روستای پیران یکی ازروستاهای هدف گردشگری از توابع بخش مرکزی شهرستان سرپل ذهاب است. این روستا از شمال و شرق به کوه بان زرده و از جنوب به کوه پلتوی کری محدود میشود. این روستا ازسطح دریا ۹۲۰ مترارتفاع دارد و آب و هوای آن معتدل و گرم است. رودخانه پر آب و زیبای الوند در جنوب این روستا جریان دارد. پیران در مختصات جغرافیایی ۴۵ درجه و ۵۸ دقیقه طول شرقی و ۳۴ درجه و ۲۹ دقیقه عرض شمالی واقع شده است.

روستای کوهپایه ای پیران بافت مسکونی متمرکزی دارد. عبور نهرآب از میان کوچه های قدیمی همراه با درختان قدیمی چنار، تبریزی و گردو که روستا را در بر گرفته، جلوه ای زیبا به روستا بخشیده است. جنگل های انبوه و متراکم، درختان بلند و زیبای چنار و تبریزی و گردو و انجیر چشم اندازهای بسیار زیبا و مساعد جهت گذراندن اوقات فراغت فراهم نموده است. آبشار بلند پیران و چشمه های جوشان در کنار درختان کهنسال و گیاهان خودرو در اطراف آنها از مناظر بدیع روستا به شمار می رود.

فرهنگ روستای پیران:

آداب و رسوم
از مهمترین مراسمی که در این روستا برگزار می شود، رسم مولودی خوانی در ماه ربیع الاول است که ویژه دراویش اهل حق میباشد. این مراسم همراه با اجرای موسیقی عرفانی میباشد. عید فطر و عید قربان نیز از اعیاد بزرگ این روستا است که همراه با سرور و جشن و شادمانی است. در میان مردم روستا انواع بازی های بومی و محلی نیز رایج است که معروفترین آنها هچان و قاوقاوان است.

موسیقی
از انواع موسیقی مقامی رایج روستای پیران می توان به همنوازی ساز و دهل اشاره کرد. در جشن های عروسی نیز استفاده از انواع سازهای ضربی و اجرای ترانه ها و آوازهای محلی رواج دارد.

پوشاک و صنایع دستی
در بیشتر مناطق کردنشین از جمله روستای پیران از لباس های محلی کردی با طرح و رنگهای متنوع استفاده می شود. از مهمترین صنایع دستی این روستا انواع گلیم با طرح های کردی را نام برد.

غذاهای محلی
ازعمده ترین غذاهای گردشگرپسند این روستا می توان به بامیه و تماته، بامیه بادمجان اشاره کرد.

مسیرهای دسترسی
روستای پیران از طریق شهرهای قصرشیرین، سرپل ذهاب، دالاهو و گیلان غرب از استان کرمانشاه قابل دسترسی است.

مسیرهای آبشار پیران
برای دیدن این آبشار از دو مسیر میتوان استفاده کرد. مسیری که به پای آبشار منتهی میگردد از شمال شهر سر پل ذهاب به سمت روستای پیران رفته و با دور زدن این روستا به پارکینگی در شرق آن ختم میشود. از این نقطه تا پای آبشار هم مسافتی در حدود ۱۵۰۰ متر را باید با پای پیاده طی کرد که در حال حاضر حدود دو سوم از آن به صورت سنگفرش مناسبی بهسازی شده است.

مسیر دیگر از منطقه ریجاب گذشته و در کنار روستای ژالگه به بالای صخره های مشرف بر آبشار ختم میشود. موقعیت مکانی این نقطه به گونه ای است که منظره و نمایی بسیار زیبا از آبشار را از روبروی آن به نمایش می گذارد.