارت سه طبقه با کاشی کاری های رنگین و گچ بری های شکیل تزیین شده، اتاق‌های طبقه زیرین که زیرزمین به حساب می آیند ، برای استراحت در روزهای گرم تابستان کاربرد داشته اند، در دو طبقه بالایی ستون‌هایی است که برگرفته از بنای تخت جمشید است.

باغ ارم یکی از زیباترین باغ های فارس و حتی کشور است که هر ساله گردشگران داخلی و خارجی بسیاری را از جای جای ایران و دنیا روانه شیراز می کند. این باغ از گذشته تا به امروز محل پرورش گونه های گیاهی مختلفی بوده و تنوع گیاهان در آن به اندازه ای است که در حال حاضر به عنوان یک باغ گیاه شناسی در اختیار دانشگاه شیراز قرار گرفته است.

تاریخ ساخت این باغ به دوران سلجوقیان بر می گردد و به دست اتابک قراجه که در دوران سلطنت سنجرشاه سلجوقی (تولد به سال ۴۷۹ هجری قمری، مرگ ۵۵۲ هجری قمری) به حکمرانی فارس گمارده شده بود ساخته شده است.

 

ثبت جهانی ۹ باغ ایرانی در یونسکو در سال ۱۳۹۰

باغ های ایرانی با طراحی و معماری و آبنماها و پوشش گیاهان خاص در جهان زبانزد است و در طول تاریخ همواره الگوی معماری کاخ های پادشاهان و بزرگان در سراسر جهان بوده است؛ تا کنون بیش از یکهزار باغ ایرانی شناسایی شده که بیش از ۵۰ مورد آن ظرفیت ثبت جهانی دارد.

مجموعه باغ‌های ایرانی شامل ۹ باغِ پاسارگاد در مرودشت فارس، باغ ارم شیراز، چهل‌ستون اصفهان، باغ فین کاشان، عباس‌آباد بهشهر، شاهزاده کرمان، اکبریه بیرجند، باغ دولت آباد یزد، پهلوان‌پور مهریز یزد در سال ۱۳۹۰ در یونسکو ثبت شد.

 

باغ ارم شیراز در سال ۱۳۵۳ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید و همزمان با مجموعه هشت باغ دیگر ایرانی در سال ۱۳۹۰ نیز ثبت جهانی شد. گلستان گل رز گوناگون باغ ارم شیراز که در دنیا کم نظیر است جلوه ای بیکران از رنگ و نقش را درهم تنیده و این ویژگی‌های طبیعی در کنار معماری منحصر به فرد و نقاشی هایی با استفاده از رنگ های پخته و فیروزه ای در پیشانی سه هلال این بنا ،همه و همه تصویری خارق العاده را ترسیم و چشم هر بیننده ای را مبهوت خود می کند.

تلفیق هنر و معماری در کنار بهره بردن از هزاران درخت ،گل و گیاه باغ ارم را به زیبای چهار فصل شیراز تبدیل کرده به طوری که بیننده در هر فصلی از سال می تواند جلوه ای متمایز، زیبا و خارق العاده از این باغ را ببیند.

با توجه به شیوع و تدوام بیماری کرونا و توصیه ستاد ملی مقابله به کرونا به در خانه ماندن و تاکید بر تعویق سفر به دوران پس از مهار بیماری کووید ۱۹، اکنون بهترین فرصت برای مطالعه و شناخت بیشتر جاذبه های فرهنگی، گردشگری و طبیعی ایران ایجاد شده است می توان با بررسی دقیق، مقصدهای جذاب و جدید گردشگری را برای مسافرت های فردی و گروهی در دوران پسا کرونا برنامه‌ریزی کرد.

منبع: ایرنا