اندج _روستایی با جاذبه‌های شگفت‌انگیز در دل طبیعت الموت
روستای هدف گردشگری اندج در بخش الموت‌شرقی و در فاصله ۱۷ کیلومتری شهر معلم کلایه و ۸۰ کیلومتری شهر قزوین واقع شده است.
این روستا از شمال به کوه پس وشته، از شرق و شمال شرق به کوه ستو و دره تارو، از شمال و شمال‌غربی به کوه دیمیان (میدان) و دره چاکان و از جنوب شرقی به کوه قلعه چای محدود می‌شود. میانگین ارتفاع روستا از سطح دریا ۱۵۹۰ متر است و از نظر اقلیمی آب و هوایی سرد و نیمه‌خشک دارد.
اراضی روستای کنونی اندج از ییلاقات و مراتع حشم‌داران و رمه‌گردانان نواحی الموت و قزوین بوده که طی دو قرن اخیر به روستا تبدیل شده است. اما در دره اندج رود آثار یک آبادی به نام فرندج یا پرندج دیده می‌شود و در حوالی آن بر بالای کوه بقایای دژ ویرانی وجود دارد، که با سنگ و گچ ساخته شده و به نظر می‌رسد از قدمت نسبتاً طولانی برخوردار است. مردم این روستا به زبان تاتی سخن می‌گویند، مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند.
درآمد مردم روستای اندج از راه فعالیت‌های زراعی و دامپروری تأمین می‌شود. پرورش زنبور عسل و تولید صنایع‌دستی در روستا رواج دارد، اراضی زراعی و باغی روستا به روش آبی کشت می‌شوند. برنج، گندم، لوبیا، جو و یونجه از جمله محصولات زراعی و آلبالو، گیلاس، زردآلو، گردو، سیب و گلابی از انواع میوه‌های باغی و سردرختی روستا به شمار می‌روند.
روستای کوهپایه‌ای اندج دارای بافت مسکونی متمرکزی است. معماری خانه‌های این روستا متأثر از شرایط طبیعی و نوعی فعالیت‌های اقتصادی و معیشتی ساکنان شکل گرفته است. در تمام خانه‌ها فضاهای انبار، طویله، انبارهای علوفه، اتاق‌های خواب و پذیرایی وجود دارد و سقف خانه‌ها مسطح است. در بافت قدیم روستا مصالح سنگ، گل، خشت و چوب به کار رفته و در ساخت خانه‌های جدید از مصالح آهن، سیمان و آجر بهره‌گیری شده است.
در ضلع غربی روستا اطاق‌های دیده‌بانی متعلق به دوره اسماعیلیه قرار دارد که در فاصله دو و نیم متری از سطح زمین در صخره ایجاد شده و با نام محلی «دو لوکان» شناخته می‌شوند. همچنین غارهای طبیعی بزرگ دیگری در فاصله دو کیلومتری ضلع جنوبی روستا قرار دارد. وجود امامزاده‌ای در مرکز روستا و در مجاورت مسجد روستا معروف به امامزاده محمود از دیگر جاذبه‌های روستا است.
صخره‌های شگفت‌انگیز اندج
در امتداد رود اندج صخره‌ای وجود دارد که باعث به وجود آمدن طبیعت زیبا و شکل‌گیری باغ‌ها و کوچه‌باغ‌ها در دامنه این صخره و حاشیه اندج‌رود شده است. این صخره که از لایه‌های ضخیم سنگ‌های رسوبی تشکیل شده و متعلق به دوران سوم زمین‌شناسی است به عنوان یک جاذبه طبیعی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
صخره‌های زیبای اندج در کنار رودخانه اندج‌رود و باغات میوه در دره‌های عمیق منطقه الموت واقع شده و با زیبایی منحصر به فرد خود در منطقه اندج منظره‌ای بدیع و بی‌نظیر را خلق کرده‌اند که نظر هر بینده‌ای را به خود جلب می‌کند و گردشگرانی که برای تفریح و بازدید به منطقه الموت سفر میکنند از این مناظر زیبا به خصوص در ساعات غروب آفتاب که سینه صخره‌ها با نور زرد رنگ آفتاب دیدنی است، بازدید میکنند.
از لحاظ مکانی صخره‌های اندج‌رود در مسیر رودخانه اندج که از کوه‌های البرز سرچشمه می‌گیرد و از جنوب به شمال گسترده شده و مانند حصاری با دیواره‌ای به سمت غرب که در آن دره‌های عمیق نیز دیده می‌شوند، قرار گرفته‌اند. این منطقه کاملا کوهستانی دارای شیب‌های تند در سمت شرق به غرب بوده که در بالای ارتفاعات به صورت دشت درآمده است.
صخره‌های اندج از نظر زمین‌شناسی لایه‌های ضخیم سنگ‌های رسوبی هستند و عبارتند از دانه‌های گرد و زاویه‌داری که عمدتا به وسیله سیمان آهکی محکم به هم متصل شده و کنگلومرا نامیده می‌شود. اهالی محل از صخره‌های اندج به عنوان ساعت محلی استفاده میکنند، به این صورت که برای تعیین زمان تقریبی انتقال نوبت آبیاری و یا ورود گله‌های احشام به داخل روستا براساس سایه‌های درختان و یا کوه‌های مقابل این صخره‌ها که بر روی آنها می‌افتد، استفاده میکنند.
دره اندج‌رود
یکی از زیباترین و سرسبزترین دره‌های منطقه الموت دره اندج‌رود است که از ارتفاعات کوه خرم‌ور شروع و به روستای شهرک ختم می‌شود. این منطقه به لحاظ قابلیت‌های زیست محیطی، وجود غارهای طبیعی و نوع بافت کوه‌های آن، همیشه برای سکونت انسان مناسب بوده است. نام این دره و رود آن برگرفته از عنوان روستایی بزرگ به همین نام در انتهای دره است. در این دره و صخره‌های عظیم آن که چشم هر بیننده‌ای را خیره می‌کند و از نظر موقعیت جغرافیایی و شرایط زیست محیطی به نظر می‌رسد که در گذشته محل سکونت انسان بوده است. وجود حیوانات وحشی قابل شکار از جمله کل، بز و خوک‌های وحشی احتمال زیست انسان را دراین منطقه بیشتر می‌کند.
صنایع‌دستی
روستای اندج همچون دیگر روستاهای منطقه دارای نمونه‌های متنوعی از هنرهای‌سنتی و صنایع‌دستی کاربردی است و با توجه به ظرفیت گلیم‌بافی و تعداد تولیدکنندگان گلیم این روستا مراحل ثبت آن به عنوان روستای ملی صنایع دستی در حال انجام است.
گلیم‌های ساده با استفاده از موی بز به رنگ سیاه یا قهوه‌ای تیره در منطقه الموت بافته می‌شود که به آن «قَراجِل» گفته می‌شود. گاهی برای زیبایی بیشتر از پشم‌های رنگی خطوط افقی در کار اجرا می‌شود.
رودوزی در اندج بر روی پارچه‌های سفید رنگ و با استفاده از نخ‌های رنگی انجام می‌شده است. بیشترین کاربرد این هنر به عنوان روانداز لباس‌هایی که بر دیوار آویخته شده‌اند بوده است.
در اندج سبدهای بزرگی بافته می‌شده که در تندورستان (محل طبخ نان) و موقع پخت نان استفاده می‌شد، به این شکل که نان که از تنور در می‌آمد روی سطح سبد قرار می‌گرفت تا سرد وکمی خشک شود سپس جمع‌آوری شده در داخل پارچه یا ایزار قرار می‌گرفت، این سبدهای تخت و بزرگ را «چَپی» می‌گفتند.
فرصت سرمایه‌گذاری
نزدیکی این منطقه به قلعه الموت و دریاچه اوان، توسعه کاشانه‌های گردشگری، بهره‌برداری از گیاهان دارویی و ایجاد کارگاه عرق‌گیری از گیاهان دارویی منطقه، بهره‌برداری از آب‌های معدنی، احداث کمپ کوهستانی برای استفاده کوهنوردانی که به منظور صعود به قلل البرز مرکزی به این منطقه می‌آیند به معرفی و رشد گردشگری این منطقه کمک شایانی می‌کند.
سایر جاذبه‌ها
کوه‌های بلند، صخره‌های شگفت‌آور اندج، دره‌های زیبا، طراوت و آرامش رودخانه اندج، آب و هوای مساعد و رویش انواع رستنی‌های خودرو چهره زیبایی از طبیعت بکر روستا به نمایش می‌گذارد و جاذبه‌های طبیعی این روستا مجموعه زیبا و بی‌نظیری هستند که هر انسان باذوقی را به سوی خود جذب می‌کند.
* گزارش از رویا خلیلی، کارشناس گردشگری اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان قزوین
مرتبط: