نوشته‌ها

جادوی ابر و مه در جنگل توسکستان

جوش و خروش ابر‌های مواج در ارتفاعات منطقه جنگلی توسکستان یکی از کم نظیرترین چشم‌انداز‌های طبیعی ایران در جاده گرگان – شاهرود است.

منطقه گردشگری توسکستان در دامنه شمال شرقی البرز و ۱۸ کیلومتری جنوب شرقی گرگان از ابتدای روستای توسکستان تا دشت سرعلی آباد به طول تقریبی ۳۵ کیلومتر در امتداد جاده گرگان – شاهرود واقع است.

این منطقه در مجاورت ۲ ناحیه کم فشار (دشت گرگان) و پر فشار (منطقه ابر) قرار گرفته و به همین سبب و اختلاف ارتفاع و در نتیجه اختلاف دما توده‌های ابر به صورت سیال در ارتفاعات مختلف در حال فراز و فرود هستند و با خلق چشم اندازی منحصر به ‌فرد یکی از جاذبه‌های اصلی گلستان در بسیاری از روز‌های سال به شمار می‌روند.

جاده پر پیچ و خم و چشم انداز‌های بکر و آبشار‌های کوچک و بزرگ و چشمه سار‌ها و آبشار‌های متعدد و وجود اسب‌های وحشی (یلخی) در دشت‌های مرتفع اوبن و اولنگ نیز از دیگر جاذبه‌های منطقه توسکستان است.

جنگل توسکستان

به گفته محمد کریمی از کارشناسان محیط زیست گلستان؛ به طور معمول در مناطقی مانند محدوده سرعلی آباد به سمت توسکستان به دلیل اختلاف محسوس ارتفاع علاوه بر تغییرات مخصوص آب و هوایی، مجموعه کم نظیری از گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری وجود دارد.

او بیان کرد: اختلاف ارتفاع و شیب بالا در این زیستگاه‌ها سبب می‌شود پوشش منطقه طیف زیادی از گونه‌های علفی، بوته‌ای و درختچه‌ای را در خود جای دهد و در نتیجه امکان تماشای حیات وحش در بازه‌های مختلف سال فراهم شود.

دهیار روستای توسکستان اظهار داشت: جاده توسکستان – شاهرود مسیر منحصر به فردی است که توجه به زیبایی منطقه به ویژه چشم انداز‌های آن شامل انبوه ابر‌ها می‌تواند به رونق صنعت گردشگری انجامیده و موجب ایجاد اشتغال و درآمد برای بومیان و روستانشینان شود.

حمید عرب اظهار داشت: علاوه بر آن با متنوع کردن فعالیت‌های اقتصادی و ایجاد حس مشارکت میان روستاییان می‌توان بسیاری از مشکلات این سکونتگاه‌های در معرض مهاجرت را حل کرد.

 

سید ابوالفضل جلینی یکی از بومیان منطقه نیز با اشاره به ظرفیت گردشگری طبیعی منطقه و حیات وحش مانند کَل، بز و مرال در حاشیه جاده گردشگری توسکستان گفت: معرفی این ویژگی‌ها به گردشگران به شرط فراهم بودن زیر ساخت و مراقبت دقیق از طبیعت، به پایداری اشتغال و سکونت جوامع محلی خواهد انجامید.

 

 

جنگل توسکستان

کارشناس میراث فرهنگی و گردشگری گلستان هم معتقد است: مه و امکان تماشای طیف گسترده‌ای از ابر‌های جوشان یکی از مزیت‌های گردشگری کم نظیر توسکستان است که این منطقه را از دیگر عرصه‌های جنگلی استان گلستان متمایز می‌کند.

جبرئیل نوکنده اظهار داشت: حفظ این چشم انداز منحصر به فرد در گرو جلوگیری از راه اندازی تاسیسات ناسازگار با طبیعت و امکانات مدرن وابسته به گردشگری است.

جنگل‌های منطقه توسکستان به عنوان بخشی از پناهگاه حیات وحش هیرکانی از غنی‌ترین اکوسیستم‌های گلستان محسوب می‌شود به طوری‌که بیش از صد‌ها گونه پرنده، پستاندار، خزنده زندگی کرده و ده‌ها گونه درختی و بوته‌ای در این عرصه وجود دارد.

گنجشک سانان، سار، دارکوب، قرقاول خزری، کبک، بلدرچین، کبوتر جنگلی، شاهین، قوش، قرقی، عقاب و جغد، از گونه‌های پرندگان و مرال، شوکا، گرگ، گراز، خرس، روباه، شغال، سمور، تشی، خارپشت، موش جنگلی، خرگوش، گربه وحشی، گورکن از گونه‌های پستانداران ساکن این زیست بوم هستند.

درختان این جنگل‌ها از نوع مختلط پهن برگ حاشیه جنوب دریای خزر است که با آب و هوای نیمه مدیترانه‌ای و مرطوب سازگار هستند.

بلوط، توسکا، ممرز، افرا، انجیلی، زبان گنجشک، بارانک، سرخدار، شمشاد، لرگ، لیلکی، خرمندی، آزاد و انجیلی به عنوان مشهورترین درختان و ازگیل، زالزالک، زغال اخته، الوچه وحشی، انار، خاس و کوله خاس به عنوان درختچه‌های این جنگل‌ها است.

 

توجه به توسعه گردشگری در محور توسکستان یکی از راه‌های میان‌بر برای دست یابی به توسعه پایدار و ایجاد مشاغل هم سو با طبیعت و محافظ محیط زیست در گلستان و نیازمند توجه و برنامه ریزی هر چه بیشتر متولیان اعم از بخش دولتی و خصوصی است.

مرتبط:

جنگل های هیرکانی

آبشار اسپه او _آب سفید مازندران

الیمستان جنگلی از طایفه هیرکانی؛ قدم در بهشت مازندران

چرا باید جاده توسکستان را دید؟

بعضی جاده‌ها فقط پل ارتباطی برای رسیدن از یک جا به جای دیگر نیستند. بعضی جاده‌ها خود، انگیزه سفرند و دیدن‌شان و رانندگی در آنها می‌تواند شور سفر را بیشتر کند. می‌تواند کاری کند که بیشتر بهمان خوش بگذرد و وقتی به یاد سرسبزی و پیچ‌وخم‌هایشان می‌افتیم دل‌مان برایشان تنگ شود. مثل جاده توسکستان.

جاده توسکستان کجاست؟

این جاده، جاده‌ایست که گرگان را به شاهرود وصل می‌کند. از کجا شروع می‌شود؟ ۱۸ کیلومتری جنوب شرقی گرگان، از روستایی به اسم توسکستان تا دشت سرعلی‌آباد. جاده‌ای که ۲۵ کیلومتر درازا دارد و دو طرفش را جنگل توسکستان در برگرفته.

برای رسیدن به این جنگل اگر در تهران هستیم باید وارد جاده هراز یا فیروزکوه شویم و از شهرهای ساری و بهشهر، به گرگان برویم. این جنگل‌ها در فاصله ۱۳ کیلومتری از گرگان قرار گرفته و حدود ۱۳ کیلومتر بعد از گرگان، در سمت راست، تابلوی جاده فرعی جنگل توسکستان را می‌بینیم.

بعد از حدود ۱۵ کیلومتر رانندگی به روستای «توسکستان» یا  اول جنگل می‌رسیم. اگر از مشهد می‌خواهیم به سمت این جاده برویم هم اول باید وارد جاده آسیایی شویم و بعد از جنگل گلستان و در ۱۳ کیلومتری گرگان به سمت چپ بپیچیم.

جاده توسکستان

چرا جاده توسکستان؟

وقتی حرف از جاده‌های پرپیچ‌وخم می‌زنیم، جاده‌هایی مثل جاده چالوس، عباس‌آباد، دوهزار و سه هزار یا جواهرده به ذهن‌مان بیشتر می‌آید. اما حالا می‌توانیم جاده خوش‌آب‌و‌هوای توسکستان را هم به همه اینها اضافه کنیم. جنگل اینجا، جزو جنگل‌های هیرکانی‌ست و در همسایگی‌اش منطقه جهان‌نما قرار دارد.

بیشتر درخت‌های اینجا، توسکاست و برای همین هم این منطقه به این اسم معروف شده. بالاتر که برویم، درخت‌ها پرپشت‌تر هم می‌شوند و اگر بخواهیم می‌توانیم چند دقیقه‌ای کنار بزنیم، داخل جنگل برویم و حال و هوایی عوض کنیم.

۴ کیلومتر بعد از روستای توسکستان به چشمه باغ سرهنگ می‌رسیم و ۵ کیلومتر که اضافه بر آن برویم، به آبشاری همنام با اسم روستا برخورد می‌کنیم.

آن بالا هم دشت سرعلی آباد قرار گرفته، وقتی پیچ‌ها را پشت سرگذاشتیم و درختان اورس و انواع بلوط و سرخدار را رد کردیم.

جاده توسکستان

جاذبه‌های نزدیک

پارک جنگلی النگدره: از آنجایی که توسکستان، تنها ۱۸ کیلومتر با گرگان فاصله دارد، قبل از آن می‌توانیم سری هم به پارک جنگلی النگدره بزنیم که پنج شش دقیقه بیشتر با شهر فاصله ندارد. این جنگل در مسیر پارک جنگلی ناهارخوران قرار گرفته و یکی از اصلی‌ترین مقاصد در سفر به گرگان است.

دریاچه توشن: یکی از جاذبه‌های منطقه، روستای توشن است که جنوبش به آب‌بندانی می‌رسد. این منطقه دارای آب‌وهوای معتدلی‌ست و وجود مراتع و دریاچه باعث شده در نزد گردشگران محبوب باشد. منطقه توشن به شهر خیلی نزدیک است و برای رسیدن به آن باید بلوار صیاد شیرازی شهرستان گرگان و بعد جاده ارتباطی گرگان به توشن را رفت.

آبشار لوه: فرق آبشار لوه برخلاف برخی آبشارهای دیدنی دیگر گلستان، مثل آبشار باران‌کوه در این است که از نظر جغرافیایی بیشتر در دسترس است و تا نزدیکی آن را می‌شود با ماشین رفت.

آب  این آبشار از صخره‌هایی طبقه‌ای شکل پایین‌ می‌ریزد. مجموعه این طبقات، آبشار را شکل می‌دهند و در هر طبقه حوضچه‌هایی شکل گرفته‌اند که پیش از ریختن به طبقه‌ بعدی آب از آنها گذر می‌کند.

طول مرتفع‌ترین طبقه ۱۵ متر است و در نهایت ارتفاع مجموعه آبشارها به ۷۰ متر می‌رسد. در واقع آنچه لوه نامیده می‌شود، مجموعه‌ای از آبشارهاست. لوه، در نزدیکی شهر گالیکش قرار گرفته. فاصله گالیکش و گرگان ۱۰۸ کیلومتر و فاصله آبشار تا گالیکش هم در حومه این شهر ۲۰ کیلومتر. بعد از اینکه از مینودشت به گالیکش رسیدیم، با ۲۰ کیلومتر رانندگی بیشتر به آبشار لوه برخورد می‌کنیم.

مرتبط:طبیعت زیبایی روستای «خرو»