نوشته‌ها

موزه تماشاگه زمان

موزه زمان موزه‌ ای با ساعتهای دیدنی است. صدها ساعت در یک مکان جمع شده‌ اند تا با جذابیتشان شما را از هر چه زمان است بی‌ خبر کنند. بنایی قدیمی و دو طبقه با معماری بی نظیر که عمری حدود ۸۰ سال دارد و عمارتی در داخل باغی با وسعت پنج هکتار که قدمتش به زمان محمد شاه و ناصرالدین شاه بازمی گردد به موزه زمان اختصاص داده شده است.
در داخل بنا اتاقی بسیار با شکوه چشم هر بیننده ای را خیره می کند و به اتاق اصفهانی ها معروف است. به گفته راهنما طرح گچبری این اتاق از تالار موسیقی کاخ عالی قاپوی اصفهان و از سبک دوره صفویه الهام گرفته است.
در این اتاق تابلوی بسیار زیبایی با نام تابلوی آفرینش گچبری شده است. گوشه های سقف نیز مقرنس سه پایه ای با روکش طلا کار شده است.

اگر خواستید دیدگاه اقوام و ملل مختلف نسبت به زمان، تقویم، را بدانید و چگونگی سیر تاریخی ساعت از ابتدا تا کنون را دنبال کنید، حتما سری به این موزه بزنید. ساعتها در اینجا به ساعتهای ابتدایی، ساعتهای مکانیکی وزنه ای و کوکی، ساعتهای قابل حمل (جیبی و مچی) تقسیم شده‌ اند.
طبقه اول ساختمان موزه اختصاص به نمایش ساعتهای مکانیکی وزنه ای و کوکی اعم از طاقچه ای، دیواری و ایستاده دارد. در طبقه اول ساعت شاهینی را می‌ بینید. کنارش ساعتی است که هر نیم ساعت زنگ می زند و دریچه ای دارد که جوجه‌ ای از آن بیرون می آید و زنگ می زند. ساعت آوندی دارد که ساعت با آن کوک می شود. ساعت دیگری هم می‌ توان پیدا کرد که هر نیم ساعت زنگ بزند اما اینبار ساعتی با چرخ دنده‌ های بسیار.
در طبقه دوم مجموعه ای از نفیس ترین ساعت های جیبی و مچی و تقویم و نیز موضوعات مرتبط با زمان در معرض نمایش است. علاوه بر ساعتهای مچی و دیواری، تعدادی از عکسها و ساعتهای موجود هم چنان استثنایی هستند که انسان را شوکه می کنند، ساعت مچی نابینایان، ساعت شیفت نگهبانی و…

موزه زمان
اولین کارت ساعت زنی (کارت پانچ) که مربوط به راه آهن ایران بوده است شاید یکی از جالبترین اشیاء این موزه باشد. این دستگاه حدود ۸۰ سال پیش وارد ایران شده است. از ویژگی های اصلی این ساعت آن است که در اداره برای ثبت ساعت ورود و خروج کارمندان به کار می رفته با قرار دادن کارتی در جای مخصوص و فشار دکمه ای زمان بر روی آن ثبت می‌ شده است.
با نگاهی به ساعتها در می یابید مردم در قدیم به تزئینات و ظاهر ساعت توجه بیشتری داشتند اماشاید جالب باشد بدانید پس از ورود اسلام نمادهای اسلامی نیز وارد تزئینات ساعتها شد. در این موزه ساعتهایی را می‌ بینید با نمادهای اسلامی. در تمام این تزئینات و مینا کاری ها طرحهای اسلیمی کاملا مشهود است. حتی مجسمه و تصویر خانمی که بر روی یکی از ساعتها است، حجاب دارد.
زنگ ساعتها هم در قدیم بیشتر مورد توجه مردم بوده است. در قدیم مردم زنگ‌ های مختلفی را به کار می‌ بردند یکی از این زنگ‌ ها «کوکو» بوده که ساعتش هم به این نام مشهور است و مربوط به قرن ۱۴ میلادی است.
شاید دیدن ساعتی جیبی با قدمت سیصد سال پیش در نخستين موزه زمان سنجي در ايران خالی از لطف نباشد. در قدیم برای ساعتهای جیبی سه در می گذاشتند تا آسیب نبینند. اولین ساعت جیبی در سال ۱۵۰۴ میلادی توسط یک قفل ساز آلمانی اختراع شد. این ساعتها به حدی سبک و کوچک بودند که به راحتی از گردن آویزان می شدند ویا درون جیب جا می گرفتند.

موزه زمان

در ابتدا ساعتهای جیبی جزء کالاهای لوکس گران قیمت بودند. در سـال ۱۶۷۵ میلادی، چارلز دوم پوشیدن جلیقۀ بلند را باب نمود و کم کم پوشیدن این نوع جلیقه بین همگان رواج یافت و ساعتهای مردانه از آن تاریخ به بعد به جای اینکه آویزی باشند و از گردن آویخته شوند، درون جیب جلیقه ها جای گرفتند. در سال ۱۸۶۸ میلادی یک شرکت سوئیسی ساعتی ارزان قیمت را طراحی نمود که افراد عادی استطاعت خرید آن را داشتند.
تا به حال به این موضوع فکر کردید که با شمع ساعت درست کنید! در موزه زمان ساعتی را میتوانید ببینید که با سوختن شمع و پایین آمدن آن گذشت یک ساعت نشان داده می شود. این نوع ساعتها اولین بار حدود ۱۰۰۰ سال پیش مورد استفاده قرار گرفتند که اختراع آن را به پادشاه وقت انگلستان آلفرد کبیر نسبت می دهند. در این ساعت بدنۀ شمع مدرج می شد و با سوختن شمع و کوتاه شدن آن زمان را محاسبه می کردند.
در بخش فضای باز مجموعه، ماکت ساعت های ابتدایی همچون ساعت آفتابی، آبی، شنی، سوختی به نمایش گذاشته شده است. ساعت مچی آفتابی ؟!! و خود شما هم می توانید با ایستادن در مکان مشخص شده، نقش عقربه ساعت آفتابی را بازی کنید، گویی ساعت آفتابی بازی سایه و نور است.

موزه زمان
ساعت آفتابی، شنی، آبی، ساعت قایق اژدها، ساعت شمعی، ساعت روغنی، ساعتهای آبی مکانیکی، ساعت آبی کلیپسیدرا، ساعت آبی پنگان، ساعت های وزنه ای، ساعت های فنری، ساعت‌ های آونگی، ساعت جیبی، ساعت‌ های مچی، ساعت‌ های الکتریکی، ساعت‌ های اتوماتیک، ساعت‌ های کوارتز، ساعت‌ های اتمی از انواع مختلف ساعتهایی هستند که بشر تاکنون اختراع کرده است و شما میتوانید با مراجعه به این موزه با انواع این ساعتها آشنا شوید.

راستی جای ساعت بیگ بن لندن، ساعت میدان شهرداری تبریز و ساعت شمس العماره کاخ گلستان در این مکان خالی است.

مرتبط:

فرش آذربایجانی در «موزه فرش باکو»

آرامش در موزه ملی ایران

تبدیل منزل استاد نفیسی به “خانه موزه”