گلیم و قالی

نام کردستان با قالی دستباف گره خورده است و صنعت فرش و قالی‌بافی، یکی از صنایع رایج در استان کردستان است. قالی‌های شهرهایی همچون سنندج، بیجار و بوکان شهرت جهانی دارند و یکی از ارزشمندترین فرش‌های ایران محسوب می‌شوند. فرش‌های دست‌باف و قالی‌های پر نقش‌ونگار کردی در حجره‌ بازارهای این شهر به چشم می‌خورد و از میان طرح‌های بافته شده در کردستان می‌توان به طرح‌های ماهی درهم (هراتی)، ریزماهی نقش بته‌ای، گل وکیلی، گل میرزاعلی، گل مینا و شاخ گوزن و میناخانی اشاره کرد.

 

گلیم سنه

«گلیم‌های سنه» کردستان نیز شهرت زیادی دارند، این گلیم‌های زیبا که توسط زنان هنرمند کرد به صورت دو رو بافته می شوند، یکی از هنرهای دستی زیبای اهالی کردستان محسوب می‌شود. هر دو رو این گلیم، دارای نقوش واضح و رسایی است که نشان‌دهنده‌ توانایی و هنر زنان و مردان خونگرم و مهمان‌نواز کردستان بوده باید گفت که مرکز اصلی گلیم سنه شهر سنندج است.

گیوه 

«گیوه» پاپوش محلی و سنتی مردمان منطقه زاگرس است و قدمتش به هزاران سال قبل باز می‌گردد و جزء اولین پاپوش‌های سنتی بشر به حساب می‌آید. گیوه‌بافی که در کردستان با نام کلاش‌بافی نیز شناخته شده است، از مهمترین صنایع دستی و سوغاتی‌های کردستان محسوب می‌شود. گیوه‌های کردستان کیفیت بسیار بالایی دارند و امروزه نیز توسط مردمان کرد مورد استفاده قرار می‌گیرند. از مزایای این هنر دستی می‌توان به سبک و طبیعی بودن تمامی مواد آن، مقاوم بودن نسبت به کفش‌های معمولی، استفاده از الیاف سلولوزی، جذب رطوبت زیاد و در دسترس بودن مواد ساخت آن در منطقه اشاره کرد.

 

محصولات چوبی 

کردستان مهمترین استان کشور از لحاظ تولید محصولات نازک‌کاری است. هنر نازک‌کاری، ترکیب قطعات بسیار کوچک از انواع چوب‌های پرداخت شده‌ طبیعی است که با ظرافت خاص در کنار هم قرار می‌گیرند و موجب به وجود آمدن آثار بسیار ظریف چوبی می‌شومد. از مهمترین محصولاتی که با نازک‌کاری ساخته می‌شود می‌توان به تخته نرد، قلمدان، تخته شطرنج، قوطی سیگار، شیرینی‌خوری، کیف زنانه، جعبه‌ لوازم آرایش، سینی و بشقاب اشاره کرد.

ابزارآلات موسیقی از جمله دف و تنبور، از دیگر سوغاتی‌های کردستان هستند که شهرتی ملی دارند. بسیاری از نوازندگان کشور، ادوات موسیقی خود را از استان کردستان تهیه می کنند. به علاوه لباس‌های زیبای زنان و مردان کرد نیز که از زیباترین لباس‌های محلی کشور محسوب می‌شوند، دیگر سوغاتی مطرح استان کردستان هستند.

 

شیرینی کنجدی

شیرینی کنجدی، معروف‌ترین شیرینی شهر سنندج است. شیرینی کنجدی کردستان، در دو نوع شکری و گزانگبین تولید می‌شود. برای تهیه این شیرینی‌ها ابتدا کنجد را بو می‌دهند، سپس شهد انگبین و یا شهد شکر را به آن اضافه کرده و آن را برش می‌دهند. شکل ظاهری این شیرینی قطعات منظمی از کنجد فشرده شده است که بسیار مقوی و خوشمزه هستند.

 

سقز

سقز یکی از سوغاتی‌های کردستان و به طور کلی استان‌های غربی ایران است. سقز صمغ درخت بنه یا پسته‌ وحشی است که معمولا در فصل پاییز از این درخت خارج می شود. مردم کردستان به خوبی با خواص این صمغ آشنایی دارند و از آن به عنوان آدامس استفاده می‌کنند.

 

بادام سوخته

از دیگر سوغاتی‌های کردستان که می توان در شهر سنندج تهیه کرد، بادام سوخته کردستان است. بادام سوخته مخلوطی از بادام و شکر یا عسل است. مردم شهر سنندج معمولا به جای قند، این شیرینی را با چایشان میل می‌کنند.

 

برساق

برساق نوعی نان روغنی محلی کردستان است که به ‌ویژه در شهر بیجار تهیه می‌شود. این نان محلی از ترکیب آرد، شکر، تخم‌مرغ، شیر و سایر مواد به دلخواه درست می‌شود. درون این مواد خمیری تهیه شده را با گردو، شکر و دارچین پر کرده و سپس آن را در روغن سرخ می‌کنند. البته این نان با همین نام به ‌شکل‌های گوناگون در مناطق مختلف ایران تهیه می‌شود. نان کاک، نان برنجی، عسل طبیعی، روغن طبیعی، باسلوق، خشکبار، مویز، نوعی شیرینی به نام کماج  و نوعی حلوا سوهانی نیز از دیگر سوغاتی‌های این استان هستند.

 

منبع:

مجموعه سوغات ایران