آشنایی با شهر زیرزمینی کرد علیا

شهر زیر زمینی کرد علیا از توابع شهرستان تیران و کرون، یکی از شگفت انگیزترین شهر‌های زیر زمینی ایران است که با وسعت حدود ۲۰ هزار مترمربع در ۴۵ کیلومتری غرب شهر اصفهان در روستای کرد علیا قرار دارد. روستای کرد علیا یکی از روستا‌های ارامنه نشین شهرستان تیران و کرون از دوران شاه عباس اول صفوی تا حدود یکصد سال پیش بوده است و به مرور به روستایی مسلمان نشین تبدیل شده است. در حال حاضر در این روستا یک قبرستان از ارامنه باقی مانده است که حدود ۲۰۰ سنگ قبر آن به ثبت ملی رسیده است. این روستا موقعیت گردشگری خوبی در غرب استان اصفهان دارد و یکی از روستا‌های هدف گردشگری شهرستان محسوب می شود.

تاریخچه
قدمت شهر زیر زمینی کرد علیا با توجه به شواهد باستان شناسی و نوع معماری، فضای داخلی و طاق ها و قوس ‌ها مربوط به دوره اشکانیان بوده و حدود دو هزار سال قدمت دارد. این شهر زیر زمینی برای زندگی در شرایط بد جوی و سرمای شدید منطقه طراحی و ساخته شده و کاربرد دفاعی و امنیتی نیز داشته است. در سال ‌های اخیر هم به عنوان انبار و یانگهداری احشام استفاده ‌شده است. حدود چهارصد سال پیش ارامنه ساکن روستا در سنگ بزرگی که در این مکان قرار داده و درون آنرا کنده و پر آب کرده بودند، غسل تعمید می کردند.

کرد علیا

ویژگیهای معماری
این شهر با وسعت بیست هزار متر مربع بصورت دایره ای شکل در عمق هشت متری زمین ساخته شده و هشتاد ورودی در سطح زمین دارد. این بنای تاریخی که سه هزار مرد جنگی را در خود جای می داده، دارای اتاقکها، دالان ها و راهرو های پیچ در پیچ و شگفت انگیز است و بخشی از آن مشابه کاتا کومب یا بناهای دست کن زیر زمین شهر رم در ایتالیا است. تمامی این دست کند‌ها که دارای راهرو‌های عریض و اتاقک‌ های تو در تو هستند به یکدیگر راه داشته و در مجموع یک شهر زیر زمینی بزرگ را تشکیل می ‌دهند. این ساختار زیر زمینی که دارای دو طبقه بوده و با پله به هم مرتبط شده است، دارای هشتاد حلقه چاه می باشد که چاه ها در عمق دوازده تا هجده متری زیر زمین  هنوز هم آب دارند. اتاقک ها و سالن های بزرگ بنا، در دوره های پس از اشکانیان کاربری های متفاوت داشته است. اکسیژن این مکان با چاهک های ورودی یا پایابها تامین میشده است. سقف این شهر دارای لایه خاصی بوده و سیستم روشنایی پی سوز دارد. تمام ورودی های این شهر زیرزمینی به سمت طلوع آفتاب ساخته شده و  فقط یک متر از هم فاصله دارند و هیچکدام قابل رویت نبوده اند. ” شهر زیرزمینی کرد علیا” دارای طراحی منحصر به فردی است که در صورت نفوذ دشمن به آن، یافتن مسیرهای اصلی به سختی قابل دسترس باشد. در گذر زمان و با مهاجرت ارامنه از این منطقه به صورت تدریجی این دست کند‌ها هم تدریجاً جایگاه خود را از دست داد و بعضی ورودی های آن  مسدود شد.

کرد علیا

اکتشاف
این شهر زیر زمینی در سال ۱۳۹۶ توسط میراث فرهنگی شهرستان تیران و کرون شناسایی و به عنوان یک اثر باستانی معرفی گردید و با مشارکت دهیاری و شورای روستاو عموم مردم روستا تاکنون بیش از ده ورودی از ۸۰ ورودی آن بازگشایی و مورد بهره برداری قرار گرفته است. با توجه به اینکه روستای کرد علیا در مجاورت جاده اصلی استان لرستان به اصفهان قرار دارد پس از بهره برداری شهر زیر زمینی استقبال خوبی از طرف گردشگران و مسافران عبوری و تور‌های گردشگری شده است که در بین آنها توریست خارجی نیز بوده اند. هم اکنون این شهر زیرزمینی برای بازدید عمومی بازگشایی شده که محل اصلی درآمد‌ ها از بازدید عمومی و هزینه شخصی مردم روستا تأمین می‌ شود.

کرد علیا

جاذبه های گردشگری روستا
روستا علاوه بر شهر زیر زمینی که تخمین زده می‌ شود یکی از بزرگترین شهر‌های زیر زمینی ایران ‌باشد، دارای چشمه، دریاچه شاهی، آبشار فصلی، قبرستان ارامنه و خانه‌ های تاریخی نیز می‌ باشد. در جنوب آن کوهستان دالانکوه یکی از بکرترین جاذبه‌ های گردشگری شهرستان است که با دارو‌های گیاهی نادر مورد علاقه کوهنوردان و گردشگران است.

موقعیت مکانی
این روستا در ۹۵ کیلو متری غرب اصفهان در مسیر تیران و کرون به فریدن قرار دارد.

مرتبط:

کاریز _زیباترین شهر زیرزمینی دنیا

شهر زیرزمینی کرد علیا

همه چیز درباره لیقوان تبریز و جاذبه های گردشگری اش

لیقوان یکی از روستاهای آذربایجان شرقی است که جاذبه های گردشگری و تاریخی بسیاری دارد، همچنین لیقوان یکی از دیدنی ترین و زیباترین ترین روستاهای تبریز است.

مطمئنآ همین که نام لیقوان به گوشتان میخورد یاد پنیرلیقوان می افتید اما باید بدانید و فراموش نکنید که لیقوان به جز پنیر جاذبه های زیبای دیگری نیز دارد که ارزش دیدن و تفریحی می تواند داشته باشد. در دامنه کوهستان سهند و در جنوب شرقی تبریز یک روستای کوهستانی و ییلاقی وجود دارد که لیقوان نام دارد در قسمت شرقی این روستا قرار دارد که رودخانه ی لیقوان از آن عبور می کند و آب شرب روستاهای حاشیه خود را تامین می کند.

بین تمام دره های استان ،دره لیقوان تنها جایی است که امکانات پذیرایی و ارائه خدمات به مسافران و گردشگران را دارد روستایی که هرچند با پنیرهای قالبی ایرانی شناخته شده است ولی اگر تنها به عنوان یک گردشگر به آن روستا وارد شوید تمام ذهنیت تان تغییر پیدا میکند چرا که این روستا به قدری جاذبه دارد که به راحتی شما را مجذوب خود می کند.

طبیعت شگفت انگیز لیقوان آنچنان غافلگیر کننده می باشد امکان دارد مجبور شوید هر چند دقیقه یکبار به خود بگویید که خواب نمی بینید و اینجا گوشه ای از خلقت وصف ناپذیر خداوند از سرزمین خودتان است! وجود باغ های میوه و کشتزار های سرسبز در طول سال مخصوصآ در فصل تابستان هزاران گردشگر و طرفدار طبیعت را به سمت خود معطوف می کند.

این روستای بکر که در بخش گردشگری نمناک به معرفی جاذبه های دیدنی آن پرداخته ایم در ۳۶ کیلومتری شرق تبریز و ۲۴ کیلومتری جنوب شهرستان باسمنج در دامنه کوه سهند واقع است بعد از این که از روستاهای بیرق و هروی گذر کردید به روستای خوش آب و هوا و سرسبز زیبایی خواهید رسید. طبق گفته های پژوهشگران فرهنگی و تاریخی آذربایجان شرقی روستای لیقوان یکی از بزرگترین ، پرجمعیت ترین و در عین حال زیباترین روستاهای تبریز به شمار می رود که در دل یک دره زیبا و باصفا در دامنه کوه های سهند قرار گرفته است و از آن به عنوان یک روستای تاریخی یاد می شود.

لیقوان

فلسفه گذاری روستای لیقوان

در زبان محلی به روستای تاریخی لیقوان «لوان» یا «لیوان» به معنی آب های گرم بازار آتشفشانی و دامنه سهند جاری هستند گفته می شود. بر اساس شواهد تاریخی که وجود دارد می توان به قدمت دیرینه سکونت در این روستا پی برد جالب است بدانید در این روستا همیشه مجموعه ای از دره های سهند که آب گرم از آنها جاری بوده وجود دارد دلیل اینکه این منطقه لقب دره بهشت خود گرفته است به خاطر دارا بودن آب و هوای کوهستانی و خنک و چشمه های آب گرم آن است.

این روستا به دلیل موقعیت مکانی و بن بست بودن بستری مناسب برای چرای گوسفندان می باشد و تبدیل به درهای بزرگ شده است که محلی ها آن را ممد دره نام دادند بنابراین می توان گفت این روستا مناسب ترین محل برای زندگی عشایری می باشد.

همانگونه که اشاره شد روستای لیقوان، در تبریز در کنار کوه های سربه فلک کشیده سهند رودخانه مهران رود جا خوش کرده است و شرایط بی نظیری از لحاظ پوشش گیاهی دارد به گیاهان دارویی همچون قارچ ، بابونه ، پونه و … در آن به چشم می خورد به همین خاطر از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. نکته مهمی که در این میان وجود دارد این است که چرای گوسفندان از این گیاهان باعث شده مردم محلی این روستا اقدام به تهیه پنیر خوشمزه بکنند که به جرأت می توان گفت طعم این پنیر در خاورمیانه تک و بی نظیر است و به دلیل همین خاصیت و طعم بی نظیرش به شهرت رسیده است.

باتوجه به محبوبیتی که این پنیر در روستای لیقوان تبریز کسب کرده است تقریباً به تعداد ۱۰ کارخانه پنیر سازی در این منطقه فعالیت می کنند که اقدام به تولید صدها تن پنیر از شیر خالص گوسفندان محلی روستای لیقوان کرده و به سرتاسر استان آذربایجان شرقی و همچنین تهران صادر می کنند و اخیراً جشنواره بزرگی به نام پنیر لیقوان در این روستا برگزار می شود که شرکت کنندگان بسیار زیادی در آن حاضر می شود.

چشمه های آب گرمی که در روستای لیقوان وجود دارند از بقایای آتشفشانهای خاموش کوه های سهند و تغییرات زیرزمینی سرچشمه می گیرند و از جذابیت های این روستا به شمار می روند باید بدانید این چشمه ها از مجموعه چند رودخانه تشکیل شده اند و در کنار همین رودخانه ها شاهد جوشش آب های گوارایی از دل زمین هستیم به خاطر همین شرایط اقلیمی غنی ترین و بهترین آب های معدنی را در این منطقه می توان یافت.

لیقوان

اصلی ترین ساختار روستای لیقوان تبریز

ساختار روستای لیقوان، به صورت پلکانی می باشد به این دلیل که زمین های کشاورزی در این روستا از اهمیت ویژه ای برخوردار بودند و این موضوع باعث شده تمامی روستا بر روی صخره های حاشیه زمین ساخته شود و در نهایت معماری روستا به صورت پلکانی در بیاید.

تاریخ روستای لیقوان

چنانچه بخواهیم مروری بر تاریخ روستای لیوان داشته باشیم این گونه می توان گفت که مهمترین رخداد تاریخی در این روستا متعلق به دوره معاصر و حمله افراد حزب دموکرات آذربایجان در سال ۱۳۲۴ می باشد که در پی این حمله حاج احتشام لیقوانی ارباب این روستا و بزرگترین مالک آذربایجان در دوره فئودال به قتل می رسد و در تصمیمی بزرگ از سوی سران فرقه دموکرات در تبریز تصمیم به مبارزه علیه فئودال های آذربایجان و ریشه کن کردن حاکمیت اربابی گرفته شد و مبارزه از لیقوان شروع شد.

لیقوان

محصولات تولیدی روستای لیقوان تبریز

در ادامه این مطلب شما را با محصولات کشاورزی ، محلی و همچنین صنایع دستی این روستا آشنا می کنیم این روستا دارای محصولات تولیدی فراوانی است که منجر به اشتغال زایی بالایی شده است.

محصولات کشاورزی و لبنی

جو ، گندم ، سیب ، گردو ، سیب زمینی ، شیر ، خامه ، دوغ ، کره ، روغن حیوانی ، گلابی ، کشک ، نخود و پنیر لیقوان از محصولات لبنی و کشاورزی هستند که می توان به تولید آنها در روستای لیقوان اشاره کرد.

غذاهای محلی روستای لیقوان

هر زمان که سفری به سمت روستای لیقوان در تبریز داشتید پیشنهاد می کنیم از غذاهای محلی این روستا راحت نگذرید و حتما برای یکبار هم که شده است طعم آبگوشت مخصوص لیقوان(پیتی) و دیزی ، اوماج آشی ، یارما شورباسی و قورمای آن را بچشید.

صنایع دستی روستای لیقوان

با توجه به اینکه این منطقه یک روستا به شمار می رود بنابراین صنایع دستی شغلی برای اهالی روستا به شمار رود محصولاتی که زنان و مردان این روستا اقدام به تولید آنها می کنند عبارتند از لباس های نمدی مردانه(شال پالتار) ، ظروف سفالی(معروف به لیقوان قابی) ، لباس های محلی زنانه(کوینح) ، لباس های مخمل و چین دار زنانه(یل تومان) ، جوراب های پشمی مردانه و زنانه ، چاروق ، قالی و قالیچه ، جلیقه و شال ، کلاه نمدی ، جاجیم و گلیم و همچنین تابلو فرش های نفیس می باشد.

لیقوان

آثار تاریخی روستای لیقوان

از جمله آثار تاریخی این روستا می توان به قبرستان و خانه اربابی اشاره کرد تاریخ قدمت این قبرستان کهن و خانه اربابی متعلق به قرن هفتم هجری می باشد که پر اهمیت ترین جاذبه گردشگری و تاریخی این روستا محسوب می شوند. بر روی قبرهای این قبرستان سنگ نوشته های قدیمی و تاریخی گوناگونی قرار دارند به طرز کاملاً ماهرانه ای جملات متعددی روی سنگها حکاکی شده اند.

البته باید بدانید متاسفانه این قبرستان نیز همانند سایر گورستانها از دست سوداگران و سارقین در امان نبوده و بعضی از آثار باستانی آن که ارزش زیادی داشتند غارت شده است. این قبرستان از اهمیت بسیار ویژه ای برخوردار است تا جایی که نام آن در آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و خوشبختانه در سالهای اخیر از سوی سازمان میراث فرهنگی در راستای مرمت و بازسازی آن اقدامات بسیار خوبی انجام شده است.

معرفی جاذبه های گردشگری و تاریخی
  • پل حاج سالار لیقوان (حاج سالار کورپوسی)
  • عمارت سنگی لیقوان (داش عمارت)
  • چشمه های معدنی لیقوان
  • آب گرم طبیعی لیقوان
  • زاغه های طبیعی موجود در سردخانه بزرگ لیقوان
  • دره جنگلی و گردشگری لیقوان
  • قبرستان تاریخی لیقوان
  • رودخانه لیقوان

آدرس روستای لیقوان

جاده ارتباطی لیقوان-تبریز از مسیر «دروازه تهران» شهر تبریز شروع شده و پس از گذر از شهر باسمنج و روستای های هروی (هربی) بیروق (بره) به روستای لیقوان می رسد.

هروی (هربی) بیروق (بره) به روستای لیقوان می رسد.

 

مرتبط:

سفری به روستای لیقوان ، دره بهشت تبریز

آبشارهای تیرکن _هفت حوضچه بهشتی در سوادکوه

آبشارهای تیرکن در میان درختان سربه فلک کشیده جنگل‌های سوادکوه با حوضچه‌های زلال در پایین دست آنها، و رودی که یک به یک از این آبشارهای پلکانی عبور می‌کند، جلوه‌ای از بهشت در مقابل چشمان شما پدیدار می‌کند.

جنگل‌ لفور را از بکرترین جنگل‌های مازندران می‌دانند، جنگلی در شهرستان زیبای سوادکوه. در دل این جنگل‌ها تا چشم کار می‌کند، سرسبزی، طراوت و پاکی است. اینجا چندان خبری از شلوغی‌ها، آلودگی‌های آزاردهنده و بلاهایی که انسان‌ها بر جان طبیعت آورده‌اند نیست و می‌توان یک دل سیر از این طبیعت پاک حظ برد. در لفور، جنگل، آبشار و رود بهم پیوند خورده‌اند تا تصویری از بهشت برایمان خلق شود. این منطقه برای دوستداران طبیعت و تاریخ، دنیایی از شگفتی‌هاست. هر ساله تعداد زیادی گردشگران ایرانی و خارجی برای دیدن این شگفتی‌ها وارد منطقه سوادکوه، لفور می‌شوند. لفور از سمت جنوب به رشته‌کوه‌های البرز، از سمت غرب به منطقه بابل‌کنار، از سمت شرق به جنگل‌های بخش زیرآب و جوارم و از سمت شمال به جنگل‌های شیرگاه محدود است.

آبشارهای تیرکن

هفت کوتوله در جنگل‌های تیرکن

در دل جنگل‌های سوادکوه و لفور، آبشارهای رویایی وجود دارد که بسیاری از گردشگران برای بازدید از آنها به منطقه سفر می‌کنند. هفت آبشار سوادکوه یا همان آبشارهای تیرکن در دل جنگل‌های میان شهرستان‌های سوادکوه و بابل قرار دارد، جایی در نزدیکی روستای تیرکن. نام این آبشارها نیز از همین روستا گرفته شده است. روستای تیرکن در منطقه کالبکوشت از توابع شهرستان بابل‌کنار قرار دارد. به جنگل‌های آن منطقه درازکلا نیز می‌گویند چون در نزدیکی آبادی به همین نام است.blank

هفت آبشار سوادکوه جایی در همین حوالی است، گردشگران آنها را هفت کوتوله نیز می‌خوانند. مرتفع‌ترین آبشار که حدود ۹ متر بلندا دارد را آبشارهای تیرکن نامیده‌اند و آبشارهای دیگر نیز با همین نام مشهور شده‌اند. این آبشار در بالاترین نقطه از جنگل قرار دارد و آبشارهای دیگر در پایین دست آن هستند. آبشارهای تیرکن شمایلی پلکانی دارند و در زیر هر یک از آنها، حوضچه زیبایی قرار دارد که می‌توان دستی به آب زد و از خنکی آن در گرمای تابستان لذت برد. با دیدن آبشارها این تصویر در ذهن ایجاد می‌شود که گویا در بخش‌هایی از جنگل، زمین ترک برداشته و بخشی از آن به پایین حرکت کرده است و آبشارها خلق شده‌اند.

آبشارهای تیرکن

جنگلی از جنس راش و انجیلی

پوشش گیاهی منطقه از درختان انجیلی، ممرز، کهلو، توسکا، ازگیل و بسیاری درختان کهنسال دیگر است. می‌توان در دل طبیعت سرسبز قدم گذاشت و از میان درختان راش و ازگیل و انجیلی جنگل بکر و زیبای سوادکوه گذر کرد و به هفت آبشار پلکانی رسید. صحنه‌هایی رویایی که به شما تجربه قدم زدن در بهشت روی زمین را هدیه می‌کند.

سفر به آبشارهای تیرکن

گردشگرانی که میل سفر به منطقه و بازدید از آبشارها را داشته باشند، باید از جاده فیروزکوه به سمت سوادکوه حرکت کنند و از منطقه سوادکوه راهی روستای تیرکن شوند. نخستین آبشار در فاصله هزار و ۵۰۰ متری از روستا قرار دارد. تا رسیدن به آخرین آبشار باید چیزی در حدود ۳ کیلومتر در دل جنگل‌ درازکلا پیاده‌روی کرد که تقریبا ۲ ساعت زمان می‌برد. سفر به این منطقه و بازدید از آبشارها در هر فصل سال لذت‌بخش خواهد بود. بهار زمان پرآبی و خروش رود و آبشارهاست. تابستان فرصتی است تا از گرمای شهر دور بمانید. جنگل‌نوردی در پاییز یعنی قدم زدن در بهشتی رنگارنگ. زمستان اما هوا سرد است و گاهی برف می‌بارد و گردش در جنگل برای طبیعت‌گردهای حرفه‌ای راحت‌تر است.

مرتبط:

لاجیم _نگین انگشتری سوادکوه

جاذبه‌های گردشگری سوادکوه

تابلویی هزار رنگ از گردشگری پاییزی در جنگل های سوادکوه