مسجد حکیم

مسجد حکیم یکی از مساجد چهارایوانی اصفهان

مسجد حکیم یا مسجد جورجیر از مساجد چهارایوانی مربوط به پایان دوره صفوی در منطقه قدیمی باب‌الدشت اصفهان در انتهای بازار رنگرزان جای گرفته‌است. این مسجد در دورهٔ شاه عباس دوم به دست پزشک او حکیم محمد داوود در محل ویرانه‌های مسجد جامع دیلمی جورجیر یا مسجد صاحب اسماعیل بن عباد از قرن چهارم هجری بنا شده‌است. کتیبه‌های سردر‌ها و ایوان‌های داخل این مسجد به سال‌های ۱۰۶۷ تا ۱۰۷۳ هجری قمری مورخ است و آن‌ها را محمدرضا امامی خوشنویس معروف عصر صفویه نوشته است. سردر مسجد جوجیر در شمال غربی این مسجد قرار دارد. مسجد دیلمی جورجیر «مسجد جامع صغیر» نام داشته و در نیمهٔ دوم قرن چهارم هجری مسجدی زیبا و باشکوه بوده‌است.

معماری مسجد
 سردر جورجیر در ضلع جنوبی تنها قسمت باقی مانده از مسجدی کهنسال به نام جورجیر است و به همین دلیل به این نام شهره شده است. این ورودی شامل یک سنگاب تاریخی و یک هشتی چشم نواز است. سردر ضلع غربی با مقرنس های آجری آراسته شده و آب نمایی در مقابل آن قرار دارد. با ورود یه داخل مسجد صحنی مرکزی که چهار ایوان آن را در بر گرفته اند در برابر چشمانتان ظاهر می گردد.

ایوان شمالی با تزئینات آجری و کاشی کاری های نفیس و ستاره هایی لاجوردی آراسته شده است. خطوط بنایی نیز در اطراف و داخل ایوان به وفور در این ایوان به چشم می خورد. در دیواره داخلی ایوان ازاره ای از جنس آجر و کاشی هایی سیاه، آبی و زرد به چشم می خورد. کتیبه ای زیبا به خط محمد رضا امامی بر زمینه لاجوردی و گچ بری نفیس سفید رنگ نیز  به خط ثلث در این ایوان دیده می شود که به تاریخ ۱۰۷۰ ه.ق کتابت شده است. در کف ایوان نیز آجرهایی با اشعار زیبا در باب مسجد و نماز و عبادت به چشم می خورد. در ضلع شرقی نیز ایوان شرقی با آجرکاری و کاشی کاری به چشم می خورد. در ضلع غربی بنا کم عمق ترین ایوان در بین ایوان های مسجد قرار گرفته است.

blank

در ضلع غربی مسجد ایوان غربی و قوس هایی قرار دارد که در طبقه دوم بر روی ایوان بنا شده اند و صرفا جنبه نماسازی دارند. پشت بام مسجد با آجر فرش شده و در تابستان برای اقامه نماز مورد استفاده قرار می گرفته چرا که محرابی آجری در پشت بام تعبیه شده است. این لایه آجری سبب عایق شدن پشت بام نیز شده است. در ایوان جنوبی که با مقرنس کاری، رسمی بندی، کاشی کاری و خط بنایی هایی مختلف است که از دوره صفوی به یادگار مانده است. کتیبه ای نیز شمال آیت الکرسی بر زمینه لاجوردی و رنگ زرد در آن به چشم می خورد. در این ایوان شمسه کاشی کاری شده زیبایی قرار دارد. فضای گنبد خانه با گنبدی آجری و شبستان هایی متقارن با محرابی بسیار زیبا در ضلع جنوبی قراردارند. محراب این قسمت بزرگترین و در عین حال زیباترین محراب مسجد است.

این محراب زیبا با مقرنس کاری، شمسه، کاشی کاری و کتیبه های زیبایی آراسته شده است. فضای زیر گنبددر شبستان با کاشی های سیاه رنگ و نقوش معقلی تزئین شده و در زیر گنبد کتیبه ای مدور تعبیه شده است. به طور کلی شبستان ها بسیار ساده و بی پیرایه به نظر می رسند. در شبستان غربی گنبد محرابی دیگر با دو طاق نما به چشم می خورد که با مقرنس کاری، کاشی کاری و همچنین کتیبه هایی زیبا آراسته شده است. در این قسمت ازاره ای شگفت انگیز به شکل حصیر بافته شده با آجر بر روی کاشی فیروزه ای قرار دارد که بسیار چشم نواز است. از دیگر بخش های مسجد می توان به حوضخانه، مادر چاه و ساعت آفتابی این بنای فاخر اشاره کرد.

مسجد حکیم

معماران مسجد حکیم

بر اساس نوشته های تاریخی حک شده روی کتیبه های موجود، اسامی معماران این بنا محمدعلی بن استاد علی بیک بنا اصفهانی، میرزا محمد کاشی پز کاشی کار بنا و محمدرضا امامی و محمدباقر شیرازی از کتیبه نگاران و خوشنویسان معروف دوره صفوی می باشند.

آدرس مسجد حکیم اصفهان

استان اصفهان، شهر اصفهان، خیابان عبدالرزاق، کوچه حکیم، انتهای بازار رنگرزان

مرتبط:

تاریخچه سی و سه پل اصفهان

کلیسای وانک زیباترین کلیسای جلفای اصفهان

تونل آکواریوم اصفهان

0 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *