نوشته‌ها

سفری به دنیای یک هزار ساله قرآن نگل

تابستان همیشه بهانه خوبی است برای دل زدن به جاده و راهی شدن به سمت مسیری خوش آب و هوا که بتواند کمی از تب گرمای تابستان بکاهد.

هرچند امسال در گیرودار شیوع بیماری کرونا و تشدیدهای به یکباره این ویروس مردم را از رفتن به مکان‌های دیدنی و خوش آب و هوا بازداشت، اما دیدن مکان‌های دیدنی و گردشگری و مذهبی شهرها از قاب مجازی هم چندان خالی از لطف نیست.

در این گزارش قصد داریم به دل یکی از روستاهای خوش آب و هوای استان کردستان سفری داشته باشیم اما این بار نه به قصد دیدن مناظر طبیعی بلکه برای آشنایی با گنجینه‌ای ارزشمند که در دل یک روستای زیبا نهفته است.

برای رسیدن به این گنجینه تاریخی اسرارآمیز راهی جاده سنندج-مریوان می‌شویم در مسیر رسیدن به مقصد می‌توان از زیبایی‌های طبیعی و منظره دلچسپ جاده حسابی لذت برد.

اگر به کردستان سفر کنید یکی از مکان‌های گردشگری و تاریخی و مذهبی که دیدن آن خالی از لطف نیست و لذت سفر را برایتان دوچندان می‌کند سفر به روستای “نگل” است، روستایی در ۶۵ کیلومتری سنندج که علاوه بر جاذبه‌های طبیعی آن به سبب وجود مشهورترین نسخه خطی قرآن “قرآن نگل” در آن از شهرت خاصی برخوردار است.

قرآن نگل

پیدایش قرآن نگل

گویند حدود هزار سال قبل، چوپانی از آبادی‌های اطراف گوسفندانش را برای چرا به دره‌ای با صفا برده بود و گوسفندان در آن دره مشغول چرا بودند و چوپان هم در گوشه‌ای مشغول استراحت بود، به ناگاه گلی بسیار زیبا و خوش آب و رنگ توجه این چوپان را به خود جلب می‌کند و چوپان برای چیدن آن از زمین بر می‌خیزد، چوپان همه سعی خود را می کند تا گل را بدون هیچ آسیبی به طور کامل از دل خاک بیرون بکشد همین امر سبب پدیدار شدن چاله‌ای در دل خاک می‌شود؛ در این هنگام، یک صندوقچه در زیر این گودال پدیدار می‌شود که چوپان به تنهایی از پس بیرون کشیدن آن بر نمی‌آید.

چوپان اهالی روستا را به دل این دره می‌کشاند و همه با هم صندوقچه را که حامل یکی از ارزشمندترین گنجینه‌های خطی و تاریخی کشور است از دل خاک بیرون می‌کشند؛ از آن پس اهالی روستا، این مکان را مکانی مقدس می‌شمارند و مسجدی را در آنجا بنا می‌کنند،پس از احداث این مسجد، رفته رفته اهالی روستا به آنجا نقل مکان می‌کنند و اینگونه روستای نگل شکل می‌گیرد.

قرآن نگل

درباره قرآن نگل

قرآن نگل بر پوستی مانند پوست آهو و به زبان کوفی نگاشته شده و بنا به گفته کارشناسان در زمان خلیفه سوم و به زبان کوفی نگاشته شده و یک هزار سال قدمت و جزء چهار نسخه‌ای است که در آن زمان به مناطق مختلف دنیا فرستاده شده که یکی از آن‌ها ایران بوده و اکنون در مسجد تاریخی روستای نگل نگهداری می‌شود.

جنس کاغذهای این کتاب مقدس از چرم بوده و رنگ آن قهوه‌ای و با خط کوفی نوشته و با آب طلا مزین شده است؛ همچنین نقوش گیاهی زیبایی هم در حاشیه‌های آن مشاهده می‌شود..

طول این قرآن بزرگ ۳۸ سانتی‌متر و عرض آن ۲۱ سانتی‌متر است، این نسخه خطی ارزشمند و گرانبها در طول تاریخ بارها و بارها به سرقت رفته اما هربار به مکان اصلی که به آن تعلق داشته برگردانده شده است.

این قرآن جایگاه بسیار رفیعی در بین اهالی روستای نگل دارد و مردم روستا اعتقاد زیادی به مشکل گشا بودن این قرآن دارند و در موارد بسیاری از آن برای گره‌های زندگی و حاجتشان از آن طلب می‌جویند.

قرآن نگل

به واسطه وجود همین نسخه خطی قرآن، سالانه هزاران نفر از گردشگران داخلی و خارجی به روستای نگل سفر و از این اثر تاریخی – معنوی دیدن می‌کنند. این قرآن هم‌اکنون به دستور مقام معظم رهبری در محفظه شیشه‌ای ضد گلوله نگهداری و در مسجد اصلی روستا میزبان علاقه‌مندان به تاریخ و فرهنگ کشور است.

نگل در مجاورت رودخانه خروشان شوشیر و در میان دره ای سرسبز و با صفا قرار گرفته است؛ این روستای هدف گردشگری از سمت جنوب به کوه‌های قژاکان، از سمت شمال به کوه‌های حسن عالی، از سمت غرب و جنوب غربی به دره زیبایی به نام کاچول و از سمت شرق به رسنی دره محدود می‌شود؛ اکثریت مردم این روستا سنی مذهب هستند و به زبان شیرین کردی صحبت می‌کنند.

در سفر خود به روستای تاریخی نگل، می‌توانید علاوه بر بازدید از قرآن نگل، از موزه این روستا، دریاچه “چال ئاو”، آبشار “قه لوه‌زه”، دریاچه سد نگل و دیگر اثار تاریخی و طبیعی این منطقه نیز دیدن کنید.

مرتبط:

دیدنی های بینظیر در دل روستای نگل کردستان

آشنایی با دیدنی های کردستان

رودخانه سیروان _طولانی ترین رودخانه کردستان

دیدنی های بینظیر در دل روستای نگل کردستان

کمتر کسی پیدا می شود که وقتی از او درباره جاذبه های گردشگری استان کردستان سوال کنند، نام روستای نگل و قرآن تاریخیش را از قلم بیندازد.

جاذبه های گردشگری روستای نگل کردستان

اگر جزو آن دسته افرادی هستید که تا کنون سفری به کردستان نداشته اید شانس بسیار بزرگی را از دست دادید چراکه این منطقه به قدری بکر و رازآلود و جذاب است که فکر و ذهن هر گردشگری را به سمت خود درگیر می کند تا جایی که گردشگر را به بهانه جستجوی زیبایی ها به هر سمتی می کشاند و حسی عجیب و وصف ناپذیر به وجودش می بخشد. یکی از بکرترین مناطق کردستان ، روستای قرآن و نگل است که از جاذبه های گردشگری استان کردستان می باشد و کمتر کسی پیدا می شود نام آن را فراموش کند.

نگل کردستان
روستای نگل کجاست؟

در دهستان نگل از توابع بخش “کلاترزان” سنندج روستایی به نام نگل در ۶۵ کیلومتری سنندج در مسیر سنندج-مریوان واقع است. این روستا به یمن برکت وجود قرآن تاریخی به عنوان یکی از قطب های گردشگری استان و کشور به شمار می رود و همه ساله میزبان گردشگران و زائران بسیاری از ایران و حتی کشورهای خارجی می باشد.

روستای نگل کردستان

موقعیت جغرافیایی روستای نگل کردستان

محل قرار گیری این روستا دره زیبایی می باشد که رودخانه ای “شو شیر” از جنوب آن عبور می کند. روستای نگل از سمت شمال به کوه “حسن عالی” و جنوب به کوه “قژاکان” ،از شمال غربی به دره “کانی چرمو” و کوه “کوره میانه” ، از شمال شرقی به “رسنی دره” و از سمت جنوب شرقی به کوه “پل چرمو” و در نهایت از غرب و جنوب غربی به “کاچول” محدود می شود.

این روستا شامل جاذبه های گردشگری بسیار زیادی است که مطمئنا بدون دیدن هر کدام از آنها ترک کردن آن بسیار سخت می شود ما در این مطلب خواندنی از بخش گردشگری شماری از این جاذبه های گردشگری را به شما علاقه مندان به سفر معرفی می کنیم.

بهترین فصل سفر به روستای نگل در کردستان

به دلیل موقعیت جغرافیایی این منطقه زمستان های بسیار سرد و تابستان های بسیار معتدلی را دارا است . بهترین فصل سفر به این روستا، فصل های بهار و تابستان هستند، اگر در فصل بهار به این منطقه سفر کنید زیبایی ها و سرسبزی منطقه بدون شک خاطرات خوشی را برایتان رقم خواهد زد.

قرآن مبارک و خطی مربوط به دوران صدر اسلام

یکی از چهار نسخه خطی قرآن در صدر اسلام قران مبارک و خطی روستای نگل می باشد که با خط کوفی نوشته شده و اعراب گذاری آن با آب طلا صورت گرفته این قرآن در دوره خلافت عثمان به چهار اقلیم مسلمان نشین جهان ارسال شد که ایران یکی از این کشورها بود. در فهرست آثار ملی این اثر فاخر با شماره ۲ ثبت گردیده است و محل نگهداری آن در مسجد جامع روستای نگل می باشد جالب است بدانید یک دوره طولانی این قرآن به طرز عجیبی ناپدید و گم شد که ماجرای پیدا شدن آن به قدری جالب است که مطمئنا به عنوان یکی از بهترین داستان ها در ذهنتان میماند. قرآن نگل بر پوستی مانند پوست آهو و به زبان کوفی نگاشته شده است. نقوش گیاهی که روی صفحات آن رسم شده نیز از زیبایی های دیگر این قرآن به شمار می آید.

روستای نگل کردستان

نحوه پیدا شدن قرآن نگل

داستان پیدا شدن این قرآن بسیار شنیدنیست. می گویند که حدود هزار سال قبل، یک چوپان از آبادی های اطراف گوسفندانش را برای چرا به یک دره ای با صفا برده بود. گوسفندان مشغول چرا بودند و چوپان نیز مشغول استراحت کردن بود . ناگهان توجه چوپان به گلی بسیار زیبا جلب شد و چوپان برای چیدن آن از زمین بلند شد تا گل را به طور کامل و بدون هیچگونه آسیبی از خاک بیرون بکشد. با کشیدن این گل از زمین چاله ای در خاک پدیدار شد و یک صندوقچه در زیر این گودال دیده شد اما چوپان به تنهای از پس بیرون کشیدن آن بر نمی آید.

این چوپان اهالی روستای خود را به این دره می کشاند و همه با هم صندوقچه را که حامل یکی از ارزشمند ترین گنجینه های خطی و تاریخی کشور است از دل خاک بیرون می کشند. اهالی روستا، از آن به بعد این مکان را مقدس می شمارند و یک مسجد را در آن مکان احداث می کنند. پس از احداث این مسجد، اهالی روستا به این مکان نقل انتقال می کنند و روستای نگل شکل می گیرد.

سرقت های صورت گرفته قرآن نگل

این کتاب آسمانی که چندین بار به سرقت رفته، موجب شد تا بسیاری از گردشگران ایرانی و عراقی به این روستا رفت وآمد کنند. این قرآن یکبار در سال ۱۳۷۱ به سرقت رفت و آخرین بار نیز در مردادماه سال ۱۳۸۳ به سرقت رفت که اواخر آذر همان سال در جهرم استان فارس کشف و محل خود در مسجد روستای نگل برگردانده شد.

.براساس این سرقت ها و وضعیت نامناسب نگهداری، قرآن آسیب های بسیاری دید زیرا جوهری که این قرآن تاریخی با آن نوشته شده است، ترکیبی از آهن دارد و در اثر رطوبت سوراخ های بسیاری را در صفحات مختلف آن ایجاد کرده است. برای مرمت این قرآن یکی از مرمت کاران به نام استاد حمید ملکیان به همراه تیم مرمت خود از مردادماه در مسجد این روستا کارگاه مرمت به پا کرد و به صورت شبانه روزی به مرمت قرآن پرداخت .

به دلیل باز پس گیری قرآن از دست سارقان عتیقه در سال ۱۳۷۱ در این روستا جشن و مراسمی توسط اهالی به همراه قربانی کردن گاو و گوسفند برگزار شد.

به دلیل اهمیت تاریخی این قرآن و نیز جایگاه بارز آن در اعتقادات مردم منطقه، مقام معظم رهبری برای محفوظ ماندن قرآن از دستبردهای احتمالی دستور داد جایگاهی محکم و مطمئن برای نگه داری این قرآن بسازند، که هم اکنون قرآن در محفظه شیشه ای ضد گلوله نگهداری می شود.

موزه روستای نگل

تاریخ تاسیس موزه روستای نگل به سال ۱۳۹۲ برمیگردد که با همکاری اداری کل گردشگری و میراث فرهنگی استان کردستان انجام شد بهتر می توان گفت که پس از تأسیس این موزه که به عنوان اولین موزه روستایی کشور نیز شناخته شده است مجموعه گردشگری و توریستی روستای نگل تکمیل شد ، موزه این روستا از دو قسمت معیشتی یا مردم شناسی و قرآنی به وجود آمده و در آن اقلام باستانی نیز میتوان مشاهده کرد.

روستای نگل کردستان

اشیاء درون موزه نگل

در این موزه اشیای مختلفی مانند چرخ ریسندگی، کوزه‏ های نگهداری عسل و ظروف نگهداری حبوبات وجود دارد. در بین این اشیاء که مربوط به ۵۰ تا ۷۰ سال پیش بود زیورآلات قدیمی هم خودنمایی می کنند. اشیایی نیز مربوط به دوره اشکانیان در بین این آثار قرار دارد.

بخش گردشگری و معرفی جاذبه های دیدنی ایران در نمناک عنوان کرده است که اجناسی که به این موزه اهدا شده است همگی به طور خودجوش تهیه شده اند که شامل کلیه اقلام فرهنگی و معیشتی منطقه از اجناس منزل و ابزار کشاورزی گرفته تا زیورآلات پنجاه تا دویست ساله می باشد به این ترتیب به نمایش گذاشتن این اقلام زندگی روستایی در این منطقه را کاملا به تصویر کشیده است. موقعیت قرارگیری این موزه داخل صحن اصلی مسجد جامع است.

دریاچه «چال ئاو»

از دیگر نقاط گردشگری و تفریحی روستای نگل می توان به دریاچه طبیعی “چال ئاو” اشاره کرد که در ۵٫۱ کیلومتری روستای نگل و در مسیر صعود به قله “کوره میانه” واقع است.

آبشار «قه لوه زه»

آبشار زیبا و بلندی به نام “قه لوه زه” در مسیر این روستا به قله “کوره میانه” و در دره “کانی چه رمو” واقع می باشد که در همه فصول سال جریان دارد و منبع تغذیه آن از آب برف های دامنه قله است.

blank

تپه های باستانی نگل

از جمله تپه های باستانی موجود در روستای نگل تپه قلعه گاه، تپه می خان و قلعه دی یه رهستند. تپه باستانی قلعه گاه در تاریخ ۲۳ شهریور ۱۳۸۲ به عنوان آثار ملی کشور به ثبت رسیدند.

نخستین پل خشتی روستای نگل

نخستین پل خشتی در فاصله ی یک کیلومتری روستای نگل در کردستان قرار دارد که به منظور راهی ارتباطی از سنندج به مریوان تاسیس شد. این پل به پل بزرگ نیز شهرت دارد که در زمان حکومت امان الله خان اردلان والی سنندج و همزمان با بنای مسجد دارالاحسان سنندج و به دلیل ارادت ویژه ای که او به نگل و قرآن موجود در آن داشته، ساخته می شود.

سایر جاذبه های گردشگری نگل کردستان
  •  طبیعت بی نظیر و بکر حوالی رودخانه شورشیر
  •  بزرگترین پل دوره صفویه
  •  برگزاری مراسم آیینی و عرفانی دراویش
  •  قلعه معروف یزدگرد سوم متعلق به دوره ساسانی و واقع در جنوب این روستا
  •  دریاچه واقع در ۵ کیلومتری روستای نگل به نام دریاچه سد نگل (آزاد)
  •  ارتفاعات مختص کوهنوردی و طبیعت گردی کوه “کوره میانه”

محصولات محلی روستای نگل کردستان

شما می توانید در سفر به روستای نگل از نان های محلی معروف و صنایع دستی این روستا که رونق اقتصادی و هدف اصلی صنعت گردشگری محسوب می شود ، خریداری کنید. شما می توانید از جاجیم ها و عسل های خوش طعم و طبیعی این روستا نیز به عنوان سوغاتی خریداری کنید.

منبع:نمناک

مرتبط:

رودخانه سیروان _طولانی ترین رودخانه کردستان

سارال دیواندره _بهشت کردستان

روستای ژیوار ؛ماسوله کردستان