تبریز مرکز استان آذربایجان شرقی با مساحتی حدود ۱۲۰۰ کیلومتر مربع، پس از تهران و مشهد سومین شهر بزرگ ایراناست. جمعیت تبریز بالغ بر ۱٬۵۷۹٬۳۱۲ (سرشماری ۱۳۸۵) است که از این لحاظ پس از شهرهای تهران، مشهد و شیراز، چهارمین شهر پرجمعیت ایران محسوب می شود. تبریز از شمال به کوه عینالی و از جنوب به دامنه کوه سهند و از سمت غرب به جلگه تبریز و دریاچه ارومیه محدود است[۱]. تبریز از دیرباز تأثیر زیادی در زمینه‌های مختلف از جمله سیاسی و اقتصادی داشته‌است. تبریز اولین پایتخت ایران در زمان صفویان و شهر ولیعهدنشین دودمان قاجار بود.
آبشار عیش آباد
آبشار عیش آباد در موقعیت جغرافیایی در استان آذربایجان شرقی واقع است. یکی از جای های دیدنی استان آذربایجان شرقی است که در پیرامون روستای عیش آباد از توابع دهستان میشاب شمالی بخش مرکزی شهرستان مرند قرار گرفته است. ارتفاع این آبشار حدود ۱۵ متر است و در قسمت کوهستانی میشو غربی در جوار روستای عیش آباد شبستر واقع شده است. بخشی از جاده منتهی به آن اتومبیل رو و بقیه راه کوهستانی است. حدود ۳۰۰ متر مربع وسعت دارد و در جوار کوه و دره منظره بدیعی از زیبایی طبیعت را به نمایش گذاشته است. آبشار عیش آباد یکی از جای های دیدنی استان آذربایجان شرقی است که در پیرامون روستای عیش آباد از توابع دهستان میشاب شمالی بخش مرکزی شهرستان مرند قرار گرفته است. ارتفاع این آبشار حدود ۱۵ متر بوده و حدود ۳۰۰ متر مربع وسعت دارد.
آبشار گل آخور ورزقان
آبشار گل آخور ورزقان در موقعیت جغرافیایی در استان آذربایجان شرقی قرار دارد. آبشار گلآخور یکی از جایهای دیدنی استان آذربایجان شرقی است که در حوالی روستای گلآخور از توابع دهستان ارزیل بخش خاروانا شهرستان ورزقان قرار گرفتهاست. واژه «گلآخور» در زبان ترکی آذربایجانی به معنای «گلریز» است. آب این آبشار بسیار خنک هست که از کوههای شمالی و مرتفع این روستا سرچشمه گرفته و پس از عبور از داخل روستا در آخر به یک آبشار زیبا تبدیل می شود ارتفاع آبشار حدود ۱۰ متر می باشد ادامه آبشار پس از عبور از دره زیبا و سر سبز و پردرخت و گذر از روستای ارزیل با رود طرزم به یکدیگر می پیوندند و رود بزرگی نشکیل داده و به سمت روستای حاجیلار و کبود گنبد سرازیر میشود.علاوه بر آبشار، قله جلا داغی این روستا و ییلاق های با لادست قله میتواند مورد توجه گردشگران و کوهنوردان قرار بگیرد مردم روستا اکثرا سید هستند و یک امامزاده هم در طرف دیگر روستا ((سمت باغات)قرار دارد که به امامزاده پیر سید علی اقا معروف است چند تا آلاچیق توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در بالای آبشار حهت استفاده گردشگران ساخته شده و همچنین راه رسیدن به خود آبشار برای راحتی مسافران پلکان کشی شده است. اهالی روستا به این آبشار چرنا می گویند.
جنگل ارسباران
جنگل ارسباران در دل طبیعت بکر و دست نخورده استان آذربایجان شرقی قرار دارد. جنگل ارسباران با وسعت بیش از ۷۰ هزار هکتار سرزمین پهناوری است که از شمال به رود ارس و از مشرق به مشگین شهر و مغان و از جنوب به سراب و اوجان و از مغرب به مرند و تبریز محدود است و شهرستان اهر را در بر می گیرد. بدون شک جنگل ارسباران از مکانهای دیدنی و تفریحی آذربایجان شرقی و همچنین ایران است.ارسبار یا آرازبار و قره داغ یا قراچه داغ نامهایی بودند که جنگل ارسباران در دورانهای مختلف به آنها معروف بوده است.
از ویژگی های منطقه ارسباران شامل کوههای بلند و درختان گوناگون است که نگاه هر بیننده ای را مجذوب و حیران خویش می سازد و همچنین زیست گاهحیواناتی از جمله: خرس قهوه ای، خوک وحشی، روباه، شغال، گرگ، سیاه گوش و…. ، پرندگانی از قبیل :کبک، کبک چیل، جی جاق، کلاغ نوک قرمز و پرندگان شکاری چون عقاب طلایی، شاهین و … همچنین از لحظ پوشش گیاهی دارای گونه های مختلف گیاهی منحصر به فرد سرخدار، ممرز، بلوط، فندق، گردو و سماق و غیره می باشد که گاه از نظر تنوع در جهان بی نظیر است.
آبشار های دره دارانداش
مجموعه آبشار های دره دارانداش دارانداش روستایی در ۲۴ کیلومتری شهرستان زنوز است و شهرت آن بخاطر وجود دالانهای آبرو زیبایی است که در مسیر رودخانه در اثر فرسایش آبی بوجود آمده اند.
دارانداش روستایی در ۲۴ کیلومتری شهرستان زنوز است و شهرت آن بخاطر وجود دالانهای آبرو زیبایی است که در مسیر رودخانه در اثر فرسایش آبی بوجود آمده اند. این دره در دامنه های جنوب شرقی ارتفاعات کیامکی قرار گرفته که یکی از مناطق تحت حفاظت محیط زیست است. روستای دارانداش و هوروز دارای طبیعتی زیبا و آب و هوای مطبوعی است که موقعیت عالی جغرافیایی این روستا باعث آن شده. دره در دامنه کوه زیدر قرار داره و چشم انداز های آن در تمامی فصول سال زیبایی خاصی دارند.
برای رسیدن به این منطقه باید از مسیر ارتباطی تبریز به مرند وارد مسیر شهرستان زنوز شد و سپس از روستاهای زنوزاق و دارانداش گذر کرد. برای عبور از این دره نیازمندتجهیزات فرود و مهارتهای صخره نوردی است.
مسجد جامع
مسجد جامع اهر در کوچه مسجد جمعه این شهر واقع شده و منسوب به دوره سلجوقی و اتابکان است. این مسجد از نظر شیوه معماری و تزئینات از مساجد بسیار زیبای استان است.
پل لیقوان
پل لیقوان مربوط به دوره قاجار است و در شهرستان تبریز، بخش مرکزی، روستای لیقوان واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۷۵۳۵ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. پل حاجی سالار لیقوان یکی از بزرگترین ومعروفترین پلهای آذربایجان شرقی می باشد که درسال ۱۲۰۹ هجری شمسی احداث گردیده است. رودخانه لیقوان (لیقوان چای) از دامنه های شمالی رشته کوه سهند سرچشمه می گیرد. چشمه سارهای متعددی از دره های شرقی و غربی لیقوان به آن می پیوندد و رودخانه پرآبی را تشکیل می دهند. جریان رودخانه از جنوب به شمال است و اراضی پایین دست لیقوان را آبیاری می کند. این رودخانه در دره نسبتاً عمیقی نسبت به سطح روستای لیقوان جریان دارد.
دشت تبریز
دشت تبریز، با مساحت سه هزار هکتاری در استان آذربایجان شرقی بزرگترین دشت موجود در این استان بعد از دشت های مرند و جلفا می باشد. این دشت از شمال به دامنه های جنوبی کوه های میشو، از جنوب به دامنه های شمالی سهند، از شرق به محدوده شهر تبریز و از غرب به اراضی شوره زار و دریاچه ارومیه محدود می شود. اصلی ترین راه ارتباطی به دشت تبریز در زمان حاضر راهی آسفالته است که از شهر تبریز شروع و تا انتهای غربی محدوده دشت تبریز تا بندر شرفخانه امتداد می یابد، نزدیکترین فاصله از همین راه دسترسی به دشت تبریز ۱۰ کیلومتر و دورترین نقطه آن ۵۰ کیلومتر است.
این دشت از تبخیر نهشته های نمکی دریاچه ارومیه بوجود آمده است و هم اکنون محل پرورش شتر است . اکثر کارخانه های صنعتی تبریز در این دشت واقع شده است.آدرس مکانهای دیدنی تبریز:
تله کابین عون بن علی
آذربایجان شرقی – تبریز ارتفاعات عینالی، تفرجگاه عون بن علی
دیاچه ائل گلی ( شاهگلی)
آذربایجان شرقی – تبریز بلوار ملکی، پارک ائل گلی
سورتمه تبریز (سورتمه پارک ائل گلی تبریز)
آذربایجان شرقی – تبریز پارک ائل گلی
خانه مشروطه
آذربایجان شرقی – تبریز بازار، راسته کوچه
پارک ولیعصر ( پارک موزیکال تبریز)
آذربایجان شرقی – تبریز بلوار ولیعصر، روبروی داد گستری
ارگ علیشاه
آذربایجان شرقی – تبریز خیابان ارگ
کافه گالری قندریز
آذربایجان شرقی – تبریز جاده ائل گلی، مابین فلکه خیام و فلکه گلشهر، روبروی قنادی تک درخت، جنب بانک ملت
مجموعه باغلار باغی
آذربایجان شرقی – تبریز در مجاورت بلوار استاد شهریار
کلیسای مریم مقدس
آذربایجان شرقی – تبریز میدان نماز
حمام تاریخی نوبر (سفره خانه سنتی شهریار)
آذربایجان شرقی – تبریز محله نوبر
موزه استاد شهریار
آذربایجان شرقی – تبریز خیابان ارتش تبریز و محله مقصودیه
موزه تاریخ طبیعی تبریز
آذربایجان شرقی – تبریز بلوار آزادی
پل قاری (پل پیر، پل چراغ)
آذربایجان شرقی – تبریز خیابان ثقةالاسلام و بر روی رودخانه میدان چایی
آرامگاه استاد شهریار
آذربایجان شرقی – تبریز خیابان ثقه السلام، ضلع شمالی بقعه سید حمزه
موزه سنگی تبریز
آذربایجان شرقی – تبریز
مسجد کبود (فیروزه اسلام)
آذربایجان شرقی – تبریز خیابان امام خمینی، روبروی کوچه صدر
پارک جنگلی عینالی
آذربایجان شرقی – تبریز شمال غرب تبریز
خانه علی مسیو
آذربایجان شرقی – تبریز تبریز.خیابان ارتش جنوبی، کوچه صدر، پلاک ۵۰
پارک ملی کنتال
آذربایجان شرقی – تبریز
موزه سفال تبریز
آذربایجان شرقی – تبریز تبریز خیابان شمس
تفرجگاه جنگلی عباس میرزا
آذربایجان شرقی – تبریز ضلع جنوبی اتوبان شهید کسائی
پارک مینیاتور تبریز
آذربایجان شرقی – تبریز بلوار استاد شهریار ، خیابان گلکار
خانه تاریخی حیدرزاده
آذربایجان شرقی – تبریز خیابان بازار، میدان نماز
پارک بزرگ تبریز
آذربایجان شرقی – تبریز شمال غرب تبریز، بالاتر از بلوار آذربایجان
سد نهند
آذربایجان شرقی – تبریز ۴۳ کیلومتری شمال شهر تبریز، نزدیک روستای نهند
پارک امیر کبیر
آذربایجان شرقی – تبریز منطقه۳، خیابان امیر کبیر
برج خلعت پوشان
آذربایجان شرقی – تبریز پل تبادل امام علی ابتدای جاده تبریز، تهران
موزه شهرداری تبریز
آذربایجان شرقی – تبریز میدان ساعت
پارک مشروطه
آذربایجان شرقی – تبریز بتوار مشروطه
خانه قدکی (دانشکده معماری، خانه بهنام، کارخانه چرم سازی)
آذربایجان شرقی – تبریز بلوار آزادی آخر خیابان شریعتی
