رویدادها یکی از مهم‌ترین ابزارهای جذب گردشگر هستند و به عنوان ابزاری کارآمد برای اعطای ارزش افزوده به مقصد شناخته می‌شوند. این روزها بسیاری از مقاصد گردشگری به دلیل دارا بودن غنای فرهنگی و تاریخی مطرح نیستند، بلکه این رویدادها هستند که یک شهر را تبدیل به برندی در گردشگری می‌کنند.
برگزاری رویدادها نیز ادب و آداب خاص خود را دارد و در هر رویداد برای جذب گردشگر باید برنامه‌ریزی ویژه‌ای بشود. از مناظر مختلف یک شهر باید دارای برنامه راهبردی و مشخص برای برگزاری رویداد باشد تا موازی کاری در این حوزه شکل نگیرد. به همین منظور بسیاری از شهرها تقویمی تحت عنوان “تقویم رویدادهای گردشگری” دارند که راهبردی برای برگزاری رویدادهاست.
رویداد چیست؟
محمد زاهدی، شب گذشته (۲۰ مردادماه) در وبینار “تقویم گردشگری کلانشهر اصفهان”با اشاره به مفهوم “رویداد” گفت: رویداد واقعه‌ای است که برخلاف زندگی معمول جامعه شکل می‌گیرد و در یک نقطه زمانی آغاز و در نقطه دیگر به پایان می‌رسد. پس رویداد در شهر یک بازآفرینی و تغییر ایجاد می‌کند و توجه به آن به عنوان یک عنصر جامعه مدرن مد نظر قرار گرفته است. نزدیک به سه دهه است که برگزاری رویدادها به عنوان یک ابزار به خصوص در صنعت گردشگری مطرح شده است.
عضو هیأت علمی گروه گردشگری دانشگاه شیخ بهایی ادامه داد: در سه دهه اخیر در دنیای مدرن نسبت به پدیده رویداد بسیار دقت شده و حتی در دانشگاه‌های کشورهای خارجی رشته برگزاری و مدیریت رویداد تدریس می‌شود، این در حالی است که رویدادها در جامعه ما مدت کوتاهی است مطرح شده‌اند. تنوع زیادی در حوزه رویدادها وجود دارد، در این بین رویدادهای مذهبی قدمت بسیار طولانی دارند و مذهب یک پاره مهم رویدادها را در خود جای داده است. همچنین بخش بزرگی از رویدادهای بزرگ معاصر در حوزه ورزش هستند، به عنوان مثال المپیک و جام جهانی فوتبال جهانشمولی بسیار زیادی دارند. ورزش نقش مهمی در ارتقای اقتصاد رویدادها دارد و در انگلستان ۳۰ درصد مسافرت‌ها با انگیزه شرکت در رویدادهای ورزشی انجام می‌شود.
وی با اشاره به رویدادهای فرهنگی توضیح داد: فرهنگ یکی از حوزه‌های مورد توجه برای برگزاری رویداد است. جشنواره‌های غذا، معماری، موسیقی، تئاتر، سینما و غیره رویدادهای بزرگی دارند. گاهاً کنسرت‌های بزرگ و رویدادهای موسیقی به یاری صنعت گردشگری آمده‌اند و اقتصاد یک کشور را نجات داده‌اند. به طور کلی حوزه‌ای نیست که در آن رویدادی برگزار نشود، حتی در حال حاضر و در کشور خودمان رویدادهای کشاورزی برگزار می‌شود.
اهمیت رویدادها
زاهدی درباره اهمیت رویدادها، اظهار کرد: یکی از مهم‌ترین کارکرد رویدادها تزریق شادی و نشاط به جامعه محلی است. در شرایطی که مردم به دلیل شیوع ویروس کرونا و دیگر مشکلات اوضاع روحی خوبی ندارند، رویدادها می‌تواند جامعه را شاداب کند. رویدادها احساس اعتماد به نفس و غرور ملی برای مردم به ارمغان می‌آورد. رویدادهایی نظیر سالروز آزادسازی خرمشهر برای تقویت روحیه ملی و میهنی بسیار اهمیت دارد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه “اصل رویداد بر محور خلاقیت است”، تاکید کرد: مردم جامعه‌ای که رویدادهای بیشتری در آن برگزار می‌شود ذهنی شکوفاتر و بازتر دارند. یک رویداد باید تبلور خلاقیت باشد یعنی به شکلی برگزار شود که گویا این اولین و آخرین مرتبه‌ای است که برگزار می‌شود ضمن اینکه از روزمرگی در آن باید فرار کرد.
وی با اشاره به تأثیر رویدادها از منظر اقتصادی، تصریح کرد: رویدادها دلیلی برای ایجاد کسب و کارهای جدید است. در گذشته کسب و کارهایی نظیر “ظروف‌چی”ها وجود داشت که ظرف و اقلام لازم برای رویدادها اجاره می‌دادند، در حالی که امروزه شرکت‌هایی وجود دارند که رویداد برگزار می‌کنند. با برگزاری یک رویداد اقتصاد محلی شکوفا می‌شود. وقتی اتفاقی در حوزه رویداد رخ می‌دهند، به دنبال خود کسب و کارهای دیگر را می‌کشد. به عنوان مثال زمانی که رقبا دو تیم فوتبال اصفهانی به این شهر وارد می‌شوند تا مسابقه‌ای برگزار کنند، بسیاری از بخش‌ها نظیر خدمات گردشگری و صنایع دستی سود می‌کنند.
رویدادها و گردشگری
زاهدی با بیان اینکه “رویدادهای گردشگری باعث می‌شوند تا نقاطی از دنیا دیده شوند” تاکید کرد: شاید کمتر کسی بتواند موقعیت جغرافیایی بحرین را در کره زمین نشان دهد، اما این کشور کوچک یکی از بهترین پیست‌های فرمول یک دنیا را می‌سازد و میزبان مهم‌ترین مسابقات اتومبیل رانی می‌شود. این رویدادها سبب می‌شود تا کشورها در نقشه گردشگری دنیا دیده شوند.
عضو هیأت علمی دانشگاه افزود: رویداد اسبابی برای تنوع بخشی به مقاصد گردشگری شناخته شده است، به عنوان مثال اصفهان جاذبه‌های شناخته شده‌ای در حوزه تاریخ، معماری، صنایع دستی و هنرهای خلاق دارد، اما تا چه زمانی می‌خواهیم جلوی آثار تاریخی بنشینیم و بلیط بفروشیم؟ یکی از عناصری که به تنوع بخشی محصول کمک می‌کند رویداد است و می‌تواند صنعت گردشگری اصفهان را دچار تحول کند.
وی تاکید کرد: تجدید حیات مقصد در رقابت با مقاصد جدید یکی دیگر از محاسن رویداد برای گردشگری است. برگزاری رویدادی مثال جشنواره فیلم کودک و یا نمایشگاه گردشگری اصفهان در فصل اوج سفر کار بسیار اشتباهی است. کیش تمام جشنواره‌های خود را در تابستان برگزار می‌کند، زیرا هیچ کسی حاضر نیست در هوای آزار دهنده تابستان به این جزیره سفر کند، اما این رویدادها مسافران را مجاب به سفر می‌کند.
اهمیت جشنواره فیلم کودک در تقویم گردشگری اصفهان
زاهدی با اشاره به جشنواره بین المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان که دبیرخانه دائمی آن در اصفهان است، تصریح کرد: چند سالی است جشنواره فیلم کودک در اصفهان برگزار می‌شود، در زمان برگزاری این رویداد ظرفیت هتل‌های اصفهان پر شده و بیش از هزار نفر در آن‌ها اقامت می‌کنند. این رویداد می‌تواند با کمک به تنوع بخشی محصولات، اقتصاد شهر را متحول کند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: زمانی که رویدادها در فصل‌های کم سفر (لو سیزن) شکل می‌گیرد، به سرمایه گذاری اقتصادی سودآور سبب می‌شود. رسالتی که نمایشگاه اصفهان در محل جدید خود خواهد داشت، گسترش فصل سفر به اصفهان است. رویدادها گردشگر را مجبور می‌کند که بیشتر بماند و هزینه‌ای که گردشگر در شهر می‌کند را افزایش می‌دهد.
تقویم رویدادهای گردشگری اصفهان
وی پیش از ارائه تقویم گردشگری اصفهان درباره چگونگی تهیه آن توضیح داد: هر ۱۳ شهر خواهر خوانده اصفهان تقویم رویدادهای گردشگری دارند و برای تدوین تقویم اصفهان به سراغ تقویم این شهرها رفتیم. سپس شهرهای دیگری که روی تقویم‌های گردشگری کار کرده بودند را شناسایی و مطالعه کردیم تا به تقویم رویدادهای گردشگری اصفهان برسیم. ۳۷ رویداد مورد توافق نخبگان در طی یک فرآیند علمی قرار گرفت. برخی رویدادهای برای فصول مختلف و برخی دیگر برای تمام سال در نظر گرفته شد.
به گفته زاهدی در پژوهش‌های “تقویم گردشگری اصفهان” از روش دلفی استفاده شده و جامعه نخبگانی شامل ۲۵ نفر از جمله فریدون الهیاری، ندا ترابی، سحر امینی، رضوان پورعصار، حسین مسجدی، فریده روشن، زاهد شفیعی، نصیر ملت، محمد عیدی و غیره پرسشنامه ارسال شده، اما تنها ۱۷ نفر از این لیست به پرسشنامه پاسخ دادند.
در نهایت رویدادهای برای چهار فصل سال و رویدادهایی برای تمام فصول بر اساس انتخاب جامعه نخبگان برگزیده شد که در جداول زیر این رویدادها به همراه درصد رأی که جامعه نخبگان به آن دادند خواهد آمد.
تقویم رویدادهای فصل بهار
تقویم رویدادهای فصل تابستان
تقویم رویدادهای فصل پاییز
تقویم رویدادهای فصل زمستان
چه بر سر تقویم خواهد آمد
زاهدی در پایان وبینار با اشاره به سرنوشت این تقویم، خاطرنشان کرد: برخی کارها زمان می‌برد تا خود را نشان دهد، امیدوارم در طول زمان این تقویم اجرا شود. برای به جریان انداختن خون تازه در رگ‌های گردشگری اصفهان در دوران پسا کرونا تدوین این تقویم می‌تواند یاری دهنده باشد. هدف از ارائه این رویداد ایجاد مطالبه مردمی است، مردم باید از مراجع ذی ربط برگزاری و اجرا این رویدادها را مطالبه کنند.
مرتبط:
فرایبورگ _اصفهانی در قلب اروپا
کویر مصر _با دریای شن اصفهان آشنا هستید؟
مسجد حکیم یکی از مساجد چهارایوانی اصفهان
