راهنماي سفر يا به قول فرنگيها، تورليدر، چند وظيفه عمومي مهم دارد که اگر ميخواهيد راهنماي ديگران در سفر شويد بايد علاوه بر اطلاعات و دانستنيهاي ديگري که مورد نياز است اين وظايف عمومي را نيز بدانيد و بهکار ببنديد:
* نگاه مالي دقيقي داشته باشيد و حساب و کتاب هر چيزي را به طور دقيق يادداشت کنيد.
* از سرکشي و بازديد و پرسش درباره وضعيت هر چيزي غفلت نکنيد و در صورت نادرست بودن وضعيت يا مشاهده ايراد و اشکال بهسرعت آن را رفع کنيد. اينکار جاي هرگونه تبليغي براي شما و کارتان را پر ميکند.
* مدام اطلاعات بيشتر و دقيقتري بهدست آوريد و خودتان را بهروز نگاه داريد تا همچون سرپرستي کارآزموده بتوانيد از عهده مديريت تور يا گروه گردشگري بهخوبي برآييد.
* به عنوان راهنما، حتي درباره کماهميتترين مسائل محلي که گردشگران را به آنجا هدايت ميکنيد اطلاعات بهدست آوريد تا در صورت نياز بر آن واقف باشيد.
* بهترين ساعات و مناطق را براي بازديد انتخاب کنيد و از زمان بهگونهاي استفاده کنيد که کمترين احساس خستگي و بيشترين احساس رضايت با هزينهاي متعادل صورت گيرد.
* خوشبرخورد و تا حدي شوخطبع باشيد. در خلال معرفي آثار يا مناطق، طنزهايي را که به کسي يا قومي برنميخورد چاشني کلامتان کنيد و لبخند به لب داشته باشيد.
* صبر و شکيبايي خود را تقويت کنيد، بهخصوص در برابر افراد هميشه ناراضي و عصبانيمزاج. سعي کنيد به جاي احساساتي شدن با منطق رفتار کنيد تا مشکلات احتمالي کاهش يابد.
* رستورانهاي دوستان، همکاران ناآشنا از ميان اقوام و… را کنار بگذاريد؛ غذاهاي رستوران های منطقه را شخصا امتحان کنيد و همراهان را به بهترين رستوران ببريد؛ از مراکز خريد شخصا بازديد کنيد و آنها را به پربهرهترين مراکز ببريد، خاطرهانگيزترين مناطق را در نظر بگيريد و براي گردشگران لحظات مفيدي رقم بزنيد.
* بکوشيد نيازهاي طبيعي گروه را بدون درخواستشان برآورده کنيد و خواستههاي مورد درخواست آنها را در صورت توان اجرا کنيد.
* نام و اعتبار خود را به خطر نيندازيد. هميشه براي تامين نيازهاي گروه جدي باشيد و توان مديريتي خود را تقويت کنيد.
* اگر منطقهاي که در آن راهنما شدهايد ويژگيهاي خاصي دارد، حتما بر اين ويژگيها و خصوصيات واقف شويد. آمادگي در حوادث را بياموزيد و راهکارهاي امدادرساني را به خوبي فرا بگيريد و بهکار ببنديد. حتماً دورههاي آموزشي برخي امور همچون انجام تزريقات و پانسمان، تنفس مصنوعي و احياي پزشکي، تعمير و تشخيص اشکالات خودرو و مانند اينها را فرا بگيريد تا در صورت نياز از دانستههايتان استفاده کنيد.
* از ابتدا تا انتهاي سفر همراه تکتک افراد باشيد.
* چه راهنماي منطقهاي کويري و چه راهنماي منطقهاي سرسبز يا هر شرايط اقليمي هستيد، جزئيترين اصول سفر به اين اقليم را از پيش بدانيد و خودتان را در آن متبحر کنيد. درباره گياهان خاص، خطرات احتمالي، مواجهه با خطر و رفع آن، نواحي مشکلساز، حيوانات و حشرات و خلاصه همه و همه، بهخوبي اطلاع کسب کنيد تا هنگام نياز به جاي راهنمايي لايق، تصوير فردي ناتوان را از خودتان به جا نگذاريد.
راهنماي گشت و گذار در مناطق کويري
کوير، يکي از مناطقي بهشمار ميرود که اگرچه براي افرادي خاص زيباييهاي خاص خودش را دارد اما مشکلات و دردسرهايي هم با گشتوگذار در آن گره خورده است که بايد با سرسختي در طول گردش و اطلاعاتي مناسب پيش از سفر به سراغش رفت. اگر قصد سفر به چنين مناطقي را داريد نکات مطرح شده در اين راهنما را در نظر بگيريد.
از راهنماي کاربلد مشاوره بگيريد
در همان مرحله که فکر گشتوگذار در مناطق کويري ذهنتان را مشغول کرد و تصميمتان براي چنين سفري قطعي شد، پيش از هر کاري، ابتدا دنبال يک راهنما و راهبلد خوب بگرديد. کویر از آن مناطقي است که براي بهره بردن از زيباييهاي خاص خودش و ماجراجويي در آن، چه به صورت يکنفره و چه به صورت گروهي، بايد همراه با راهنمايي مجرب پا در آن گذاشت که بر تمام پستی و بلندی و راه و کورهراههای آن تسلط داشته باشد و از عهده مشاوره درباره وسايل مورد نياز و رفع خطرات و اتفاقات احتمالي برآيد.
براي اينکه بدانيد چه راهنمايي انتخاب کنيد، بهتر است حداقل اين موارد را در نظر بگيريد و ميزان اطلاعش درباره آنها را پرسوجو کنيد:
* مسير حرکت به صورت پياده يا با وسيله نقليه را بشناسد و هزينههاي سفر را تخمين بزند.
* گياهان، جانوران، حشرات، ستارهها، آب و هوا و خطرات راه را بشناسد و راه مقابله با آنها يا استفاده از آنها را در مواقع ضروري بداند. او بايد بداند چه گياهاني منطقه را پوشش داده و کدام گياهان قابل استفاده خوراکي و کدام گياهان سمي يا غير قابل استفادهاند.
* بر موقعيت جغرافيايي کوير بهخوبي اشراف داشته باشد و فواصل، ديدنيها، لوازم مورد نياز و… را پيش از سفر به اطلاعتان برساند.
* تجربهاي مناسب در سفر به اين مناطق و هدايت افراد داشته باشد و بتواند بدون نقشه نيز شما را به منطقه هدايت کند و به منزل بازگرداند.
* بايد از احتمال وجود حشرات يا حيوانات خاص منطقه اطلاع داشته باشد و بداند در صورت مواجهه با آنها، گزيدگي، حمله و… چه اقدامي بايد انجام داد. مار، عقرب، بزمجه، مارمولک، سوسک، موش و… از جمله حيواناتي بهشمار ميروند که راهنما بايد راه مواجهه با آنها، در امان نگاه داشتن افراد و در صورت لازم دفع خطرات ناشي از گزش يا حمله آنها را بداند.
* روشهاي کسب آب، رفع تشنگي، کاهش و از دست دادن رطوبت بدن، گرمازدگي و در امان ماندن از آن، سرمازدگي شبانه کوير و پيشگيري از آن، تهيه آتش و… را بداند.
اطلاعات خودتان را افزايش دهيد
خودتان نيز ميتوانيد اطلاعاتي درباره برخي از نيازهاي احتمالي حين سفر، چه از طريق پرسوجوي افراد و چه از طريق جستوجو در اينترنت بهدست آوريد.
* از پيش، جزئيات منطقه و سفر را برنامهريزي کنيد. نقشهاي دقيق تهيه کنيد. حتما قطبنما برداريد و اگر ميتوانيد دستگاه جيپياس به همراه ببريد. لباس مناسب برداريد، وضعيت سلامت بدني خود را ارزيابي کنيد، محدوديتها و تواناييهاي خود را بشناسيد و هيچگاه بر اساس احساسات يا چنان که ميگويند: «ببين قلبت چه ميگويد!»، تصميم نگيريد. آب و غذاي کافي برداريد و کولهاي مناسب براي گذاشتن تجهيزات و وسايل مورد نياز تهيه کنيد.
*خيلي خوب است که اگر براي اولينبار ميخواهيد کويرنوردي کنيد، مناطقي را براي سفر و گردش کويري انتخاب کنيد که نزديک مناطق مسکوني چه شهري و چه روستايي باشد. در اين صورت اگر مشکلي برايتان پيش آيد، حداقلي از امکانات براي امداد و نجات سريعتر مهياست.
* يادتان باشد زمان سفر خود را در نظر بگيريد. شرايط کوير در شب و روز و يا در فصولي چون زمستان و تابستان کاملا متفاوت است. در اغلب نقاط کويري ايران، اوايل بهار و پاييز شرايط بهتري براي چنين سفرهايي مهياست و برعکس، تابستان و زمستان بدترين زمان براي سفر به اين مناطق بهخصوص براي کساني است که آشنايي چنداني ندارند.
* مشخص کنيد چقدر از راه را با وسيله بايد برويد، چقدر را با شتر يا پياده. راه و رسم سفر با هر کدام از اين روشها مثل طرز رانندگي در کوير، نوع رفتار شتر، طريقه پيادهروي و… را فرا بگيريد.
* کولهاي تهيه کنيد که در مسافت زياد اذيتتان نکند، دسترسي به قسمتهاي مختلف آن آسان باشد، جاي کافي براي هر آنچه نياز داريد داشته باشد و با همه اينها آنقدر سنگين نشود که در هر قدم انرژي بيشتري از شما بگيرد.
* مار، مارمولک، عقرب، بزمجه و… از جمله جانوران ساکن کويرهاي ايرانند. چگونگي جلوگيري از برخورد با آنها را فرا بگيريد و پادزهرهاي خنثيکننده سم آنها را براي احتياط همراه داشته باشيد.
* راههاي رفع تشنگي و بهدست آوردن آب از ريشه گياهان يا خنک کردن بدنتان را بياموزيد. از برخي گياهان کوير ميتوان آب مورد نياز بدن را بهدست آورد و از ساقه يا ريشه برخي به عنوان غذا تغذيه کرد. پيش از سفر درباره گياهان قابل استفاده و غير قابل استفاده اطلاعات کافي کسب کنيد.
* آب به مقدار کافي برداريد. براي هر روز حداقل ۴ ليتر آب بسته به شرايط مورد نيازتان است. تا حد امکان در سفر نيز از هر کاري که باعث تعريق بيشتر ميشود، خودداري کنيد تا کمتر آب بدنتان از دست برود. نفس کشيدن با دهان بسته، حرکت از سايه، حرکت آرام با قدمهاي کوتاه، حتي پوشاندن مداوم سر با کلاه از
جمله مواردي است که مصرف انرژي و نياز به آب را کاهش ميدهد.
* فواصل در کوير بسيار متفاوتتر از آن چيزي هستند که به نظر ميرسد، بنابراين فريب تخمينهاي چشمي خود را نخوريد و احتياط بيشتري را مدنظر داشته باشيد.
* هر خاکي خصوصيات خود را دارد، بنابراين هنگام پيادهروي يا حتي حرکت با شتر و خودرو و امثالهم، از عجله و شتاب موکداً خودداري کنيد و پيش از قدم گذاشتن يا تغيير مسير احتياطهاي لازم براي جلوگيري از فرو رفتن در باتلاق يا گودال و… را مدنظر بگيريد.
* توفانهاي گاه و بيگاه در کوير دردسرسازند. همواره جلوي دهانتان دستمالي ببنديد که امتداد آن دور گوش شما را نيز پوشش دهد. عينک مناسب تهيه کنيد تا علاوه بر در امان نگاه داشتن چشمتان از ورود شن و ماسه، در برابر اشعه آفتاب نيز سلامت چشمتان را حفظ کند. براي پوست خود نيز ضدآفتابي همراه داشته باشيد که
ضمن جلوگيري از آفتابسوختگي، آنقدرها چرب نباشد که موجب آزار شما در گرماي کوير شود.
* اگر با خودرو به مناطق کويري ميرويد يادتان باشد در حرکت از روي تپهها و بلنديها، بر خلاف زماني که پياده گام برميداريد، به صورت اريب و شيب نبايد به سمت قله يا بالاي بلندي حرکت کنيد. اين کار خطر واژگوني خودرو را شدت ميبخشد. براي بالا رفتن از تپهها و بلنديها با خودرو همواره به طور مستقيم به سمت بالا برانيد و پيش
از حرکت شيب تپه و توان خودرو را بهطور واقعي تخمين بزنيد. همچنين هيچگاه در ميانه راه دور نزنيد. در صورت لزوم با دنده عقب و آرام مسير نيمهرفته را بازگرديد.
* گر قصد سفر با خودرو به سمت کوير را داريد از رينگها فانتزي استفاده نکنيد. اين رينگها براي سفر به چنين مناطقي مناسب نيستند و ممکن است شما را در ميانه راه با دردسر بزرگی براي تعويض رينگ شکسته، مواجه کنند.
* از وسايل الکترونيک خود در کوير بهخوبي محافظت کند. ورود ذرات شن درون آنها باعث از کار افتادن دستگاه و ايجاد مشکل براي شما خواهد شد.
*کفش مناسب، کيسه خواب، لباس گرم و خنک براي مواقع روز يا شب، طناب، سوخت، لوازم بهداشتي، چراغ قوه و… را پيش از سفر چندبار بررسي کنيد تا از برداشتن هر آنچه لازم است اطمينان حاصل کنيد.
* چهار قانون آرام راه برو، کمتر عرقکن، پناهگاهها را شناسايي کن و حواست به همه چيز در اطرافت باشد را همواره رعايت کنيد.
منبع:توریسم آنلاین