برج کاشانه بسطام برج بلند و زیبایی در جنوب شهر بسطام و در شمال شهرستان شاهرود و جنوب خاوری مسجد جامع بسطام است.

برج کاشانه بسطام از بناهای تاریخی قرن هفتم و هشتم هجری است که تاریخ بنای برج کاشانه بر اساس کتیبه سر در ورودی، سال ۷۰۰ قمری است.

گفتنی است ارتفاع این برج ۲۰ متر است و در بالای برج نوشته‌ای به خط کوفی دیده می‌شود که در آن نام الجایتو ثبت شده است و ارتفاع برج کاشانه از درون ۲۴ متر و از بیرون نزدیک به ۲۰ متر است و شکل خارجی آن چند ضلعی منتظم سی ضلعی است.

در بالای برج کاشانه دو حاشیه از آجرهای بزرگ وجود دارد که روی آن مطالبی نوشته شده که در ضلع جنوب غربی این برج روی یک آجر کلمه بسم الله الرحمن الرحیم با خط ثلث بسیار زیبایی دیده می‌شود.

برخی از شرق‌شناسان از جمله آندره گدار بر این گمان است که این بنا از آثار غازان‌خان مغول و نام اصلی آن غازانه بوده که به مرور زمان و بدون توجه به اصل آن کاشانه نامیده شده است.

در دوره‌های بعد از اسلام، از این برج برای دیده‌بانی بسطام استفاده می‌شد و با توجه به اسلوب ساختمان و عوامل دیگر، این بنا به رصدخانه بسیار شبیه به نظر می رسد.

ساختمان برج کاشانه که نمای خارجی آن دارای جلوه و شکوه خاصی است از بناهای درخور اهمیت خطه قومس بوده و نمای خارجی آن نیز دارای جلوه و شکوه خاصی است و برج کاشانه در سال ۱۳۱۰ به شماره ۶۹ در فهرست آثار تاریخى به ثبت رسیده است.

مرتبط:

دلگرمی‌های خانه امیراعظم شاهرود/ خروج از فهرست ملی «هرگز»