قلعه لیسار مربوط به دوره سلجوقیان است و در شهرستان تالش، روستای لیسار واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۰ خرداد ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۸۷۸۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

قلعه صلصال (سلسال) در ارتفاع ۸۰ متری از زمین و روی تپه ای سنگی در ۱۵کیلومتری شهر هشتپر (مرکز شهرستان تالش) و مرکز دهستان لیسار واقع شده است.

صلصال با املای «ص» در لغت به معنای گل خشکیده ورز داده شده و آماده جهت کوزه گری و سفالگری است که با توجه به طبیعت این منطقه و خاک های رسی قرمز و زرد رنگ حاصل از فرسایش دامنه های کوهستانی تالش را دارد و برخی دیگر معتقدند که نام اصلی این قلعه با املای سلسال است و سلسال در لغت به معنای آب خنک و خوشگوار است و در خصوص قلعه نیز آب بسیار اهمیت دارد و یکی از لوازم بسیار مهم در یک قلعه داشتن آب انبار است و نظریه ای در خصوص حمل آب و بسیار خنک و خوشگوار این قلعه از زمان های دور از طریق سوله های سفالین (تنبوشه) از ییلاق سوباتان آورده و سرازیر می شده است و به آب انبار می رسیده و نظریه دیگر در خصوص حمل آب باران از سقف و از طریق تنبوشه ها به آب انبار است.

قلعه لیسار از دو قسمت تشکیل شده است، نخست بخش خارجی که محوطه نسبتاً وسیعی را در بر می گرفته و توسط دیوار ستبری از زمینهای اطراف جدا شده است.

از این دیوار خارجی که از سنگ رودخانه ای قرمز و تقریبا یک دست ساخته شده بود اکنون چیزی به جای نمانده و تنها بقایای سنگهای به کار رفته در حصار خارجی در گوشه و کنار آن به صورت توده های انبوه مشاهده می شود.

بخش داخلی قلعه که بر روی صخره سنگی قرار دارد دومین قسمت آن را تشکیل می دهد و اکنون نیز بقایای آن بر جای مانده است.

ساختمان قلعه طوریست که در تمام جهات اصلی و فرعی به اطراف اشراف داشته و ساکنان قلعه از بالای آن می توانستند کلیه تحرکات را در شعاع خارج قلعه زیر نظر داشته باشند.

“ارگ قلعه” در بالای تپه قرار دارد و امروزه فقط دیوارهای آن بر جای مانده است، ظاهراً ارگ در طبقات مختلفی بنا شده که طبقات زیرین آن به دنبال ریزش طبقات بالا پر شده است.

مدخل ارگ نیز دارای طاقی با هلال شکسته بوده که امروزه این دو از بین رفته اند مصالح ساختمانی ارگ نیز آجر و ساروج است.

“آب انبار قلعه” خارج از ارگ و داخل بارویی اصلی است و در شمال شرقی بنای قلعه بنا شده است، طول آن حدود پنج متر و عرض آن سه متر و ارتفاع از کف موجود چهار متر است.

مرتبط:

آبشار زیبای ویسادار