نوشته‌ها

کوهدشت ۱۱۳ محوطه باستانی تا معاصر را رو کرد

بررسی باستان‌شناسی بخش درب گنبد کوهدشت علاوه بر شناسایی۱۱۳ محوطه از دوره پارینه سنگی قدیم تا قاجار به کشف تبر سنگی دو رویه، سفال‌های معروف به «جی» و نقش برجسته‌ای احتمالا از دوره اشکانی منجر شد.

به گزارش ایسنا، به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، حمزه قبادی‌زاده ـ سرپرست هیأت باستان‌شناسی این محوطه تاریخی ـ با اعلام این خبر، هدف از این بررسی را تکمیل نقشه باستان‌شناسی استان لرستان  و به دنبال آن نقشه باستان شناسی کشور اعلام کرد.

این باستان شناس با تاکید بر این‌که بخش درب گنبد شامل دو دهستان بلوران و درب گنبد، پیش از این به صورت محدود توسط دو باستان‌شناس به عنوان نخستین فصل بررسی  باستان‌شناسی این بخش از شهرستان کوهدشت بررسی شده است، بیان کرد: در این بررسی ۱۱۳ محوطه از دوره‌های مختلف شناسایی شد که بازه زمانی از دوره پارینه سنگی قدیم تا دوره قاجار را شامل می‌شود.

او از مهم‌ترین دستاوردهای این بررسی را شناسایی آثاری از دوره پارینه سنگی قدیم در شهرستان کوهدشت اعلام کرد و افزود: در بین یافته‌ها، تبر سنگی دو رویه که توسط متخصص این دوره (سامان حیدری گوران ـ باستان شناس ـ) تایید شده از شاخص‌ترین کشفیات این بررسی محسوب می‌شود که نشان از استقرار احتمالی دوره پارینه سنگی قدیم در منطقه دارد.

کوهدشت

وی با تاکید بر این‌که دست‌افزارهای پارینه سنگی قدیم در زاگرس نادرند، به نقل از «حیدری گوران» ادامه داد: ممکن است در برخی از دره‌های زاگرس مانند منطقه کوهدشت شاهد نفوذ گروه‌های انسان ریخت، سازنده مصنوعات سنگی پارینه سنگی قدیم باشیم.»

این باستان‌شناس همچنین بررسی و کشف آثاری از دوره نوسنگی قدیم و سفال‌های معروف را برای نخستین بار به شهرستان کوهدشت مربوط دانست و از بیان مهم‌ترین آثار شناسایی شده در این بررسی به کشف یک نقش برجسته به احتمال از دوره اشکانی اشاره کرد و گفت: این کشفیات نشان دهنده اهمیت این منطقه از نظر مطالعات باستان‌شناسی بوده که لازم است در آینده بیشتر مورد توجه پژوهش‌های باستان‌شناسی قرار بگیرد.

قبادی‌زاده تاکید کرد: بررسی باستان‌شناسی بخش درب گنبد شهرستان کوهدشت استان لرستان به صورت پیمایش فشرده انجام شده است.

منبع:ایسنا

منبع:ثبت پنج اثر تاریخی و طبیعی لرستان در فهرست آثار ملی

فعال تر شدن تخریب آثار تاریخی توسط کرونا

براساس خبرهای بدست رسیده، فعال تر شدن تخریب آثار تاریخی توسط کرونا صورت گرفته است.

نقش سربازان فرهنگی کشور در بحران کرونا

اما اتفاقات هر روزه دست به دست هم دادند تا همان برخی از مردم ثابت کنند که بهترین راه برایشان مانند تعطیلی های نوروزی هر سال، تعطیلات است. آن هم وقتی فشارها برای در خانه ماندن به هر دلیلی بیشتر از قبل باشد و حالا به نظر می رسد کرونا ویروس این فرصت را بهتر از هر زمان دیگری برای آن ها که می خواهند، فراهم کرده است. مهدی حجت، بنیانگذار سازمان میراث فرهنگی هم که چند خبر ابتدایی از تخریب ها همزمان با آغاز قرنطینه خانگی را شنیده، از مردم درخواست می کند تا مانند سربازان سلامت، در نقش سربازان فرهنگی، به فکر حفاظت از آثار تاریخی کشور باشند.

او با بیان اینکه سربازان حفاظت از کشور در مقاطع مختلف فقط نامشان تغییر می کند و در هر مقطع، از جنگ گرفته تا سیل، زلزله و امروز که ویروسی جان همه را در معرض خطر قرار داده، همیشه در صحنه بوده اند، ادامه می دهد: از یک طرف انتظار داریم کسی از خانه اش بیرون نرود و از سوی دیگر در شرایطی که کشور دچار بحران کروناست، باید از مردم درخواست کرد تا به فکر حفاظت از مواریث تاریخی و فرهنگی کشور هم باشند.

وی با تاکید بر این ه از سوی دیگر سربازان فرهنگی کشور باید مراقب مواریث فرهنگی کشور باشند، می افزاید: ممکن است این مواریث در مقاطع، شرایط و به جهات مختلف در مظان گرفتاری، حمله و آسیب قرار گیرند. قائم مقام سابق سازمان سابق میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، با تاکید بر اینکه انتظار نمی رود که در شرایط کنونی کشور کسی جسارتی نسبت به آثار تاریخی کند، می گوید: با این وجود به جاست که گفته شود همان طور که سربازان بهداشتی کشور در حال مبارزه هستند و از سلامتی مردم دفاع می کنند، باید سربازان فرهنگی نیز مدافع آثار تاریخی کشور باشند و از مجموعه آثار در سطح کشور حفاظت و حمایت کنند تا این مصیبت برطرف شود و بار دیگر مسئولان وظایف خود را به درستی انجام دهند.

تعطیلی ها نقطه خطر تخریب آثار تاریخی است

سید محمد بهشتی، رئیس سابق پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری شرایط امروزی جامعه را محیطی امن برای مخربان آثار تاریخی می داند. او با تاکید بر این نکته که تخریب های مجرمانه در کشور معمولا زمانی رخ می دهند که کشور در شرایط بحرانی بوده و توجه ها معطوف به چیز دیگری است، ادامه می دهد: به همین دلیل همیشه نسبت به مواردی مانند حفاظت از میراث فرهنگی غفلت وجود دارد و در نهایت کسانی که اهل عمل مجرمانه مانند حفاری غیرمجاز و تخریب بنای تاریخی هستند، در کمین چنین موقعیت هایی وارد فعالیت می شوند. وی می افزاید: بنابراین وزارت میراث فرهنگی همانطور که با عزم جدی تلاش می کند با تعطیلی محوطه های تاریخی و مراکز اقامتی و پذیرایی، سفر کمتری در کشور و به خصوص در طول نوروز انجام شود، به همان میزان نیز باید همت خود را معطوف به موضوع حفاظت کند.

یعنی سرکشی ها را انجام دهد و محیط را به گونه ای ناامن کند تا برای کسانی که تخلف از جنس تخریب آثار تاریخی دارند، موقعیتی پیش نیاید. او با بیان اینکه از یک سو همه را به خانه ماندن دعوت می کنیم و از سوی دیگر توقع داریم که مردم نسبت به حفاظت از سرمایه های اجتماعی حساسیت نشان دهند، ادامه می دهد: بنابراین باید نهادهای رسمی تر وارد این بحث شوند؛ یعنی یگان حفاظت سازمان باید فعال تر باشد، وزارتخانه میراث فرهنگی نیز باید در این زمینه هوشیارتر عمل کند.

بهشتی آتش سوزی «بیمارستان مسیح مرادیان» در کرمانشاه که شب چهارشنبه سوری، در آتش سوخت را نمونه ی بارزی از این اتفاق می داند و می گوید: به محض اینکه حواس ها به سمت چیز دیگری معطوف می شود، افرادی که در کمین این موقعیت ها هستند، کارشان را آغاز می کنند و این نقطه خطر برای همه آثار تاریخی است.

منبع:ایسنا

مرتبط:

کرونا فعلاً مچ گردشگری را خوابانده است

خانه فروغ الملک شیراز

شیراز، شهر شعر، ادب و فرهنگ است. شهر سعدی و حافظ. در بهار گویی بهشتی است که از آسمان به زمین افتاده است. نفس که می کشی عطر بهار نارنج حال و هوایت را هر چه که باشد، عوض می کند، خوب می کند! شهر شیراز یکی از پر بازدید ترین شهرهای کشور است. مکانی پر از جاذبه های گردشگری دیدنی که هر ساله میلیون ها ایرانی را برای بازدید به سمت خود می کشاند. علاوه بر جاذبه های فرهنگی، تاریخی و طبیعی، شیراز مردمانی خونگرم دارد که با روی گشاده و خندان از میهمانان خود پذیرایی می کنند.

خانه فروغ الملک کجاست؟

یکی از دیدنی های این شهر، خانه فروغ المک قوامی است که به عنوان موزه هنر مشکین فام شهرت یافته است. خانه فروغ الملک شیراز کاربری مسکونی داشته است و همانند اکثر خانه های تاریخی دیگر، دارای چهار قسمت اصلی بیرونی، اندرونی، مطبخ خانه، حمام و اصطبل است. بنای بیرونی خانه فروغ الملک شیراز توسط راهرو هایی به حیاط عمارت متصل است. در قسمت جنوبی این بنا، یک سالن بزرگ برای پذیرایی از میهمانان در نظر گرفته شده است. در ضلع غربی، عمارت شاه نشین با پنجره های چوبی و قشنگش جای خوش کرده است. پنجره هایی که دارای تزئینات گره کاری هستند.

حیاط خانه فروغ الملک

این شاه نشین توسط حوضخانه ای به عمارت اندرونی متصل می شود. همانطور که از نامش پیداست، اینجا مکانیست که میهمانان جایی در آن نداشته اند. اندرونی برای استفاده اعضای خانواده ساخته شده است. عمارت اندرونی دارای یک سالن اصلی مانند پذیرایی و تعدادی اتاق در شرق و غرب آن است. اتاق آینه نیز در جنوب همین اندرونی قرار گرفته است. صاحب خانه فروغ الملک شیراز، فردی بوده به اسم قوام الدین که به فروغ الملک شهرت داشته است.

در دوره قاجاریه و در سال ۱۲۱۰ هجری قمری، قوام الدین در یک زمین در محله سنتی سنگ سیاه و در نزدیکی بقعه بیبی دختران، دست به احداث این بنا می زند. مساحت زمین این بنا ۱۰۲۰ متر مربع بوده است. در سال های دهه هشتاد شمسی، این بنا که به حال خود رها شده بود تقریبا به صورت یک مخروبه در آمده بود. خانه فروغ الملک شیراز توسط سازمان عمران و بهسازی شهری شیراز بازسازی و مرمت شد و در سال ۱۳۸۳ توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس به موزه مشکین فام شیراز تغییر کاربری داد. این بنا بین دهه های ۲۰ تا ۵۰ به عنوان دبستان فروغ الملک مورد استفاده آموزش و پرورش کشور قرار می گرفته است.

مصالح به کار رفته در بنا چوب، سنگ و آجر هستند که با ملات گچ، خاک و برخی نقاط کاهگل پوشیده شده اند. همانند دیگر خانه های تاریخی، تزئینات زیبایی در خانه فروغ الملک شیراز به کار رفته است. آجرکاری های زیبا، کاشی کاری های دلنشین، گچبری های هنرمندانه، حجاری ها و نقاشی های زیبایی که بر روی سقف برخی از اتاق ها کشیده شده است، زیبایی های این بنا را دو چندان کرده اند.

در کوچه پس کوچه های یکی از محله های سنتی و قدیمی شیراز، بنایی معروف وجود دارد که علاوه بر زیبایی های ذاتی اش، به موزه هنر مشکین فام هم تبدیل گشته است. در موزه هنر مشکین فام که شاید کمتر مسافری به دیدن آن برود، آثاری ارزشمند از هنرمندان استان فارس در رشته های مختلفی همچون هنرهای تجسمی و هنرهای سنتی نگه داری می شود. این موزه به عنوان اولین موزه تخصصی و خصوصی هنرهای تجسمی در کشورمان ایران هم شناخته می شود.

در واقع آقای حسن مشکین فام بود که تاسیس این موزه را تقبل و خانه فروغ الملک شیراز را به این موزه تبدیل کرد. به همین دلیل است که نام آن را موزه هنر مشکین فام گذاشته اند. علاوه بر آثار هنری خود خانواده مشکین فام آثار هنرمندان معاصر دیگر این استان هم در این موزه در معرض نمایش قرار داده شده است. این موزه از بخش های مختلفی تشکیل شده است.

خانه فروغ الملک شیراز
بخش آثار نقاشی خانه فروغ الملک شیراز

آثاری ارزشمند و نفیس از  ۳۰ هنرمند استان فارس در این بخش در معرض نمایش قرار داده شده است.

بخش آثار حجاری و سنگ تراشی در خانه فروغ الملک شیراز

نقوش اسلیمی، نقش گل و بوته، نقش حیوان، آیاتی از قرآن مجید و… که بر روی سنگ هایی مختلف توسط استاد حبیب مشکین فام به زیبایی هرچه تمام حجاری شده اند، در این بخش قرار گرفته اند.

بخش آثار خطاطی و خوشنویسیدر خانه فروغ الملک شیراز

در این بخش هم آثار خوشنویسی خانواده مشکین فام و هم آثاری از برجسته ترین خطاطان استان فارس به نمایش گذاشته شده است.

کتابخانه خانه فروغ الملک شیراز

کتاب هایی بسیار نفیس به همراه صدها بروشور، مجله، روزنامه های قدیمی، فیلم های قدیمی از رویدادهای قدیمی شیراز در این بخش نگه داری می شود.

فروشگاه تولیدات هنری

در این قسمت از موزه تولیدات هنری هنرمندان به نام استان فارس برای فروش در معرض نمایش قرار گرفته است. آثاری از جمله تابلوهای نقاشی، آلبوم های عکس، کتاب ها، بروشور ها و … که به قیمت نسبتا مناسبی برای علاقه مندان به هنر شیراز به فروش می رسند.

اتاق قدیمی

در این اتاق قدیمی، فضای قدیمی آن دوران برایتان تداعی می شود. مبل و صندلی های قدیمی، ظرف و ظروف قدیمی، گلدان ها، بخاری و دیگر لوازم قدیمی منزل خانواده مشکین فام برای نمایش در معرض دید شما قرار دارند.

شهر شیراز علاوه بر جاذبه های گردشگری معروف بسیاری که در دل خود جای داده است، جاذبه های بی نظیر و زیبای دیگری هم دارد که متاسفانه گردشگران کمتر از آن ها اطلاع دارند. خانه فروغ الملک شیراز یکی از این جاذبه هاست که مطمئنا از دیدن آن پشیمان نخواهید شد.

مرتبط:

باغ جهان نما ،شیراز

سرای همایونی شیراز