«اورامانات تخت» از دهکده‌های تاریخی کشور ایران است که در ناحیه‌ی جنوب‌شرقی شهرستان مریوان، از توابع استان کردستان واقع شده است و پیشینه‌ای نزدیک به ۱۰۰۰ سال دارد.

مرتبط:

«اورامان»؛ هزارماسوله ایران در دل کوهستان

رمل‌های شنی پشت به پشت تا آغوش دریای عمان کشیده شده‌اند. صف نخل‌ها زینت‌بخش این تصویر است و آبی دریا امتداد تصویر را تا افق جلا می‌دهد. منظره‌ بکری از شگفتی طبیعت که کمتر کسی فکر می‌کرد جزئی از ایران باشد، اما این روزها با عکس‌ها و نام متفاوتش در توئیتر، حسابی معروف و شناخته شده است. «درک» در ۱۷۰ کیلومتری شهر چابهار، جاذبه دیدنی و تازه معروف‌شده کشور است.

اهالی چابهار در جواب آدرس روستای درک، کمی تأمل می‌کنند. بسیاری از آنها تاکنون نام این روستای دیدنی را نشنیده‌اند. روی نقشه‌ها باید به دقت دنبال این روستا گشت و شهرهای ساحلی دریای عمان در غرب چابهار را یک به یک دید تا نام «درک» پیدا شود؛ جایی بعد از کنارک و در نزدیکی روستای زرآباد. زرآباد را محلی‌ها با باغ‌های میوه به‌ویژه موزه‌های بلوچی‌اش می‌شناسند. راننده‌های محلی آدرس دقیقی از «درک» ندارند و تنها به جاده زدن، راه رسیدن و پیداکردن درک افسانه‌ای است.

در نزدیکی زرآباد نقطه‌ کوچکی در ساحل دریای عمان روی نقشه‌های ماهواره به اسم «درک» ثبت شده است. فاصله‌اش تا شهر چابهار بیشتر از ۱۷۰کیلومتر و جاده‌ رسیدن به آن خود جاذبه‌ دیگری است. بعد از شهر کنارک در غرب چابهار جاده تک باند قدیمی تا روستای زرآباد وجود دارد. جاده‌ای که باران‌های موسمی بخشی‌هایی از آن را زیر دریاچه‌های موقت فرو برده و برای ادامه دادن جاده گاهی باید کیلومترها در خاکی‌های اطراف رانندگی کرد. پستی و بلندی‌های جاده به حدی است که گاهی رانندگان محلی چابهار هم از شدت چاله‌ها تعجب می‌کنند و بی‌احتیاطی در رانندگی می‌تواند مانع رسیدن به درک باشد.

مشهور شدن با توئیتر 

چند عکس با کیفیت پایین در شبکه اجتماعی توئیتر که توسط بلوچ شناخته شده این شبکه به اشتراک گذاشته شده و توضیح ساده‌ای دارد، بیش از ۲ هزار بار پسندیده و ۵۰۰ بار به اشتراک گذاشته شده است. توئیتر جایی بود که این جاذبه پنهان سیستان و بلوچستان را معروف کرد وتوئیت نوید برهان زهی هوای سفر به «درک» را به سر خیلی‌ها انداخت. هر چند در خبرگزاری‌ها و شبکه‌های رسمی تصاویر و اطلاعات کاملی از روستای درک وجود ندارد و بسیاری از محلی‌ها هم این منطقه را نمی‌شناسند، اما نوروز ۹۶ مسافران زیادی آدرس این روستا را می‌پرسیدند. روستایی که چهار عکس از ساحل بی‌نظیرش به اندازه یک کمپین تبلیغاتی پرخرج، سر و صدا ایجاد کرده بود تا میزبان مسافرانی باشد که شور تجربه‌کردن و دیدن شگفتی‌های استان ناشناخته‌های سیستان و بلوچستان را داشتند.

به تماشای بهشت

درک یا درگ گویا در زبان محلی به معنی سکونت در کنار دره است. رفتن به درک برای عاشقان طبیعت می‌تواند آرزوی یک سفر هیجان‌انگیز باشد. در نزدیکی روستای زرآباد، پلاکاردهای موقت، مسافران کنجکاو را به سمت درک هدایت می‌کند. جاده رسیدن به درک را باید جاذبه‌ دیگری دانست. جاده پرتلاطمی که از میان کوه‌های فرسایش یافته زیبا با نماهای بکر می‌گذرد و در مقصد، گردشگران را هیجان‌زده می‌کند. از سربالایی فرعی ساحل درک تنها رمل‌های شنی، نخل دریا پیداست. منظره‌ای بکر که می‌توان ساعت‌ها در آن توقف کرد یا حتی کمپ زد. در حاشیه ساحل دکه موقتی اسباب راحتی گردشگران را فراهم کرده و حضور ماشین‌ها و آدم‌ها نشان می‌دهد که سفر به درک افسانه‌ای خواهان زیادی داشته است.

پیشروها زودتر رسیده بودند

هیچ‌هایکرها و آفرودبازها، پیشروی کشف مناطق بکر طبیعی برای سفر و تجربه‌های هیجان‌انگیز هستند. درک امسال از چشم این دو قشر دور نمانده بود و هیچ‌هایکرها و آفرودبازها خودشان را به رمل‌های شنی این ساحل رسانده بودند. عمومی شدن مناطق بکر برای حضور گردشگران بدون ‌آسیب نیست و بسیاری هراسان از آن‌اند که با تبلیغ مناطق بکری مثل درک، سرنوشت چشمه‌های باداب سورت در انتظار آنها باشد، اما اهالی درک از همان ابتدای کار روی مسائل محیط‌زیستی حساس هستند. روی تنها دکه ساحلی درک پلاکاردی نصب شده بود تا به گردشگران اطلاع دهد اهالی حاضرند بابت هر کسیه زباله‌ای که تحویل می‌گیرند، دو هزار تومان پرداخت کنند تا ساحل بکر درک از آسیب زباله‌ها مصون بماند.

غروب سرخ در تلاقی دریا و کویر

میان رمل‌های شنی درک که بایستید و تصویری از دریای عمان نداشته باشید انگار میان یکی از کویرهای معروف کشور هستید، اما کافی است پای در شن‌ها بگذارید و از رمل‌ها بالا بروید. تصویر کویر و دریا به هم می‌پیوندند و منظره زیبا و نابی را می‌سازند که ساعت‌ها می‌توان به تماشایش نشست. غروب سرخ این منطقه پشت نخل‌هایش شبیه هیچ جای دیگر نیست. آفتاب در غرب دریای عمان به غروب می‌نشیند و باریک‌های نورش میان رمل‌ها و دریا قاب‌هایی را می‌سازد که کم کیفیت‌ترین عکس‌ها از آن می‌تواند بیننده را جذب کند.

اهالی میهمان‌نواز

روی رمل‌ها رد لاستیک‌های موتور پیداست. اهالی روستای درک به طور مداوم روی رمل‌ها موتورسواری می‌کنند و به گردشگران سر می‌زنند. بلوچ‌های خونگرم تا به میهمان تازه‌ای می‌رسند از موتورها پیاده می‌شوند تا دقایقی را پیش آنها باشند. یکی از اهالی درباره حجم سفر به درک، می‌گوید: ‌«پارسال آنقدر مسافر نداشتیم. امسال خیلی‌ها به درک آمده بودند و برخی شب در روستا یا کنار ساحل ماندند. قرار است در نزدیکی درک کمپ گردشگری راه‌اندازی شود و بعد از آنها اینجا خیلی شلوغ‌تر خواهد شد.»

اهالی درک بیشتر ماهیگیرند، اما امسال درِ خانه‌هایشان به روی گردشگران نیز باز است و از آنها پذیرایی می‌کنند. درک که شبیه افسانه‌های دنیای مجازی بود برای گردشگرانی که رنگ واقعیت گرفته، هرگز فراموش نمی‌شود. ساحلی که کویر و دریا را به هم پیوند می‌زند تا قاب بکر بسازد برای مسافرانی که هزاران کیلومتر را برای رسیدن به درک سفر کرده‌اند.

مرتبط:

جاذبه‌های گردشگری چابهار

سیرجان کرمان در کنار تمام جذابیت هایش، یک ویژگی منحصر به فرد دارد که در هیچ جای دیگر ایران مشابهش را نمی بینید؛ بادگیرهای چپقی رو به آسمان!

این چپق ها البته با چپق هایی که قدیمی ها دود می کردند تفاوت زیادی دارد. آنها بادگیرهایی هستند که با آجر و ملات ساخته شده اند و وظیفه شان خنک کردن خانه سید علی اصغر رضوی بوده است.

او یکی از پزشکان شهرستان سیرجان در دوره پهلوی اول بوده که حالا بادگیرهای خانه اش در بلوار دکترصادقی، کوچه حاج رشید به عنوان یک میراث ملی شناخته شده و در تاریخ ۷ مهر ۱۳۸۱ با شماره ۶۴۶۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

ماجرای ساخت این بادگیرهای چپقی، به کشف معمار آنها، سید مهدی شجاعی برمی گردد. او که در یک سفر دریایی متوجه تهویه خوب استراحتگاه کشتی شده بود، با کمی دقت متوجه فرم خاص دودکش های کشتی شد و نتیجه گرفت اگر آنها را در بادگیرهای خانگی استفاده کند، می تواند هوای خنک تری را به داخل خانه بکشاند.

بادگیر چپقی مانند برجک هایی هستند که روی بام خانه های کویری ساخته می شوند و در قسمتی از آن یک حوضچه قرار دارد. بادگیرها باد را به داخل هدایت می کنند و با برخورد باد به آب حوضچه، فضا خنک می شود.

بادگیرهای چپقی اما به جای فضای مکعبی شکل خارجی، چند لوله‌ خم زانویی دارند که با شبکه های هندسی منظمی به هم مرتبطند و باد را از جهت های مختلف به خانه هدایت می کنند. البته زیبایی این بادگیرهای چپقی فقط به خاطر فرم خاص آنها نیست. بدنه خارجی لوله های بادگیر با قطعات کوچک آجرهای هندسی شش ضلعی تزئین شده و جلوه زیبایی به بنا داده است.

اگر دوست دارید نمونه های دیگری از بادگیرها چپوقی را ببینید، باید راهی شهرهای کویری دیگری مثل یزد، گناباد، طبس، کرمان، بم و زاهدان شوید.

بادگیرهای چپقی این شهرها از معروف ترین نمونه های معماری سنتی کویر ایران هستند و البته شکل ظاهری شان تقریبا به هم شباهت دارد. یعنی مکعب های چهارگوشی که در دیوارهای چهارگانه آنها چند سوراخ و شکاف تعبیه شده است.

مرتبط:

باغ اسرار آمیز سیرجان

شهر یئری مشگین منطقه باستانی معروف به شهر یئری، در ۶۵ کیلومتری اردبیل و ۳۱ کیلومتری شرق مشگین شهر در کنار رود قره سو قرار دارد. وسعت منطقه تاریخی شهر یئری مشگین ۴۰۰ هکتار است و از سه قسمت دژ نظامی، معبد و قوشا تپه تشکیل می شود. قدمت قلعه و معبد به۱۴۵۰ سال پیش از میلاد و قوشا تپه به ۷ هزار سال پیش از میلاد می رسد. اولین بار در حدود ده سال پیش از انقلاب اسلامی چارلز برنی باستان شناس آلمانی در شهر یئری مشگین ، عملیات کاوش را شروع نمود.

قدمت شهر یئری مشگین

در اولین فصل حفاری شهر یئری مشگین که در آبان ۸۳ آغاز شد قبرهای عصر آهن بررسی شدند. در این دوره سفالهایی مربوط به دوره کالکو لتیک کشف شد و قدمت منطقه را به ۳۵۰۰ سال از عصر آهن به عقب برد. این سفالها شبیه سفالهای مناطق باستانی دالما و حاجی فیروز هستند. به این ترتیب برای اولین بار قدمت سکونت بشر در استان اردبیل به دوره مس- سنگ رسید.

مکانهای تاریخی یئری مشگین

در منطقه شهر یئری مشگین تعداد زیادی سنگ شیشه برنده(ابسیدین) کشف شد که می تواند گواهی بر ارتباط این منطقه باقفقاز و آناتولی باشد زیرا سابقه استخراج این نوع سنگ در این مناطق شناخته شده است. از ابسیدین برای برش سنگهای سخت در دوره کالکولتیک استفاده می شده است. در منطقه شهر یئری مشگین چند دوره تاریخی از مس- سنگی ، عصر آهن ۱ و عصر آهن ۲ مشخص شد و بقایایی از قلعه ای متعلق به دوره آهن کشف گردیده است.

آشنایی با شهر 

در فصول بعدی حفاری، بقایایی از سفال، مفرغ و نقوش انسانی دیده شد که باستان شناسان آنها را نذوراتی متعلق به معبد می دانستند. یکی از این دو معبد در زیر دیوار دفاعی قلعه قرار داشت . باستان شناسان نتیجه گرفتند در دوره اورارتویی که ساکنان شهر یئری مشگین بر روی معبد خود قلعه ساخته بودند از دین خود روی گردانده اند و خدای اورارتویی( خالدی) را پذیرفته اند. البته این امر می تواند اختیاری یا به اجبار صورت گرفته باشد. در این فصل حفاری یک لایه نیز در زیر محوطه داخلی قلعه کشف شد که به شهری متروک و قدیمی تر تعلق داشت. برخی سفالهای قهوه ای مایل به بنفش و سفالهای داغدار و سیاه نیز در این محل کشف شدند که به پیش از عصر آهن تعلق دارند.

شهر یئری مشگین که وسیع ترین منطقه تاریخی استان اردبیل و یکی از با اهمیت ترین مناطق پیش از تاریخ شمال غرب ایران است به شماره ۶۱۶۲ به ثبت آثار ملی رسید ولی به دلیل عدم حفاظت از منطقه سرمای بی سابقه زمستان سال ۸۶ سنگ افراشتها را مورد حمله قرار داد و در اول بهمن ۸۶ با یک زیر نویسی تلویزیونی در شبکه خبر اعلام شد که ۸۰% از آثار تاریخی شهر یئری مشگین بر اثر سرما از میان رفته است. در واقع یکی از با ارزش ترین و بی نظیر ترین آثار باستانی ایران و جهان در اثر بی مسئولیتی سازمان میراث فرهنگی از دست رفت و به هیچ وجهه قابل مرمت نیست.

افراشت های کشف شده

نیایشگاه اصلی منطقه شهر یئری مشگین ، از زیر خاک بیرون آمد که شامل بیش از ۳۰۰ سنگ افراشت با ارتفاعهای مختلف از ۳۵ تا ۲۵۰ سانتیمتر با شکلهای انسانی هستند که حاوی صورت آدمی( بدون دهان) ، دست و شمشیر هستند.

تاریخچه

چارلز برنی دوره آنرا همزمان با هخامنشیان ولی خارج از محدوده دولت آنها می داند. اینگراهام و سامرز آنرا به پیش از هزاره اول تعلق دانسته اند. با توجه به نبود سفال در کنار سنگ افراشت نمی توان نظر دقیقی در مورد زمان سنگ افراشت داد ولی آنها میانه هزاره دوم تا میانه هزاره اول را بهترین دوره برای سنگ افراشت دانسته اند. معماری قبور مربوط به عصر آهن۲ است. در غرب محل تجمع سنگها غاری قرار دارد که ساکنان محلی آنرا قاراکوهبل نام نهاده اند. روبروی آن چند تخته سنگ بر روی هم گذاشته شده اند.

منطقه تاریخی شهر یئری مشگین که وسیع ترین منطقه تاریخی استان اردبیل و یکی از با اهمیت ترین مناطق پیش از تاریخ شمال غرب ایران است به شماره ۶۱۶۲ به ثبت آثار ملی رسید.

مرتبط:

روستای “کرملو” مشگین‌شهر

آبشار ويسادار رضوانشهر در موقعیت جغرافیایی E485442 N373526 در استان گیلان واقع است. آبشار ویسادار در ۱۶ کیلومتری شهر پره سر در شهرستان رضوانشهر قرار دارد. ویسادار به معنی سایه درخت بید است و ابهت این پدیده طبیعی زمانی بیشتر می شود که از پایین به آن نگاه کنند، صدای ریزش آب از ارتفاع ۱۵ متری و نیم دایره ای که آب در دل سنگ و صخره برای رسیدن به رودخانه ایجاد می کند ،منظره ی فوق العاده دیدنی است.

راه رسيدن به اين آبشار وقتي از رشت به طرف آستارا حركت مي كنيد بايد بعد از رد شدن از انزلي و شهر رضوانشهر به شهر پره سر برسيد. سپس از سه راه احمد بايد به طرف روستاي سِكَرَه سرا كه نام رسمي اش صيقلسرا است،حركت كنيد. بعد از عبور از اين روستا به آوَوييار مي رسيد. بعد از عبور از آن روستا به محل آبشار مي رسيد. ارتفاع اين آبشار ۱۵ متر است. از پره سر تا آبشار ۱۵ كيلومتر فاصله هست. پره سر در حد فاصل میان شهرهای رضوانشهر و هشتپر تالش واقع شده است که با رضوانشهر حدود ۱۷ کیلومتر و با هشتپر تالش حدود ۳۰ کیلومتر فاصله دارد و در ۱۰۰ کیلومتری رشت قرار دارد. بهترین زمان برای سفر به این منطقه ماه های فروردین، اردیبهشت، خرداد، شهریور و مهر است که رطوبت هوا به نسبت کاهش می یابد.

اين آبشار بر روي رودخانه لمير و در کنار جاده جنگلي منتهي به روستاي لمير واقع شده و از معدود آبشارهاي ايران است که مي توان از روي يک پل فلزي، به خوبي عظمت و زيبايي آن را تماشا نمود. اين پل فلزي به جهت ارتباط دو طرف رودخانه نسب گرديده است ولي با توجه به موقعيت آن، مکان مناسبي جهت بازديد گردشگران شده است. شدت جريان آب و زيبايي صخره هاي دهانه آبشار، از نکات ديدني آن است.همچنين آبشار آبويار نيز در طول اين مسير و در نزديکي روستاي آبويار گزارش شده است. از ديگر آبشارهاي گزارش شده از اطراف رضوانشهر مي توان به آبشار آسيابگا در ارده اشاره کرد که مسير دسترسي به آن از کنار رودخانه زيباي شفارود مي گذرد.

مرتبط:

آبشار کرودی کن (دودی)