در نامه‌ای که به امضای محمداسماعیل اسمعیلی جلودار – رییس هیئت‌مدیره انجمن علمی باستان­شناسی ایران – و خطاب به علی‌اصغر مونسان – وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی – نوشته شده، آمده است: «میراث فرهنگی هر کشوری مایه‌ی سرافرازی مردم آن سرزمین در میان جهانیان است و ایران چه سرزمین سرافرازی است که بی‌شمار آثار باستانی و تاریخی را نه تنها در دل خود، بلکه در سرزمین‌های پیرامونی نیز جای داده است. از آثار ارزنده‌ی ایرانی که امروزه در خاک کشور عراق جای دارد و روزگاری نه‌چندان دور بخشی از سرزمین ایران بوده، محوطه‌ی ایوان تیسفون یا ایوان کسری است که شوربختانه در طول تاریخ به‌مرور دچار آسیب و ویرانی شده است.

در روزهای گذشته نیز خبرهایی از ریزش بخشی از این اثر باشکوه منتشر شد که دل هر ایرانیِ میهن‌دوست را به درد آورد و آه از نهاد باستان‌شناسان ایرانی برخاست که چگونه میراث نیاکان‌مان در کشورهای پیرامونی یا ایرانِ فرهنگی در معرض نابودی قرار می‌گیرد.

رئیس وقت انجمن علمی باستان‌شناسی ایران پیش از این در ۵ آبان ۱۳۹۲ در آیین گشایش همایش بین‌المللی باستان‌شناسان جوان به محمدعلی نجفی – رئیس وقت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری – پیشنهاد داده بود تا مدیران میراث فرهنگی کشور، به آثار فرهنگی و تمدنی باشکوه ایران در کشورهای پیرامونی – که زمانی بخش از قلمرو ایرانِ سرفراز بوده‌اند- توجهی ویژه داشته باشند و با رایزنی با بلندپایه‌گان میراث فرهنگی این کشورها، زمینه‌ی حضور باستان‌شناسان ایرانی را برای پژوهش‌ها و کاوش‌های باستان‌شناسی فراهم کند.

پسان‌تر انجمن باستان‌شناسی به نمایندگی از جامعه‌ی باستان‌شناسی کشور، اعم از اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها، پژوهشگران و کارشناسان و دانشجویان این حوزه، به‌عنوان اصلی‌ترین متخصصان در این زمینه از جنابعالی به عنوان رئیس وقت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری درخواست کرد تا همزمان با سفر رئیس‌جمهوری محترم دکتر حسن روحانی به کشور عراق، با رایزنی با رئیس‌جمهور و وزیر فرهنگ و گردشگری عراق، افزون بر مرمت و بازسازی ایوان کسری این یادگار درخشان فرهنگ و تمدن ایرانی در کشور عراق، زمینه‌ی حضور باستان‌شناسانِ متخصص ایرانی را برای پژوهش‌ها و کاوش‌های دامنه‌دار باستان‌شناسی در میراث فرهنگی و تمدنی ایران فراهم کنند که شوربختانه چنین نشد.

ضمن سپاس از اقدام ارزنده­‌تان در زمینه درخواست اختصاص اعتبار مالی برای مرمت این اثر بِشکوهِ ایرانی، دگربار هیئت مدیره‌ی انجمن علمی باستان‌شناسی ایران درخواست می‌کند که افزون بر مرمت این اثر، زمینه‌ی حضور باستان‌شناسانِ متخصص ایرانی را برای پژوهش‌ها و کاوش‌های دامنه‌دار باستان‌شناسی در زمینه‌ی میراث فرهنگی و تمدنی ایران در کشورهای پیرامونی همچون عراق به‌ویژه در تیسفون فراهم کنند چرا که حضور باستان‌شناسان ایرانی در این سرزمین‌ها، افزون بر دغدغه‌ علمی آن، ضرورتی است که هر ایرانیِ میهن‌دوست، در راه شناختِ تاریخ و فرهنگِ ایران، ناگزیر از انجام آن در این کشورهاست تا در پرتو کاوش و پژوهش باستان‌شناختی، معرفت و آگاهی لازم بدست آید.

پژوهش‌ها و کاوش‌هایی که ارمغان‌های ارزنده‌ای به همراه خواهند داشت، چنان که سال‌ها پیش هنگام کاوش باستان‌شناسی در تیسفون در نزدیکی ایوان کسری، گچ‌بری‌های ارزنده‌ای به‌دست آمد که زنده‌یاد دکتر محسن مقدم، استاد پرآوازه‌ باستان‌شناسی دانشگاه تهران با الهام از یکی از آن گچ‌بری‌ها، نشان دانشگاه تهران را طراحی کرد.

همچنین پیشنهاد می‌شود زمینه‌ای فراهم و با بلندپایه‌گان وزارت میراث فرهنگی عراق رایزنی شود تا این اثر درخشان ایرانی در اولویت این کشور برای ثبت در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گیرد. امروز تیسفون نشانی است دیرپا از فرهنگ کهن بشری که با ثبت آن در فهرست میراث جهانی یونسکو، زمینه لازم برای حفظ و حراست آن فراهم خواهد شد.

هیئت مدیره‌ی انجمن علمی باستان‌شناسی ایران که با توجه به ریشه‌های ژرف فرهنگی میان ایران و ایرانِ فرهنگی، همواره به میراث فرهنگی ایران در سرزمین‌های پیرامونی توجه ویژه‌ای داشته است، در شهریورماه ۱۴۰۰ دومین همایش دوسالانه‌ی بین‌المللی انجمن باستان‌شناسی ایران را با هدف تعامل فرهنگی با سرزمین‌های پیرامونی برگزار خواهد کرد، از همین‌روی انجمن علمی باستان‌شناسی ایران، آمادگی خود را برای همکاری با نهادهای مربوط به‌ویژه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در مورد تیسفون و نیز دیگر موارد پژوهشی در ایرانِ فرهنگی اعلام می‌دارد.»

منبع:ایسنا

مرتبط:

هنرمندان هم برای نجات طاق کسری دست به کار شدند

جدیدترین وعده برای مرمت طاق کسری