لزوم تدوین تقویم زمانی و مکانی در گردشگری خراسان رضوی
عضو هیات علمی پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی گفت: با توجه به اینکه در حال حاضر مردم در سطح جامعه تنها در زمان‌هایی خاص سفر می‌کنند، باید بتوانیم تقویم زمانی و مکانی تدوین کنیم تا برخی از افراد به غیر از زمان‌های مشخص و پیک برای سفر برنامه‌ریزی داشته باشند.
مژگان ثابت تیموری اظهار کرد: زمانی که نام انجمن اکوتوریسم یا طبیعت‌گردی به میان می‌آید بحث گردشگری مسئولانه مطرح می‌شود و این مسئولیت به همراه قواعد و کدهای اخلاقی در هر نوع فعالیتی که قرار است در فضایی انجام شود، وجود دارد.
وی افزود: بنابراین اگر بگوییم یکی از مهم‌ترین و کلیدی‌ترین فعالیت‌هایی که انجمن طبیعت‌گردی انجام می‌دهد یا حتی برنامه انجام آن را دارد این است که ما بتوانیم بحث فرهنگ‌سازی و آموزش به جامعه محلی و حتی جامعه گردشگری داشته باشیم تا بتوانیم به بهترین نحو از فضا استفاده کنند.
عضو هیات علمی پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی در خصوص ایده‌پردازی برای رویدادسازی در گردشگری کشور خاطرنشان کرد: دو کلید واژه مهمی که باید به آن اشاره کرد بحث ظرفیت تحمل محیطی و ظرفیت برد تفرجگاه‌ها است، با اینکه سال‌ها این امر مطرح بوده اما هیچ فردی دغدغه این مورد را نداشته، چرا که بحث اقتصادی پررنگ‌تر از دیگ مباحث بوده است.
ثابت‌تیموری ادامه داد: پس در نتیجه ما به تقویمی مکانی و زمانی نیاز داریم و به تمامی آژانس‌ها نیز بارها برای شبکه شدن موارد لازم را گوش‌زد کرده‌ایم، چرا که باید بدانیم در یک روز تعطیل چند آژانس به چند مقصد گردشگری چه تعداد گردشگر را راهی می‌کنند؛ به همین دلیل است که بحث شبکه شدن و اطلاع مرجع گردشگری از موارد گفته شده بسیار مهم است و این اقدام به خاطر مدیریت زیرساخت‌ها بوده که یکی از این زیرساخت‌ها مسائل فرهنگی است و باید به آن پرداخته شود.
وی یادآور شد: در حال حاضر بخش فرهنگی کشور ما برنامه‌هایی در قالب رویداد مانند نیم بها بودن بلیت‌های سینما در روزهایی خاص دارد و به این شکل جذابیتی ایجاد شده تا صندلی‌های خالی سینما در روزهای خاص پر شوند، که در بخش گردشگری نیز این اتفاق می‌تواند رخ دهد.
عضو هیات علمی پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی عنوان کرد: برای مثال تمام سطح جامعه ما را دانش‌آموزان، دانشجویان و کارمندان تشکیل نمی‌دهند بلکه افراد بازنشسته و مواردی در جامعه زندگی می‌کنند که می‌توانند در روزهایی خارج از پیک سفر برای مسافرت برنامه‌ریزی کنند؛ پس تدوین تقویم زمانی و مکانی به همین دلیل است تا ما بتوانیم برای افرادی به غیر از شاغلین و محصلین برنامه‌ریزی کنیم که این اقدام هدف ما و مسئولین را تامین خواهد کرد.
ثابت‌تیموری اضافه کرد: البته لازم به ذکر است که این اقدام نیاز به برنامه‌ریزی و همفکری دارد، چرا که برای این کار باید جاذبه‌های گردشگری مخصوصا جاذبه‌های گردشگری مذهبی در سطح شهر مشهد برای افزایش دوره اقامت گردشگران شناسایی شود.
وی تشریح کرد: چون نمی‌خواهیم در روزهای تعطیل آخر هفته با گردشگری انبوه رو به رو شویم باید تمامی جاذبه‌های حوزه گردشگری طبیعی و روستایی را شناسایی کنیم تا هجوم ناگهانی به سمت برخی از روستاهای شناخته شده نداشته باشیم و در ادامه بتوانیم جمعیت گردشگران را به روستاهایی دورتر مانند مغان، تجن و … هدایت کنیم؛ با این کار از تراکم، ازدحام، تخریب و آلودگی در محیط زیست یک منطقه کاسته می‌شود.
آلودگی روانی نیز یکی از مسائلی است که با برنامه‌ریزی صحیح در روستاها مدیریت می‌شود
عضو هیات علمی پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی افزود: آلودگی روانی که از حضور جمعیت زیاد در روستا نیز برای روستاییانی که می‌خواهند خود آرامش داشته باشند یکی دیگر از مسائلی است که می‌توان به راحتی با برنامه‌ریزی صحیحی که از طرف مجریان دولت انجام می‌شود، مدیریت کرد.
ثابت‌تیموری ابراز کرد: شایان ذکر است که در حوزه گردشگری نیز بر روی بحث رویدادها اقداماتی محدود انجام شده است، برای مثال برنامه‌هایی مانند گل غلتان دامغان و شاهرود، گلاب‌گیری کاشان و … از رویدادهایی هستند که مبتنی بر روستا و طبیعت آن مکان به اجرا درآمده‌اند که با تبلیغات خوب و اطلاع‌رسانی مناسب مردم و گردشگران به مرور زمان به سمت آن جذب شده‌اند.
وی ادامه داد: مراسم چینش انگور و گرفتن شیره آن در شهر ملایر استان همدان نیز یکی از مهم‌ترین رویدادها در این حوزه است که به طور خاص فراخوانی زده می‌شود و حتی در سطح بین‌المللی برای شرکت در این مراسم درخواست‌هایی وجود دارد که در کنار تماشای این مراسم گردشگران می‌توانند از جاذبه‌های تاریخی این منطقه نیز بازدید کنند.
ارائه پکیج سفر در حوزه گردشگری و ورد گردشگران اتفاقات خوبی را رقم خواهد زد
عضو هیات علمی پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی عنوان کرد: پس ما نیز به مانند دیگر استان‌ها می‌توانیم برای گردشگرانی که قرار است به این منطقه سفر کنند پیکج کامل سفر را ارائه کنیم و مطمئنیم اتفاقات خوبی رقم خواهد خورد، برای مثال افرادی که قرار است از روستای بوژان بازدید داشته باشند می‌توانند از شادیاخ که روستایی تاریخی باستانی است نیز بازدید داشته باشند.
ثابت‌تیموری یادآور شد: البته رویداد زعفران سال گذشته به عنوان رویدادی منطبق با روستا برگزار شد که بسیار مورد استقبال قرار گرفت اما باز هم به عنوان یک بحث طبیعی کمی کم‌رنگ‌تر بود.
وی ابراز کرد: در بحث‌های طبیعی اما سه رویداد مهم و پررنگ وجود دارد که هنوز جای خود را پیدا نکرده است، یکی از این بحث‌ها روز «غار پاک» است که هیئت غارنوردی ایران تمام افرادی که در این فضا فعالیت دارند و یا عضو این هیئت هستند به پاکسازی غارها کمک می‌کنند و به معرفی برخی از غارها می‌پردازند.
عضو هیات علمی پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی اضافه کرد: درنهایت روزها و رویدادهایی در تقویم داریم که در حال حاضر نتوانسته‌ایم به آن‌ها ورود پیدا کرده و به خوبی پرداختشان کنیم، یکی از این موارد روز هوای پاک است که مخصوص کوهنوردان بوده، اما باید بگویم که در حال برنامه‌ریزی برای این روز هستیم.
ثابت‌تیموری ادامه داد: البته برگزاری روز زمین پاک که یکی از جشن‌های آیینی ایران است مانند نوروزگان که با طبیعت و روستا ارتباط پیدا می‌کند در دستور کار انجمن طبیعت‌گردی قرار گرفته است و امیدواریم بتوانیم تقویم مرتبط با رویدادهای طبیعت را هر چه زودتر رونمایی کنیم.
وی در خصوص جاذبه‌های مکمل گردشگری در استان گفت: بر اساس برخی از اطلاعات که در سطح بین‌المللی نسبت به جاذبه‌های مورد توجه و مقبول گردشگران داخلی و خارجی وجود داشت بررسی‌هایی را انجام دادیم و تمامی نکات را تجمیع کرده و متوجه شدیم کدام یکی از جاذبه‌هایی که در مشهد و پیرامون قرار گرفته از اولویت بالاتری برخوردارند.
جاذبه‌های مکمل گردشگری می‌توانند در شناخت حرم رضوی موثر واقع شوند
عضو هیات علمی پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی تشریح کرد: برای مثال می‌توان گفت زمانی که فردی به مشهد سفر می‌کند و هدفی برای زیارت ندارد علاوه بر گردشگری مورد نظر او راهنما باید توصیفات تازه‌ای از شهر نیز ارائه کند، البته امکان دارد فردی که قصد سفر به شهر مشهد را دارد مسلمان و یا حتی ایرانی نباشد و قبل از سفر تحقیقاتی در خصوص شهر انجام دهد و متوجه شود بنایی به نام حرم در این شهر وجود دارد که دارای ویژگی‌های خاصی است، بنابراین جاذبه‌های مکملی که نسبت به حرم رضوی و گردشگری زیارت مسائل حاشیهای هستند می‌توانند باعث شناخت دوباره مضجع شریف برای گردشگران شوند.
ثابت‌تیموری خاطرنشان کرد: در کنار این مورد، مطالعه‌هایی انجام شد که در شهرهای مشابه مشهد چه جاذبه‌های دیگری وجود داشته که گردشگران را به صورت ۲۴ ساعته در شهر نگاه داشته است؛ ما با نظرسنجی از دستگاه‌های اجرایی مرتبط ، سازمان میراث فرهنگی، شهرداری و با در نظر گرفتن نظر مردم و گردشگران، اولویت‌ها را بررسی کردیم و ۱۱۳ جاذبه پررنگ‌تر از بین باقی جاذبه‌ها انتخاب شد.
افزایش فضاهای گردشگری- تفریحی در شهر از مهم‌ترین خواسته‌های گردشگران است
وی ادامه داد: در این مطالعات و بررسی‌ها متوجه شدیم که افزایش فضای گردشگری- تفریحی از مهم‌ترین خواسته‌های گردشگران است و ما می‌توانیم ذیل این فضاها جاذبه‌های مکمل را نیز توسعه دهیم.
عضو هیات علمی پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی اضافه کرد: در ادامه مطالعات و بررسی‌های انجام شده در حوزه گفته شده از ۱۱۳ جاذبه انتخاب شده به ۸۴ مورد رسیدیم که در سطح شهر مشهد و پیرامون آن می‌تواند آن‌ها را بارگذاری کرد و در نهایت همین امر می‌تواند به افزایش ماندگاری گردشگر و حتی خود شهروندان برای بهره‌برداری از فضای شهر کمک کند.
منبع:ایسنا
مرتبط:
ایجاد کارگروه “احیای گردشگری” شورای گفت وگوی فارس