در کشور ما اماکن و مناطق جالب بسیاری وجود دارد که می‌توان از تماشای آن لذت برد. این مکان‌ها در جای جای این سرزمین پهناور قرار دارد. برای آشنایی با جاذبه‌های گردشگری شهر برازجان، سری به این شهر دیدنی در جنوب ایران می زنیم.

شهر برازجان مرکز شهرستان دشتستان است که در استان بوشهر قرار دارد. نام‌های قدیم شهر به ترتیب تااوکه، برازگان و برازجان بوده است. برازجان یکی از مراکز تمدنی در دوران هخامنشی محسوب می شود. بقایای کاخ کورش در این شهر پیدا شده است.

درباره وجه تسمیه برازجان می‌توان گفت؛ برازجان از دو جز (بُراز) به‌معنی شخص بزرگ و ارجمند و (جان) تشکیل شده جزء دوم این کلمه یعنی جان تغییرشکل یافتهٔ (گان ) پسوند مکان است. برازجان بمعنی جایگاه بزرگان. فرصت الدوله شیرازی نیز در آثار عجم آورده است: «برازجان را برازگان نیز گویند. از سوی دیگر کلمه « برازجان » از کلمه گرازدان گرفته شده ،زیرا در گذشته اطراف شهر گراز وجود داشته است.

از جاذبه‌های گردشگری این شهر، نخلستان‌های آن است که در اطراف شهر است و از متراکم‌ترین نخلستان‌های کشور محسوب می‌شود. از درختان معروف این شهر، نخل، گز، کهور، بادام کوهی، استبرق و کنار را می توان نام برد.

گیسکان، کوهستان سربه فلک کشیده و استواری است که در شرق براز جان قرار دارد.مرتفع ترین قله این شهر، قله پراس است که ارتفاع آن به ۱۸۵۰ متر می رسد.قله‌های دیگری چون کوه قله ( باغ تاج )، کاکو، کوهک و ناخا نیز در این منطقه به چشم می‌خورد. یکی از قله‌های آن به نام باغ تاج در نزدیکی زیارتگاه شاهزاده ابراهیم واقع شده است.

کوه قله ارتفاعی حدود ۹۰۰ متر از سطح دریا دارد و بر بسیاری از مناطق کوهستان گیسکان اشراف دارد.روستاهایی چون انارستان،کلمه، خون و ارغنون در این قله دیده می‌شود.

در کوهستان گیسکان درختانی چون بادام کوهی،کل خنگ،بنه، انجیر و کنار سر به فلک کشیده اند در کنار آن گیاهان دارویی چون شقایق، حنظل، پرسیاوشان بومادران، شب بوی وحشی،ختمی وحشی، سربرنجاس بابونه،آویشن و چای کوهی به وفور یافت می‌شود.

آثار ساختمان مخروبه‌ای بر فراز کوه گیسکان قرار دارد.چاه شگفت‌انگیزی نیز از نزدیکی راس قله تا کمرکش کوه در سنگ یکپارچه حفر شده است سپس مجرای افقی آن از کمرکش کوه به آب شیرین منتهی می شود. دیوارهای مارپیچی نیز به همراه پلکانی طولانی،دامنه را به قلعه بالای کوه می‌رساند.

رود شاپور،در کازرون فارس از چشمه زنجان سرچشمه گرفته است و در تنگ چوگان به چشمه ساسان متصل می شود و به سمت استان بوشهر ادامه می‌یابد.این رودخانه در استان بوشهر به رود دالکی می‌پیوندد و با نام رود حله به خلیج فارس می‌ریزد.

رود دالکی،از رودخانه های جاری در استان فارس و بوشهر است. طول این رودخانه دائمی به ۲۲۵ کیلومتر و شیب آن به ۸/۰ درصد می رسد. این رودخانه از ارتفاعات بین دریاچه فامور و دشت ارژن در غرب شیراز سرچشمه می‌گیرد و پس از عبور از شهرستان کازرون و دریافت آب رودخانه‌های سرخون و شیرین رود به جانب جنوب غربی جریان می‌یابد و وارد دشتستان می‌شود.

جغرافیا نویسان نام قدیم این رود را اخشین گفته‌اند. این رود در قسمت علیا به جز درحوالی برازجان به دالکی شهرت دارد ولی پس از دریافت آب شاهپور، حله نامیده می‌شود.

در سال ۱۲۸۶ ه. ق ابوالحسن خان مشیرالملک شیرازی که از افراد خیر و نیکوکار بود پل معتبری از سنگ و ساروج در چند کیلومتری شمال شرقی دالکی بر روی این رودخانه احداث کرد که در ابتدا محل عبور و مرور قافله‌ها بود سپس اتومبیل‌ها از این پل استفاده کردند. رود فصلی معروف آردو نیز در شهر برازجان واقع شده است.

در منطقه براز جان، حیواناتی مانند بزکوهی، گراز، مارمولک، گوسفند، کلاغ زاغی، فنچ تاجدار، فنچ مجنون، تیهو، چغو، سینه سرخ و بلبل به چشم می‌خورد.

از مهمترین جاذبه‌های طبیعی شهر براز جان نخلستان‌های شاهزاده ابراهیم است که در ۱۸ کیلومتری جنوب شرقی برازجان واقع شده است.ارتفاعات اطراف آن کوهستان گیسکان، آبشار شوال، آبشار فاریاب، چشمه آب گرم در دالکی،این چشمه در ۱۸ کیلومتری شهر برازجان به سمت کازرون بین روستای دالکی و شهر براز جان واقع شده است.آب این چشمه در دامنه کوه ازنقاط مختلف زمین خارج می‌شود.

سد رئیسعلی دلواری از جاذبه‌های گردشگری شهر برازجان است که در بخش شبانکاره و ۶۰ کیلومتری شهر برازجان واقع شده است. این سد بر روی رود شاپور بسته شد و از مهمترین اهداف ساخت آن آبیاری ۲۴ هزار هکتار از زمین های کشاورزی، تولید سالیانه ۹۶ هزار مگاوات برق آبی، کنترل سیلاب، ایجاد اشتغال، جلوگیری از بروز خسارات ناشی از سیل به زمین های کشاورزی، نخلستان ها و تخریب سواحل رودخانه ها بوده است. پارک جنگلی سرکره و سد انحرافی سرقنات از دیگر جاذبه‌های گردشگری برازجان است.

آثار باستانی برازجان شامل کاخ زمستانی کوروش (چرخاب)، دژ برازجان، و تل مر است. کاخ زمستانی کوروش هخامنشی: در جنوب غربی برازجان، با قدمتی حدود ۲۵۰۰ سال قرارد دارد و تلاش برای یافتن بقایای آن ادامه دارد. گور دختر دیگر اثر باستانی شهر برازجان در روستای پشت پر، بخش ارم و مشابه مقبره کوروش است این اثر باستانی از ۲۴ قطعه سنگ؛ متعلق به مادر یا دختر کوروش هخامنشی تشکیل می شود. کوشک اردشیر: در مجاورت گوردختر قرار دارد و به عهد اردشیر ساسانی بازمی گردد.این بنا با سنگ و ساروج ساخته شده است. دژ برازجان یا کاروانسرای مشیرالملک: بعنوان نماد اصلی شهر برازجان در میانه شهرقرار دارد و مربوط به اوایل قاجاریه است ، این بنا از سنگ با نمای بسیار زیبا و منحصربه‌فرد بنا شده است.

همچنین کاروانسرای دالکی، چهل خانه سعدآباد و بازار قدیمی و سرپوشیده برازجان از جمله آثار تاریخی دشتستان هستند.

«مسجد فردوس»، «مسجد جنت» و «مسجد قلعه» نیز از مساجد قدیمی شهر برازجان هستند.

منبع:باشگاه خبرنگاران جوان