نوروز امسال جشن‌های آیینی در اورامانات برگزار می‌شود

مدیر پایگاه جهانی منظر فرهنگی تاریخی اورامانات از برنامه ریزی برای برگزاری جشن های آیینی در این منطقه در ایام نوروز خبرداد.

پویا طالب نیا با بیان اینکه امسال منطقه اورامانات، نوروز متفاوتی پیش رو خواهد داشت، اظهار کرد: ثبت جهانی منظر فرهنگی تاریخی اورامانات که تابستان امسال رقم خورد، باعث شده تا برای نوروز امسال شرایط متفاوت تری از سالهای قبل داشته باشیم.

وی ادامه داد:  ورود به قرن جدید هم با تحویل سال ۱۴۰۱ اتفاق خوشایند دیگری است که سبب شده تا برنامه ریزی های زیادی برای داشتن یک نوروز ویژه در اورامانات را تدارک ببینیم.

مدیر پایگاه جهانی منظر فرهنگی تاریخی اورامانات ادامه داد: هرچند طی سالهای گذشته اورامانات همواره یکی از مقاصد مهم گردشگری در کرمانشاه به شمار می رفته، اما امسال به نظر می رسد مجموعه ای از عوامل دست به دست هم داده تا گردشگران زیادی در نوروز پیش رو از این منطقه بازدید داشته باشند.

وی تصریح کرد: مردم پس از دوسال از شیوع بیماری کرونا حالا با بهبود نسبی اوضاع به واسطه واکسیناسیون گسترده، تشنه مسافرت هستند و در این شرایط در نظر داریم  با برپایی جشن های مختلف باستانی در این منطقه گردشگرانی که اورامانات را به عنوان مقصد سفر خود انتخاب کرده اند، لحظات خوب و به یادماندنی را سپری کنند.

طالب نیا با تاکید براینکه اورامانات سرشار از جاذبه های طبیعی، فرهنگی و تاریخی است، اعلام کرد: طبق برنامه ریزی های انجام شده بنا داریم تا امسال طوری برنامه ها اجرا شود که تلفیقی از این سه موضوع باشد، به نحوی که هم  جاذبه های طبیعی، هم فرهنگی و هم تاریخی را در کنار هم و باهم معرفی کنیم.

وی با بیان اینکه این برنامه ها با مشارکت فرمانداری ها، روسای ادارات میراث فرهنگی شهرستان ها، شهرداری ها و دهیاری های منطقه برگزار خواهد شد، گفت: در این رابطه سفرهایی را به شهرستان های روانسر به عنوان دروازه اورامانات، پاوه و جوانرود آغاز کرده ایم تا با مسئولین آنها برای برگزاری هرچه بهتر برنامه ها هماهنگی داشته باشیم.

مدیرپایگاه جهانی منظر فرهنگی تاریخی اورامانات با تاکید براینکه ساختار این منظر متفاوت از سایر پایگاه های جهانی در ایران است، عنوان کرد: منظر جهانی اورامانات، یک بستر فرهنگی است که در یک پهنه جغرافیایی گسترده شده که متعلق به مردم است.

وی به وجود آیین های باستانی مختلف در این منطقه اشاره کرد و گفت: بنا  داریم تا آیین های باستانی باشکوه این منطقه را در بستر کالبد آن یعنی تلفیق میراث ناملموس و میراث ملموس برگزار کنیم.

وی با بیان اینکه نوروز امسال در اورامانات همراه با برگزاری جشن های آیینی خواهد بود، عنوان کرد: این جشن ها در کنار جاذبه های تاریخی مهمی همچون قوری قلعه، گوردخمه روانسر و…. در دل طبیعت با رعایت کامل پروتکل های بهداشتی و حفظ موازین شرعی برگزار خواهد شد.

منبع: ایسنا

مرزهای زمینی عراق برای سفر زیارتی بسته است

معاون امنیتی و انتظامی وزیر کشور گفت تاکنون لغو روادید در مرزهای زمینی با عراق برای سفر زیارت عتبات عالیات تغییر نکرده و این مرزها همچنان بسته است.

به گزارش ایسنا به نقل از وزارت کشور، سید مجید میراحمدی با تبریک اعیاد شعبانیه به مردم شریف ایران افزود: برابر گزارش‌های واصله به وزارت کشور،تعدادی از هموطنان عزیز و مشتاقان زیارت حضرت اباعبدالله الحسین(ع)، به مرزهای زمینی مراجعه کرده‌اند.

وی با بیان این‌که «تصور این عزیزان بر این است که روادید تردد زمینی بین دو کشور لغو شده است»، ادامه داد: تاکنون چنین اتفاقی صورت نگرفته و همچنان سفر زیارتی به عتبات عالیات در عراق از مرزهای زمینی ناممکن است.

معاون امنیتی و انتظامی وزیر کشور اضافه کرد: ان‌شاءالله در هر زمان و مقطعی که چنین اتفاقی روی دهد، به استحضار ملت شریف ایران خواهیم رساند.

میراحمدی خاطرنشان کرد: استدعا داریم هموطنان از مراجعه به مرزهای زمینی به قصد عبور برای زیارت، خودداری ورزند.

منبع: ایسنا

محدودیت‌های عمره لغو شد

عربستان که همزمان با همه‌گیری سویه «اُمیکرون» پذیرش عمره‌گزاران خارجی را متوقف کرده بود، اینک با دستور وزارت بهداشت این کشور اعلام کرد که عمره برای همه کشورها از سر گرفته شد.

به گزارش ایسنا، عربستان اوایل پاییز امسال پس از ۲۰ ماه محدودیت، با حذف فاصله اجتماعی در مسجدالحرام، پذیرش تدریجی زائران خارجی را از سرگرفت، اما با همه‌گیری سویه اُمیکرون، بار دیگر پذیرش زئران خارجی محدود و از برخی کشورها متوقف شد. اینک، وزارت کشور عربستان از لغو همه محدودیت‌ها در همه مساجد این کشور و پایان دادن به قرنطینه خانگی پس از دو سال و ازسرگیری پذیرش زائران خارجی از همه کشورها برای مراسم عمره خبر داده است.

وزارت کشور عربستان در ادامه اعلام کرد که استفاده از ماسک فقط در مکان‌های بسته الزامی است و زائران خارجی دیگر به ارائه نتیجه منفی آزمایش PCR و یا آنتی‌ژن پیش از سفر به این کشور نیازی ندارند.

عربستان پیش‌تر اعلام کرده بود در صورتی جواز عمره را به زائران خارجی می‌دهد که دُز کامل یکی از واکسن‌های فایزر/بیون‌تک  یا آکسفورد/ آسترازنکا یا مدرنا یا جانسون را دریافت کرده باشند. البته در مقررات سفر به این کشور آمده است مسافران و زائرانی که دو دُز واکسن «سینوفارم» یا «سینوواک» را کامل تزریق کرده باشند، در صورت دریافت دُز اضافی از بین یکی از آن چهار نوع واکسنی که در عربستان تایید شده است می‌توانند به این کشور سفر کنند، از همین رو مقامات حج ایران از زائران خواسته بودند برای دریافت دُز سوم این مقررات را درنظر داشته باشند.

محدودیت‌های عمره لغو شد

وزارت کشور عربستان همچنین داشتن بیمه‌نامه برای پوشش هزینه‌های درمان بیماری کووید-۱۹ را الزامی اعلام کرده و از پایان تعلیق پرواز کشورهایی که تا پیش از این انجام شده بود، خبر داد. علاوه بر این، پس از دو سال محدودیت به کودکان زیر پنج سال اجازه حضور در دو مسجد مدینه و مکه داده شده است.

محدودیت‌های عمره لغو شد

عمره که یکی از اعمال مستحبی برای مسلمانان به شمار می‌آید، هر سال از ماه صفر براساس تقویم قمری آغاز می‌شود و تا انتهای رمضان ادامه دارد. با توجه به زمان اندکی که تا پایان عمره باقی مانده و ایران و عربستان نیز تا کنون مذاکراتی در این‌باره نداشته‌اند، حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالفتاح نواب ـ نماینده ولی فقیه در حج و زیارت ـ حضور ایرانی‌ها در مراسم عمره امسال را بعید دانسته است.

محدودیت‌های عمره لغو شد

ایران از سال ۱۳۹۴ عمره را به دلیل تعرض در فرودگاه جده به دو نوجوان ایرانی تعلیق کرد و بازگشت دوباره را به حفظ شأن و کرامت زائران ایرانی و همچنین بازگشایی کنسولگری کشورمان در عربستان مشروط کرده بود. روابط دیپلماتیک ایران و عربستان از سال ۱۳۹۵ متوقف شده است.

منبع: ایسنا

ورود با خودرو شخصی به ایران در نوروز آسان می‌شود

مدیرعامل کانون جهانگردی و اتومبیلرانی خبر داد که با همکاری و مشارکت پلیس راهور نیروی انتظامی، ورود گردشگران خارجی با خودرو شخصی به کشور در تعطیلات نوروز آسان می‌شود.

به نقل از روابط عمومی کانون جهانگردی و اتومبیلرانی، در آستانه فرارسیدن تعطیلات نوروز و آغاز سفرهای داخلی، در جلسه‌ای با حضور سردار تیمور حسینی، جانشین پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی و محمدحسین صوفی، مدیرعامل کانون جهانگردی و اتومبیلرانی مقرر شد: اقدامات لازم با همکاری دو طرف برای تسهیل ورود گردشگران خارجی با خودروهای شخصی در تعطیلات نوروز تسهیل و موانع موجود که گاهی باعث معطلی گردشگران در مبادی ورودی کشور می‌شد، رفع شود.

در این نشست که معاونان فنی، اجرایی، اجتماعی و بازرسی پلیس راهنمایی و رانندگی ناجا حضور داشتند اجرای طرح “سفیران ایمنی جاده‌ها” ویژه نوروز در محورهای مواصلاتی حاشیه دریای خزر، برگزاری دوره‌های آموزش مهارت رانندگی با هدف افزایش سطح فرهنگ رانندگی ایمن، ارائه سرفصل‌های آموزشی پیرامون موضوع خواب‌آلودگی حین رانندگی و افزایش تعامل و ایجاد کارگروه مشترک در راستای آموزش مهارت‌های عمومی رانندگی به منظور کاهش آمار تصادفات جاده‌ای و ایمنی راه‌ها نیز مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

ورود با خودرو شخصی به ایران در نوروز آسان می‌شود

از دیگر محورهای مورد توافق بین پلیس راهور و کانون جهانگردی و اتومبیلرانی نیز می‌توان به تسهیل در اعطاء پلاک خودروهای تاریخی، حضور پررنگ امداد خودرو کانون در اجرای طرح ترافیکی نوروز ۱۴۰۱ در تمام محورهای مواصلاتی کشور، افزایش سطح تعامل و همکاری درباره صدور اسناد رانندگی بین‌المللی اشاره کرد.

کانون جهانگردی و اتومبیلرانی چندی پیش نیز از حل مشکل دریافت پروانه خروج موقت بین‌المللی (کاپوتاژ) اتوکمپرهای عمومی خبر داه بود. همچنین، در مذاکراتی با اقلیم کردستان عراق قرار شد در صورت باز شدن مرزهای زمینی تردد عراقی ها با خودرو شخصی به ایران آسان شود.

منبع: ایسنا

چهره امپراتور روم بر روی سکه نادر تاریخی

کاوش‌گران موفق به کشف سکه نادر تاریخی شده‌اند که بر روی آن تصویری از چهره امپراتوری که به قتل رسیده، نقش بسته است.

به نقل از لایوساینس، کاوش‌گران در مجارستان یک سکه بسیار نادر تاریخی را کشف کرده‌اند که به قرن سوم میلادی تعلق دارد و بر روی آن چهره «ولوسیانوس» امپراتور رومی که به همراه پدرش به مدت دو سال حکمرانی می‌کرد، نقش بسته است. از آن‌جایی که مدت حمکرانی «ولوسیانوس» بسیار کوتاه بود کشف سکه‌هایی که چهره او را به تصویر بکشند نیز به ندرت اتفاق می‌افتد.

هنوز مشخص نیست که این سکه طلا به چه کسی تعلق دارد اما با توجه به این‌که این سکه تنها سکه‌ای است که در مکان مورد نظر کشف شده است، انتظار می‌رود صاحب آن این سکه را گم کرده باشد.

گروهی از کاوش‌گران در اوایل سال جاری میلادی محوطه تاریخی رومی واقع در جنوب غربی مجارستان را مورد بررسی قرار دادند و در نتیجه این سکه ارزشمند را کشف کردند.

باستان‌شناسان هنوز محل دقیق کشف این سکه را اعلام نکرده‌اند، چرا که معتقدند به دلیل وجود نگرانی‌ها درباره جویندگان گنج غیرقانونی بهتر است موقعیت مکانی دقیق تا زمان به اتمام رسیدن پروژه کاوش، پنهان باقی بماند.

این سکه طلا حدود ۵.۶ گرم وزن دارد و در فاصله بین ۲۵۱ تا ۲۵۳ میلادی تولید شده است.

بر روی یک وجه از این سکه، چهره امپراتوری با ریش و تاج وجود دارد و بر روی سمت دیگر «لیبرتاس» نماد آزادی دیده می‌شود.

کاوش باستان‌شناسان در محل کشف سکه نادر تاریخی همچنان ادامه دارد.

منبع: ایسنا

منشاء خنجر مرموز فرعون طلایی مصر کجاست؟

محققان در نقاط مختلف جهان تلاش می‌کنند منشاء خنجر آهنین و مرموز «توت عنخ‌آمون» فرعون طلایی مشهور مصر باستان را کشف کنند، با این حال همه آن‌ها در نتایج به‌دست‌آمده با یکدیگر موافق نیستند.

به نقل از لایو ساینس، زمانی که باستان‌شناسان دریافتند خنجری که در مقبره «توت عنخ‌آمون» کشف شده با استفاده از مواد اولیه‌ای با منشاء فضایی ساخته شده‌است، شگفت‌زده شدند. اکنون دو تحقیق جدید اطلاعات بیشتری درباره منشاء این سلاح مرموز را که به مشهورترین فرعون مصر باستان تعلق داشته مورد بررسی قرار می‌دهد.

بر اساس یکی از این تحقیقات، این خنجر که با استفاده از آهن یک شهاب سنگ ساخته شده است در «آناتولی»( ترکیه کنونی) ساخته شده با این حال بر اساس یک تحقیق دیگر، منشاء ساخت آن در زمین هنوز غیرقابل تشخیص است.

در زمانی که «توت عنخ‌آمون» حکمرانی می‌کرد(۱۳۳۳ پیش از میلاد تا ۱۳۲۳ پیش از میلاد)،  گدازگری هنوز ابداع نشده بود و این یعنی آهن ماده‌ای نادر و ارزشمند بود که اغلب از شهاب‌سنگ‌ها حاصل می‌شد.

بر اساس یکی از تحقیقات جدید که نتایج آن یازدهم فوریه منتشر شد، محققان به این موضوع اشاره می‌کنند که ماده‌ای که به عنوان نوعی چسب در ساخت دسته طلایی این خنجر مورد استفاده قرار گرفته است در زمان حکمرانی «توت عنخ‌آمون» در آناتولی مورد استفاده قرار می‌گرفت. نکته قابل توجه آن است که این ماده در آن زمان در مصر به طور گسترده مورد استفاده قرار نمی‌گرفت.

علاوه بر این، اسناد تاریخی که در محوطه «عمارنه» واقع در مصر کشف شده‌اند نشان می‌دهند، «توشرات‌تا» پادشاه میتانی در آناتولی دست کم یک خنجر آهنین به «آمنهوتپ سوم» یعنی پدربزرگ «توت عنخ‌آمون» هدیه کرده بود.

با این حال بر اساس تحقیق دیگری که نتایج آن در کتاب «آهن مقبره توت‌عنخ آمون» منتشر شده است، محققان دریافتند در حال حاضر نتیجه‌گیری دقیق درباره منشاء اشیاء آهنین «توت عنخ‌آمون» امکان‌پذیر نیست.

نویسندگان این تحقیق به این موضوع اشاره کردند که سنگ کریستالی که در این خنجر به کار رفته مشابه سنگ کریستالی است که در اغلب اشیاء منطقه دریای اژه مورد استفاده قرار می‌گرفته است. با این حال شکل قبه که مشابه قبه‌های رایج در مصر است این فرضیه را مطرح می‌کند که خنجر یا در مصر ساخته‌ شده و یا از کشور دیگری برای بازار مصری تولید شده است. در نتیجه محققان این تحقیق معتقدند نمی‌توان منشاء دقیق ساخت تیغه یا دسته این خنجر را تعیین کرد.

اما نظر سایر محققان درباره منشاء این خنجر چیست؟ «لایو ساینس» با چندین محقق که در هیچ یک از تحقیقات مذکور دخیل نبودند ارتباط برقرار کرد و نظرشان را در این خصوص جویا شد. برای مثال «آلبرت جامبون» محقق دانشگاه «سوربن» در فرانسه که تحقیقات مفصلی درباره آثار تاریخی آهنین را آغاز کرده است با مربوط بودن منشاء این خنجر به آناتولی موافق نیست.

فرعون «جامبون» معتقد است ماده‌ای که محققان معتقدند به عنوان نوعی چسب در دسته خنجر مورد استفاده قرار گرفته است درحقیقت ماده‌ای که است که در دهه ۲۰ میلادی برای تمیز کردن برخی از اشیاء «توت عنخ‌آمون» مورد استفاده قرار می‌گرفته است. علاوه بر این دسته و تیغه دو بخش مجزا از هم هستند و هر کدام می‌توانستند جداگانه در مکان‌های مختلفی ساخته شده باشند.

همچنین «ماریان فلدمن» مدیر بخش باستان‌شناسی دانشگاه جانز هاپکینز معتقد است اگر نظریه محققان درباره «آناتولی» صحت داشته باشد می‌توان نتیجه گرفت برخی از اشیاء لوکس مقبره «توت عنخ‌آمون» در حقیقت هدایای دیپلماتیک از کشورهای خارجی بوده‌اند.

منبع: ایسنا

مقررات سفر از ایران به فرانسه با کارت واکسن

فرانسه درحالی که مسافران واکسینه‌شده را از انجام تست PCR معاف کرده است، اما همچنان از پذیرش مسافرانی که واکسن‌هایی غیر از چهار نوع واکسن مورد تایید آژانس دارویی اروپا (فایزر/جانسون/مادرنا/آسترازنکا) را تزریق کرده‌اند، خودداری می‌کند.

فرانسه با آن‌که مرزهایش را به روی گردشگران و مسافران خارجی باز کرده و به تازگی “کارت واکسن کووید” را جایگزین تست PCR کرده است، اما همچنان سختگیری‌هایی دارد که سفر به این کشور را در دسترس همگان قرار نمی‌دهد. فرانسه درحال حاضر مبنای خود برای پذیرش مسافران واکسینه‌شده را تصمیم آژانس دارویی اروپا قرار داده‌ است.

این عضو اتحادیه اروپا درحال حاضر به پنج گروه اجازه ورود و سفر به فرانسه را می‌دهد:

دارندگان پاسپورت اتحادیه اروپا/ ایسلند/  نروژ/  سوئیس/ انگلستان.

افراد دارای اقامت اتحادیه اروپا/ ایسلند /نروژ/سوئیس/ انگلستان.

دارندگان ویزای معتبر تایپ D فرانسه و حوزه شنگن.

افراد دارای ویزای معتبر تایپ C فرانسه، پاسپورت کانادا و یا آمریکا، مشروط به این‌که مسافر دارای کارت واکسیناسیون باشد که از نوبت تزریق دُز دوم واکسن جانسون ۲۸ روز و یا از دومین نوبت دریافت واکسن فایزر/ مدرنا/ آسترازنکا هفت روز گذشته باشد. (ویزای تایپ C فرانسه با عبارت درج‌شده Famille de Francais بدون داشتن کارت واکسیناسیون برای ورود به این کشور بدون مانع است.)

دارندگان ویزای معتبر تایپ C حوزه شنگن، مشروط به این‌که مسافر قبلا یک‌بار به کشور صادرکننده ویزا سفر کرده باشد و دارای کارت واکسیناسیون به زبان انگلیسی باشد که از نوبت واکسن جانسون ۲۸ روز و یا از دومین نوبت واکسن فایزر/ مدرنا/ آسترازنکا هفت روز گذشته باشد.

فرانسه همچنین از مسافران بالای ۱۲ سال که مدارک واکسیناسیون ندارند، خواسته در محدوده ۷۲ ساعت مانده به ورود، در یکی از مراکز مورد تایید وزارت بهداشت، تست PCR انجام دهند و گواهی منفی تست کرونا را به زبان انگلیسی و با QR code همراه داشته باشند.

طبق مقررات جدید این کشور، مسافران دارای کارت واکسیناسیون که از نوبت واکسن جانسون ۲۸ روز یا از دومین نوبت دریافت واکسن فایزر یا مدرنا یا آسترازنکا هفت روز گذشته باشد از انجام تست PCR معاف خواهند بود.

مسافرانی که ۹ ماه از دریافت نوبت دوم واکسن آن‌ها گذشته باشد باید نوبت تکمیلی یا دُز سوم «فایزر» یا «مدرنا» را دریافت کرده باشند. از نوبت تکمیلی یا واکسن سوم باید هفت روز گذشته باشد.

فرانسه همچنین تاکید کرده که مسافران دارای کارت واکسیناسیونِ دو نوبت «سینوفارم» و یک نوبت تکمیلی «آسترازنکا» نمی‌توانند به این کشور سفر کنند. فرانسه درحال حاضر فقط دو واکسن «مدرنا» و «فایزر» را برای دُز بوستر یا تکمیلی تایید کرده است.

گواهی واکسن که در ایران صادر می‌شود نیز در فرانسه پذیرفته‌شده نیست و توصیه شده که اگر از ایران قصد سفر به این کشور را دارید، برای تبدیل کارت واکسیناسیون باید اقدام شود که طبق اطلاعیه سفارت فرانسه در تهران، این امکان از طریق داروخانه‌های مورد تایید این کشور وجود دارد که برای آن باید گذرنامه و کارت واکسن اصلی خود (نسخه کاغذی) را به یکی از داروخانه‌های ذی‌صلاح ارائه دهید. در غیر این صورت، امکان حضور و استفاده از مراکز بسته مثل هتل، رستوران، موزه، مراکز خرید و وسایل حمل و نقل عمومی وجود ندارد.

همچنین اعلام شده که کودکان زیر ۱۲ سال (متولدان تا تاریخ ۲۱ اکتبر ۲۰۲۱ برابر با ۹ مهرماه ۱۴۰۰) نیازی به ارائه کارت واکسن ندارند.

مسافران قبل از سفر باید اطلاعات خود را در لینک https://app.euplf.eu ثبت کرده و فرم تعهد در لینک https://www.interieur.gouv.fr/covid-19-international-travel را تکمیل کرده و همراه داشته باشند.

مقررات محدود درباره سفر درصورت تزریق نوع خاصی از واکسن همراه با کارت واکسیناسیون مورد پذیرش در اتحادیه اروپا، درحالی از سوی فرانسه و برخی کشورها وضع شده که پیش‌تر سازمان جهانی بهداشت با توجه به در دسترس نبودن انواع واکسن در بسیاری از کشورها، مخالفت خود را با صدور پاسپورت واکسن به عنوان جواز سفر اعلام کرده بود.

ماجرای کشف تمدن ۳هزارساله در محوطه قره‌حسنلو اردبیل

محوطه قره حسنلو به وسعت تقریبی دو هکتار در محدوده حریم شهرستان نمین بر سر راه ارتباطی اردبیل به شهر آبی‌بیگلو در فاصله یک کیلومتری از جاده، در مرکز دشت اردبیل جای گرفته است. با توجه به آغاز عملیات شرکت آهن و فولاد الماس (ایرتیک) و قرارگیری تپه حسنلو در محدوه فعالیت این شرکت، عملیات کاوش نجات‌بخشی این محوطه از ششم بهمن ماه سال جاری برای شناسایی محوطه و بررسی توالی فرهنگی آن آغاز شد.

این مطلب را مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان اردبیل مطرح و عنوان کرد: «براساس کاوش‌های باستان‌شناسی انجام شده در این محوطه تا به امروز چندین ترانشه در مرکز و دیگر جبهه‌های این تپه زده شده که آثار تاریخی فرهنگی و لایه‌های باستان شناختی متعددی را در جای جای آن نمایان کرده است.»

نادر فلاحی از جمله مهمترین یافته‌های فرهنگی در محوطه تاریخی قره حسنلو به ساختارهای معماری با دیوارهای خشتی و سنگی در کنار تدفین انسانی متعلق به عصر آهن اشاره و اضافه کرد: «این آثار تاریخی بدست آمده تعلق این آثار را به ادوار عصر آهن اثبات می‌کند. امید است با ادامه مطالعات و کاوش‌های باستان‌شناختی بتوان توالی فرهنگی در این تپه و همچنین ارتباطات فرهنگی آن با سایر محوطه‌های دیگر را مطالعه و شناسایی کرد.»

او با اشاره به ساخت مجتمع تولید آهن اسفنجی و فولاد شرکت ایرتیک در زمینی بالغ بر ۱۰۰ هکتار واقع در جاده آبی‌بیگلو به عنوان یکی از طرح‌های اقتصادی مهم صنعتی استان افزود: «باتوجه به نام‌گذاری سال ۱۴۰۰ به نام سال «تولید، پشتیبانی‌ها و مانع‌زدایی‌ها» توسط مقام معظم رهبری، به منظور عمل به منویات رهبر فرزانه برای رفع موانع موجود در مسیر ساخت مجتمع تولید آهن اسفنجی اقدام به کاوش باستان‌شناسی با هدف آزادسازی محوطه و انجام فعالیت‌های تولیدی و ایجاد اشتغال کردیم. »

کاوش‌های باستان‌شناسی قره حسنلو، راهی برای شناخت فرهنگ عصر آهن 

مطالعات باستان‌شناسی در محوطه تاریخی قره حسنلو باهدف تعیین توالی فرهنگی، بازسازی تاریخی و شناخت تمدن‌های باستانی انجام می‌شود.

معاون میراث‌فرهنگی استان اردبیل نیز با بیان این مطلب گفت: «استان اردبیل با توجه به غنای تاریخی و واقع شدن در مسیر شاه‌راه تجاری فرهنگی قفقاز از جمله مناطق مهم از منظر باستان‌شناسی است.»

سید روح اله محمدی عملیات باستان‌شناسی را شامل بررسی، شناسایی آثار، لایه‌نگاری، کاوش و عملیات نجات‌بخشی برشمرد و اضافه کرد: «در عملیات نجات‌‍‍‌بخشی محوطه باستانی قره حسنلو انتظار می‌رود با تداوم کاوش‌ها، شناخت ما از فرهنگ‌های عصر آهن دشت اردبیل بیشتر شود.»

او مطالعات باستان‌شناسی در این حوزه را به دلیل واقع شدن دشت اردبیل در حد فاصل کریدور ارتباطی باستانی قیزیل اوزن از یک سو و دشت مغان از سوی دیگر در تبیین ارتباطات فرهنگی در هزاره‌های سوم تا اول قبل از میلاد بسیار مثمر ثمر دانست.

محمدی با بیان اینکه بر روی تپه مذکور هیچ‌گونه حفاری غیرمجازی انجام نشده و سطح تپه به همان شکل طبیعی و هموار خود باقی مانده است، افزود: «از نظر وضعیت توپوگرافی، این تپه تا حدودی طرحی نیمه مدور دارد، با توجه به بیشترین ارتفاع آن که در مرکز تپه قرار گرفته، نسبت به سایر جهات، دارای شیب نسبتا ملایمی است. شیب تپه تا امتداد دشت اردبیل تداوم یافته و به نظر می‌رسد که حدود و حریم آن در گذشته بیشتر از این نیز بوده باشد.»

او خاطر نشان کرد: «سطح دشت اردبیل را رسوباتی در طی ادوار مختلف زمین‌شناسی فرا گرفته اما با توجه به شناسایی آثار فرهنگی از جمله معماری خشتی در لایه‌های نخستین، تراکم این رسوبات بر روی سطح تپه کمتر است. بر این اساس می‌توان نتیجه گرفت که ارتفاع تپه قره‌حسنلو در گذشته، نسبت به سطح نخستین دشت اردبیل، بیشتر از حد امروز نیز بوده است.»

تداوم کاوش‌های نجات‌بخشی قره حسنلو تا ۲۰ اسفند

عملیات کاوش‌های نجات‌بخشی محوطه تاریخی قره حسنلو با اخذ مجوزهای لازم از پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری از ششم بهمن ماه جاری آغار شده و تا بیستم اسفندماه سال جاری ادامه دارد.

سرپرست هیأت کاوش نجات‌بخشی محوطه تاریخی قره حسنلو نیز با بیان این مطلب خاطرنشان کرد: «تلاش می‌شود در زمان تعیین شده جامع‌ترین اطلاعات از این محوطه باستانی برداشت شود. برهمین اساس انتظار می‌رود با ایجاد ترانشه‌هایی در ابعاد وسیع و بخش‌های مختلف محوطه، اطلاعات جامع از وضعیت یافته‌ها و لایه‌های فرهنگی محوطه کشف و شناسایی شود.»

فریبرز طهماسبی با بیان اینکه تابه امروز براساس نتایج کاوش ترانشه‌ها شواهدی از ساختار معماری اولیه محوطه به دو شیوه ساختار خشتی و سنگی شناسایی شده است، گفت: ««ساختارهای خشتی به شکل دیوارهای عریض بوده که با ملاط گل بهم چسبیده شده‌اند. این دیوارهای خشتی به نظر می‌رسد قسمتی از ساختار معماری فضاهایی باشد که بخش‌هایی از آن در این کاوش به دست آمده است.»

او با اشاره به کشف شواهدی از یک تدفین انسانی در این کاوش باستان‌شناختی محوطه، بیان داشت: «این تدفین انسانی به شیوه طاق باز و گور چاله‌ای بوده و به نظر می‌رسد متعلق به دوران تاریخی و مردی در حدود سنی ۳۰ تا ۳۵ سال باشد.»

طهماسبی گاه‌نگاری محوطه را براساس یافته‌های سفالی متعلق به عصر آهن ۱ و ۲ عنوان و خاطر نشان کرد: «با تداوم کاوش‌های باستان‌شناختی در این محوطه، انتظار می‌رود وضعیت ساختارهای معماری و کاربری فضاها و گاه‌نگاری نسبی آن روشن‌تر شود.»

منبع: میراث آریا

بازی کولونگ آغاجی زنجان در آستانه فراموشی

یکی از این بازی‌های محلی، بازی کولونگ آغاجی در زنجان است که تا حد زیادی در آستانه فراموشی است. نمونه مشابه این بازی در بسیاری دیگر از نقاط ایران به اشکال و قوانین مختلف وجود دارد. تا سالیان گذشته‌ای بازی در شهر و روستاهای زنجان انجام می‌شد ولی در سال‌های اخیر به‌واسطه پیشرفت تکنولوژی و رو آوردن به بازی‌های کامپیوتری این بازی و بسیاری از بازی‌های قدیمی‌تر در آستانه فراموشی قرار گرفته‌اند. به همین دلیل پرونده ثبت این بازی به‌منظور حفظ آن ارائه می‌شود.

بازی‌ها از جمله نمودهای اجتماعی و فرهنگی هر اجتماع به‌حساب می‌آیند. برای بازی‌ها علاوه بر تخلیه روانی و کارکردهای جسمانی مزیت‌های فراوانی وجود دارد. بازی‌ها تبلوری از فرهنگ و میراث هر اجتماعی به‌حساب می‌آیند. در حقیقت ویژگی اصلی بازی‌ها، درس‌آموزی و سازگاری با نظام و محیط طبیعی اجتماعی پیرامون خود است. در این میان بازی‌های بومی و محلی و بازی‌های پرورشی یکی از راه‌های پرورش کودک از لحاظ روانی، عاطفی، فکری، اجتماعی و جسمانی محسوب می‌شود. یکی از بازی‌های سنتی و قدیمی استان زنجان بازی کولونگ آغاجی است که در حال حاضر در آستانه فراموشی است.

این بازی نیاز به فضای باز و دو چوب به نام‌های چیلینگ یا کولونگ (چوبی به‌اندازه کف دست و به ضخامت انگشت انسان) و آغاج (چوب‌دستی به‌اندازه تقریباً ۷۵ سانتی‌متر) دارد و معمولاً دو نفره و گاهی گروهی توسط پسران اجرا می‌شود. در شکل دو نفره، به‌قید قرعه نفر اول مشخص می‌شود و سپس محل شروع بازی را با کشیدن یک خط در روی زمین تعیین می‌کنند و آن را مَره می‌نامند. این بازی شامل دو مرحله است که مرحله اول آن را توخماقی و مرحله دوم آن را حلاسی می‌گویند.

در مرحله اول بازیکن آغاج را در کف دست برتر و بین انگشتان خود طوری می‌گیرد که دو تا سه سانتی از آن در بالای دست و بقیه در زیردست او قرار داشته باشد؛ و یا اینکه کولونگ را روی دو قطعه‌سنگ گذاشته و به آن ضربه می‌زنند. آنگاه چیلینگ را در قسمت بالای دست روی آغاج گذاشته، آن را به هوا پرتاب و سعی می‌کند با حرکت قسمت پایین آغاج به آن ضربه بزند و چیلینگ را به دورتر بفرستد. بازیکن رقیب در فاصله مشخصی قرار می‌گیرد و سعی می‌کند تا چیلینگ پرتاب‌شده را در دست بگیرد و یا حداقل دستش را به چیلینگ بزند. اگر بازیکن مقابل موفق شود در نوبت بعدی او بازی را شروع خواهد کرد. در غیر این صورت نفر اول آغاج را به‌صورت افقی روی مَره قرار می‌دهد و بازیکن مقابل موظف است چیلینگ را بردارد و آن را از همان‌جا به‌طرف آغاج بیندازد.

اگر چیلینگ به آغاج بخورد، بازی عوض می‌شود و در غیر این صورت نفر اول دوباره مرحله بالا را تکرار خواهد کرد و اگر سه بار پشت سر هم موفق شود، وارد مرحله حلاسی می‌شود که این مرحله چیلینگ را با یک‌دست می‌گیرند و با دست دیگر به آغاج ضربه می‌زنند.

در مرحله حلاسی نیز نفر مقابل سعی در گرفتن چیلینگ و یا زدن دست خود به آن می‌کند و در صورت موفق شدن بازی عوض می‌شود و در غیر این صورت باید چیلینگ را به مَره بیندازند که برخلاف مرحله قبلی در این مرحله بازیکن اول با داشتن آغاج در دست سعی می‌کند که چیلینگ را زده، مانع از رسیدن آن به مَره شود، اگر چیلینگ نزدیک مَره بیفتد و فاصله آن تا مَره کمتر از اندازه باشد، بازی عوض خواهد شد. بازی به همین شکل ادامه پیدا می‌کند تا این‌که بازیکن مقابل بتواند با گرفتن چیلینگ در هوا و یا انداختن آن به نزدیک مَره بازی را عوض کند.

اگر تعداد بازیکنان بیشتر از دو نفر باشد، ابتدا بازیکنان به دو گروه تقسیم می‌شوند و بعد از قرعه‌کشی، گروه اول بازی را شروع می‌کند. نحوه بازی همانند بازی دونفره است با این تفاوت که اگر بازیکنان گروه مقابل چیلینگ را در هوا بگیرند، همه بازیکنان گروه اول سوخته و بازی عوض خواهد شد؛ و هرگاه در هوا به چیلینگ دست بزند و یا چیلینگ آن‌ها به مَره اصابت کند، نفر اول گروه یک سوخته و بازی را نفر دوم ادامه خواهد داد. همچنین در این بازی طبق توافق دو گروه می‌توان بازیکن سوخته را دوباره وارد بازی کرد و آن زمانی است که در مرحله حلاسی یکی از بازیکنان بتواند سه بار با موفقیت چیلینگ را زده، از مَره دفاع کند. شعر بازی در این بخش به‌صورت زیر است

یوالداشیمین بیر قیچی یوالداشیمین ایکی قیچی
یوالداشیمین اوچ قیچی من اولسم یوالداش دیری

در بازی گروهی زمانی که همه افراد گروه اول سوختند، گروه دوم به مَره می‌آمدند و گروه قبلی باید به میدان می‌رفتند. بازی بیس بال کنونی تا حد زیادی مشابه این بازی است و نحوه بازی و قوانین کلی تا حد زیادی شباهت دارد به این بازی، حتی شاید بتوان گفت بازی کولونگ آغاجی ریشه بازی بیس بال بوده است.

یک قطعه چوب کوچک در حد ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر، یک چوب بلند به طول ۷۵ تا ۸۰ سانتی‌متر، دو قطعه‌سنگ صاف برای قرار دادن چوب کوچک، زمین‌بازی به شکل یک فضای باز است.

ارزش‌های شاخصی که این بازی زیبا دارد علاوه بر فعالیت جسمانی و ورزش و تفریح و شادی، باعث می‌شود که اطرافیان در کنار یکدیگر جمع شده و در شادی کودکان سهیم باشند درواقع این بازی به اسم بچه‌هاست. او و بسیاری از بزرگ‌ترها نیز این بازی را اجرا می‌کنند.

بازی کولونگ آغاجی به شماره ۱۹۷۷ به‌عنوان میراث ناملموس زنجان در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

منبع: میراث آریا

بررسی بلندترین آبشار کشور از سوی محققان دانشگاهی با پهپادها

محققان حوزه تنوع زیستی دانشگاه تربیت مدرس با بهره گیری از پهپادها موفق به اندازه گیری آبشاری در منطقه نور شدند که به گفته آنها این آبشار بلندترین آبشار کشور با ارتفاع ۲۵۰ متر است.

حامد یوسف زاده، عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس در حوزه تنوع زیستی در گفت‌وگویی، گفت: دره ای در نور قرار دارد که به آن بهشت آبشارها گفته می شود و در آن چندین آبشار قرار دارد و در میان آنها، آبشار “شار دره” با طول ارتفاعی حدود ۲۵۰ متر در چشم انداز جنگلی، بلندترین آبشار از نظر ارتفاعی در ایران به شمار می رود.

وی با بیان اینکه تاکنون گزارشی از این آبشار منتشر نشده بود، خاطر نشان کرد: این آبشار به دلیل ارتفاع زیاد، تاکنون مورد بررسی قرار نگرفته بود؛ از این رو با استفاده از پهپادی موفق به بررسی آن شدیم و در این بررسی ها، ارتفاع این آبشار، ۲۵۰ متر برآورد شده است.

یوسف زاده اظهار کرد: ارتفاع بلندترین آبشار کشور کمتر از ۱۵۰ متر است، ولی ارتفاع این آبشار حدود ۲۵۰ متر برآورد شده و این بلندترین آبشاری است که تاکنون گزارش شده است.

بررسی بلندترین آبشار کشور از سوی محققان دانشگاهی با پهپادها

به گفته این محقق حوزه تنوع زیستی دانشگاه تربیت مدرس، پرونده این آبشار به عنوان اثر طبیعی ملی در سازمان میراث و گردشگری استان مازندران در حال بررسی و ثبت است.

عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس اضافه کرد: جنگل آموزشی و پژوهشی دانشگاه تربیت مدرس در مرکز جنگل هیرکانی به عنوان یکی از ذخیره‌گاه‌های مهم “زیست‌کره” در مجاورت روستای “ملا کلا”ی شهرستان نوشهر قرار گرفته است. قرار گرفتن دو دریاچه در کنار جنگل آموزشی و پژوهشی دانشگاه، تبدیل به محیط بسیار جذاب در حوزه اکوتوریسم شده است.

به گفته وی، یکی دیگر از جاذبه‌های جنگل آموزشی پژوهشی دانشگاه، وجود آبشارهای متعدد در طول دره مسیر قدیمی مال‌رو نوشهر به شهر تاریخی کجور است.

وی ادامه داد: بر اساس برنامه ریزی های دکتر عباس اسماعیلی، رئیس دانشکده منابع طبیعی مبنی بر تعیین ظرفیت ها و پتانسیل جنگل دانشگاه در حوزه اکوتوریسم، یک تیم کارشناسی تعیین شد که درحال لیست کردن ظرفیت های گردشگری این منطقه هستند.

یوسف زاده یادآور شد: از ویژگی های بارز این آبشار وجود چندین حوضچه در طبقات مختلف ارتفاعی، محاط شدن با درختان جنگلی و داشتن آب در تمام طول سال است. مسیر جنگلی با شیب نسبتا ملایم به همراه عبور از توده های جنگلی انبوه و زیبای درختان بلوط، افرا، ممرز، بارانک و سرخدار و منتهی شدن دره به دشت کرفس کوهی در فصل بهار، آن را بسیار مناسب برای بازدید علاقه مندان بویژه گردشگران در حوزه اکوتوریست کرده است.

این محقق که موفق به شناسایی رویشگاه جدیدی از گل سوسن چلچراغ به عنوان یکی از گونه های کمیاب در دنیا نیز شده است، گفت: رویشگاه جدید این گونه را در ارتفاعات “دو هزار” تنکابن شناسایی کردیم. “سوسن چلچراغ” مروارید جنگل هیرکانی است و این گل اولین گونه گیاهی اثر طبیعی- ملی ایران است که از زمان شناسایی اولین رویشگاه آن در منطقه “عمارلو”ی استان گیلان، حدود نیم قرن می‌گذرد.

وی اضافه کرد: در گذشته تصور می‌شد که این رویشگاه شناسایی شده تنها رویشگاه باقی مانده از این گونه در شمال ایران باشد، اما خوشبختانه و در سالیان اخیر با آگاهی از اهمیت بوم‌شناختی این گونه و افزایش محققان حوزه علوم گیاهی، چندین رویشگاه جدید از این گونه در جنگل هیرکانی مورد شناسایی قرار گرفتند که از آن جمله می‌توان به منطقه داماش استان گیلان اشاره کرد.

یوسف‌زاده با اشاره به شناسایی رویشگاه جدید سوسن چلچراغ، یادآور شد: منطقه “دو هزار” تنکابن با دارا بودن رودخانه پرآب، چشمه‌های انبوه و جنگل انبوه در دل صخره‌ها و مناطق کوهستانی پر شیب، مأمن بسیاری از گونه‌های گیاهی دارویی به‌ویژه در ارتفاعات است که متاسفانه مطالعات چندانی در مورد تنوع گیاهی و وضعیت رویشگاهی آنها گزارش نشده است.

استادیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس خاطر نشان کرد: با پیگیری‌هایی که با همکاری دکتر ایوب گلیچ، بلد محلی و کارشناس جنگل، از بیش از ۵ سال گذشته انجام دادیم، در حال تحقیق روی این گونه هستیم و در این مطالعات در ییلاق “نوشا” واقع در ۲۵ کیلومتری جنوب غربی شهرستان “تنکابن” یک رویشگاه جدید شناسایی کردیم.

عضو هیات علمی گروه تنوع زیستی دانشگاه تربیت مدرس در عین حال تاکید کرد: متاسفانه به دلیل تراکم بسیار بالای دام در منطقه بسیاری از اندک پایه‌های باقیمانده از این گونه، “سرچر” یا “لگدمال” شده‌اند. بنابراین توصیه می‌شود که بلافاصله منطقه مذکور توسط اداره محیط زیست شهرستان تنکابن محصور شود تا از حذف این گونه در منطقه سریعا جلوگیری شود.

یوسف‌زاده خاطر نشان کرد: البته با توجه به قرارگیری روستای “نوشا” در دل جنگل‌های شمال، دارا بودن آبشارهای بلند و چشمه‌های فراوان و دارا بودن سوسن چلچراغ می‌تواند یک جاذبه بالا را برای گردشگران طبیعت و بوم‌گردان فراهم کند.

این محقق حوزه بوم‌شناسی مولکولی- تنوع زیستی همچنین گفت: متاسفانه در برخی از رویشگاه‌ها چون منطقه کلاردشت شاهد بودیم که از پایه‌های این گونه دچار بیماری و پژمردگی شدند و پیش از موعد، خشک شده‌اند که به نظر می‌رسد به نوعی بیماری قارچی مبتلا شده‌اند که نیاز به مطالعات بیشتر داریم.

منبع: ایسنا