استان کرمان به دلیل گستره پهناور و تنوع یکی از بی نظیرترین شرایط اقلیمی را برای اکوتوریسم در کشور به خود اختصاص داده است و جالب اینکه هر از چند گاهی مکانی جدید و بی نظیر از حیث گردشگری در این منطقه شناسایی و معرفی و به یکی از قطب های اصلی گردشگری تبدیل می شود.

دره راگه در نزدیکی شهر رفسنجان از جمله این مکانها است، در کویر اطراف شهر معروف رفسنجان دره ای به طول ۲۰ کیلومتر و عمق ۷۰ متر وجود دارد که با عرضی ۱۸۰ متری منظره ای فوق العاده زیبا را به وجود آورده است نکته جالب توجه جاری بودن رودخانه دائمی گیودری در عمق این دره می باشد و بر اساس نظر کارشناسان دره به دلیل فرسایش های آبرفتی شکل گرفته و به دلیل ادامه فرسایش اشکال برخی قسمت های دره در حال تغییر نیز است.

نکته قابل توجه در خصوص این منطقه بکر طبیعی وجود حیات وحش منحصر به فرد در منطقه است که شامل عقاب، دراج و کبک می شود و این دره با منطقه حفاظت شده بدوئیه که پناه گاه آهو در استان کرمان محسوب می شود تنها چند کیلومتر فاصله دارد و وجود این حیوان نیز در منطقه توسط افراد محلی گزارش شده است.

وجود اشکال زیبای طبیعی در دره کویری

از سوی دیگر فرسایش های آبی در منطقه موجب شده است اشکال بسیار زیبایی در دیواره های دره راگه شکل گیرد که بر زیبایی این منطقه افزوده است.

زیبایی و منحصر به فرد بودن این دره به حدی است که برخی این منطقه را با دشت کلوتهای شهداد از نظر پتانسیل های گردشگری هم سنگ می دانند و مسئولان استان کرمان به خصوص در بخش میراث فرهنگی و فرمانداری رفسنجان در حال برنامه ریزی در راستای توسعه گردشگری در این منطقه هستند.

اما آنچه که مسلم است معرفی و شناخت این دره از دو سال قبل توسط یکی از فعالان گردشگری به نام محمد رضا صادق زاده انجام شده است و فعالیت های وی موجب شده این دره در لیست مناطق بکر گردشگری استان کرمان قرار گیرد.

حضور گردشگران حرفه ای در راگه

هم اکنون این دره مکانی برای حضور برخی از تورهای رصد آسمان و دره نوردی و کوهنوردی است و مسئولان نیز در راستای جذب سرمایه گذار و تاسیس زیر ساختها با توجه به کمترین آسیب به منظر منطقه در حال فعالیت هستند.

محمد جهانشاهی، معاون گردشگری میراث فرهنگی استان کرمان در گفتگویی اظهارداشت: استان کرمان را می توان از جمله متنوع ترین استان های کشور در بحث طبیعت گردی دانست که در اقلیم ها و شرایط مختلف آب و هوایی این دره را  از مناظری بدیع و بی نظیر برخوردار کرده است.

وی در خصوص اینکه چرا تا کنون از این دره سخنی به میان نیامده است گفت: این دره از چند سال قبل مورد رصد و مورد پایش قرار گرفت و حتی در کتابی که شخصا منتشر کردم خصوصیات دره ذکر شد اما همچنان ناشناخته باقی مانده بود تا یکی از فعالان گردشگری فعالیت هایی متمرکز بر روی دره را آغاز کرد و حدود دو نیم سال است که بیشتر در معرض دید قرار دارد.

جهانشاهی افزود: این دره از خصوصیات کاملا منحصر به فردی برخوردار است در برخی دیگر از استانها نیز چنین دره هایی وجود دارد اما با ابعاد و طول و عمق این دره چنین مکانی وجود ندارد آنچه که دره را زیبا کرده جاری بودن رودخانه در انتهی دره، طولانی بودن و اشکال منحصر به فرد در دیواره های دره است که در اثر فرسایش ایجاد شده است.

معاون گردشگری میراث فرهنگی استان کرمان افزود: برنامه ریزی هایی در راستای ایجاد زیر ساخت های گردشگری در منطقه صورت گرفته است و امیدواریم بتوانیم راگه را به یکی از قطبهای اصلی گردشگری تبدیل کنیم.

وی افزود: در حال تعیین عرصه دره راگه و حفاظت از این منطقه هستیم و این دره را از ظرفیتهای بالقوه گردشگری استان کرمان می دانیم.

محمدرضا صادق زاده، فعال گردشگری که بیشترین نقش را در معرفی این دره داشته است چندی قبل در بازدید فرماندار رفسنجان و سرمایه گذاران گردشگری از این دره اظهارداشت:  دره‌ راگه ناشناخته بود تا اینکه در جریان یکی از اکتشافات معدنی و نخستین بار با این دره اعجاب انگیز روبه رو شدیم.

وی با اشاره به این‌که این دره با ۱۸۰ متر عرض ، ۷۰ متر عمق ، ۲۰ کیلومتر طول و ۳۶ هزار هکتار مساحت از شکوه و عظمت خاصی برخوردار است ، می افزاید: این جاذبه زیبا در نگاه اول چشم هر بیننده ای را خیره و او را مبهوت قدرت خداوند متعال در به وجود آوردن این پدیده کم نظیر و اثر طبیعت ساز می کند.

مجری طرح ژئو پارک راگه توصیه می کند کسانی که به قصد طبیعت‌گردی به استان کرمان سفر می کنند از این پدیده کم نظیر طبیعی دیدن کنند و از نزدیک شاهد پدیده بکر و خدادادی باشند که هر لحظه بودن در این مکان جان تازه به آدمی می بخشد.

سن دره ۲۰ هزار سال است

وی می گوید: این دره حاصل فرسایش آب رودخانه دائمی گیودری بوده ومربوط به دوران چهارم زمین شناسی (کواترنری) است و سن آن حدود ۲۰ هزارسال تخمین زده می شود.

صادق زاده به تماشاگران می گوید: باید بیایید و خود از نزدیک ببینید، تا زیبایی این مناظر در عمق وجودتان ریشه بدواند و آنگاه سرتعظیم بردرگاه خالق زیبایی ها فرود و سجده شکر به جا آورید.

وی در تشریح موقعیت دره راگه چنین می گوید: دره راگه در شمال غربی استان کرمان و درجنوب شرقی شهرستان رفسنجان در مسیر گردشگری دو جاذبه اکوتوریستی استان یعنی روستای تاریخی میمند و کلوت های شهداد قرارگرفته است.

صادق زاده می گوید: به منظور غنی کردن اوقات فراغت گردشگران و اهالی منطقه یکسری جذابیت تفریحی ، تفرجی و ورزشی درکناردره و درمجاورت اکوکمپ راگه ایجاد خواهدشد که شامل مواردی نظیر دوچرخه سواری استقامتی، شترسواری، اسب و کالسکه سواری ، موتور چهارچرخ ، راپل ، طی کردن عرض دره با عبورازروی پل معلّق ، بانجی جامپینگ ( پرش از ارتفاع )، سورتمه سواری درداخل دره، صخره نوردی، مسابقات رالی کویر، پرواز با چترپاراسل برفرازدره، مسابقات اهداف پروازی ( تراپل)، زیپ لاین، آستروتوریسم یا گردشگری نجوم و …. خواهد بود.

او به فعالیت های آغازین احیای این طرح از آذر سال ۹۲ اشاره می کند و می گوید: زمان بر بودن مکاتبات اداری از موانع اجرایی طرح منطقه گردشگری دره راگه است.

مجری طرح ژئوپارک راگه از ایجاد یک اقامتگاه بوم گردی( اکوکمپ) درمجاورت دره به منظوراقامت کوتاه مدت گردشگران تا پایان سال خبر می دهد و هزینه‌ اجرای مرحله اول این طرح را بیش از ۲۰ میلیارد ریال اعلام می کند.

وی معتقد است خروج شهر رفسنجان از اقتصاد تک محصولی پسته و قرارگرفتن در فهرست جاذبه های گردشگری کشور ، در گرو بهره برداری از منطقه نمونه گردشگری دره راگه است.

مدیرکل میراث فرهنگی استان کرمان نیز در گفتگویی یکی از پایه های مهم اقتصادی در استان کرمان را توسعه بخش گردشگری دانست و اظهارداشت: استان کرمان دارای پتانسیلهای زیادی است و استاندار کرمان نیز با دید بسیار مثبت به جذب سرمایه در این بخش نگاه می کند و سیاستگذاریها در راستای توسعه گردشگری در کرمان بنا شده است.

علی مهاجری افزود: ما به دنبال حمایت از سرمایه گذاران در بخش گردشگری هستیم و سرمایه گذار برای ایجاد زیر ساخت ها در دره راگه نیز پیش بینی شده است و قرار است امکانات مورد نیاز در این منطقه احداث شود.

وی این منطقه را بسیار زیبا و منحصر به فرد دانست و خواستار حضور مردم و گردشگران در منطقه شد.

وی یکی از نگرانیها را آسیب به طبیعت منطقه دانست و گفت: نباید هیچ آسیبی به طبیعت بکر منطقه ایجاد شده و مردم نیز باید از ریختن زباله افروختن آتش و تخریب دیواره های دره به شدت پرهیز کنند زیرا دره راگه از جمله مناطق خاص و بکر گردشری در استان کرمان محسوب می شود.

مرتبط:

سفر به اردکان _ سیری در کوچه‌های کویر

آتشکده چهارقاپی یا به معنی چهار در، از جمله آتشکده‌های دوره ساسانی است که در شهر مرزی قصرشیرین از توابع استان کرمانشاه قرار دارد.

   تاریخدانان معتقدند، بنای تاریخی چهارقاپی احتمالا همزمان با نفوذ عثمانی‌ها در این منطقه به این نام خوانده شده است، گرچه این بنا در قرون چهارم و پنجم هجری قمری از سوی دامداران و صنعتگران به عنوان سکونتگاه کوتاه مدت نیز مورد استفاده قرار می‌گرفته است.

 این آتشکده از نوع آتشکده‌هایی است که دارای دالان طواف بوده، ولی متأسفانه در اثر مرور زمان رواق آن فرو ریخته است، با این وجود در برخی از قسمت‌ها آثاری از آن دیده می‌شود.

این آتشکده عبارت است از‌ اتاقی مربع شکل به ابعاد ۲۵ در ۲۵ متر که دارای سقفی گنبدی شکل به قطر ۱۶ متر بوده، ولی متأسفانه اکنون اثری از آن باقی نمانده است و تنها بقایای گوشواره‌ها در چهار گوشه آن دیده می‌شود.

این اتاق مربع شکل دارای چهار درگاه ورودی است که به رواق اطراف فضای مرکزی منتهی می‌شوند.در اطراف این بنا مجموعه اتاق‌ها و فضاهایی وجود دارد که بخش‌هایی از آنها در نتیجه کاوش‌های باستان‌شناختی سال‌های اخیر شناسایی شده است.

این بنا با استفاده از مصالح محلی از قبیل لاشه سنگ و ملاط گچ ساخته شده است، البته گنبد بنا آجری بوده است.آتشکده چهار قاپی از جمله بناهای تقویمی ایران بوده که جهت تشخیص شروع فصول سال از آن استفاده می‌شده است.

این اثر تاریخی به جا مانده از دوره ساسانیان در دوران جنگ تحمیلی دچار آسیب‌های فراوانی شد.

آتشکده چهارقاپی در حال حاضر یکی از نقاط دیدنی و گردشگرپذیر شهرستان قصرشیرین محسوب می‌شود که در ایام مختلف سال به ویژه ایام نوروز پذیرای گردشگران داخلی و خارجی بسیاری است.

مرتبط:

ضیافت رنگین معماری ایرانی

گوردخمه‌های سه گانه اسحاق‌وند یکی از اسرارآمیزترین آثار تاریخی استان کرمانشاه است که در شهرستان هرسین قرار دارند. این گوردخمه‌ها در ۲۵ کیلومتری جنوب غربی شهرستان هرسین و در شمال شرقی روستایی به نام «ده نو» قرار دارند.

نام این گوردخمه‌ها از روستایی به نام «اسحاق وند» که در همان حوالی است گرفته شده، اما این گوردخمه‌ها در میان اهالی محل به «فرهاد تاش» نیز معروف هستند. این مجموعه شامل سه گوردخمه است.

ماد یا هخامنش؟

در دهه ۱۹۶۰م یك هیات باستان شناسی آلمانی به سرپرستی هاینز لوشای و ولفرام كلایس آثار باستانی زیر دهكده بیستون را كاوش كرده و در نتیجه بقایای معماری این سنگ تراشه ها از زیر خاك پدیدار شد كه آن را یك كاخ معرفی كردند. با این حال باستان شناسان آلمانی نتوانستند رابطه این بقایای معماری را با صفه فرهاد تراش توضیح دهند. فقط بعدها والتر سالزمان پیشنهاد كرد كه شاید صفحه فرهاد تراش نیز اثری ساسانی بوده و قصد داشته اند آثاری مشابه طاق بستان كرمانشاه در آنجا حجاری كنند.

 

پیش از این، گوردخمه‌ها را به دوره ماد نسبت می‌دادند، ولی امروزه در مورد زمان ساخت آنها اختلاف‌نظرهایی وجود دارد. هرتسفلد، باستان‌شناس برجسته، آنها را به دوره هخامنشی نسبت می‌دهد و معتقد است که گوردخمه میانی قبر «گئومات مغ» است.

عده‌ای دیگر انتساب آن را به “گئومات مغ” بی‌پایه و اساس می‌دانند. در پژوهش‌های اخیر این گوردخمه‌ها را به دوره سلوکی نسبت داده‌اند. چراکه در زمان اشکانیان نقش آتش‌دان و پیکره شخصیتی که هر دو دست‌هایش را بلند کرده و از پشت شی را گرفته، حجاری شده است.

مردان پسِ دخمه ها

از میان این سه گوردخمه، گوردخمه سمت راست بالاتر از دو گوردخمه دیگر قرار دارد. گوردخمه سمت چپ به شکل طاقچه‌ای به عمق ۸۵ سانتیمتر و عرض ۲٫۱۰ متر است. گوردخمه میانی به عمق ۱٫۷۵ و عرض ۱٫۶۳ متر و گوردخمه سمت راست به عرض ۲٫۱۰ متر است.

اطراف هر یک از این گوردخمه‌ها قاب‌بندی شده است. در قسمت بالای گوردخمه میانی، تصویر مردی به حالت تمام قد، به ارتفاع ۱٫۸۷ متر و با چهره‌ای نیمرخ حجاری شده است. این شخصیت لباس چین دار بلندی به تن دارد و دست‌های خود را حالت نیایش در جلوی صورت خود قرار داده است.

در مقابل او مشعلی به ارتفاع ۸۳ سانتیمتر و سپس آتش‌دانی به ارتفاع ۹۴ سانتیمتر دیده می‌شود. در پشت این آتش‌دان، فردی به ارتفاع ۸۰ سانتیمتر حجاری شده که دست‌هایش را بلند کرده و از پشت یک شی را گرفته است.

افسانه های محلی

باور مردم برآن است كه این سنگ ها به داستان شیرین و فرهاد ارتباط دارد. آنها فرهاد تاش را تغییر نام یافته فرهاد تراش تعبیر کرده و می گویند این آثار، به دست فرهاد تراشیده شده اند.
در ضلع شرقی همین كوه فرهادتاش، دهانه غاری وجود دارد كه “اورل استین” مستشرق اروپایی هنگام بررسی منطقه غرب كشور، از این غار نام برده و ظاهراً نتوانسته وارد آن شود. حوالی منطقه فرهادتاش نمونه های فسیل دریایی زیادی وجود دارد و به همین دلیل مردم محلی معتقدند پیش از این در این منطقه دریای عظیمی وجود داشته است.

این اثر در تاریخ ۱۹ اسفند ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۴۸۸۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

مزتبط:

این شهر جهانی اقامتگاه بوم‌گردی ندارد!

پیرغار مکانی دیدنی در شهرستان فارسان روستای ده چشمه در استان چهارمحال و بختیاری است. سنگنوشته تاریخ مشروطه واقع در روستای ده چشمه به دستور سردار اسعد بختیاری حک گردید. کتیبه‌های پیرغار بر روی تخته سنگی در کوهپایه‌ای از رشته کوه زاگرس قرار دارد و متن آن، خلاصه‌ای از واقعه مشروطیت را بیان می‌کند و همچنین تاثیر سرداران و قهرمانان بختیاری در این واقعه ملی را شرح می‌دهد. علی اکبر دهخدا نوشتن لغت نامه خود را از قلعهٔ سردار اسعد واقع در چلیچه و جونقان همچنین قلعهْ دزک آغاز کرد.

از دیگر جاذبه‌های دیدنی منطقه پیرغار، آبشار زیبای پیرغار است که یکی از زیباترین آبشارهای فصلی ایران و استان چهارمحال بختیاری است و به علت وجود چشمه‌ها و رودخانه‌های این استان نسبت به استان‌های دیگر مدت زمان بیشتری جاری می‌باشد و این آبشار در محیط طبیعی شگفت انگیزی واقع شده است که آبشار نامش را از غاری آهکی و ناشناخته می‌گیرد که دارای اهمیت تاریخی می‌باشد و آبی که از آبشار پیرغارسرازیر می‌شود کشتزارهای روستای ده چشمه را نیز سیراب می‌نماید.

از مسیرهای ایجاد شده در کوه می‌توان با یک کوه پیمایی متوسط خود را به بالاترین نقطه آبشار و در ادامه مسیر با دنبال کردن آب به سرچشمه آن رسید. روستای ده چشمه روستایی سرسبز و جنگلی که به دلیل طبیعت زیبا و بکر و وجود کتیبه‌های ارزشمند تاریخی، در فهرست آثار تاریخی ایران قرار گرفته است.

این روستا در فصل‌های بهار و تابستان، روزانه پذیرای صدها گردشگر علاقه مند است. روستای ده چشمه، از توابع ولسوالی فارسان واقع در استان چهارمحال و بختیاری است. این روستا با ارتفاع ۲۰۰۰ متر از سطح دریا، در جنوب غربی فارسان قرار دارد و از غرب و جنوب به کوه لاخرسان محدود می‌شود.

روستای ده چشمه، دارای اقلیمی خشک و معتدل است. در بهار و تابستان، آب و هوای آن ملایم و مطبوع است و زمستان‌های آن، سرد و خشک است. مردم روستای ده چشمه با گویش بختیاری سخن می‌گویند.

اقتصاد روستای ده چشمه بر فعالیت‌های زراعی، باغداری و مالداری استوار شده است. گندم، جو، یونجه و شبدر از مهمترین محصولات زراعی و هلو و سیب درختی، انگور، بادام و چارمغز (گردو) از مهمترین محصولات باغی روستای ده چشمه به شمار می‌روند. فرآورده‌های لبنی نظیر شیر، ماست، مسکه یا کره محلی، روغن حیوانی و دوغ روستای ده چشمه نیز از شهرت خاصی برخوردار است. گروهی از مردم این روستا به فعالیت‌های خدماتی، و پرورش زنبور عسل اشتغال دارند. بافت انواع قالی و قالیچه نیز ازجمله فعالیتهای زنان به شمار می‌رود که درکنار فعالیت‌های زراعی و دامی به تولید و بافت آن اشتغال دارند. مهمترین سوغات روستای ده چشمه، عسل، فرآورده‌های لبنی، خشکبار و میوه جات و ماهی قزل آلای پرورشی است. طبیعت زیبا، باغات سرسبز و انبوه و وجود گردشگاه مصفای پیرغار با کتیبه‌های حک شده بر کوه آن، قلعه خان و شیرسنگی موجود در روستا، ده چشمه را به یکی از جذاب ترین روستاهای ولایت چهارمحال و بختیاری تبدیل کرده است.

گردشگاه پیرغار در جنوب روستای ده چشمه و در ارتفاعات اطراف روستا واقع شده است. چندین چشمه جوشان از این غار آهکی سرازیر می‌شود. بر روی قسمتی از کوه، سه سنگ نبشته به زبان فارسی کنده کاری شده که در آن لشکرکشی سردار اسعد بختیاری به تهران و نقش طوایف بختیاری در انقلاب مشروطه، شرح داده شده است. درمجموع گردشگاه ” پیرغار ” با چشمه پر آب، آبشار زیبا و درختان سرسبز در فصول مختلف سال بالاخص بهار و تابستان، گردشگران و طبیعت دوستان بسیاری را به خود جلب می‌کند.

مرتبط:

«پیرغار» یکی از جاذبه های گردشگری شهرستان فارسان