یکی از جاذبه های گردشگری عجیب و غریب استان فارس، دریاچه مهارلو در جنوب شرقی شهر شیراز قرار دارد و به خاطر رنگ قرمزش شهرت زیادی پیدا کرده است.

وقتی نام استان فارس به میان می آید، همه یاد شهر زیبای شیراز و بناها و محوطه های تاریخی بی شمار این استان می افتیم. دریغ از اینکه این خطه از کشورمان، زیباترین چشم اندازهای طبیعی کشور را نیز در دل خود جای داده است. اگر به دیار فارس رفتید، بازدید مکان های طبیعی آن را هم در برنامه های خود بگنجانید. یکی از این جاذبه های طبیعی، دریاچه مهارلو در نزدیکی شهر شیراز است.

معرفی دریاچه مهارلو

یکی از چشم اندازهایی که شاید زیاد در عکس ها دیده باشید، چشم انداز زیبای دریاچه مهارلو در استان فارس است. گردشگران و طبیعت گردان بسیاری در سفر خود به شهر زیبای شیراز و تماشای آثار تاریخی و فرهنگی ارزشمند آن، راهی این دریاچه حیرت انگیز می شوند تا یک عکس یادگاری در کنار آن بیاندازند. شهرت این دریاچه، به خاطر رنگ قرمز رنگش است. مهارلو در سمت جنوب شرقی شهر شیراز و ۵۷ کیلومتری مسیر جاده شیراز به فسا قرار دارد. این دریاچه، در مجاورت یک روستا به همین نام واقع شده، روستایی که قدمتش را به دوران صفویه نسبت می دهند و در قدیم به آن دشت گل می گفتند.

مهارلو دریاچه ای به رنگ قرمز

جدای از دریاچه زیبای مهارلو، روستای مهارلو هم پتانسیل گردشگری بالایی دارد. این روستا در دامنه های جنوبی کوه های مرتفع زاگرس قرار گرفته است. خانه های این روستا، طاق های بلندی دارند و پنجره های قوس دار آن ها جلوه زیبایی به آن ها داده است. باغ های پراکنده ای مملو از درختان بادام، انار و انجیر که در مجاورت چشمه آب معدنی روستا ایجاد شده اند، بر زیبایی های مهارلو افزوده اند. بسیاری از اهالی روستا، عقیده دارند که آب این چشمه شفا بخش است و بسیاری از بیماری های پوستی را درمان می کند. اگر اهل زیارت باشید هم می توانید به زیارتگاه خدیجه بانو که بر فراز تپه ای در روستا قرار دارد بروید. در نزدیکی روستا، بقایای یک کاروانسرای مربوط به دوران صفوی به نام کاروانسرای شاه عباسی هم به چشم می خورد.

اما از همه این جاذبه های تاریخی و طبیعی که بگذریم، به مهم ترین جاذبه این روستا بر می خوریم. دریاچه مهارلو در گذشته وسعت بسیار بیشتری نسبت به دریاچه کنونی داشته و امروزه متاسفانه در حال خشک شدن است. البته اقداماتی در جهت احیای دریاچه صورت گرفته است که تا حدود به افزایش سطح آب آن کمک کرده است. دریاچه مهارلو محل سکونت گونه های بسیاری از پرندگان مهاجر و غیر مهاجر است. می توان نام دریاچه نمک را هم بر این دریاچه گذاشت، چرا که آبی تقریبا شور دارد. به دلیل خشک شدن قسمت های زیادی از دریاچه، بستر برخی نقاط آن از نمک پوشیده شده و به عنوان منبع تامین نمک شیراز از آن استفاده می شود. مهارلو، یکی از جاذبه های طبیعی عجیب استان فارس است که با رنگ قرمزش، میزبان طبیعت گردان بسیاری از داخل و خارج از کشور است.

دریاچه عجیب مهارلو

عمق دریاچه در بخش های مختلف آن متفاوت است و به بارش های جوی بستگی دارد.. در بیشتر نقاط آن عمق آب حدود نیم متر است و در قسمت های عمیق، عمق سه متر را هم اندازه گرفته اند. آب این دریاچه که متاسفانه شرایط چندان مساعدی نیز ندارد، از چند چشمه آب شیرین در شمال آن، بارش های باران و رودخانه های حمزه، خشک و سروستان تامین می شود.

چرا دریاچه مهارلو قرمز رنگ است

میزان تبخیر آب این دریاچه بسیار بالاست. تبخیر شدید آب دریاچه مهارلو سبب شده است تا شوری آن به شدت افزایش یابد و نوعی جلبک دریایی قرمز رنگ به نام “کشند قرمز” در آن تکثیر شود. رشد و تکثیر بیش از حد این جلبک در این دریاچه باعث شده است تا تمام آب آن به رنگ قرمز متمایل شود و هیچ موجود زنده ای به جز یک نوع آبزی به نام آرتیما نتواند در آن زنده بماند.

به دلیل شوری بیش از حد آب و همچنین تکثیر بیش از حد جلبک قرمز رنگ کشند قرمز در آن، هیچگونه ماهی در این دریاچه زندگی نمی کند. اما در گوشه و کنار محیط این دریاچه، می توان خزندگانی نظیر مارمولک، سوسمار، مار و لاک پشت را مشاهده کرد. برخی از دوزیستان نیز در مجاورت دریاچه زندگی می کنند. دریاچه مهارلو، محل سکونت گونه های مختلفی از پرندگان مهاجر و غیر مهاجر است. حواصیل، لک لک، پلیکان، کشیم، باکلان، اگرت، فلامینگو، اردک، خوتکا، سارگپه و … از جمله پرندگانی هستند که در این دریاچه مشاهده می شوند.

بهترین فصل سفر

مهارلو دریاچه ای فصلی است و در فصل تابستان بخش عمده ای از آن خشک می شود. با شروع بارندگی ها در فصول پائیز و زمستان، دوباره به سطح آب دریاچه افزوده می شود. از پائیز تا اواسط اردیبهشت ماه، بهترین فصل بازدید از این دریاچه است.

مسیر دسترسی به دریاچه مهارلو در استان فارس

از زیبایی های شیراز که دیدن کردید، وارد جاده شیراز به فسا شوید. با طی حدود ۲۰ کیلومتر به ابتدای دریاچه خواهید رسید و اگر مسیر را ادامه دهید، بعد از حدود ۵۷ کیلومتر به روستای مهارلو خواهید رسید.

این دریاچه ارزشمند، بیش از هر زمان دیگری به محافظت و احیا احتیاج دارد. چند سال قبل بود که آب دریاچه به کل خشک شد و دوباره به لطف بارندگی های مناسب، حیات به آن بازگشت. شاید قرمز رنگ شدن دریاچه، چشم انداز عجیب و زیبایی را پیش چشمان گردشگران قرار دهد، اما واقعیت این است که وجود کشنده قرمز، حیات گیاهی و جانوری را شدیدا در معرض خطر قرار داده است. امیدواریم که مسئولان فکری به حال این منبع طبیعی بسیار ارزشمند فارس بکنند و آن را از خطر خشک شدن کامل نجات دهند.