بیش از دو سال می‌گذرد، پنجم فروردین ۹۷ بود که بلندترین پل معلق خاور میانه خبر تخریبش همگان را به تعجب وا داشت و جالبتر اینکه اعلام شد توسط افراد ناشناس این کارغیر فرهنگی و قبیح انجام شده و دلیل آن نیز نامعلوم.

پل دره خزینه در روستای دره خزینه شهرستان پلدختر بر روی رودخانه سیمره به طول ۱۱۲ متر و ارتفاع ۸۵ متر در ۴۹ کیلومتری جنوب شرقی پل‌دختر در مسیر جاده پل‌دختر – اندیمشک واقع شده بود و هر ساله گردشگران زیادی از آن بازدید می‌کردند.

احیای پل معلق دره خزینه مطالبه عمومی مردم

نعمت الله دستیاری فرماندار وقت پلدختر سال ۹۷ در این باره گفته بود: پل معلق دره خزینه یکی از مناطق بکر و زیبای گردشگری و طبیعی این شهرستان است و گردشگران زیادی از آن استقبال داشته‌اند.

وی افزود: موضوع تخریب، بازسازی و ترمیم مجدد پل در بین مردم از حساسیت بالایی برخوردار بوده و مطالبه عمومی آنها به شمار می‌رود.

وی بیان کرد: راه دسترسی پل دره خزینه پلدختر در استان بوده و از این نظر متعلق به حوزه استحفاظی، انتظامی و قضایی شهرستان پلدختر است.

دستیاری یادآور شد: بر این اساس با توجه به پیگیری‌های انجام شده و دستور اکید استاندار لرستان به سرپرست معاونت عمرانی استانداری کارگروهی تشکیل شده است.

حال با گذشت بیش از ۲ سال این کارگروه خروجی خاصی نداشت و پل دره خزینه معلق در وعده‌ها بوده است.

حساسیت، ارزش فرهنگی و گردشگری این پل به حدی بالا بوده و هست که ستاد اجرایی خدمات سفر لرستان در ۱۷ دیماه سال ۹۷ به موضوع دره خزینه اختصاص داشت.

بازسازی پل در همان منطقه به هزینه ایمن‌سازی بالایی نیاز دارد

محمود رشنو مشاور طرح پل دره خزینه در این جلسه گفته بود: بعد از تخریب پل دره خزینه بررسی‌هایی انجام دادیم که متوجه شدیم راه دسترسی دشوار، مسیر طولانی، صعب‌العبور و پرخطری دارد.

وی افزود: همچنین بازسازی پل در همان منطقه به هزینه ایمن‌سازی بالایی نیاز دارد، کف‌سازی و نرده‌کشی نیز اعتبار دیگری می‌خواهد در نهایت براساس برآورد ما برای ساخت پل، ایمن‌سازی، نرده‌کشی و کف‌سازی اعتباری حدود یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان نیاز است اما در نهایت سه نقطه دیگر را برای ساخت پل انتخاب کردیم، نقطه اول با طول ۳۶۷متر، نقطه دوم ۳۸۳ متر و نقطه سوم نیز ۳۸۵ متر بود.

مشاور طرح پل دره خزینه عنوان کرد: در نهایت نقطه شماره اول را انتخاب کردیم که درصورت ساخت، بزرگ‌ترین، طولانی‌ترین و مرتفع‌ترین پل خاورمیانه و اولین پل استاندارد کشور خواهد بود.

وی بیان کرد: علت اینکه نقطه اول را انتخاب کردیم این بود که در مقایسه با نقطه قدیمی چشم‎انداز فوق‌العاده‌ و راه دسترسی و قابلیت بهره‌برداری داشت از طرفی نیز فضا برای احداث بوم‌گردی، پارکینگ و امکانات رفاهی دارد؛ باید زود استارت کار را بزنیم زیرا حفرکاری زیادی دارد و نیازمند کابل‌کشی است.

استارتی که هیچ وقت زده نشد و شاید هیچ‌ وقت زده نشود.

تعیین وقت ۱۰ روزه برای بررسی کارشناسی

سیدموسی خادمی استاندار لرستان نیز با اشاره به اینکه پل دره خزینه پلی قدیم‌ است که قرار بوده پیمانکار آن را نوسازی کند و سد ایجاد شود اما بعد از مدتی آن را رها کردند اظهار کرد: مردم و گردشگران زیادی به‌ویژه ایام نوروز از روی پل عبور می‌کردند که خیلی خطرناک بود تا اینکه پل سال گذشته از سمت ایلام تخریب شد و ما تصمیم گرفتیم آن‌ را احیا کنیم.

وی افزود: هرچند نقطه مشخص‌شده توسط مشاور۴۰ تا ۵۰ کیلومتر با پلدختر فاصله دارد اما نقطه زیبایی‌ است؛ ساخت پل در ورودی پلدختر بهتر است اما قرار بود این امر توسط شهرداری بررسی شود که ابتدا گفتند ساخت مجدد پل در همان نقطه قدیمی با ۶۰۰ میلیون تومان جمع می‌شود، اما بحث جابه‌جایی و ایمن‌سازی که پیش آمد این رقم به دو میلیارد تومان رسید.

استاندار لرستان عنوان کرد: اگر می‌خواهید در ورودی پلدختر ساخته شود باید ظرف ۱۰ روز بررسی و کارشناسی‌های لازم را انجام بدهید تا در نهایت به جمع‌بندی برسیم؛ اگر پول داشتیم در هر دو نقطه پیشنهادی پل می‌سازیم اما اگر مجبور به انتخاب بشویم ورودی شهررا بررسی کنید.

تعیین وقت ۱۰ روزه برای بررسی کارشناسی توسط استاندار ظاهرا هنوز به پایان نرسیده و جمع‌بندی مشخصی برای ساخت هیچ کدام از پل‌ها انجام نشده‌ است.

در مورد گشایش اعتباری اقدامی صورت نگرفته است

حسن رضاییان فرماندار پل‌دختر در این‎باره به ایسنا گفت: پل دره خزینه اثر فرهنگی شکیل و ارزشمندی بود که متأسفانه با کج سلیقگی و بدتدبیری تخریب شد.

وی تصریح کرد: با میراث فرهنگی صحبت شده و برای این پل تصمیماتی اتخاذ شده ولی در مورد گشایش اعتباری اقدامی صورت نگرفته است.

فرماندار پل‌دختر خاطرنشان کرد: چون باید بحث ریالی باشد که استارت کار زده شود ولی جز دغدغه ما هست.

رضاییان اضافه کرد: بازسازی این پروژه اعتبار زیادی می‌خواهد؛ طبق برآوردهای ۴.۵ تا ۵ میلیارد تومان نیاز دارد.

وی بیان کرد: اگر سرمایه‌گذار باشد بهتر است حتی ورود هم پیدا کرده‌ایم ولی متأسفانه سرمایه‎گذار ورودی پیدا نکرده ولی الآن در حال گفتمان هستیم و وظیفه‌ای در این رابطه به شهرداری واگذار شده است.

فرماندار پل‌دختر با بیان اینکه اگر سرمایه‌گذاری برای این پروژه و دره خزینه باشد اتفاق خوبی رقم خواهد خورد، افزود: دیدگاه ما این است که شکل قدیم پل را حفظ کنیم اما تنگنای اعتباری وجود دارد.

اگر بعد از دو سال هنوز نه گشایش اعتباری در خصوص دره خزینه انجام شده و نه سرمایه‌گذاری پیدا شده، چه کسی باید پاسخگوی وضع فعلی این سایت گردشگری باشد که می‌توانست اقتصاد گردشگری شهرستان و حتی استان را نیز متحول کند؟

وقوع سیل باعث شد تقریباً همه‌چیز فراموش شود

سید حمیدرضا کاظمی نماینده مردم پل‌دختر در مجلس شورای اسلامی نیز در این باره به ایسنا گفت: تخریب این پل قبل از سیل انجام شد و بعد از آن هم موضوعاتی در رابطه با آن مطرح شد در مرحله‌ای که خواستیم کار را پیش ببریم وقوع سیل باعث شد تقریباً همه‌چیز فراموش شود.

وی با بیان اینکه پیگیری‌های زیادی با استاندار و میراث فرهنگی انجام دادیم، ادامه داد: پیشنهاد ما این بود که پل در ورودی پل‌دختر نصب شود. زیرساخت‌های آن تقریباً آماده و طراحی شد.

نماینده مردم پل‌دختر در مجلس ادامه داد: نهایتاً دنبال سرمایه‌گذار بودیم و با یک سرمایه‌گذار نیز صحبت شد ولی وارد کار اجرایی نشده که باید این مهم پیگیری شود.

کاظمی اظهار کرد: پل دره خزینه متعلق به پروژه سد پاعلم بود و غیراستاندارد بود و نباید اجازه داده می‌شد مردم روی آن می‌رفتند چرا که هرلحظه احتمال سقوط وجود داشت.

این نماینده مجلس افزود: اگر قرار است پلی در آن منطقه ساخته شود باید ایمن باشد اما فعلا الآن قرار است که در ورودی شهر ساخته شود.

آنچه مهم بوده این است که مسئولین ذیربط لرستان پس از تشکیل جلسات و تاکید استاندار پس از دو سال تاکنون در خصوص بودن یا نبودن پل دره خزینه اظهارنظر صریحی نداشته‌اند.

اعتباراتی که در نظر گرفتند متأسفانه جوابگوی پل معلق نیست

اسکندر فلاحوند معاون گردشگری اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان نیز در گفت‌وگو با ایسنا بحث اعتبارات را پیش کشید و اظهار کرد: پس از تخریب دره خزینه بر بازسازی این پل تاکید شد ولی اعتباراتی که در نظر گرفتند متأسفانه جوابگو نیست.

وی تصریح کرد: برای استارت اولیه بازسازی اعتباری بالغ بر ۳۰ تا ۴۰ میلیارد نیاز است هر چند کار نیز شروع شده ولی اعتبارات کافی نیست.

این مسئول اظهار کرد: بحث احداث پل معلق در ورودی شهر پل‌دختر نیز مطرح است و سرمایه‌گذاری نیز پای کار آمده که فرماندار و شهردار آن را معرفی کرده‌اند.

معاون گردشگری اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان خاطرنشان کرد: طرح توجیهی این پل خوب نبود و در کمیته فنی رد شد، قرار شد طرح توجیهی اصلاح شود که تا این لحظه انجام نشده است.

فلاحوند با بیان اینکه اگر وزارتخانه یا استان اعتباری برای پل دره خزینه بگذارند بازسازی در برنامه میراث استان است، خاطرنشان کرد: دره خزینه یکی از جاذبه‌های گردشگری است که اگر زیرساخت آن فراهم شود می‌توان بگوییم از ناب‎ترین و بهترین جاذبه‌های گردشگری کشور است.

زیرساخت دره خزینه باید فراهم شود

معاون میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان اضافه کرد: نمی‌توان از این جاذبه صرف‌نظر کرد ولی باید برنامه‌ریزی برای آن داشته و زیرساخت را نیز فراهم کرد.

فلاحوند با بیان اینکه پیگیر تخصیص اعتبارات ملی به دره خزینه از وزارتخانه هستیم، ادامه داد: وقتی گردشگر آنجا می‌رود باید یکسری رفاهیات نیز برای آن در نظر گرفته شود که گردشگری را جذب کند.

معاون گردشگری اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان اظهار کرد: استان چهار فصل است و اگر برای همه مناطق گردشگری زیرساخت فراهم شود به‌اندازه پنج کشور اروپایی و آمریکایی که ادعای گردشگر پذیری دارند ظرفیت داریم ولی زیرساخت‌ها مشکل دارد.

فلاحوند تصریح کرد: اگر مسئولین در استان همکاری کنند و اعتبارات بیشتری برای دره خزینه تخصیص دهند ما نیز از وزارتخانه می‌توانیم اعتبارات بیشتری بگیریم.

سوال اینجاست حالا که به گواه خود مسئولین، لرستان ظرفیت گردشگری بالایی دارد چرا زیرساخت‌های آن تاکنون به خوبی فراهم نشده و ظرفیت بکری به نام دره خزینه باید پس از گذشت چند سال همچنان مغفول بماند؟

در خصوص اینکه آیا پل معلقی که قرار است در ورودی شهر پلدختر احداث شود می‌تواند جاذبه‌ای گردشگری همانند دره خزینه و به نوعی جایگزین آن شود، عطا حسن‌پور کارشناس میراث فرهنگی به شدت مخالف آن است.

احداث پل در ورودی پلدختر از لحاظ امنیتی، حریم هوایی و راه ممنوع است

وی به ایسنا می‌گوید: در مورد احداث پل معلق در ورودی پل‌دختر به چند دلیل مخالفت می‌کنم. اول اینکه هر پلی که در ورودی تنگه پل‌دختر بخواهد احداث شود مستلزم این است که از جاده عبور کند و مشرف به جاده اصلی باشد که این مورد از لحاظ امنیتی، استراتژیکی، حریم هوایی و راه ممنوع است.

این کارشناس خاطرنشان کرد: از آن مهم‌تر اینکه اگر بخواهد جایی باشد که تنگ‌ترین عرض دره باشد پس قطعاً مشرف به پل باستانی پل‌دختر است و این به خاطر مسائل منظری و قضیه ثبت جهانی پل‌ها به‌طور کاملاً مردود بوده چون هرگونه احداثی در حریم منظر و بصری پل ممنوع است.

حسن ‎پور اضافه کرد: از همه مهم‌تر اینکه چه ویژگی تاریخی، طبیعی، ژئوتوریسمی و زمین‌شناسی یا سایر ویژگی طبیعی وجود دارد که در دهنه پل‌دختر پل معلق احداث شود؛ معمولاً گردشگر به دنبال دیدن پدیده‌های زمین‌شناسی، توپوگرافی، کوهستان و … است که ورودی پل‌دختر بعید می‌دانم چنین ویژگی را داشته باشد.

وی بیان کرد: پس احداث هرگونه پل در دهنه ورودی شهر بی‌معنا، بی‌اساس و غیر کارشناسی است.

احداث پل معلق دره خزینه یکی از واجبات برای گردشگری است

حسن ‎پور با بیان اینکه مسئله احداث پل معلق دره خزینه یکی از واجبات برای گردشگری ما است، افزود: ما هنوز برای ساخت جاذبه‌های دست‌ساز کاری نکرده‌ایم؛ دره خزینه جاذبه دست‌ساز بود که ما نه تنها از آن بهره‌ای نگرفتیم بلکه باعث تخریب آن نیز شدیم.

وی اظهار کرد: دره خزینه یک منظر سیما و یک زمین سیمای بسیار بی‌نظیر دارد و هیچ جای ایران همچنین ویژگی و توپوگرافی را ندارد؛ این پیچ نعل اسبی که در رودخانه سیمره به وجود آمده فقط در یک جای جهان آن‌هم در امریکا وجود دارد و باز ویژگی مکان مدنظر را ندارد، دره خزینه یادگار بزرگترین زمین‌لغزشی جهان است که در ۱۱ هزار سال پیش در کبیرکوه اتفاق افتاده است.

کارشناس میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان تصریح کرد: و این شکاف‌ها یادگار آن زمین‌لغزش بزرگ بوده و یکی از پدیده‌های نادر در زمینه زمین‌شناسی جهان است.

حسن ‎پور خاطرنشان کرد: چشم‌انداز و حیات‌وحشی که در آنجا زندگی می‌کند بی‌نظیر است؛ در زمان بررسی منطقه سگ‌های آبی آنجا در حال ساخت خانه بودند و آثار باستانی در آن دره وجود دارد.

وی اضافه کرد: مردم و گردشگران به دنبال بهترین‌ها هستند یعنی هزینه می‌کنند و وقت می‌گذارند که بهترین یا برترین‌ها را ببیند؛ پل دره خزینه آماده است و فقط باید بلند شده و نصب شود. کدام بودجه را داریم که برای ساخت یک پل از صفر تا صد جانمایی کنیم؟

مسئولین در ایجاد جاذبه‌های دست‌ساز کوتاهی کرده‌اند

این کارشناس میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان بیان کرد: سازه سرجای خود بوده و همه ویژگی‌ها را دارد؛ پل جاذبه دست‌ساز است و مسئولین ما در ایجاد جاذبه‌های دست‌ساز کوتاهی کرده‌اند.

حسن ‎پور ادامه داد: یکی از جنبه‌های گردشگری قضیه گردشگری فرهنگی است که گردشگری فرهنگی عموماً در جوامع عشایری نمود دارد و دسترسی به جوامع عشایری که در منطقه کبیر کوه زندگی می‌کنند از طریق پل دره خزینه امکان‌پذیر بود؛ وقتی تور گردشگری از آن پل عبور می‌کرد علاوه بر اینکه می‌توانست تصاویر خوبی تهیه کند جوامع عشایری را که برخی از آنها در غار زندگی می‌کنند را نیز رؤیت می‌کرد.

وی اظهار کرد: این مهم یکی از جنبه‌های مهم پل دره خزینه بود که متأسفانه از بین رفت و احیای آن می‌تواند منجر به گردشگری فرهنگی شود.

گویا عمر این سایت گردشگری با تخریب به پایان رسیده و اگر مسئولین کاری انجام ندهند گردشگران باید برای همیشه با آن خداحافظی کنند.

منبع:ایسنا