یکی از ﻭﯾﮋﮔﯽ ﻣﻬﻢ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ خانه های ﺍﯾﺮﺍﻥ، ﺗﻨﻮﻉ در اقلیم آب و هوایی که خود منجر به تنوع در ویژگی معماری خانه های ایرانی می شود که ﺩﺭ ﻧﻬﺎﯾﺖ به ﻧﻮﻋﯽ ﯾﮑﻨﻮﺍﺧﺘﯽ ﻇﺎﻫﺮﯼ می رسد ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﮐﻤﯽ ﺩﻗﺖ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺍﺑﻨﯿﻪ ﻫﺎ ﻭ ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ﻧﻪ ﮔﻮناﮔﻮﻧﯽ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻣﻄﻠﻖ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻪ ﯾﮑﻨﻮﺍﺧﺘﯽ ﺑﻠﮑﻪ، ﻗﺮﺍﺑﺘﯽ ﻣﻮﺯﻭﻥ ﻣﺎﺑﯿﻦ این ﺩﻭ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺑﻪ ﺯﯾﺒﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﯽﺧﻮﺭﺩ.

ﻓﻀﺎ ﻫﺎ ﻭ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﻭ ﺷﻬﺮﺳﺎﺯﯼ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ ﺗﻨﻬﺎ پاسخگوی ﯾﮏ ﮐﺎﺭﮐﺮﺩ ﺧﺎﺹ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺍﯼ ﺍﺯ ﻧﯿﺎﺯﻫﺎ ﺭﺍ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺜﺎﻝ ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﻣﯿﺎﻧﺴﺮﺍ و ﺣﯿﺎﻁ ﻣﺮﮐﺰﯼ در ﺧﺎﻧﻪﻫﺎﯼ ﺩﺭﻭﻥﮔﺮﺍﯼ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﮐﺮﺩ.
ﺣﯿﺎﻁ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﻋﺎﻣﻞ ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻣﺤﺮﻣﯿﺖ ﻭ ﺣﻔﻆ ﺣﺮﻣﺖ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ و ﺍﯾﺠﺎﺩ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﯾﮏ ﺧﺮﺩ ﺍﻗﻠﯿﻢ ﻣﻄﺒﻮﻉ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺷﺮﺍﯾﻂ ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪ ﺑﯿﺮﻭﻥ، ﻋﺎﻣﻞ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﯼ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﯿﻦ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻭ ﻃﺒﯿﻌﺖ، ﺁﺏ، ﻧﻮﺭ،ﮔﯿﺎﻩ ﻭ ﻋﺎﻣﻞ ﺍﯾﺠﺎﺩ ﻧﻈﻢ ﻓﻀﺎﯾﯽ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪ ﻭ ﺳﺎﻣﺎﻥ ﺩﺍﺩﻥ ﺍﺟﺰﺍ ﻭ ﻓﻀﺎﻫﺎﯼ ﮐﻮﭼﮏ ﻭ ﺑﺰﺭﮒ ﺩﺭ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﺧﻮﺩ ﺍﺳﺖ. ﺷﮑﻞ ﮔﯿﺮﯼ ﻓﻀﺎ ﻫﺎﯼ ﺍﻧﺪﺭﻭﻧﯽ ﻭ ﺑﯿﺮﻭﻧﯽ و ﻃﺮﺍﺣﯽ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﻓﻀﺎﯾﯽ از حیث محرمیت با ﺗﻌﺒﯿﻪ ﻓﻀﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻫﺸﺘﯽ ﺩﺭ ﻭﺭﻭﺩﯼ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ﻭ ﻋﺪﻡ اشراف به ﻓﻀﺎﻫﺎﯼ ﺩﺍﺧﻠﯽ ﺧﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺑﺪﻭ ﻭﺭﻭﺩ، ﺍﺯ ﺍﺛﺮﺍﺕ ﺍﯾﻦ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﺍﺳﺖ.

سه اثر تاریخی آب انبارنو، خانه کلبادی و عمارت فاضلی ها از آثار شاخص به جای مانده از تاریخ گذشته شهر ساری می باشند. این آثار با شماه۲۵۶۱، ۲۱۴۸، ۱۹۸۱در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده اند.

عمارت قدیمی فاضلی یکی از مجموعه بنا های ارزشمند واقع درمحور تاریخی- فرهنگی آب انبار نو شهر ساری است. این بنا از ساخته های دوران قاجار بوده و در دوران پهلوی اول نیز قسمتی دیگر به آن الحاق شده است.

با توجه به تحقیقات انجام شده، عمارت فاضلی همانگونه که از نام آن مشخص است متعلق به خاندان فاضلی ها بوده است. صاحب ملک با توجه به پرس و جوهای انجام شده معلم بوده ولی از معمار بنا هیچ اطلاعاتی موجود نیست.

بناﻯ ﺍﺻﻠﻰ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺳﻪ طبقه ﺑﺎ ﺳﺮﺩﺍﺑﻪ ﺍﻯ(زیرزمین) ﺩﺭ ﻗﺴﻤﺖ ﺯﻳﺮﻳﻦ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ.ﺍﯾﻦ ﺑﻨﺎ ﮐﻪ ﺟﺰﻭ ﻣﻌﺪﻭﺩ ﻣﻨﺎﺯﻝ ۳ ﻃﺒﻘﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺧﻮﺩ است، ﺩﺍﺭﺍﯼ ۳ﺣﯿﺎﻁ ﯾﮑﯽ ﺩﺭ ﺿﻠﻊ ﻏﺮﺏ ﻭ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﺩﺭ ﺿﻠﻊ ﺷﺮﻕ ﻭ ﺁﺧﺮﯼ ﺩﺭ ﺳﻤﺖ ﺷﻤﺎﻟﯽ ﺑﻨﺎ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﻨﺎﯾﯽ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﺣﯿﺎﻁ ﺑﯿﺮﻭﻧﯽ ﺍﻧﺪﺭﻭﻧﯽ ﺟﻠﺐ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﯽ کند.

ﻗﺴﻤﺖ ﺍﻧﺪﺭﻭﻧﯽ ‏(ﺣﯿﺎﻁ ﻏﺮﺑﯽ) ﺷﺎﻣﻞ ﺣﯿﺎﻁ ﭼﻬﺎﺭﮔﻮﺵ ﺩﺭ ﻭﺳﻂ ﻭ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺍﺗﺎﻕ ﻫﺎﯼ ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ، ﺁﺷﭙﺰﺧﺎﻧﻪ، ﺣﻤﺎﻡ ﻭ ﺳﺮﻭﯾس های ﺑﻬﺪﺍﺷﺘﯽ ﻭ ﻏﯿﺮﻩ ﺩﺭ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﺁﻥ است.

شاه نشین این مجموعه در قسمت شرقی و در وسط آن است که از امتداد اتاق هایی که در کنار آن قرار گرفته اند بیرون زده است و بوسیله پلکان هایی که در طرفین آن تعبیه شده، به طبقه همکف مرتبط می شود.

همچنین در حیاط اندرونی در قسمت جنوبی آن، دیوار داری طاق نماهای هلالی بوده که این طاق نماها به وسیله قاب مستطیلی محصور شده اند.

ﻫﺮ ﻃﺒﻘﻪ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻳﮏ ﺷﺎﻩﻧﺸﻴﻦ (ﺳﻪﺩﺭی) ﻭ ﺍﺗﺎﻗﻰ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺷﺮﻗﻰ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ. ﻧﻤﺎﻯ ﺑﻨﺎﻯ ﺁﺟﺮﻯ ﻭ ﺑﻨﺪﮐﺸﻰ ﺷﺪﻩ، ﺩﺭﻫﺎ ﻭ ﮐﺘﻴﺒﻪ ﻫﺎﻯ ﺑﺎﻻﻯ ﺁﻥ ﺩﺭ ﻗﺎﺏ ﻫﺎﻯ ﻫﻼﻟﻰ ﻭ ﻣﺴﺘﻄﻴﻞ ﺷﮑﻞ ﻭ ﻣﺰﻳﻦ ﺑﻪ ﻃﺮﺡ ﻫﺎﻯ ﺍﺳﻠﻴمی، ﺷﻤﺴﻪ ﺍﻯ ﻭ ﺳﺘﺎﺭﻩ ﺍﻯ ﺑﺎ ﺷﻴﺸﻪ ﻫﺎﻯ ﺭﻧﮕﻰ ﺍﺳﺖ.

ﭘﻠﮑﺎﻥ ﻭﺭﻭﺩﻯ ﺑﻨﺎ ﺩﺭ ﻏﺮﺏ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ و ﺩﻳﻮﺍﺭ ﺣﻴﺎﻁ ﺩﺭ ﻓﻮﺍﺻﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎ ﻃﺎﻕ ﻧﻤﺎ ﻫﺎﻳﻰ ﺑﻪ ﻃﺮﺡ ﻫﺎﻯ ﮔﻠﺪﺍﻧﻰ ﻭ ﺳﺘﺎﺭﻩ ﻫﺸﺖﭘﺮ ﺗﺰﻳﻴﻦ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.

ﺑﺎﻡ ﺑﻨﺎ ﺳﻔﺎﻝﭘﻮﺵ ﻭ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻋﻤﺪﻩ ﺁﻥ ﺳﻔﺎﻝ، ﭼﻮﺏ، ﺁﺟﺮ ﻭ ﮔﭻ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺑﺪﻧﻪ ﺷﺮﻗﻰ ﺑﻨﺎﻯ ﻗﺎﺟﺎﺭﻯ، ﺍﻟﺤﺎﻗﺎﺗﻰ ﺍﺯ ﺩﻭﺭﻩ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﻰ ﺧﻮﺭﺩ ﮐﻪ ﻣﺘﺸﮑﻞ ﺍﺯ ﺣﻴﺎﻃﻰ ﭼﻬﺎﺭﮔﻮﺵ ﻭ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﻨﺎﻫﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﻃﺮﻓﻴﻦ ﺣﻴﺎﻁ ﺍﺳﺖ.

ﺩﺭ ﻭﺳﻂ ﺣﻴﺎﻁ ﺣﻮﺿﻰ ﭼﻨﺪ ﺿﻠﻌﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ، ﺩﻳﻮﺍﺭ ﺩﻭﺭ ﺣﻴﺎﻁ ﺩﺭ ﻓﻮﺍﺻﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻃﺎﻕ ﻧﻤﺎﻫﺎﻯ ﺁﺟﺮﻯ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﺮ ﺩﻭ ﻃﺎﻕﻧﻤﺎ ﻧﻴﻢ ﺳﺘﻮﻥ ﻫﺎﻯ ﺁﺟﺮﻯ ﺗﺰﻳﻴﻨﻰ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺩﻳﻮﺍﺭ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺯﺩﻩ، ﮐﺎﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.

ﺩﺭ ﻗﺴﻤﺖ ﻓﻮﻗﺎﻧﻰ ﻃﺎﻕﻧﻤﺎﻫﺎ ﻳﮏ ﺑﺎﻧﺪ ﺗﺰﻳﻴﻨﻰ ﺍﺯ ﺳﺘﻮﻧﭽﻪﻫﺎﻯ ﭼﻮﺑﻰ ﺧﺮﺍﻃﻰ ﺷﺪﻩ، ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻣﻰ شوﺩ.

ﻋﻤﺎﺭﺕ ﺩﻭﺭﻩ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺷﺮﻗﻰ ﻭ ﻏﺮﺑﻰ ﺑﻨﺎ ﺷﺪﻩ، ﺩﻭ ﻃﺒﻘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺳﺘﺮﺳﻰ ﺑﻪ ﺑﻨﺎ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺩﻭ ﺭﺷﺘﻪ ﭘﻠﮑﺎﻥ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺩﻭ ﻃﺮﻑ ﺍﻳﻮﺍﻥ ﺷﺎﻩ ﻧﺸﻴﻦ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ، ﻣﻴﺴﺮ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ.

مجموعه بنای قدیمی فاضلی از نظر دارا بودن شیوه های تزیینی آجری در نمای داخلی حیاط، درب ها و پنجره ها و ویژگی های معماری دارای ارزش تاریخی، هنری و فرهنگی شایان توجه است.

تزئینات بنا شامل آجر کاری (به صورت قواره بری) در کلیه دیوار های حیاط و نقوش سنتی ساخته شده به وسیله آجر درنمای ساختمان دوره قاجار می باشد. نمای ساختمان پهلوی پنجره ای سراسری به صورت پیش آمده دارد.

فرم پنجره های این ساختمان با توجه به مقتضیات سبک معماری آن دوره با قاب های مستطیلی و حالتی خشک و نظامی وار است که بی شباهت به ساختمان های اداری ساخته شده در این دوران نیست.

عملیات مرمت عمارت فاضلی پس از حدود دو سال کار مفید در شهریور سال ۱۳۹۱ به اتمام رسیده است.

مرتبط:

برج رسکت ساری _یادمان سقوط شهاب سنگ

عمارت کلبادی _زیباترین عمارت ساری

مالخواست _روستایی خوش آب و هوا اطراف ساری

منطقه سد دو دانگه ساری به سبب دارا بودن چشم اندازهای زیبا و جنگل ‌های خزری و برخورداری از بزرگترین سد بتونی سلیمان تنگه از مناطق محبوب برای گردشگری محسوب میشود. دریاچه سد شهید رجایی یا همان سد سلیمان تنگه نیز یکی از مناطق گردشگری مازندران است که در روستای ورکی شهرستان ساری واقع شده است.

در  منطقه  سد دو دانگه در مسیر سد، پارک کودک مانندی وجود دارد که محلی برای سرسره بازی و یادآوری خاطرات کودکی است. در ادامه مسیر و عبور از پیچ های جاده در نهایت به سد و طبیعت زیبای منطقه میرسیم، منظره ای جذاب و درعین حال خوفناک و باشکوه در جایی که از یک طرف به جنگلهای انبوه ختم میشود و از سمت دیگر به سدی عظیم و پر آب که در مقابل عظمت آن انسان حس حقارت و کوچک بودن پیدا می کند.

کاربری اصلی این سد دو دانگه تأمین آب کشاورزی زمینهای اطراف و تأمین آب آشامیدنی است. علاوه بر آن نیروگاهی نیز برای تولید برق در سد دو دانگه تعبیه شده ‌است. این منطقه همچنین بعنوان مکانی تفریحی و اقامتی مطرح است

سد سلیمان تنگه در سال ۱۳۷۹ برای بازدید مسافرین و گردشگران آماده شد، محیط اطراف و رودخانه آن به منظور گردش و اقامت مخصوصاً برای تورهای گردشگری بسیار مناسب است. از امکانات گردشگری این محیط می ‌توان به اقامت شبانه در کنار رودخانه تجن و در دهکده آرامش، قایقرانی، اسکی روی آب، اتوبوس دریایی، پدال‌ رو در اسکله شیرین رود، بازدید از تاج سد با گرفتن بلیط در روزها و نیز ماهیگیری اشاره نمود.

وجود ویلاهای دو خوابه، چهار خوابه، اردویی، سالن ‌های اجتماعات سر پوشیده و روباز، رستوران ‌ها و سالن‌ های غذا خوری به سبک ‌های مختلف، زمین ورزش و پارک بازی، پیست تپه پیمایی و جنگل نوردی، آلاچیق از دیگر امکانات و پتانسیل‌ هایی است که در این مجتمع تفریحی، سیاحتی برای استفاده گردشگران تدارک دیده ‌است.

لازم به ذکر است که مطالعات ساخت این سد که در سال ۱۳۳۶ شروع شد با شروع عملیات اجرایی آن در شهریور سال ۱۳۷۰ ادامه پیدا کرده و در سال ۱۳۷۵ نیز به پایان رسید.

جاذبه های دودانگه
دشت فریم سرا از کهن ترین دشت‌ های میان کوهی به لحاظ قدمت تاریخی در این منطقه است که از شالیزارها، برکه ‌ها و آب ‌بندان ‌ها و کوه‌ های صخره ‌ای که در حد فاصل دودانگه، سوادکوه و سمنان قرار دارد، تشکیل شده و سبب گردیده در برخی از فصلهای سال، شاهد برف در کوه‌ های صخره‌ ای باشیم. این امر جذابیت این منطقه را دو چندان کرده است.

برج رِسکِت که مربوط به سده  ۵ ه‍.ق است و در کنار روستای رسکت واقع شده، در تاریخ ۹ مرداد ۱۳۱۲ با شماره ثبت ۱۹۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده و از قدیمی ‌ترین برج‌ های آرامگاهی ایران است.

آبشار اُبُن دو دانگه که از مکانهای زیبای این منطقه است که در نزدیکی روستای سنگده با ویژگی های زیبایی هر سال گردشگران زیادی را به سمت خود فرا می ‌خواند.

تکیه روستای علی آباد که مرمت شده، در حال حاضر مورد بازدید گردشگران قرار گرفته است. مهمترین ویژگی این تکیه خانه، خشت ‌های خام و بند کشی‌ های تزئین شده با آجر است.

همچنین جنگل‌ های سنگده و آب معدنی گرگین آباد از جاذبه‌های دیدنی منطقه تاریخی طبیعی دودانگه است.

جاذبه های ساری
شهرستان ساری از جذاب ‌ترین و زیبا ترین مناطق شمالی کشور و مرکز استان مازندران است که از شمال به دریای خزر، از شرق به شهرستان میاندرود، از جنوب به استان سمنان، از غرب به شهرستان قائم شهر و از شمال به دریای خزر محدود است.

این شهرستان از طبیعتی گیرا، جذاب و ارزشمند برخوردار است و همواره مورد توجه حکام محلی قرار داشته است، به همین لحاظ عمارت ‌ها و کاخ‌ های قدیمی در کنار طبیعت جذاب این منطقه مهم ترین بناهای دیدنی این شهرستان را تشکیل می ‌دهند.

مسجد جامه هزارساله، خانه کلبادی، سواحل زیبای فرح‌ آباد، آبشار داراب‌ کلا، پارک جنگلی شهید زارع، رودخانه‌ های متعدد و مجموعه تالاب سراندون و بالندون، آب انبار میرزا مهدی، آب انبار نو، امامزاده عباس، امامزاده یحیی، برج رسکت، برج سلطان زین ‌العابدین و مجموعه کاخ‌ های فرح آباد از جمله مهمترین مکان‌ های دیدنی ساری به شمار می ‌آیند.

چشمه آب معدنی سورت در ساری در مسیر جاده ساری- سمنان در روستای سورت که جزو بخش چهاردانگه است، در دهستان پشت کوه واقع شده است. مسیر دسترسی به این چشمه از جنوب ساری، آغاز و بعد از طی مسافتی حدود ۱۰۰ کیلومتر به روستای سورت می‌ رسید. چشمه سورت دارای دو چشمه با آبهای کاملاً متفاوت از لحاظ رنگ، بو و مزه است که بین این دو چشمه، چشمه آب شور آن بسیار معروف است. آب شور آن در استخرهای آبی بزرگ و کوچک در جریان است که عمدتاً در تابستان برای آبتنی استفاده می‌ شود و برای درمان درد های کمر، پا و روماتیسم و امراض پوستی نیز سودمند است.

پارک شهید زارع به علت مجاورت با تپه ‌های جنگلی کم ارتفاع در دامنه البرز، از منظره‌ای زیبا برخوردار است. در این منطقه امکاناتی از قبیل سرویس‌ های بهداشتی، آلاچیق، کافی شاپ، قهوه‌خانه سنتی، نمازخانه، زمین اسکیت، محوطه بازی و سکو های برداشت آب در نظر گرفته‌ شده است.

بنای تاریخی برج رسکت در چهل کیلومتری جنوب غرب شهر ساری قرار دارد. مسیر دسترسی به آن از ساری، آغاز و پس از عبور از دو راهی کیاسر و سد سلیمان تنگه به روستای رسکت در بخش دودانگه و برج می ‌رسد. این بنا از آجر ساخته شده و تزئینات آن شامل مقرنس کاری، دو کتیبه آجری به خط کوفی و پهلوی ساسانی است. این برج احتمالاً مقبره یکی از شهریاران آل باوند بوده و مربوط به قرن پنجم هجری قمری است. وجود خط پهلوی در این بنا به این دلیل است که خط رایج در مازندران تا قرن‌ ها پس از حمله اعراب به ایران همچنان خط پهلوی بود.

مجموعه تاریخی فرح آباد در ۲۸ کیلومتری شمال ساری و در سه کیلومتری ساحل دریای خزر قرار دارد. این مجموعه شامل مسجد، پل، دیوارهای برجای مانده از یک کاخ سلطنتی است که به دستور شاه عباس صفوی ساخته شده و تفرجگاه ساحلی صفوی بوده است. مسجد با ایوانهای رفیع، شبستان ‌ها، حجره‌ ها و مناره ‌ها از مهمترین بناهای تاریخی استان مازندران به شمار می ‌رود.

مسجد جامع ساری از بناهای زیبای این شهر است و قدمت این مسجد را به بیش از هزار سال تخمین می ‌زنند. این مسجد در مرکز شهر و در مجاورت بازار نرگسیه قرار دارد.

عمارت منوچهرخان کلبادی واقع در محله آب انبار نو حدود ۱۳۰ سال پیش به دستور سردار جلیل از امرای ارتش وقت ساخته شد. سبک معماری این ساختمان از تکایای دوره‌ای قاجاری برگرفته شده و دو بخش اندرونی و بیرونی دارد. بنای اصلی این عمارت دارای بامی شیروانی و سفال پوش است. جای جای این عمارت یادآور شیوه‌ های هنرهای تزئینی دوره قاجاری است. مصالح ساختمانی این بنا شامل چوب و آجر بوده و بنای تاریخی حمام وزیری در محوطه این خانه زیبا قرار دارد.

موقعیت مکانی

سد شهید رجایی که از آن با عنوان سد سلیمان تنگه نیز یاد می ‌شود در ۴۵ کیلومتری جنوب غربی ساری واقع در بخش دودانگه و در نزدیکی روستای افراچال می ‌باشد.
مسیر دسترسی به این منطقه از جنوب ساری به سمت جاده کیاسر و به سمنان آغاز می ‌شود و بعد از طی مسافتی حدود ۶۵ کیلومتر به سد خواهید رسید.

مازندران، ساری، بزرگراه هفتاد آسیا، جاده فریم

مرتبط:

عمارت کلبادی _زیباترین عمارت ساری

مالخواست _روستایی خوش آب و هوا اطراف ساری

در مرکز شهر ساری عمارتی زیبا و قدیمی جا خوش کرده که مدتی به عنوان اداره کل میراث فرهنگی استفاده می شد و حالا تبدیل به یکی از موزه های دیدنی این شهر شده است. عمارت کلبادی ساری، با عمر ۲۰۰ساله اش جایی است که در سفر به این شهر حتما باید از آن دیدن کنید.

برای دیدن عمارت کلبادی ساری باید به خیابان انقلاب و محله آب انبار نو بروید. محله ای که بیشتر بناهای تاریخی ساری در محدوده آن قرار دارند و البته فعالیت های عمده تجاری ـ اداری شهر هم در اطراف این محله صورت می گیرد.

عمارت قاجاری کلبادی حتی اگر موزه فرهنگ و تاریخ شهر هم نبود باز با حجره‌ها، شاه‌ نشین، حمام اصطبل، حیاط و گچ بری ها و شیشه های رنگی و ارسی های بلندش یک شاهکار معماری به حساب می آمد. این عمارت در زمان قاجار هم از خانه های بزرگان آن دوره مجلل تر و مهم تر بود که دلیل آن، صاحبان بنا بودند که پایگاه سیاسی داشتند و از سران نظامی کشور بوده اند.

این بنا با چوب و آجر و سفال ساخته شده و شیوه معماری اش به تکیه های دوره قاجار شباهت دارد. خانه، از دو بخش اندرونی و بیرونی تشکیل شده و اندرونی آن دو طبقه است با یک زیرزمین. در هر طبقه هم یک شاه نشین ساخته شده و اتاق های هر طبفه دو طرفه هستند.

اتاق اعیان و اشراف

اگر گذارتان به عمارت کلبادی ساری افتاد فراموش نکنید که در شاه نشین طبقه دوم وقت بیشتری را صرف کنید. این شاه نشین از زیباترین اتاق های عمارت است و هنرهای تزئینی دوره قاجاری در گوشه و کنار آن به چشم می خورد. در بناهای تاریخی، شاه نشین به زیبا ترین و بزرگترین اتاق هر طبقه گفته می شود که در واقع حکم مهمانخانه را داشته و در آن تزیینات زیبایی مثل طاقچه ها و پنجره های ارسی و سقف چوبی زیبا و… به چشم می خورد و در آن از مهمانان بلندپایه پذیرایی می شود.

در اصلی خانه به کوچه آب انبار نو باز می شود. دری بلند و چوبی با تزئینات فاخر که سردری آجری آن را پوشانده است. از ورودی که بگذرید، راهروی نسبتا باریکی را باید طی کنید تا به حیاط که با چند پله، پایین تر از سطح زمین قرار دارد برسید. وسط حیاط یک حوض چند ضلعی خواهید دید و باغچه هایی که در اطراف آن ساخته شده اند.

تاریخچه عمارت

این ساختمان حدود ۲۰۰ سال قبل به دستور سردار جلیل از امراء ارتش وقت ساخته شد و به نام فرزند بزرگش امیر نصرت شکوه نظام، به امیریه معروف شد. امیر نصرت در جوانی فوت شد و سردار بنا را به نوه خود یعنی منوچهرخان بخشید. منوچهرخان کلبادی هم که بعدها از ملاکین منطقه و البته در دوره ای نماینده مردم ساری در مجلس شورای ملی بود، در سال ۱۳۶۲ از دنیا رفت و این بنا در سال ۱۳۷۰ در اختیار سازمان میراث فرهنگی قرار گرفت. این اثر در تاریخ ۹ آبان ۱۳۷۷ با شماره ثبت ۲۱۴۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

دیدنی های محله تاریخی

محله آب انبار نو همان طور که گفتیم یکی از قدیمی ترین محله های شهر ساری است که از گذشته، هسته مرکزی این شهر به حساب می آمده است. در این محله به جز عمارت کلبادی، بناهای تاریخی دیگری هم وجود دارد که در سفر به ساری می توانید از آنها دیدن کنید.

این بناها عبارتند از: مدرسه علمیه مصطفی خان، منزل اخوتیان، خانه فاضلی، آب انبار میرزا مهدی، مسجد جامع و ساختمان دارایی. این محله کوچه های باریک دارد و ساختمان های قدیمی آن از چوب و آجر و سیمان ساخته شده اند.

مرتبط:

ساری _ از قدیمی‌ترین شهرهای ایران